Gmina Trzebiatów

Z Wikipedii

Gmina Trzebiatów
Herb gminy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie powiatu
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryficki
Rodzaj gminy	miejsko-wiejska
burmistrz	Sławomir Stanisław Ruszkowski (2006)
Urząd gminy	ul. Rynek 1 72-320 Trzebiatów tel. (91) 387-29-84 faks (91) 387-26-19
Powierzchnia	225,44 km²
Liczba sołectw	21
Liczba miejscowości	26
Populacja (2007)  • liczba ludności  • gęstość  • urbanizacja	16 836 74,7 osób/km² 60,5 %
Strefa numeracyjna	91 (do 2005)
Tablice rejestracyjne	ZGY
miejscowości partnerskie	Grevesmühlen Großräschen Istebna Sjöbo Wandlitz
Strona internetowa gminy
BIP gminy

Gmina Trzebiatów położona jest w północnej części powiatu gryfickiego, w województwie zachodniopomorskim. Jej siedziba znajduje się w mieście Trzebiatów. Jest jedną z największych gmin nadmorskich w Polsce^[1], mimo że posiada tylko dwie miejscowości położone nad morzem.

Miejsce w województwie (na 114 gmin):

powierzchnia: 46. miejsce,

ludność: 19. miejsce.

Gmina stanowi 22,1% powierzchni powiatu.

Gospodarka gminy oparta jest na funkcji turystyczno-rolniczej, rozwiniętym handlu oraz drobnym przemyśle spożywczym i drzewnym^[2]. Strategia rozwoju gminy ukierunkowana jest na rozwój turystyki, co wyraża się inwestycjami w dziedzinie ochrony środowiska i infrastruktury komunalnej^[2]. Należy do Celowego Związku Gmin R-XXI, którego zadaniem jest budowa nowoczesnego systemu gospodarowania odpadami.

Sąsiednie gminy:

• Brojce, Gryfice, Karnice i Rewal (powiat gryficki)
• Kołobrzeg, Rymań i Siemyśl (powiat kołobrzeski)

Spis treści 1 Geografia 1.1 Położenie i przyroda 1.2 Rzeźba terenu 1.3 Warunki klimatyczne 2 Historia 3 Turystyka 3.1 Baza noclegowa 3.2 Zabytki 3.3 Szlaki turystyczne 3.4 Pomniki 4 Miejscowości 5 Demografia 6 Gospodarka 6.1 Handel 6.2 Usługi finansowe 7 Komunikacja 7.1 Transport drogowy 7.2 Komunikacja kolejowa 7.3 Poczta 7.4 Komunikacja morska 8 Infrastruktura techniczna 8.1 Sieć gazowa 8.2 Gospodarka komunalna 9 Kultura i sport 9.1 Wydarzenia kulturalne i sportowe 9.2 Organizacje społeczne 10 Religia 11 Oświata 12 Opieka społeczna i zdrowotna 13 Bezpieczeństwo 14 Polityka 14.1 Samorząd gminny 14.2 Frekwencja gminy w wyborach 15 Przypisy 16 Bibliografia 17 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

[edytuj] Położenie i przyroda

Teren gminy położony jest na Równinie Gryfickiej i Wybrzeżu Trzebiatowskim nad Morzem Bałtyckim. Przez gminę przepływa rzeka Rega uchodząca do morza w Mrzeżynie, zaś jej dawne koryto jest obecnie odnogą zwaną Starą Regą uchodzącą do jeziora Resko Przymorskie, które poprzez kanał Resko w Dźwirzynie jest połączone z Bałtykiem. Oba cieki wodne i jezioro są dostępne dla kajaków.

Lasy zajmują 13,1% powierzchni, a użytki rolne 66,8%²¹. Na terenie gminy Trzebiatów stwierdzono występowanie 89 gatunków chronionych^[3] i rzadkich roślin naczyniowych oraz dwa gatunki chronionych grzybów wielkoowocnikowych. Głównym walorem przyrodniczym gminy jest obecność na jej terenie gatunków związanych z siedliskami pasa nadmorskiego – wydmami, nadmorskimi borami bażynowymi, solniskami oraz torfowiskami subatlantyckimi i wrzosowiskami.

Strefa nadmorska znajduje się w granicach obszaru Natura 2000 (specjalny obszar ochrony siedlisk) o nazwie Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski.

[edytuj] Rzeźba terenu

Pod względem fizjograficznym gmina Trzebiatów jest zróżnicowana na jednostki strukturalne, które mają równoleżnikowy przebieg. Nad Bałtykiem rozciąga się pas wybrzeża morskiego z rozległymi plażami. Na ich zapleczu rozwinęły się wydmy i równiny piasków eolicznych o wysokościach względnych od 2 do 30 m. Brzeg morski na całym odcinku należy do brzegu wydmowego. Wysokości wydm dochodzą do 30 m n.p.m. Od pasa plaży oddziela je wał wydmy przedniej. Na wschód od ujścia Regi do 349 km i w rejonie Dźwirzyna występują procesy niszczące brzeg morski, które uwidoczniają się podcinaniem wału brzegowego, rozmywaniem pasa plaży i niszczeniem urządzeń hydrotechnicznych u ujęcia Regi. Na południe od pasa wybrzeży rozciąga się rozległa Północno-Pomorska Dolina Marginalna. Jest ona wykorzystywana obecnie przez rzeki: Regę, Błotnicę, Dębosznicę i jezioro Resko Przymorskie. Rozległe, płaskie tereny doliny wypełnione są rozległymi torfowiskami. Tereny te podlegały zalewom powodziowym podczas spiętrzeń wód morskich tzw. cofki, stąd obecnie izolowane są systemem tam i pomp. Na obszarach obwałowanych pozostały ślady dawnych koryt i starorzeczy. Południowe krańce gminy to wysoczyzna morenowa płaska bądź falista urozmaicona formami akumulacyjnymi i erozyjnymi powstałymi podczas topnienia lądolodu. Na tym obszarze występują najżyźniejsze gleby gminy. Wysoczyznę rozcinają południkowo doliny rzek: Regi i Dębosznicy^[4].

