Chojnów

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°16' N 15°56' E51.2666667 15.9333333 (Chojnów)

Chojnów
Herb Chojnowa Flaga Chojnowa
Dewiza: Przyjazne miasto
Województwo	dolnośląskie
Powiat	legnicki
Gmina  - rodzaj	Chojnów miejska
Założono	XIV wiek
Prawa miejskie	1333
Burmistrz	Jan Serkies
Powierzchnia	5,32 km²
Położenie	51° 16' N 15° 56' E
Wysokość	170 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2007)  - liczba ludności  - gęstość	14 513 2728 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	76
Kod pocztowy	59-224 do 59-225
Tablice rejestracyjne	DLE
Położenie na mapie Polski Chojnów
TERC10 (TERYT)	5020209011
Miasta partnerskie	Egelsbach  Niemcy Commentry  Francja
Urząd miejski3 pl. Zamkowy 1 59-225 Chojnów tel. 76 818-86-77; faks 76 818-75-15 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa miasta

Chojnów (niem. Haynau) – miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, nad rzeką Skorą na zachód od Legnicy. Największe według ludności miasto powiatu legnickiego, oraz 27 według ludności miasto województwa dolnośląskiego. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa legnickiego.

Według danych z 30 czerwca 2007²⁴, miasto liczyło 14 513 mieszkańców.

Chojnów jest położony średnio 170 m nad poziomem morza. Na wschód od Chojnowa znajdują się Miłkowice.

Pierwsze zapiski historyczne dotyczące Chojnowa pochodzą z roku 1272 (wspomniana wtedy jest osada Haynow). W roku 1288 nazywane jest miastem (civitas) w dokumentach księcia Legnicy Henryka V Grubego. Jednak dopiero w roku 1333 miasto uzyskało prawa miejskie.

Spis treści 1 Geografia 1.1 Odległości 1.2 Struktura powierzchni 2 Historia 3 Zabytki 3.1 Rynek 3.2 Place i skwery 3.3 Pomniki 4 Przyroda 5 Demografia 6 Sport 6.1 Obiekty sportowe 7 Gospodarka 7.1 Handel 7.2 Stacje paliw 8 Opieka zdrowotna 9 Komunikacja 9.1 Komunikacja kolejowa 9.2 Komunikacja autobusowa 9.3 Komunikacja samochodowa 9.4 Mosty 9.5 Osiedla 10 Urzędy 11 Kultura 11.1 Dni Chojnowa 11.2 Media 12 Symbole miasta 13 Edukacja 13.1 Przedszkola 13.2 Szkoły podstawowe 13.3 Szkoły gimnazjalne 14 Miasta partnerskie 15 Znani Chojnowianie 15.1 Znani mieszkańcy 16 Sąsiednie gminy 17 Bibliografia 18 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Chojnów położony jest w środkowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego, w zachodniej części powiatu legnickiego. Przez miasto przepływa rzeka Skora, płynąca z zachodu na wschód, oraz rzeka Młynówka wypływająca w okolicach Muzeum Regionalnego i płynąca w kierunku zachodnim. Chojnów ma połączenie z większymi miastami kraju (drogowe i kolejowe) oraz znajdującą się 5 kilometrów na południe od Chojnowa Autostrada A4. Na południe od miasta znajduje się Równina Chojnowska ciągnąca się od okolic Bolesławca do Jawora.

[edytuj] Odległości

Odległości do niektórych miast polskich i zagranicznych w linii prostej (liczone do centrum danego miasta):

Miast leżących w okolicy:

• Legnica - 18 km
• Złotoryja - 19 km
• Bolesławiec - 28 km
• Lubin - 29 km
• Jelenia Góra - 53 km
• Zgorzelec - 69 km
• Wałbrzych - 72 km
• Wrocław - 84 km
• Zielona Góra - 92 km

Innych ważnych polskich miast:

• Poznań - 144 km
• Łódź - 251 km
• Szczecin - 258 km
• Kraków - 312 km
• Warszawa - 363 km
• Gdańsk - 388 km

Pobliskich europejskich stolic:

• Berlin - 255 km
• Praga - 280 km
• Wiedeń - 400 km
• Budapeszt - 590 km

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Chojnów ma obszar 5,32 km^(2), w tym:

• użytki rolne: 41%
• użytki leśne: 0%

Miasto stanowi 0,71% powierzchni powiatu.

