Dyskusja portalu:Wielkopolska/Wyróżniony artykuł
Z Wikipedii
[edytuj] Historia wyróżnionych artykułów Portalu:Województwo wielkopolskie
[edytuj] 6 sierpnia, 2006; Ostrów Wielkopolski
Ostrów Wielkopolski (do 1920 r. oraz zwyczajowo Ostrów, łac. Ostrovia, niem. Ostrowo) – miasto powiatowe w województwie wielkopolskim. Leży w południowej części Wysoczyzny Kaliskiej (Koźmińskiej), nad lewym dopływem Prosny - Ołobokiem (Ołoboczką, Ostrowicą). W dokumentach pisanych pojawiał się od pocz. XV w. Nazwa to archaizm oznaczający wyspę, kępę wśród mokradeł. Pod względem liczby mieszkańców 54. miejsce w Polsce i 5. w województwie wielkopolskim (2004).
[edytuj] 7 września, 2006; Archikatedra poznańska
Bazylika Archikatedralna św. Piotra i św. Pawła w Poznaniu - jeden z najstarszych polskich kościołów i najstarsza polska katedra. Jest ona przypuszczalnym miejscem chrztu Mieszka I. Ustanowiona w 968 r. przez papieża Jana XIII. 29 września 1341 miał miejsce tutaj ślub Kazimierza Wielkiego z Adelajdą Heską i jej koronacja na królową Polski. W tej katedrze spoczywają ciała wielu władców kraju, m.in.: Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Mieszka II, Kazimierza Odnowiciela, czy Przemysła II. Nawa główna ma 72 m długości i 36 m szerokości.
[edytuj] 7 października, 2006; Koło
Koło - miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, na Nizinie Południowowielkopolskiej, w Kotlinie Kolskiej, nad Wartą. Siedziba powiatu kolskiego i gminy miejskiej Koło. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa konińskiego. Według danych z 30 czerwca 2005 miasto miało 23 251 mieszkańców. Położone przy drodze krajowej nr.92 i linii kolejowej Poznań - Warszawa. Prawa miejskie od 1362 roku. Od XV w. do 1716 r. miejsce sejmików generalnych prowincji wielkopolskiej. Obecnie duży ośrodek przemysłu ceramicznego i spożywczego. Do najciekawszych zabytków zalicza się: ruiny zamku z XIV w., gotycki kościół farny z XV w. oraz barokowy kompleks kościoła i klasztoru Bernardynów.
[edytuj] 8 listopada, 2006; Mieszko I
Mieszko I (ur. 922-945, zm. 25 maja 992) – książę Polan z dynastii Piastów sprawujący władzę od ok. 960 r. Syn Siemomysła, wnuk Lestka. Ojciec Bolesława I Chrobrego i Świętosławy-Sygrydy. Mieszko to pierwszy historyczny władca Polan, uważany zarazem za faktycznego twórcę państwowości polskiej. Kontynuował politykę swojego ojca i dziadka, którzy jako władcy pogańskiego księstwa znajdującego się na terenach obecnej Wielkopolski, poprzez sojusze lub siłę militarną podporządkowali sobie Kujawy oraz prawdopodobnie Pomorze Wschodnie i Mazowsze. Przez większość okresu swojego panowania toczył walki o Pomorze Zachodnie, zajmując je po rzekę Odrę. W ostatnich latach życia przystąpił także do wojny z Czechami, zdobywając Śląsk i prawdopodobnie Małopolskę.
