Czyściec

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy religii. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Organizacja
Artykuł serii Kościół katolicki

Papież • Benedykt XVI Kolegium kardynałów Sobór powszechny Synod • Konferencja Episkopatu Łaciński Kościół katolicki Katolickie Kościoły wschodnie
Początki i przeszłość
Jezus Chrystus Ewangelia • Sukcesja apostolska Ojcowie Kościoła • Chrześcijaństwo Wielka Schizma Wschodnia • Reformacja Katolicyzm Kościół unicki
Teologia
Trójca Święta (Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch Święty) Piekło • Niebo • Czyściec Łaska • Dusza • Zbawienie Wcielenie • Matka Boża • Świętych obcowanie Kanon Biblii • Dogmat • Tradycja Apostolska Apostolski symbol wiary • Sakrament
Liturgia
Diakon • Prezbiter • Biskup Msza • Liturgia godzin Rok liturgiczny Zwyczajna forma rytu rzymskiego Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego Ryt aleksandryjski • Ryt antiocheński Ryt bizantyjski • Ryt chaldejski • Ryt ormiański
Portal katolicki

Ołtarz kaplicy dusz czyśćcowych w bazylice w Licheniu

Czyściec (łac. purgatorium) – według Kościoła katolickiego bolesne dochodzenie duszy do absolutnie doskonałej miłości, koniecznej do osiągnięcia szczęścia Nieba. Jest to raczej stan a nie miejsce. Dostępują go osoby umierające w łasce, ale które nie uporządkowały stosunku do rzeczy stworzonych. Boże miłosierdzie dopuszcza możliwość oczyszczenia miłości z egoistycznych przywiązań, do których doprowadziły popełnione grzechy. Ciężar kary czyśćcowej zależy od rodzaju oraz liczby popełnionych grzechów. Oczyszczenie dokonuje się przez "ogień", który nie jest fizycznej natury, lecz jest bólem duchowym wynikającym z uświadomienia sobie miłości Boga i własnych niedoskonałości. Innym oczyszczającym cierpieniem jest tęsknota za Bogiem. Katechizm Kościoła Katolickiego podkreśla, że cierpienia czyśćcowe są inne niż piekielne (KKK 1031). Po ukończeniu oczyszczenia zmarli z czyśćca trafiają do nieba (nie ma możliwości przejścia z czyśćca do piekła).

Kościół katolicki podaje do wierzenia, że można pomagać duszom w czyśćcu przez modlitwę, posty, odpusty, dobre czyny, odprawianie w ich intencji mszy (w tym zwłaszcza gregoriańskich) i przystępowanie do komunii świętej. W intencji dusz cierpiących w czyśćcu wierni mogą również po spełnieniu ustalonych przez Kościół warunków uzyskiwać odpusty.

Pismo Święte nie mówi wprost o istnieniu czyśćca, jednak Kościół katolicki utrzymuje, że istnieją wyraźne aluzje w Ewangelii Łukasza (Łk 12,58-59), Mateusza (Mt 12, 31-32) oraz szczególnie we fragmencie Drugiej Księgi Machabejskiej (2 Mch 12, 43-45); "Uczyniwszy zaś składkę pomiędzy ludźmi, posłał do Jerozolimy około dwu tysięcy srebrnych drachm, aby złożono ofiarę za grzech. Bardzo pięknie i szlachetnie uczynił, myślał bowiem o zmartwychwstaniu. Gdyby bowiem nie był przekonany, że ci zabici zmartwychwstaną, to modlitwa za zmarłych byłaby czymś zbędnym i niedorzecznym, lecz jeśli uważał, że dla tych, którzy pobożnie zasnęli, jest przygotowana najwspanialsza nagroda - była to myśl święta i pobożna. Dlatego właśnie sprawił, że złożono ofiarę przebłagalną za zabitych, aby zostali uwolnieni od grzechu".

Nauki o czyśćcu rozwijają się dynamicznie począwszy od mniej więcej IX/XI wieku, choć już Ojcowie Kościoła wypowiadali się na ten temat, m.in. Efrem Syryjczyk, czy Cyprian. Tezy zostały ostatecznie zatwierdzone podczas Soboru Florenckiego (1438-1445) i Trydenckiego (1545-1563). Większość nierzymskokatolickich wyznań chrześcijańskich uważa nauczanie o czyśćcu za niebiblijne i je odrzuca.