Bukowiec (Śląsk Cieszyński)

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°32'58" N 18°49'25" E49.5494444 18.8236111 (Bukowiec (Śląsk Cieszyński))

Bukowiec
Herb Bukowca
Państwo	Czechy
Kraj	morawsko-śląski
Burmistrz	Petr Jalowiczor
Powierzchnia	17,06 km²
Położenie	49° 32' 58 '' N 18° 49' 25 '' E
Ludność (2006) • liczba ludności • gęstość	1 368 80,2 os./km²
Kod pocztowy	739 84, 739 85
Położenie na mapie kraju Bukowiec
Strona internetowa miasta

Bukowiec (cz. Bukovec) - wieś w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Frýdek-Místek, na Śląsku Cieszyńskim. Jest najdalej wysuniętą na wschód gminą Republiki Czeskiej.

Bukowiec jest najstarszą wsią beskidzkiej części Śląska Cieszyńskiego, której przywilej lokacyjny (choć w odpisach) zachował się do naszych czasów. Z jego lektury wiemy, że w 1353 r. książę cieszyński Kazimierz (...) z dbałości o wszelkie dobro swej ziemi dał Piotrowi zwanemu Gros i jego potomkom las Ulgar nad potokiem Bukowcem, obejmujący 60 łanów frankońskich, celem założenia osady na prawie niemieckim. Przywilej ten został następnie potwierdzony w 1563 r. przez księcia Wacława III Adama i drugi raz w 1604 r. przez księcia Adama Wacława. Nazwa wsi pochodzi od nazwy wspomnianego potoku Bukowiec i wymieniana jest po raz pierwszy w 1523 r.

Większość osadników Bukowca pochodziła z północnych rejonów Księstwa Cieszyńskiego, choć wkrótce dołączyli do nich nowi przybysze. Sądząc po nazwiskach (Czarnohorski, Bojko, Wałach) pochodzili zapewne ze wschodnich Karpat i przybyli w ten rejon wraz z falą ludności tzw. wałaskiej. Urbarz z 1692 r. wymienia po nazwisku 20 właścicieli gruntów. Wójtami Bukowca byli najczęściej Bieleszowie, wspominani już w XVI w. Bukowczanie zajmowali się hodowlą bydła i posiadali szałasy na Girowej: oprócz szałasu wójtowskiego wspominany jest tam szałas należący do rodziny Łysków.

Interesujące są dzieje miejscowego szkolnictwa. Według tradycji pierwszym bukowskim nauczycielem był kowal Sikora, który uczył dzieci pisać i czytać w swojej kuźni. Do pisania służyły wykute przez nauczyciela gwoździe, którymi pisano na płaskich płytkach miękkiego łupku. Pierwsza szkoła, prowadzona przez parafię katolicką w Jabłonkowie, istniała tu już zapewne w 1792 r. Bukowiec należał zresztą do nielicznych wsi Ziemi Cieszyńskiej prawie jednolitych wyznaniowo (katolickich).

Do niedawna Bukowiec był największym skupiskiem drewnianej architektury ludowej w czeskiej części doliny Olzy. Większość budynków stanowiły tu tradycyjne drzewiónki - drewniane chałupy konstrukcji zrębowej, kryte szyndziołami, pierwotnie kurne. Dziś pozostało ich już zaledwie kilka. Jeszcze w latach 50. XX w. było tu ponad 100 drewnianych chałup, a konserwatorzy zabytków wytypowali do objęcia ochroną duży zespół kilkunastu zagród góralskich. Pomysł założenia tu skansenu nie został jednak zrealizowany, a najcenniejsze z zachowanych obiektów, jak fojstwi (wójtostwo) i kuźnia Jochymka, przeniesiono do skansenu wałaskiego w Rożnowie pod Radgoszczem.

Po zajęciu Zaolzia przez Polskę w 1938 r. wieś odwiedził Melchior Wańkowicz, a następnie wspomniał ją w swym reportażu pt. "Fanfara Zaolziańska" (Ów Bukowiec leży w całkiem pogarbionym kraju, na końcu jakichś niekończących się spirali białych dróg).

W latach 1975-1990 wieś była częścią Jabłonkowa.

W miejscowej szkole podstawowej z polskim językiem nauczania znajduje się niewielkie Muzeum Regionalne.

W Bukowcu mieszkał jeden z ostatnich wielkich gajdoszów beskidzkich, Paweł Zogata, pochowany w sąsiedniej Herczawie. Jego synem jest Jindřich Zogata, żyjący w morawskim Brnie uznany czeski poeta, w swych utworach wracający często na czesko-słowacko-polskie pogranicze.

We wsch. części wsi, w dolince Oleckiego Potoku, tuż przy granicy czesko-polskiej, znajduje się rezerwat przyrody „Bukovec”.

Z Bukowca biegną znakowane szlaki turystyczne: czerwony w masyw Stożka i dalej na Filipkę, a w przeciwnym kierunku także czerwony na Girową.

To jest tylko zalążek artykułu związanego z Czechami. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.