[edytuj] 6 grudnia, 2006; Poznań
Poznań (łac. Posnania, niem. Posen, w szczególnych chwilach używana nazwa Stołeczne Miasto Poznań) - jedno z najstarszych i największych polskich miast, położone nad rzeką Wartą, między Berlinem i Warszawą, lecz od stolicy Niemiec dzieli go mniejsza odległość. Stolica Wielkopolski, województwa wielkopolskiego i archidiecezji poznańskiej. W przeszłości Poznań pełnił rolę stolicy państwa i siedziby władców. Piąte pod względem ludności miasto w Polsce. Poznań to dynamiczny ośrodek gospodarczy, akademicki i kulturalny. Dzięki znakomitym wynikom ekonomicznym, rozwijającej się gospodarce, i corocznym targom miasto jest często nazywane gospodarczą stolicą Polski. Bardzo ważny węzeł drogowy i kolejowy w kraju. W mieście znajduje się port lotniczy Ławica o znaczeniu międzynarodowym.
[edytuj] 6 stycznia, 2007; Kulmhof
SS Sonderkommando Kulmhof, Vernichtungslager Kulmhof - obóz zagłady założony przez Niemców we wsi Chełmno nad Nerem. Funkcjonował od jesieni 1941 roku do kwietnia 1943, oraz na krótko w 1944 roku. Kulmhof był przede wszystkim ośrodkiem zagłady dla ludności żydowskiej z wcielonego do III Rzeszy "Kraju Warty" (Wartheland). Tym niemniej kierowano tam również transporty romskie, rzadko inne. Podobnie do obozów zagłady w Bełżcu lub w Treblince o lokalizacji zdecydowała sieć transportu i stosunkowe odludzie zalesionych terenów. Obóz został utworzony wyjątkowo szybko. Zagospodarowano istniejący pałac otoczony parkiem, wysiedlono okoliczną ludność i przejęto budynki mogące służyć celom obozowym. Transporty przybywały już od grudnia 1941, ofiary mordowano przez zagazowanie spalinami w ciężarówkach. Obóz ostatecznie przestał istnieć w dniu 17 stycznia 1945 w przeddzień wkroczenia Armii Czerwonej. W obozie zginęło ponad 250 000 ludzi.
[edytuj] 8 lutego, 2007; Kłodawa
Kłodawa - miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie kolskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kłodawa. Według danych z 30 czerwca 2006, miasto miało 6844 mieszkańców. Kłodawa leży na Wysoczyźnie Kłodawskiej, nad Rgielewką (dopływ Warty). W mieście znajduje się największa czynna kopalnia soli (sól kamienna, sól potasowa i sól magnezowa). Kłodawa była małą osadą przykościelną powstałą w XI w. Prawa miejskie uzyskała przed 1430, utraciła w 1870, w 1925 odzyskała. Znacznie zniszczona podczas wojen w XVII w. oraz podczas II wojny światowej (zginęło ponad 3 tys. mieszkańców). Na przedmieściach znajduje się cmentarzysko z okresu kultury łużyckiej.
[edytuj] 8 marca, 2007; Kalisz
Kalisz – miasto położone na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad rzeką Prosną; najstarsze miasto w Polsce, historyczna stolica Wielkopolski Wschodniej, stolica diecezji kaliskiej; drugi co do wielkości ośrodek województwa wielkopolskiego, powiat grodzki, siedziba powiatu ziemskiego; w latach 1975-1998 stolica województwa kaliskiego. W mieście istnieje fabryka fortepianów – Calisia (fabryka). Ważny ośrodek produkcji koronek i firan (Wistil, Haft), produkcji maszyn i silników (PZL), koncentratów spożywczych (Winiary), przemysł włókienniczy (Runotex, Polo), spożywczy (słodycze Kaliszanka, napoje Hellena). Ośrodek kulturalny (Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego, Filharmonia Kaliska, muzea, kina).
[edytuj] 19 maja, 2007; Powstanie wielkopolskie
Powstanie w Wielkopolsce wybuchło 27 grudnia 1918 roku, w reakcji na demonstracje Niemców sprzeciwiających się wizycie w Poznaniu Ignacego J. Paderewskiego. Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Wielkopolskę z wyjątkiem północnych i południowo-wschodnich jej obrzeży. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu kończącego I wojnę światową z 11 listopada 1918. Było to jedno z dwóch, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku, zwycięskich powstań w dziejach Polski.