[edytuj] Warunki klimatyczne

Położenie gminy Trzebiatów na terenie dwóch krain klimatycznych Pobrzeża Kołobrzeskiego i Krainy Gryficko-Nowogardzkiej ma swoje bezpośrednie konsekwencje klimatyczne^[5].

W Trzebiatowie i okolicach dominuje klimat morski z większymi wpływami Oceanu Atlantyckiego, niż Morza Bałtyckiego. Bałtyk ma jednak decydujący wpływ na mikroklimat tego obszaru, a w szczególności na zawartość w powietrzu - głównie na plażach morskich – korzystnego dla zdrowia aerozolu, składającego się m.in. z cząsteczek soli oraz jodu.

Temperatury w tym rejonie Pomorza Zachodniego są charakterystyczne dla klimatu umiarkowanego o odmianie oceanicznej. Przejawia się to m.in. stosunkowo małymi różnicami między temperaturą lata i zimy oraz dużej wilgotności powietrza, dochodzącej miejscami do 80%. Trzebiatowskie zimy są zazwyczaj ciepłe i łagodne, a lata chłodniejsze niż w innych rejonach kraju. Średnia temperatura lipca nie przekracza 17°C, a w styczniu wynosi –1,5°C. Ważną cechą tego klimatu jest duża liczba dni z silnymi wiatrami z kierunków zachodnich szczególnie w okresach sztormowych. Największą częstość wiatrów zanotowano z kierunku południowo-zachodniego (SW) oraz zachodniego (W). Najbliższa stacja meteorologiczna znajduje się w Kołobrzegu. Średnia roczna prędkość wiatru kształtuje się na poziomie ok. 4 m/s (ok. 5 m/s na wysokości 50 m nad powierzchnią gruntu) i jest jedną z najwyższych w Polsce. Rzadko zdarzają się dni bezwietrzne.

W okresie letnim nie bez znaczenia jest również lokalna cyrkulacja bryzowa, która podczas ciepłego dnia wywołuje wiatr znad morza w kierunku lądu, natomiast w ciągu nocy wiatr kompensacyjny w kierunku przeciwnym. Roczne opady kształtują się na poziomie ok. 600-700 mm rocznie, przy czym większa ich część, czyli ok. 400 mm przypada na półrocze ciepłe. Liczba dni z opadem, średnio sięga 180 dni w ciągu roku. Okres wegetacyjny trwa od 210 do 220 dni rocznie.

[edytuj] Historia

Historia regionu była od początku związana z Trzebiatowem, który już od XIII wieku posiadał prawa miejskie. Istotną rolę odgrywała przepływająca i uchodząca do Bałtyku rzeka Rega, w której zakolu znajdował się słowiański gród. Dzięki rzece Trzebiatów mógł rozwijać handel morski wykorzystując port Regoujście.

Od powstania Księstwa Pomorskiego czyli od XIII wieku, tereny te były związane z dynastią Gryfitów. To właśnie na herbie pomorskiej dynastii wzorowano się, tworząc herb Trzebiatowa i obecnej gminy.

Od XIII wieku datuje się rozwój Trzebiatowa jako ośrodka handlowego nad brzegiem Bałtyku. 6 maja 1277 roku książę Barnim I, jego syn Bogusław IV oraz opat Tomasz z klasztoru norbertanów nadali Trzebiatowowi prawa miejskie. Wiązał się z tym szereg przywilejów natury gospodarczej: przyznano miastu port Regoujście, prawo do żeglugi po Redze oraz do obwarowania miasta murami obronnymi.

W trzebiatowskiej kaplicy św. Ducha w 1534 roku odbył się sejm stanów zachodniopomorskich, na którym panujący książęta Barnim IX Pobożny i Filip I wprowadzili na Pomorzu religię protestancką. Gryfici rządzili Pomorzem Zachodnim aż do XVII wieku, kiedy obszar ten był teatrem działań wojennych wojsk niemieckich i szwedzkich podczas wojny trzydziestoletniej.

W 1648 roku w wyniku postanowień pokoju westfalskiego teren gminy należącej do Pomorza Zachodniego został włączony do Elektoratu Brandenburgii, a od 1816 roku należał do prowincji Pomorze w Królestwie Prus podlegając pod rejencję szczecińską, aż do 1938 roku, kiedy to w wyniku zmian administracyjnych powiat Gryfice (niem. Landkreis Greifenberg) przeszedł pod rejencję koszalińską. W marcu 1945 na teren gminy wkroczyły I Armia Wojska Polskiego i Armia Czerwona.

Po II wojnie światowej w ramach akcji repatriacyjnej w okolice miasta zostali przesiedleni mieszkańcy dawnych kresów II Rzeczypospolitej. Administracja polska zaczęła powstawać w maju 1945 r., a teren obecnej gminy podzielony był pomiędzy kilka gmin zbiorowych (m.in. Gołańcz Pomorska, Mrzeżyno, Sadlno) i gminę miejską Trzebiatów. W 1954 r. gminy zostały zastąpione na mniejsze jednostki podziału terytorialnego - gromady. Z czasem Gołańcz Pomorska i Trzebiatów miały wspólną Gromadzką Radę Narodową.

Ustawa z 1972 r. o radach narodowych zlikwidowała z dniem 1 stycznia 1973 r. gromady, a w ich miejsce ustanowiła gminy^[6]. Na mocy uchwały^[7] z dnia 7 grudnia 1972 r. utworzona została gmina Trzebiatów, jako siedziba Gminnej Rady Narodowej. W skład gminy wiejskiej weszło 15 sołectw. 9 grudnia 1973 r. utworzona została wspólna Rada Narodowa Miasta i Gminy oraz Urząd Miasta i Gminy^[8]. W tym kształcie funkcjonowały one do maja 1990 r. tj. do czasu wprowadzenia ustawy o samorządzie terytorialnym.

Teren obecnej gminy w latach 1945 - 1998 wchodził w skład województwa szczecińskiego.