[edytuj] Historia

Osada powstała przed 1288 i nosiła nazwę "Haynow", prawa miejskie otrzymała w 1333. Od tego czasu miasto zaczęło się szybko rozwijać. Działała szkoła przykościelna oraz komora celna. Miasto zamieszkiwali głównie tkacze, piekarze, szewc, rzeźnicy. Niedaleko znajdowały się młyny wodne i kamieniołomy.

Miasto przeżyło regres po najeździe husytów, którzy je spustoszyli. Spalone zostało prawie całe centrum i zamek, jednak przywileje książęce szybko pomogły odzyskać dawną świetność. Największy rozkwit Chojnów przeżywał w XVI w., jednak pod koniec wieku dał się zauważyć upadek gospodarczy, do którego przyczyniły się pożary miasta oraz wielka epidemia która pochłonęła wiele ofiar (1613).

W latach 1618-1648 toczyła się wojna trzydziestoletnia, a po kolejnej epidemii miasto prawie całkowicie się wyludniło. Po trzech wojnach w roku 1740 Chojnów trafił pod panowanie Prus. Następny wiek to okres wojen napoleońskich i kilku następnych epidemii. W połowie XIX w. otwarto linię kolejową łączącą Bolesławiec i Legnicę, co dobrze wpłynęło na gospodarkę Chojnowa, rozwinął się też przemysł metalowy, papierniczy i skórzany. Powstała też drukarnia. W tym czasie Chojnów zaczął się rozwijać w bardzo szybkim tempie, powstała kanalizacja, sieć gazowa oraz gazeta. Liczba ludności wzrosła dwukrotnie, otwarto nowy szpital (zamknięty w 2000 roku) oraz oczyszczalnię ścieków.

Końcowy okres II wojny światowej nie oszczędził Chojnowa, który znalazł się w strefie działań 1 Frontu Ukraińskiego. W dniu 10 lutego 1945 roku miasto zdobyły wojska 52 Armii Radzieckiej pod dowództwem generała Korotiewa; 60% miasta legło w gruzach. W rezultacie ustaleń między zwycięskimi mocarstwami, miasto przekazano Polsce, która wysiedliła jego dotychczasową ludność do Niemiec, zastępując ją polskimi osadnikami. Nie mające przedtem polskiej nazwy miasto przez krótki czas nazywano wówczas Gajewicko, jednak ostatecznie przyjęto historycznie bardziej uzasadnioną formę Chojnów. W latach powojennych reaktywowano przemysł i częściowo odbudowano zniszczenia.

[edytuj] Zabytki

• Zamek Piastowski – zbudowany w drugiej połowie XIII w., wielkrotnie przebudowywany. Obecnie Muzeum Regionalne.
• Kościół pw. św. Piotra i Pawła ("Duży kościół") – zbudowany w XIV w., największy kościół w mieście.
• Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP ("Mały kościół") – zbudowany w l. 1909-1911.
• Baszta Tkaczy – zbudowana około 1400 roku, niegdyś część umocnień miejskich.
• Dworzec kolejowy – wzniesiony w 1909 r., jedyny dworzec w mieście.
• Dwór – XVIII-wieczny budynek rezydencjonalny, wybudowany obok drogi na Piotrowice i Bolesławiec.
• Dawny dom parafialny – najstarszy mieszkalny budynek miasta, z zachowanymi cennymi wnętrzami.
• Kamienica Schramma, z 1544 r.
• Mury miejskie, wzniesione w I poł. XIV w., po rozbiórce w XVIII i XIX w. zachowane jedynie fragmentarycznie.
• Szereg budynków użyteczności publicznej z II poł. XIX w. i I poł. XX w.
• Osiedle mieszkaniowe z l. 1920-1924 projektu Ernsta Maya

