Simoradz

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°49' N 18°46' E49.8166667 18.7666667 (Simoradz)

Simoradz
Województwo	śląskie
Powiat	cieszyński
Gmina	Dębowiec
Położenie	49° 49'  N 18° 46'  E
Liczba mieszkańców (2004)  • liczba ludności	987
Strefa numeracyjna (do 2005)	33
Kod pocztowy	43-426
Tablice rejestracyjne	SCI
Położenie wsi
Położenie na mapie Polski Simoradz

Simoradz - wieś sołecka w gminie Dębowiec w powiecie cieszyńskim, województwo śląskie, wzmiankowana w 1286, 987 mieszkańców (2004).

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Spis treści 1 Historia 2 Zabytki 3 Klub sportowy 4 Linki zewnętrzne 5 Przypisy

[edytuj] Historia

"Simoradz" oznacza w gwarze morawskiej: "ziemię orać". Tak, więc, swą nazwę wieś zawdzięcza urodzajnym gruntom. Na potwierdzenie tego od XVIII w. Simoradz miał w herbie, sygnecie i pieczęci snop zboża stojący kłosami w górę. Od momentu założenia (prawdopodobnie na pocz. XIII w.) przez wiele stuleci wioska zarządzana była przez kolejnych właścicieli (m.in. Bilskich, Pogórskich, Góreckich i Marklowskich). Ostatnim dziedzicem ziemiańskim był Karol Zischka, kupiec z Mistka. W 1858 r. Simoradz stał się własnością arcyksięcia Albrechta Habsburga-Lotharinga, cesarskiego marszałka polnego. Po jego śmierci dobra odziedziczył arcyksiążę Fryderyk, syn arcyksięcia Karola Ferdynanda Habsburga.

Parafia w Simoradzu jest jedną z najstarszych, obok Dębowca i fary cieszyńskiej, na Śląsku Cieszyńskim. Najwcześniejsza zachowana do naszych czasów wzmianka historyczna o niej pochodzi z 1286 r., musiała, więc zostać założona znacznie wcześniej. W dokumencie wymieniony został proboszcz simoradzki, ks. Tilo, który odczytał w kościele raciborskim klątwę na księcia Henryka wrocławskiego. Potwierdzenie wiadomości o istnieniu parafii znalazło się także w księdze fundacyjnej biskupstwa wrocławskiego z 1305 r. Około 1300 r., jak podano w Liber fundationis..., Simoradz został przeniesiony na prawo niemieckie.

Z protokołów wizytacyjnych z XVII w. wynika, że Simoradz był parafią filialną wobec kościoła w Dębowcu. Czy stał się nią już w średniowieczu, tego na podstawie źródeł nie da się wywnioskować. Można jednak na podstawie spisów świętopietrza ocenić, że przynajmniej do połowy XV w. była to parafia samodzielna. Ze względu jednak na jej niewielkie rozmiary oraz dość silne wpływy reformacji na tym terenie, samodzielność Simoradza została utracona najpewniej w XVI w.

Prawdopodobnie już od średniowiecza do parafii, poza osadą Simoradz, należała jeszcze jedna osada - Iskrzyczyn. Jest to miejscowość o bardzo starym rodowodzie. Występuje bowiem już w 1223 r. w dokumencie protekcyjnym biskupa wrocławskiego Wawrzyńca, wydanym dla premonstrantek w Rybniku. W dokumencie tym wymieniano pierwsze wsie cieszyńskie, z których zakonnice z Rybnika otrzymują wówczas dziesięcinę. Wśród nich osada "Yscrichino". Prawdopodobnie wieś ta istniała już od jakiegoś czasu, możliwe nawet, że powstała jeszcze w XII w. Iskrzyczyn również dzisiaj należy do parafii św. Jakuba w Simoradzu.

Jeśli chodzi o przynależność diecezjalną osady, to należała ona do diecezji i wrocławskiej archidekanat opolski, do dekanatu cieszyńskiego, który w źródłach pojawia się po raz pierwszy w 1335 r. przy okazji spisu świętopietrza za ten rok. Pierwotna świątynia wzniesiona została prawdopodobnie w XIII w. Tak jak obecnie, była murowana i posiadała osobną dzwonnicę. Jak podają źródła z XVII w. kościół był jednak dość zaniedbany.

Obecna, murowana świątynia została wzniesiona ok. XV w.; w 1842 r. została rozbudowana, a następnie kilkakrotnie remontowana w XX w. W okresie reformacji w XVI-XVII w. kościół tutejszy przeszedł w posiadanie protestantów, którzy zwrócili go prawowitym właścicielom na mocy rozporządzenia władz lokalnych dopiero w 1654 r. Zaraz potem kościół przyłączono do parafii w pobliskim Dębowcu. W latach późniejszych był też filią parafii w Skoczowie. Po drugiej wojnie światowej utworzono w 1966 r. lokalię, a 27 grudnia 1966 r. erygowano samodzielną parafię św. Jakuba w Simoradzu. Od 1 września 1966 r. duszpasterzem był. ks. Antoni Baszton, początkowo jako wikariusz w Skoczowie (1966-1968), a następnie jako administrator i proboszcz, który to urząd pełnił z poświęceniem aż do śmierci 24 października 1998 r. To dzięki jego staraniom przeprowadzono remont kościoła, który był bardzo zniszczony. W 1972 r. wzniesiono nowe probostwo. W 1981 r. rozpoczęto budowę Domu Katechetycznego, który został poświęcony pięć lat później z okazji 700 lecia parafii. W 1989 r. został oddany do użytku nowy cmentarz parafialny. Aby ożywić życie religijne, ks. Baszton przez jedenaście lat organizował dwa razy w roku tygodniowe rekolekcje.

Obecnie, pod kierownictwem obecnego proboszcza simoradzkiego, ks. Stanisława Pindela, prowadzone są prace remontowe przy kościele - wymiana pokrycia dachu oraz tynkowanie i malowanie kościoła.^[1]

[edytuj] Zabytki

Najstarszą budowlą jest kościół św. Jakuba z XV wieku, z ołtarzem najprawdopodobniej z XIII wieku^[2], przebudowany w 1892. Wewnątrz epitafia z XVII oraz ołtarze z rzeźbami świętych z XVIII wieku. Niedawno zostały odkryte polichromie gotyckie (z XV wieku) nad którymi trwają teraz prace konserwatorskie. Freski zawierają motywy geometryczne, roślinne oraz scenę ukrzyżowania.^[3] W pobliżu kościoła dawne zabudowania dworskie (spichlerz z XVII wieku przeniesiony do Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie).

[edytuj] Klub sportowy

Na terenie miejscowości funkcjonuje klub sportowy LKS "Wyzwolenie" Simoradz. Powstał on w 1966 roku i prowadzi następujące sekcje:

• piłkarską
• judo
• szachową

Zajęcia prowadzone są w oparciu o własne obiekty sportowe na które składają się:

• Pawilon sportowy:
  • pełnowymiarowa hala gimnastyczna
  • siłownia
  • sauna
  • 35 miejsc noclegowych w pokojach 2-6 osobowych
• Boisko do piłki nożnej:
  • pełnowymiarowe
  • treningowe
• 2 korty tenisowe
• Boisko do siatkówki plażowej^[4]

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

[edytuj] Przypisy

1. ↑ http://www.simoradz.bielsko.opoka.org.pl/
2. ↑ Opinia śląskiego konserwatora zabytków
3. ↑ http://www.simoradz.bielsko.opoka.org.pl/
4. ↑ Prospekt informacyjny LKS Simoradz