[edytuj] Turystyka

Ze względu na swoje położenie w pasie nadmorskim gmina ma duży potencjał rozwojowy w dziedzinie turystyki. Liczne zabytki Trzebiatowa, a także nadmorskie miejscowości letniskowe Mrzeżyno i Rogowo to główne atrakcje gminy. W czystych wodach Regi (I i II klasa czystości) można spotkać wiele gatunków ryb, szczególnie troć wędrowną^[9], która przyciąga wędkarzy z całego kraju. Można tu uprawiać zarówno kajakarstwo, jeździć rowerem czy skuterem wodnym.

[edytuj] Baza noclegowa

Gmina posiada rozbudowaną bazę noclegową w Mrzeżynie i Rogowie. W sezonie letnim czynnych jest ok. 50 ośrodków wypoczynkowych, pensjonatów oraz kilka pól namiotowych, kempingów, a także gospodarstw agroturystycznych. Gmina posiada ponad 7 tys. miejsc noclegowych^[10] (w tym 22% całorocznych), z których w sezonie letnim korzysta blisko 40 tys. wczasowiczów^[10]. Największa część bazy znajduje się w nadmorskim Mrzeżynie.

[edytuj] Zabytki

• zabytkowy układ urbanistyczny w Trzebiatowie
• fragmenty murów obronnych miasta Trzebiatów z XIII wieku
• zespół zamkowo-pałacowy z XVII/XVIII wieku
• gotycki kościół parafialny Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny z XIV wieku
• 3 zabytkowe dzwony w kościele mariackim (1399 r., 1515 r., 1905 r.)
• kaplice gotyckie w Trzebiatowie
• barokowe sgraffito w Trzebiatowie datowane na 1635 rok
• Baszta Kaszana z przełomu XIII i XIV wieku
• kościół w Gosławiu (XIII w.)
• neogotycki kościół w Mrzeżynie (1912 r.)
• średniowieczny kościół w Sadlnie
• neogotycki kościół we Włodarce (XIX w.)

[edytuj] Szlaki turystyczne

• Szlak Nadmorski im. Czesława Piskorskiego (Europejski Szlak Dalekobieżny E-9),
• międzynarodowy szlak rowerowy R-10 - szlak wytyczony wzdłuż wybrzeża, trasa w gminie: Rogozina→ Sadlno→ Trzebiatów→ Nowielice→ Gorzysław→ Roby→ Mrzeżyno→ Rogowo
• czerwony szlak rowerowy powiatowego projektu Gryfland (trasa: Trzebiatów→ Brojce→ Gryfice)

Większość szlaków rowerowych przebiega po drogach samochodowych. Aktualnie w gminie istnieją dwie ścieżki rowerowe Trzebiatów-Nowielice oraz Mrzeżyno-Rogowo.

[edytuj] Pomniki

• Pomnik poświęcony niepowracającym z morza w Mrzeżynie
• Pomnik w hołdzie bohaterskim żołnierzom 36. Pułku Piechoty, poległym i pomordowanym w obronie ojczyzny w latach 1919-1945
• Pomnik Zaślubin Polski z morzem w Mrzeżynie

[edytuj] Miejscowości

Miasto (od 1277 r.)

Trzebiatów

Sołectwa

Bieczyno, Chomętowo, Gąbin, Gołańcz Pomorska, Gołańcz Pomorska II, Gorzysław, Gosław, Jaromin (dzielnica Trzebiatowa), Kłodkowo, Lewice, Mirosławice, Mrzeżyno, Nowielice, Roby, Rogozina, Sadlno, Siemidarżno, Trzebiatów II^[11], Trzebusz, Trzebusz Osiedle, Wlewo, Włodarka

Osiedla

Rogowo^[12], Za Regą (lewobrzeże Mrzeżyna)

Osady niesołeckie

Zapolice

Przysiółki, gajówki, kolonie

Bieczynko, Chełm Gryficki, Paliczyno, Sadlenko

[edytuj] Demografia

Według danych z roku 2005⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1853,73 zł.

Gminę zamieszkuje 27,7%²⁴ ludności powiatu. Największe zamieszkanie 17.618 mieszkańców gmina odnotowała w 1998 r.^[13]. Przez ostatnie kilka lat liczba mieszkańców utrzymuje się na poziomie 16,8 tys.

• Wykres liczby ludności gminy w latach 1990-2007^[14]:

• Dane o ludności gminy Trzebiatów (wg GUS, 31.12.2006):

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	16.836	100	8.348	49,6	8.488	50,4
wiek przedprodukcyjny (0 - 17 lat)	3.635	21,6	1.774	10,5	1.861	11,1
wiek produkcyjny (18 - 65 lat)	11.101	65,9	5.125	30,4	5.976	35,5
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat)	2.100	12,5	1.449	8,6	651	3,9

Największą grupę wiekową stanowią mieszkańcy w przedziale wiekowym 45-54 oraz 15-29, co jest dowodem wystepowania wyżów demograficznych i pokoleniowości.

Struktura wieku społeczeństwa gminy charakteryzuje się przewagą mężczyzn zarówno w wieku produkcyjnym jak i przedprodukcyjnym (maskulinizacja). Przez lata zwiększał się także udział ludności w wieku produkcyjnym (57,8% w 1994 r.^[15]→ 62,9% w 2002 r.→ 65,9% w 2006 r.^[16]) kosztem udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym (30,9% w 1994 r.^[15]→ 24,8% w 2002 r.→ 21,6% w 2006 r.^[16]).

[edytuj] Gospodarka

Użytki rolne w gminie (2005)1
Rodzaj	Powierzchnia [ ha ]
Grunty orne	9 769
Sady	18
Łąki	4 148
Pastwiska	1 130
Σ	15 065

Głównym środkiem utrzymania na obszarach wiejskich jest rolnictwo. Ogółem powierzchnia użytków rolnych zajmuje 15.065 hektarów¹, tj. 66,82% obszaru gminy. Dodatkową gałęzią gospodarki jest także rybołówstwo, skupione wokół portu w Mrzeżynie. W Trzebiatowie mieści się kilka zakładów produkcyjnych m.in. mebli (zakład Goleniowskiej Fabryki Mebli), wanien (Technic Industry).