[edytuj] Rynek

Chojnowski rynek jest rzadkim na Śląsku przykładem nieregularnego placu powstałego z rozszerzenia głównej drogi handlowej. Kształtem przypomina on rozciągnięty trójkąt o wymiarach 60x300 m (jeden z najdłuższych na Śląsku), na którego ostrym (wschodnim) końcu znajduje się kościół św. Piotra i Pawła, dominujący nad placem.

[edytuj] Place i skwery

• Plac Konstytucji 3 Maja - Plac położony między ulicami Jarosława Dąbrowskiego, J. U. Niemcewicza i Tkacką
• Plac Bolesława Prusa - Mały plac położony na Osiedlu Stanisława Wyspiańskiego
• Plac Zamkowy - główny plac w mieście, mieszczący się niedaleko Rynku. Znajduje się na niej Zamek oraz Urząd miasta, a od 2006 budynek biblioteki miejskiej.
• Plac Dworcowy - położony przy dworcu PKP. Znajduje się na nim dworzec PKS, oraz postój taksówek.

[edytuj] Pomniki

• Pomnik na Placu Dworcowym - wysoki pomnik z fontanną, górna część pomnika została usunięta po II wojnie światowej i jest przechowywana w ogrodzie koło zamku. Obecnie stoi tam tylko fontanna.

Na ul. Chmielnej znajduję się skwer w podzięce ludziom którzy oddali życie za Chojnów.

[edytuj] Przyroda

W mieście znajdują się dwa parki:

• Park Piastowski - największy w mieście, położony w południowej części miasta między ulicami Jana Kilińskiego i Parkową. W centralnej części parku na Wzgórzu Chemielowym znajduje się obecnie nieużywana wieża ciśnień, na którą dawniej można było wejść i zobaczyć panoramę Chojnowa. Stojąca na górze wieża jest najwyższym punktem w mieście. W parku znajduje się też zniszczony amfiteatr. Od strony zachodniej park graniczy z cmentarzem komunalnym. W północnej części parku znajduje się też boisko sportowe, podzielone na dwie części.
• Park Śródmiejski - drugi co do wielkości park w Chojnowie. Położony jest on w centrum miasta nad Skorą. Jest dobrym miejscem do wypoczynku, obok Urzędu Miasta w parku znajduje się amfiteatr. Od strony ulicy Wolności znajduje się plac zabaw.

Inne miejsca przyrodnicze:

• Staw Miejski - położony jest w północnej części miasta niedaleko linii kolejowej. Obecnie jest dobrym miejscem dla wędkarzy. Dawniej na dnie rozłożona była siatka, która pozwalała na pływanie.
• Morskie Oko - mały okrągły staw, położony w południowej części miasta wśród budynków mieszkaniowych. Powstał w miejscu kamieniołomu bazaltu, który używany był do budowy murów obronnych miasta pod koniec XIV wieku. ^[1] Obecnie Morskie Oko zajmuje jedynie fragment pierwotnego wykopu.

[edytuj] Demografia

Ludność Chojnowa
Rok	Ludność	Rok	Ludność
1428	15	1788	2076
1633	500	1801	1314
1657	180	1890	8115
1742	400	2005	14 510

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	14 510	100	7565	52,1	6945	47,9
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	2727,4		1422		1305,5

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1307,58 zł. W województwie dolnośląskim Chojnów zajmuje 27 miejsce na 91.

[edytuj] Sport

W rozgrywkach piłkarskich Chojnów reprezentuje Klub Sportowy Chojnowianka Chojnów. Klub, rozgrywający swoje mecze na chojnowskim Stadionie Miejskim, występuje w legnickiej klasie okręgowej (awansował do niej w 2003).

