Marian Langiewicz
Z Wikipedii
Marian Langiewicz | |
---|---|
' | |
Życie | Generał |
Data urodzenia | 5 sierpnia 1827 Krotoszyn |
Data śmierci | 10 maja 1887 Konstantynopol w Turcji |
Kariera | |
W służbie od | |
Pełniona funkcja | od 9.01.1863 r. pułkownik woj. sandomierskiego, od 22.01.1863 r. dowódca Kampanii Langiewicza, 11.03.1863-18.03.1863 dyktator powstania styczniowego |
Główne wojny i bitwy | Powstanie styczniowe, Wyprawa Garibaldiego na Sycylię |
Odznaczenia | |
gen. Marian Langiewicz (ur. 5 sierpnia 1827 w Krotoszynie – zm. 10 maja 1887 w Konstantynopolu)[1] – dyktator powstania styczniowego.
Uczył się w Gimnazjum w Trzemesznie. W 1860 brał udział w wyprawie Garibaldiego na Sycylię, gdzie odznaczył się męstwem i nieustępliwością. Był wykładowcą szkoły wojskowej w Cuneo, gdzie stał się zajadłym przeciwnikiem Ludwika Mierosławskiego. Był związany z politycznym ugrupowaniem Białych.
Przed wybuchem powstania z ramienia Komitetu Centralnego Narodowego sprowadzał do Polski karabiny z Niemiec i Belgii. 9 stycznia 1863 mianowany pułkownikiem województwa sandomierskiego. Miał przeprowadzić koncentrację sił powstańczych w Górach Świętokrzyskich i na ich czele uderzyć na Warszawę. 22 stycznia jego zgrupowanie przypuściło trzy zwycięskie ataki na siły rosyjskie w Jedlni, Bodzentynie i w Szydłowcu (gdzie uczestniczył osobiście), rozpoczynając zwaną przez historyków Kampanię Langiewicza. W obozie w klasztorze w Wąchocku zgromadził 1400 ludzi, formując z nich odziały jazdy, piechoty i służb. Założył tam kancelarię sztabową, ambulans, drukarnię i fabryczkę broni. Rosjanie rozpoczęli za nim pościg, uderzając w kilku miejscach jednocześnie. 11 lutego pobił Rosjan w bitwie pod Słupią, zdobywając 1000 karabinów i 8 dział. Jego siły stale rosły. W Małogoszczy Langiewicz połączył swoje siły z odziałem idącym z Mazowsza. Miał teraz ponad 2500 żołnierzy. Tu też wydał 24 lutego 1863 bitwę przeważającym liczebnie Rosjanom. Dzięki sprawnemu dowodzeniu wyrwał się z okrążenia prawie bez poważniejszych strat, tracąc 300 zabitych i 2 armaty. 11 marca 1863 roku ogłosił się dyktatorem powstania. Tydzień później po bitwach pod Chrobrzem i Grochowiskami, przeszedł do Galicji.
Aresztowany przez Austriaków, przez dwa lata był więziony w twierdzy Josephstadt, a następnie przebywał na emigracji w Anglii i Szwajcarii. Później przebywał i służył w armii tureckiej.
Przypisy
- ↑ Informacje dotyczące daty urodzenia i śmierci zostały zweryfikowane w Muzeum Regionalnym w Krotoszynie, gdzie przechowywany jest odpis aktu chrztu Mariana Langiewicza
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Odezwa generała Mariana Langiewicza uzasadniająca potrzebę dyktatury, ustanowienie Rządu Narodowego oraz wzywająca rodaków do walki z 10 III 1863 roku
- Raport generała Mariana Langiewicza z Głównej Kwatery w Słupii z 26 II 1863 r. opublikowany w "Wiadomości z Pola Bitwy" dnia 6 III 1863 roku
- Kwit z pieczęcią powstańczą i podpisem gen. Mariana Langiewicza z 23 I 1863 roku
[edytuj] Zobacz też:
Ludwik Mierosławski • Marian Langiewicz • Romuald Traugutt (nieformalnie)
Korpusy: I Lubelski * II Krakowski * III Augustowski (planowany) * IV Mazowiecki (planowany) * V Litewski (planowany)
Dywizje: Kaliska * Krakowska * Sandomierska
Pułki: Kielecki * Miechowski * Olkuski * Opatowski * Opoczyński * Radomski * Sandomierski * Stopnicki
Partie powstańcze: Borelowskiego "Lelewela" * Brzóski * Cichorskiego "Zameczka" * K. Cieszkowskiego "Ćwieka" * T. Cieszkowskiego * Czachowskiego * Czarnieckiego "Bończy" * Czechowskiego * Dawidowicza * Dąbrowskiego * Dolickiego * Emianowicza * Figiettiego * Fryczego * Grekowicza * Grylińskiego * Heydenreicha "Kruka" * Jeziorańskiego * Kality "Rębajło" * Klimaszewskiego * Kononowicza * Kopernickiego * Kozłowskiego * Krasowskiego * Krysińskiego * Kurowskiego * Langiewicza * Lütticha * Łopackiego * Markowskiego * Mossakowskiego * Mystkowskiego "Ojca" * Oxińskiego * Padlewskiego * Rembowskiego * Ruckiego * Rudzkiego * Sierakowskiego * Słupskiego * Stamirowskiego * Szaniawskiego * Szemiota * Taczanowskiego * Urbanowskiego * Wagnera * Wilkoszewskiego "Wirona" * Wysockiego
Garibaldczycy * Kodeksy Karne Wojskowe * Komitety Niewiast * Manifest 22 stycznia * Partia powstańcza * Sztyletnicy * Żuawi śmierci