Charakterystyczna dla gminy jest działalność turystyczna, która spowodowana jest m.in. nadmorskim położeniem gminy. Okres letni cechuje wzmożona liczba turystów zwłaszcza w Mrzeżynie i Rogowie co istotnie wpływa na gospodarkę gminy.

[edytuj] Handel

Centrum handlu stanowi miasto Trzebiatów, w którym mieści się większość sklepów i lokali usługowych skupionych wokół Starego Miasta, a także targowisko zlokalizowane przy miejskiej farze. W Trzebiatowie znajdują się 3 stacje benzynowe oraz dyskont Intermarché. W sezonie letnim otwierana jest duża liczba sklepów, lokali gastronomicznych i usługowych w Mrzeżynie.

[edytuj] Usługi finansowe

Większość banków zlokalizowanych wokół trzebiatowskiego rynku, gdzie zazwyczaj towarzyszą im bankomaty.
Banki prowadzące działalność na terenie gminy:

• (SGB) Bałtycki Bank Spółdzielczy (Trzebiatów, Mrzeżyno) - oddział i filia
• Bank Pekao SA (Trzebiatów) - oddział
• Bank PKO BP SA (Trzebiatów) - oddział i agencja
• Bank Pocztowy (Trzebiatów, Mrzeżyno) - urzędy pocztowe
• Usługi finansowe BPH SA (Trzebiatów) - partner
• Zachodniopomorska SKOK (Trzebiatów) - oddział

[edytuj] Komunikacja

Drogi powiatowe na terenie gminy

Droga (stary nr)	Relacja
nr 0117Z (41 154)	Rogozina – Sadlno - Sadlenko
nr 0123Z (41 162)	Nowielice – Gorzysław - Bieczyno
nr 0124Z (41 163)	Gorzysław - Roby
nr 0125Z (41 164)	Trzebiatów – Mirosławice – Lewice - Darżewo
nr 0126Z (41 165)	Mirosławice – Gąbin - Brojce
nr 0128Z (41 167)	Jaromin – Siemidarżno - Paliczyno
nr 0130Z (41 169)	Gołańcz Pomorska - Gosław
nr 0132Z (41 171)	Sadlno - Chomętowo
nr 0139Z (41 184)	Bieczynko – Bieczyno – Roby – Mrzeżyno
nr 0152Z	od DW109 w Mrzeżynie - Rogowo - Dźwirzyno (nr 17-101)

[edytuj] Transport drogowy

Ruch samochodowy skupia się na trzech drogach wojewódzkich biegnących przez gminę:

• 102 z Rewala przez Trzebiatów i Gołańcz Pomorską do Kołobrzegu
• 103 z Trzebiatowa do Kamienia Pomorskiego
• 109 z Mrzeżyna przez Trzebusz, Nowielice, Trzebiatów, Kłodkowo do Gryfic i Płot

Sieć dróg w gminie Trzebiatów jest dobrze rozwinięta, lecz ich stan techniczny nie jest najlepszy.

W okresie letnim zwiększa się natężenie ruchu na drogach pasa nadmorskiego, a regionalni przewoźnicy zwiększają liczbę linii łączących miejscowości nadmorskie z Trzebiatowem i Kołobrzegiem.

[edytuj] Komunikacja kolejowa

W gminie czynne są 3 stacje kolejowe: Bieczyno Pomorskie, Gąbin i Trzebiatów. Przez wszystkie 3 stacje przebiega linia kolejowa Szczecin - Kołobrzeg, na której jeździ szynobus Urzędu Marszałkowskiego woj. zachodniopomorskiego.

Historia kolei

Trzebiatów uzyskał połączenie kolejowe w 1882 r. po połączeniu Goleniowa przez Gryfice z Kołobrzegiem. W 1906 r. do miasta doprowadzono linię z Kamienia Pomorskiego, rozebraną w 1945 r. W 1907 r. otwarto wąskotorową linię (prześwit toru na wszystkich odcinkach: 1000 mm) z Dargosławia. W 1912 r. zbudowano linię przez Roby do Mrzeżyna, a później do Kępy Nadmorskiej (obecne okolice wsi Rogowo). W 1913 r. otwarto linię do Niechorza. Data rozbiórki linii do Kępy Nadmorskiej nie jest znana. W 1961 r. linia do Mrzeżyna została zamknięta, a później rozebrana. W 1991 r. zamknięto linię Dargosław - Trzebiatów Wąsk., a w 1999 r. Trzebiatów Wąsk. - Pogorzelica Gryficka.

[edytuj] Poczta

W terenie gminy znajduje się jeden urząd pocztowy - Trzebiatów nad Regą 1 (kod 72-320). Innymi placówkami pocztowymi są: filia UP Gryfice 1 w Mrzeżynie (dawniej UP Mrzeżyno Gryfickie 1 kod 72-330), druga filia UP Gryfice 1 na terenie jednostki wojskowej w Trzebiatowie (kod 72-321) oraz agencja pocztowa w Gołańczy Pomorskiej. (dawniej Trzebiatów nad Regą 3). Trzy wsie: Rogozina, Sadlno, Zapolice są obsługiwane przez filię UP Gryfice 1 w Niechorzu (kod 72-350).

[edytuj] Komunikacja morska

Rolę ośrodka obsługi komunikacji morskiej na terenie gminy spełnia obecnie port morski w Mrzeżynie. Port jest położony 18 km na zachód od Kołobrzegu i jest jednym z najmniejszych portów dostępnych dla jachtów balastowych. Infrastruktura portu utrzymywana jest przez Urząd Morski w Szczecinie, a ruch statków oraz bezpieczeństwo żeglugi nadzoruje bosmanat portu Mrzeżyno.

Do portu mogą wchodzić jednostki o zanurzeniu do 2 metrów. Przystań jachtowa w Mrzeżynie może pomieścić do 40 jachtów^[17].

Port w Mrzeżynie posiada status morskiego przejścia granicznego, które obejmuje ruch towarowy statkami rybackimi o polskiej przynależności. Odprawę graniczną i celną przeprowadza Straż Graniczna z Rewala.