[edytuj] Obiekty sportowe

• Stadion miejski położonym na ulicy Stanisława Małachowskiego , od drugiej ulicy Janusza Kusocińskiego. W mieście znajdują się też dwa boiska przy ulicy Jana Kilińskiego, często organizowane są na nich imprezy takie jak np: Dni Chojnowa.
• Hala sportowa - znajduje się przy ulicy Jana Matejki nad rzeką Skorą.
• Korty tenisowe - dwa, położone przy stadionie.
• Boisko o sztucznej nawierzchni (kauczuk) przy gimnazjum nr.1 im. Jana Pawła II.
• Boisko o sztucznej nawierzchni (trawa) przy gimnazjum nr.2 z oświetleniem.
• Boisko o sztucznej nawierzchni (trawa) przy Stadionie Miejskim z oświetleniem.

[edytuj] Gospodarka

Gałęzie przemysłu dominujące w Chojnowie to: maszynowy, papierniczy, spożywczy i odzieżowy.

Największe przedsiębiorstwa w mieście:

• Agromet-Dolzamet – producent łańcuchów
• Kartol – producent opakowań, blachy
• Apis - producent tektury i opakowań kartonowych

Mniejsze firmy:

• Magrotex – maszyny rolnicze
• Höcker – urządzenia przemysłu mięsnego: haki, noże
• Tartak – tartak
• Dany – odzież dziecięca
• UNIFOT - zakład poligraficzny drukarnia
• Matal-Cart - Producent wózków specjalistycznych

W Chojnowie istnieje także podstrefa Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

[edytuj] Handel

Sklepy sieci:

• Lidl
• Biedronka(dwa sklepy)
• Eko
• Żabka (dwa sklepy)
• ABC

W mieście znajduje się Targowisko miejskie, położone na ulicy Grodzkiej, nad brzegiem Skory. Większość sklepów to małe miejskie, albo osiedlowe sklepiki.

[edytuj] Stacje paliw

• Madzbi - ul. Legnicka
• Chojnówka - ul. Fabryczna 1
• Stacja Paliw- ul. Lubińska

[edytuj] Opieka zdrowotna

Do 2000 roku w Chojnowie działał szpital na końcu ulicy Szpitalnej, który został wybudowany w XIX w. Obecnie działa tu zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy "Niebieski Parasol". Przy ulicy Legnickiej funkcjonuje Przychodnia Rejonowa i Ośrodek zdrowia, a przy ulicy Fabrycznej razem ze Strażą Pożarną Pogotowie Ratunkowe, które dawniej znajdowało się przy ulicy Szpitalnej (obecnie w tamtym budynku znajduje się Laboratorium oraz Apteka). Również przy ulicy Okrzei powstał nowy NZOZ ZDROWO.

[edytuj] Komunikacja

[edytuj] Komunikacja kolejowa

Linia kolejowa z Legnicy do Bolesławca przez Chojnów została zbudowana w 1845 roku. Budynek obecnego dworca w Chojnowie wybudowano w 1909 roku. Początkowo stacja nosiła nazwę Haynau, w 1945 roku Gajewicko, a potem już Chojnów. Obecnie stacja ma dwa perony i przejście podziemne, wyremontowane w latach 2006-2007.

[edytuj] Komunikacja autobusowa

W mieście znajduje się jeden dworzec PKS przy placu Dworcowym, ma siedem niezadaszonych peronów. Miasto ma też zajezdnię autobusową znajdującą się przy ulicy Legnickiej, należącą do PKS Lubin. W Chojnowie nie ma komunikacji miejskiej. Częstym transportem do Legnicy są busy, których stacje znajdują się na dworcu PKS.

[edytuj] Komunikacja samochodowa

Najłatwiej do Chojnowa i pobliskich miejscowości można dostać się samochodem. Chojnów ma bardzo dobre położenie, 2 kilometry od autostrady A4. Przez Chojnów prowadzi również Droga krajowa nr 94 (Kraków - Wrocław - Legnica - Krzywa). Miasto ma też obwodnicę na południu (ulica Parkowa), omijającą miasto.