[edytuj] Infrastruktura techniczna

Na terenie gminy działają dwie małe hydroelektrownie, obydwie zlokalizowane na rzece Rega - pierwsza powstawała w latach 1926-1927^[18]. Do dziś zachowała się w bardzo dobrym stanie (wpis do rej. zabytków). W grudniu 2001 r. oddano do użytku nową elektrownię EW Trzebiatów II, która jest całkowicie zautomatyzowana. Obie należą do Zespołu Elektrowni Wodnych w Płotach (Koncern Enea SA).

W Trzebiatowie przy ulicy Wodnej znajduje się telewizyjna stacja retransmisyjna mocy 300W nadająca sygnał TVP3 Szczecin. Inne kanały mieszkańcy odbierają m.in. z Gryfic, Kołobrzegu oraz Sławoborza.

Gmina Trzebiatów nie posiada zorganizowanego systemu dostarczania energii cieplnej - ogrzewanie budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej odbywa się w oparciu o indywidualne piece termiczne i kotłownie.

[edytuj] Sieć gazowa

Gmina Trzebiatów jest zasilana gazociągiem wysokiego ciśnienia Goleniów – Gorzysław, którym przesyłany jest gaz ziemny wysokometanowy. Do Mrzeżyna gaz doprowadza gazociąg wysokiego ciśnienia Gorzysław – Mrzeżyno (gaz ziemny zaazotowany). W Gorzysławiu znajduje się kopalnia i mieszalnia gazu należąca do PGNiG. Z Gorzysławia jest wyprowadzony także gazociąg wysokiego ciśnienia w kierunku Kołobrzegu.

Na terenie gminy gazyfikacją przewodową objęte są miejscowości: Mirosławice, Mrzeżyno, Nowielice, Rogowo, Trzebusz Osiedle i miasto Trzebiatów^[19]. Gaz rozprowadzany jest siecią niskiego i średniego ciśnienia. W 2005 roku odbiorcami gazu było 3.488^[20] gospodarstw domowych, które zamieszkiwało 10.827^[20] mieszkańców. Miejscowości nie objęte gazyfikacją przewodową są zaopatrywane w gaz płynny w butlach 11-kilogramowych^[21].

[edytuj] Gospodarka komunalna

Sieć wodociągowa w gminie

Ujęcie wody	Obejmujące miejscowości	administrator
Trzebiatów	Trzebiatów, Chełm Gryficki, Gąbin, Mirosławice, Rogozina, Włodarka	ZWK Trzebiatów
Mrzeżyno	Mrzeżyno, Rogowo	ZWK Trzebiatów
Nowielice	Nowielice, Trzebusz	ZWK Trzebiatów
Roby	Roby, Bieczynko, Bieczyno, Gorzysław	ZWK Trzebiatów
Sadlno	Sadlenko, Sadlno, Zapolice[22]	ZWK Trzebiatów
Chomętowo	Chomętowo	ZKUWiM Goleniów
Kłodkowo	Kłodkowo, Wlewo	ZKUWiM Goleniów
Gosław-Gołańcz	Gołańcz Pomorska, Gosław, Paliczyno, Siemidarżno	ZKUWiM Goleniów
Darżewo (gm. Brojce)	Lewice	PUWiS Nowogard

W gminie aktywnie rozbudowywane są wodociągi i gazociągi. W 2006 roku długość czynnej sieci wodociągowej wynosiła 80,7 km^[23], a kanalizacyjnej 55,4 km^[23].

Na terenie gminy zlokalizowanych jest 8 ujęć wody (Chomętowo, Gosław-Gołańcz, Mrzeżyno, Nowielice, Roby, Sadlno, Trzebiatów, Włodkowo), których zasoby wodne są znacznie większe od aktualnego zapotrzebowania^[24].

W 1995 r. między Trzebiatowem a Chełmem Gryfickim oddano do użytku nowoczesną oczyszczalnię ścieków mechaniczno-biologiczną o projektowanej wydajności 6100 m³/doba^[25][19], co znacznie poprawiło stan czystości Regi. Oczyszczalnia nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości ponieważ nie wszystkie miejscowości są podłączone - obecnie średnia wydajność wynosi 4500 m³/doba^[19]. Do oczyszczalni podłączone są następujące miejscowości: Trzebiatów, Mrzeżyno, Trzebusz, Nowielice, Gołańcz Pomorska i Mirosławice. W pozostałych miejscowościach powstałe ścieki odprowadzane są do lokalnych lub przydomowych zbiorników bezodpływowych

W zakresie nadzoru nad utrzymaniem czystości i porządku w gminie, oświetlenia miejsc publicznych itp. zajmuje się powołany do tego celu Zarząd Dróg Gminnych i Gospodarki Komunalnej (ZDGiGK). Gmina zgodnie z ustawą prowadzi segregację odpadów. We wszystkich wsiach i dzielnicach znajdują się pojemniki na plastik, szkło i makulaturę. Pojemniki na zużyte baterie zlokalizowane są we wszystkich szkołach w gminie oraz w siedzibie Urzędu Miejskiego w Trzebiatowie^[26] (Punkt Obsługi Interesanta).

[edytuj] Kultura i sport

Większość działalności kulturalnej skupia się w Trzebiatowskim Ośrodku Kultury. Znajduje się on w pałacu razem z Biblioteką Publiczną im. Marii Wirtemberskiej z Czartoryskich. Do instytucji upowszechniających kulturę należy także, działający na terenie Trzebiatowa Klub Garnizonowy 36 Brygady Zmechanizowanej. Oprócz gazet powiatowych, na terenie gminy ukazuje się także dwutygodnik Kulisy Trzebiatowskie.

Stadion GKS Trzebiatów przy ulicy Zagórskiej w Trzebiatowie to siedziba klubu piłkarskiego Rega-Merida Trzebiatów, a także miejsce imprez sportowych i kulturalnych. W Mrzeżynie znajdują się dwa osiedlowe boiska do piłki nożnej, na których gra klub Orzeł Mrzeżyno. W szkołach działają także uczniowskie kluby sportowe.

W Nowielicach mieści się stadnina koni, przy której istnieje Ludowy Klub Sportowy Dragon z sekcją piłkarską i jeździecką. Od 1999 roku działa także klub unihokejowy MLUKS Jedynka Trzebiatów.

Pod Trzebiatowem znajduje się strzelnica, gdzie mają miejsce zawody w strzelectwie myśliwskim o Puchar Burmistrza Trzebiatowa. Zawody organizują koła PZŁ działające na terenie gminy.

[edytuj] Wydarzenia kulturalne i sportowe

Poniżej wymienione zostały cykliczne wydarzenia, odbywające się na terenie gminie:

• Dni Trzebiatowa - Święto Kaszy (lipiec)
• Festiwal Muzyki Morskiej "Słona woda" w Mrzeżynie (lipiec)
• Międzynarodowe Zawody Strażackie Sikawek Konnych w Trzebiatowie
• minimaraton Trzebiatowska Dziesiątka (czerwiec)
• Święto Ottona z Bambergu (wrzesień)
• Trzebiatowskie Spotkania Kultur "Sąsiady" (Polsko-Niemiecko-Ukraiński Festiwal Folklorystyczny) w Trzebiatowie
• wyścig kolarski Bałtyk - Karkonosze (czerwiec)
• zawody spinningowe Troć Regi (marzec)

[edytuj] Organizacje społeczne

• Klub Przewodników PTTK "Baszta Kaszana" w Trzebiatowie – skupia turystów indywidualnych i w grupach w ramach organizacji różnorodnych form uprawiania turystyki. Działania w zakresie ochrony przyrody i zabytków, obsługa ruchu turystycznego, organizacja zlotów wycieczek, rajdów mających na celu propagowanie walorów regionu.
• Fundacja "Fort Rogowo" – zajmuje się rozbudową przyszłego muzeum lotnictwa w hangarze lotniczym w Rogowie
• koła łowieckie PZŁ: Bażant, Dąb, Knieja, Łabędź i Łoś – propagowanie obyczajów i sztuki łowieckiej
• koła PZW Dragon Nowielice, Wiarus Trzebiatów, Miasto Trzebiatów – organizacja wędkarstwa, rekreacji i sportu wędkarskiego, użytkowanie wód, działania na rzecz ochrony przyrody, kształtowanie etyki wędkarskiej.
• Stowarzyszenie Przyjaciół Mrzeżyna – organizacja imprez promocyjnych, promocja regionu, integracja środowiska. Działania na rzecz poznawania swojego regionu.
• Fundacja Instytut św. Brata Alberta – pomoc osobom bezdomnym oraz najuboższym poprzez: zakwaterowanie, dożywianie, terapię odwykową i opiekę lekarską. Udzielanie pomocy prawnej mające na celu usamodzielnienie osób objętych programem pomocy.
• Towarzystwo Kulturalne Mniejszości Niemieckiej – propagowanie kultury i języka niemieckiego oraz integracja środowiska.
• Związek Ukraińców w Polsce (koło Trzebiatów) – propagowanie kultury, szkolnictwa i integracja środowiska.
• Trzebiatowskie Stowarzyszenie Trzeźwości Klub Abstynenta „Kotwica” – organizacja i prowadzenie grup psychoterapeutycznych, wsparcia, integracja rodzin, pomoc współuzależnionym, działalność profilaktyczna, prowadzenie świetlic wychowawczych, działalność informacyjno-promocyjna na rzecz trzeźwości i rozwiązywania problemów alkoholowych.
• Polskie Stowarzyszenie Diabetyków (koło Trzebiatów) – opieka i pomoc ludziom chorym na cukrzycę, poprawa prawnej, materialnej i społecznej pozycji chorego na cukrzycę w społeczeństwie i państwie. Integracja środowiska ludzi chorych na cukrzycę w celu organizowania samopomocy. Prowadzenie szerokiej działalności edukacyjnej.
• Trzebiatowski Klub Miłośników Fitness – propagowanie zdrowego stylu życia poprzez sport. Integracja środowiska.
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (koło Trzebiatów) – Działanie na rzecz wyrównywania szans osób z upośledzeniem umysłowym, tworzenie warunków przestrzegania wobec nich praw człowieka, prowadzenie ku aktywnemu uczestnictwu w życiu społecznym i wspieranie rodzin.

[edytuj] Religia

Na terenie gminy mają siedzibę cztery parafie rzymskokatolickie (Gosław, Mrzeżyno, Trzebiatów, Trzebusz), ponadto część obszaru gminy (Sadlno, Kłodkowo) należy do dwóch parafii z siedzibami w sąsiednich gminach. W Trzebiatowie znajduje się sanktuarium maryjne z XIV wieku, które jest także siedzibą dekanatu Trzebiatów (archidiecezja szczecińsko-kamieńska).

W mieście znajduje się cerkiew grekokatolicka pw. św. Piotra i św. Pawła, kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana oraz cerkiew św. Ducha Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. W Trzebiatowie znajduje się także wspólnota świadków Jehowy.

[edytuj] Oświata

Na terenie gminy w 2006 r. uczyło się 1199 dzieci w szkołach podstawowych oraz 677 uczniów w dwóch gimnazjach. W szkołach średnich nauki pobierało 174 uczniów zasadniczych szkół zawodowych, 170 uczniów liceum profilowanego, 137 uczniów liceum ogólnokształcącego, 100 uczniów liceum dla dorosłych^[27].

Wychowanie przedszkolne zapewniają 3 placówki przedszkola publicznego (dwie w Trzebiatowie i jedna w Mrzeżynie).

Gimnazjum w Trzebiatowie mieści się w budynku zbudowanym w 1858 r. w stylu neorenesansowym, w którym przed wojną także mieściło się gimnazjum. Zespół Szkół w Mrzeżynie znajduje się w nowym, dużym budynku zbudowanym w 2000 r. oraz starszym budynku zbudowanym w 1965 r., którego szkoła podstawowa nosiła im. 1000-lecia Państwa Polskiego.