[edytuj] Mosty

Miasto ma sześć mostów nad rzeką Skorą i jeden nad rzeką Młynówką:

• Most na ulicy Parkowej, znajduje się tuż przy zakręcie na ulicę Złotoryjską, największy i najszerszy most nad Skorą, niedaleko znajduje się też most nad Młynówką.
• Most na ulicy Złotoryjskiej, nieużywany i nieprzejezdny most. Znajduje się przy zakręcie na ulicę Parkową. Niedługo będzie remontowany.
• Most na ulicy Wolności (Biały Most), najstarszy most łączący Stare Miasto z Nowym Miastem. Dawniej drewniany, obecnie betonowy, pomalowany na biało.
• Kładka na ulicy Grodzkiej, przejście dla pieszych, łączące targowisko miejskie z okolicami Szkoły Podstawowej nr 4.
• Most na ulicy Brzozowej (Złamany Most, kładka), położony jest niedaleko wodospadu, most jest zagięty, dlatego nazywany jest złamanym mostem. Służy tylko jako przejście dla pieszych - nie ma możliwości przejazdu samochodem.
• Most na ulicy Legnickiej, położony jest niedaleko "złamanego mostu" na drodze prowadzącej do Legnicy.

[edytuj] Osiedla

• Stare Miasto
• Nowe Miasto
• Osiedle Piotrowickie
• Osiedle Stanisława Wyspiańskiego
• Osiedle Stefana Żeromskiego

[edytuj] Urzędy

• Urząd Miasta – pl. Zamkowy 1
• Urząd Gminy – ul. Fabryczna 1
• Urząd Stanu Cywilnego – ul. Jana Kilińskiego
• Urząd Pracy – ul. Chmielna
• Urząd Pocztowy 1 – ul. Jarosława Dąbrowskiego
• Urząd Pocztowy 2 – ul. Władysława Sikorskiego

[edytuj] Kultura

• Jednym z miejsc kulturalnych w Chojnowie jest Miejski Dom Kultury (MDK), w którym znajduje się kino, oprócz tego zajmuje się organizacją różnego typu imprez: festyny, przeglądy, wystawy, konkursy. Ma również hol wystawowy.
• Warto też odwiedzić Muzeum Regionalne mieszczące się w Zamku Piastowskim. Można zobaczyć tam często zmieniające się wystawy oraz stałe prace takie jak: sgraffita z dworu Schellendorfów z Zagrodna, historię Chojnowa, broń białą i palną oraz stroje rycerzy, dawne ślusarstwo i kowalstwo, lapidarium w podziemiach zamku, kolekcje kafli, relikty zamkowe, oraz ogród przy Zamku.
• Obok Muzeum znajduje się Biblioteka Miejska oraz jej filie w Chojnowie oraz w pobliskich wioskach.
• Filia Biblioteki w Chojnowie znajduje się przy ulicy Władysława Sikorskiego.
• W parku śródmiejskim, niedaleko Urzędu Miasta położony jest amfiteatr. Drugi znajduję się w Parku Piastowskim.

[edytuj] Dni Chojnowa

Dni Chojnowa to coroczna główna impreza miasta Chojnowa. Odbywa się najczęściej w rynku. Towarzyszą jej koncerty zespołów oraz pokaz tkactwa artystycznego.

[edytuj] Media

• Gazeta Chojnowska - wydawana od 1992 roku gazeta. Na początku jako miesięcznik, potem jako tygodnik, a obecnie jako dwutygodnik. Siedziba mieści się w urzędzie miasta. Druk UNIFOT. Nakład 900 egz.
• Gazeta Gminy Chojnów - oficjalna gazeta gminy Chojnów.Druk UNIFOT Chojnów. Nakład 650 egz.
• Haynauer Stadblatt - dawna gazeta Chojnowa.