Filia szkoły podstawowej w Rogozinie została otwarta w 1946 roku, a obecnie znajduje się w budynku po Gromadzkiej Radzie Narodowej wyremontowanym w 1981 r. Do 2004 r. filia była samodzielną placówką^[28].

Przedszkola:

• Publiczne Przedszkole nr 1 w Trzebiatowie (ul.Waryńskiego 7)
  • Filia w Trzebiatowie (ul.Kilińskiego 6)
  • Filia w Mrzeżynie

Szkoły podstawowe:

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Jana Kochanowskiego w Trzebiatowie
  • Filia w Rogozinie
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. I Armii Wojska Polskiego w Trzebiatowie
• Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Mrzeżynie

Gimnazja:

• Publiczne Gimnazjum im. Książąt Pomorza Zachodniego w Trzebiatowie
• Publiczne Gimnazjum przy Zespole Szkół im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Mrzeżynie

Szkoły Ponadgimnazjalne:

• Centrum Kształcenia Zawodowego w Trzebiatowie (WZDZ Szczecin)
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa
• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Zbigniewa Herberta w Trzebiatowie
  • Liceum Ogólnokształcące
  • I Liceum Profilowane
  • Technikum Zawodowe
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa
  • Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące.

[edytuj] Opieka społeczna i zdrowotna

Głównym ośrodkiem zdrowotnym jest Trzebiatów, gdzie znajduje się przychodnia rejonowa, a także kilka zakładów opieki zdrowotnej. Wyjątek stanowi Mrzeżyno, gdzie znajduje się przychodnia 117 Szpitala Wojskowego z Kołobrzegu. W Trzebiatowie czynne są 3 apteki, a w Mrzeżynie punkt apteczny. Na terenie gminy działa pogotowie ratunkowe, którego placówka mieści się w Trzebiatowie. Gmina ma dogodne połączenie drogowe ze szpitalami wojewódzkimi w Gryficach i Kołobrzegu.

W Jarominie (osiedle Trzebiatowa) znajduje się gminny Dom Pomocy Społecznej, którego głównymi zadaniami są udzielenie schronienia, posiłku, odzieży, świadczeń rodzinnych, zasiłków dla osób potrzebujących oraz usługi opiekuńcze. W 2006 roku GDPS oferował 22 miejsca, a skorzystało z niego 14 osób.

[edytuj] Bezpieczeństwo

Władze gminy i służby porządkowe wprowadziły gminny program poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego w Trzebiatowie, którego celem jest współdziałanie wszystkich organów i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo publiczne. W ramach programu Bezpieczne Miasto Trzebiatów Komisariat Policji w Trzebiatowie współpracuje ze Strażą Miejską, Żandarmerią Wojskową oraz ze Strażą Graniczną z Rewala. W sezonie letnim otwierany jest także Posterunek Policji w Mrzeżynie.

Od kilku lat w pierwszą niedzielę lipca w mrzeżyńskim porcie odbywa się festyn edukacyjny Bezpieczna Woda – skierowany głównie do dzieci i młodzieży, którego celem jest przybliżenie zasad bezpiecznego wypoczynku nad wodą, bezpieczeństwa w życiu codziennym i zasad udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. W festynie uczestniczą przedstawiciele wszystkich służb mundurowych, a także Nadleśnictwa Gryfice, Urzędu Morskiego w Szczecinie oraz inspektoratu sanitarnego.

Straż Pożarna

Na terenie gminy działają 3 remizy Ochotniczej Straży Pożarnej (Gołańcz Pomorska, Mrzeżyno, Trzebiatów), a także Wojskowa Straż Pożarna w Trzebiatowie. W niektórych przypadkach pomaga także Państwowa Straż Pożarna z Gryfic. Od kwietnia 2006 roku w OSP Trzebiatów działa także sekcja płetwonurków.

Jednostki wojskowe:

• 36 Brygada Zmechanizowana im. Legii Akademickiej (JW 1879) w Trzebiatowie
• 78 Pułk Rakietowy Obrony Powietrznej (JW 3346) w Mrzeżynie

[edytuj] Polityka

[edytuj] Samorząd gminny

Gmina Trzebiatów za organ uchwałodawczy ma radę miejską, w skład której wchodzi 15 radnych (w obecnej kadencji 4 radne, 11 radnych). Organem wykonawczym jest burmistrz, którym przez dwie ostatnie kadencje jest Sławomir Ruszkowski. Siedzibą obu władz jest ratusz w Trzebiatowie.

Wybory samorządowe do rady gminy (rady miejskiej) w gminie Trzebiatów pokazują, że komitety wyborcze wywodzące się z partii politycznych nie mają tu większego poparcia^[29]. W wyborach zwyciężają zawsze komitety lokalne – w wyborach w 2006 r. najwięcej radnych (8) zostało wybranych z komitetu Idziemy Razem, 3 radnych pochodziło z komitetu Solidarna Gmina, każdy z pozostałych 4 radnych także miał własny lokalny komitet wyborczy.

Rada Miejska w Trzebiatowie

Miejscowości	Liczba radnych	Liczba wyborców (2006r.)
Trzebiatów (5 okręgów wyborczych)	9	7 999
Chełm Gryficki, Chomętowo, Kłodkowo, Rogozina, Sadlenko, Sadlno, Wlewo, Włodarka, Zapolice	1	837
Gąbin, Kłodkowo, Lewice, Mirosławice, Siemidarżno	1	943
Bieczynko, Bieczyno, Gołańcz Pomorska, Gorzysław, Gosław	1	810
Nowielice, Trzebusz	1	842
Mrzeżyno, Roby, Rogowo	2	1 745
	15	13 176

Burmistrzowie Trzebiatowa^[26]

• Stanisław Biernacki (1990 - 1991)
• Mirosław Makarewicz (1991 - 1999)
• Dorota Klimowicz (1999 - 2001)
• Sławomir Ruszkowski (od 2001)

[edytuj] Frekwencja gminy w wyborach

• 2007 Wybory parlamentarne - 44,56%
• 2006 Wybory samorządowe - 44,91%
• 2005 Wybory prezydenckie - I. tura 39% - II. tura 37,97%
• 2005 Wybory parlamentarne - 30,31%
• 2003 Referendum ws. przystąpienia Polski do UE - 55,72%
• 2002 Wybory samorządowe - 46,04%
• 2001 Wybory parlamentarne - 36,98%
• 2000 Wybory prezydenckie - 54,69%

[edytuj] Przypisy

1. ↑ 7. gmina nadmorska pod względem powierzchni (wliczono powiat Gdańsk). Jest także jedną z trzech gmin miejsko-wiejskich położonych nad morzem. → s:Nadmorskie gminy
2. ↑ ^{2,0 2,1} Plan gospodarki odpadami dla Celowego Związku Gmin R-XXI na lata 2004-2015, 2.4.4 Gmina Trzebiatów, str. 25
3. ↑ Plan rozwoju lokalnego miasta i gminy Trzebiatów na lata 2005–2010 - 2.1.7 Gleby (str. 25)
4. ↑ Plan rozwoju lokalnego miasta i gminy Trzebiatów na lata 2005–2010, 2.1.3 Warunki geograficzno – topograficzne
5. ↑ Plan rozwoju lokalnego miasta i gminy Trzebiatów na lata 2005–2010 - 2.1.8 Warunki klimatyczne, str. 25-26
6. ↑ Inf. o zespole archiwalnym Urząd Miasta i Gminy w Trzebiatowie (SEZAM) (pl). Archiwum Państwowe w Szczecinie Oddział w Płotach. [dostęp 25 listopada 2007].
7. ↑ Uchwała nr XV/116/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 7.XII.1972 r.
8. ↑ Uchwała nr XX/151/73 WRN w Szczecinie z 3.X.1973r.
9. ↑ www.trzebiatow.pl: Walory przyrodnicze (pl). [dostęp 9 grudnia 2007].
10. ↑ ^{10,0 10,1} Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Trzebiatów - 10.5.1 Zaplecze turystyki, str. 144 (stan na rok 2001)
11. ↑ Sołectwo Trzebiatów II obejmuje obszar Trzebiatowa na wschód od rzeki czyli całą dzielnicę Białoboki oraz ulice Rolniczą, Piaskową, Wiejską, Nową, Rzeźnicką
12. ↑ Rogowo w TERYT widnieje jako kolonia
13. ↑ GUS, Bank Danych Regionalnych, faktyczne miejsce zamieszkania, stan 30.VI.1998
14. ↑ Lata 1990-1994:Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, Tab. nr 4 Struktura wieku mieszkańców, lata 1995-2006: GUS, Bank Danych Regionalnych, rok 2007 ²⁴
15. ↑ ^{15,0 15,1} Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy - 6.1.1 Demografia, Tab. nr 4. Struktura wieku mieszkańców (str. 12)
16. ↑ ^{16,0 16,1} GUS, Bank Danych Regionalnych, Ludność
17. ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Trzebiatów - 9.2 Komunikacja morska (str. 118)
18. ↑ Kurier Szczeciński z dnia 2007-02-28, artykuł: Marzenna Głuchowska
19. ↑ ^{19,0 19,1 19,2} informacja potwierdzona przez gminę (A. Radoch) [17 grudnia 2007]
20. ↑ ^{20,0 20,1} Bank Danych Regionalnych GUS, Gospodarka komunalna, Gmina Trzebiatów, rok 2005
21. ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Trzebiatów - 9.4.2 Zaopatrzenie w gaz (str.121)
22. ↑ Projekt ZPORR nr Z/2.32/III/3.1/253/05 - budowa sieci wodociągowej wraz z przyłączami z m. Zapolice do m. Sadlno; potwierdzone zakończenie inwetycji przez gminę [17 grudnia 2007]
23. ↑ ^{23,0 23,1} Bank Danych Regionalnych GUS, Gospodarka komunalna, Gmina Trzebiatów, rok 2006
24. ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Trzebiatów - 9.5.2 Zapatrzenie w wodę jednostek osadniczych w gminie. (str. 130)
25. ↑ Biuro inżynierskie Gazda, Mirosława Dominowska: Referencje - Oczyszczalnia ścieków w Trzebiatowie (pl). [dostęp 6 grudnia 2007].
26. ↑ ^{26,0 26,1} Zgodnie z poleceniem wojewody (październik 2007 r.) dotyczące ujednolicenia nazewnictwa, burmistrz Trzebiatowa podjął decyzję o zmianie nazw: z Urząd Miasta i Gminy Trzebiatów na Urząd Miejski w Trzebiatowie oraz Burmistrz Miasta i Gminy Trzebiatów na Burmistrz Trzebiatowa.
27. ↑ GUS, Bank Danych Regionalnych, Szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne, ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne, rok 2006
28. ↑ Szkoła Podstawowa w Rogozinie jest Filią Szkoły Podstawowej Nr 1 w Trzebiatowie od dnia 1 września 2005 r. - informacja potwierdzona przez szkołę (email)
29. ↑ W wyborach w 2002 r. został wybrany tylko 1 radny z komitetu wywodzącego się z partii politycznej (Samoobrona RP)

[edytuj] Bibliografia

• Stowarzyszenie Pracowni Autorskich „Afix” s-ka z o.o., Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Trzebiatów, BIP MiG Trzebiatów, 2004
• UMiG Trzebiatów, Inwest Consulting SA, Plan rozwoju lokalnego miasta i gminy Trzebiatów na lata 2005–2010, Trzebiatów, 30 grudnia 2004
• Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. z Gorzowa Wlkp., Plan gospodarki odpadami dla Celowego Związku Gmin R-XXI na lata 2004-2015, Nowogard, marzec 2004

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Trzebiatowski Ośrodek Kultury
• Klubu Przewodników PTTK "Baszta Kaszana" w Trzebiatowie
• Zdjęcie satelitarne gminy (TerraServer)
• Polska Baza Kolejowa (stacja Trzebiatów)
• Oficjalna strona OSP w Trzebiatowie