[edytuj] Symbole miasta

• Herb Chojnowa - to tarcza herbowa koloru niebieskiego. Na tarczy znajduje się wieża z trzema basztami koloru białego. Środkowa baszta ma dwa okna, a boczne jedno. Nad basztami znajduje się księżyc po prawej stronie i słońce po lewej. W bramie orzeł śląski na żółtym tle.
• Flaga Chojnowa - przedstawia prostokąt podzielony na dwa poziome pasy biały i niebieski. W lewej części białego pasa znajduje się Herb Chojnowa. Flaga uznawana jest też bez herbu. Bardzo podobne flagi mają inne miasta powiatu (Prochowice, Legnica), oraz Kraków.
• Dewiza Chojnowa - Przyjazne Miasto
• Hejnał Chojnowa - Chojnów nie ma hejnału.

[edytuj] Edukacja

W Chojnowie znajdują się 2 przedszkola, 2 szkoły podstawowe oraz 2 gimnazja.

[edytuj] Przedszkola

• Przedszkole nr 1, ul. Wojska Polskiego 18 - położone jest w zachodniej części miasta i jest największym w Chojnowie. Ma duży ogród, a za przedszkolem znajduje się park śródmiejski i rzeka Skora.
• Przedszkole nr 3, ul. Ignacego Krasickiego 2 - położone jest w południowej części miasta, niedaleko Parku Piastowskiego.

[edytuj] Szkoły podstawowe

• Szkoła podstawowa nr 3 im. Marii Konopnickiej, ul. Tadeusza Kościuszki 30 - najmniejsza szkoła podstawowa w Chojnowie, położona jest w północnej części miasta, niedaleko Dworca kolejowego. Szkoła została założona w 1962 roku, a w 2002 roku obchodzone było czterdziestolecie szkoły. Ma klasy od A do C. Główną imprezą szkoły są obchodzone co roku w maju Dni Szkoły. Szkoła ma nowe boisko, oraz ogródek.
• Szkoła podstawowa nr 4 im. Janusza Korczaka, ul. Jana Kilińskiego 24 - największa szkoła podstawowa w Chojnowie, położona w południowej części miasta.

[edytuj] Szkoły gimnazjalne

• Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II, pl. Władysława Reymonta 1 - położone jest w północno - zachodniej części miasta obok "Małego kościoła". Dawniej jako Szkoła Podstawowa imienia II Armii Wojska Polskiego. W 2005 roku nadano jej imię papieża. Obecnie największe gimnazjum w Chojnowie.
  • Strona Gimnazjum nr 1 w Chojnowie
• Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika, ul. Stanisława Konarskiego 4 - drugie gimnazjum w Chojnowie, dawniej jako Liceum Ogólnokształcące.

Gimnazjum nr 2

Boisko Gimnazjum nr 1

[edytuj] Miasta partnerskie

Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Egelsbach	Niemcy	11. 6. 2005
Commentry	Francja	3. 5. 2006

[edytuj] Znani Chojnowianie

• Georg Michaelis (1857-1936), kanclerz niemiecki.
• Horst Mahler, niemiecki działacz neonazistowski.
• Radosław Kałużny, polski piłkarz , były reprezentant Polski

[edytuj] Znani mieszkańcy

• Mieczysław Kasprzak (ur. 1949), starosta legnicki.
• Bogusław Bidziński, śpiewak operowy,
• Andrzej Bobik, Chojnowianin Roku 2000

[edytuj] Sąsiednie gminy

Chojnów (wiejska)

[edytuj] Bibliografia

1. Henryk Szoka. Opowieści o Chojnowie. Legnica 1987.
2. Dolnośląskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Towarzystwo Miłośników Chojnowa. Chojnów i okolice. Wrocław 1986.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

• Ortofotomapa
• Strona miasta Chojnowa
• Strona internetowa urzędu miejskiego