Rada Konsultacyjna przy Przewodniczącym Rady Państwa
Z Wikipedii
Rada Konsultacyjna przy Przewodniczącym Rady Państwa – kolegialny organ doradczy przy Przewodniczącym Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Wojciechu Jaruzelskim, działający w latach 1986-1989.
Spis treści |
[edytuj] Powstanie
Pomysł powołania Rady Konsultacyjnej, początkowo określanej jako Społeczna Rada Konsultacyjna, powstał ze strony ówczesnych władz, na X Zjeździe PZPR w 1986, w ramach dążenia władz do ograniczonej demokratyzacji życia politycznego i uzyskania większej legitymacji dzięki dopuszczeniu czynnika społecznego do wpływu na politykę. Zbiegło się to w czasie z amnestią dla wszystkich więźniów politycznych w lecie 1986. W powołaniu Rady zaangażowana była także strona kościelna, poparcie dla inicjatywy wyraził prymas Polski Józef Glemp, aczkolwiek Kościół oficjalnie nie delegował tam swoich kandydatów.
Radę powołano 6 grudnia 1986. W skład Rady weszło 56 członków, wybranych w założeniu spośród osób o ugruntowanym społecznym lub środowiskowym autorytecie. Jej członkami byli m. in.:
- Grzegorz Białkowski,
- Kazimierz Dejmek,
- Maciej Giertych,
- Aleksander Gieysztor,
- Marek Kotański,
- Krzysztof Skubiszewski,
- Władysław Siła-Nowicki,
- Jan Kułaj,
- Stanisław Zawada.
Członkostwo to budziło początkowo kontrowersje w szeregach Solidarności - w związku z powołaniem 29 września 1986 konkurencyjnej i nielegalnej Tymczasowej Rady NSZZ Solidarność (tzw. Teresy).
Spośród członków Rady, 17 należało do PZPR, 2 do ZSL, 1 do Stronnictwa Demokratycznego, 36 było bezpartyjnych w tym 12 działaczy katolickich i kilku działaczy Solidarności.
[edytuj] Działalność
6 grudnia 1986 miało miejsce pierwsze posiedzenie Rady w Belwederze, z udziałem Wojciecha Jaruzelskiego. Rada nie miała sprecyzowanych kompetencji ani trybu działania, miała być według inauguracyjnego przemówienia Jaruzelskiego forum dyskusji dotyczących spraw społecznych i państwowych, w celu "poszerzania płaszczyzn narodowego współdziałania", przy założeniu akceptacji niepodważalności Konstytucji PRL, w tym przewodniej roli PZPR i sojuszu z ZSRR.
Przez okres swojego działania, Rada Konsultacyjna nie odegrała znaczącej roli politycznej. Ogółem Rada odbyła 12 posiedzeń, ostatnie 17 lipca 1989, już po zakończeniu obrad Okrągłego Stołu, prowadzących do przełomu ustrojowego, w których głównym partnerem do rozmów dla władzy stała się Solidarność i Kościół.
[edytuj] Skład Rady Konsultacyjnej
- Władysław Baka - (PZPR), ekonomista, prezes NBP
- Jan Baszkiewicz - (PZPR), historyk
- Zdzisław Cackowski - (PZPR) filozof
- Maciej Giertych - polityk narodowy, działacz katolicki, profesor PAN
- Zbigniew Grabowski - (PZPR), rektor Politechniki Warszawskiej
- Lech Kobyliński - (PZPR), profesor Politechniki Gdańskiej
- Jan Kułaj - b. przewodniczący NSZZ Rolników Indywidualnych Solidarność
- Stanisław Kwiatkowski - (PZPR), dyrektor CBOP
- Gerard Labuda - wiceprezes PAN
- Aleksander Legatowicz - działacz katolicki
- Wiesław Myśliwski - (ZSL), pisarz
- Anna Przecławska - (PRON)
- Antoni Rajkiewicz - (PZPR), dyrektor Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych
- Zdzisław Sadowski - ekonomista
- Halina Skibniewska - architekt
- Krzysztof Skubiszewski - profesor UAM
- Jerzy Trela - (PZPR), aktor, rektor PWST w Krakowie
- Stefan Węgrzyn - profesor Politechniki Śląskiej
- Janusz Zabłocki - działacz katolicki, dyrektor ODiSS
- Adam Zieliński - (PZPR), prezes NSA
- Grzegorz Białkowski (ur. 1932 - zm. 1989) - rektor UW
- Manfred Lachs (ur. 1914 - zm. 1993) - sędzia Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze
- Piotr Zaremba (ur. 1910 - zm. 1993) - (PZRP), członek rzeczywisty PAN
- Norbert Aleksiewicz (ur. 1948- zm. 1994) - (PZPR), działacz Kółek Rolniczych i PRON
- Władysław Siła-Nowicki (ur. 1913 - zm. 1994) - adwokat
- Czesław Bobrowski (ur. 1904 - zm. 1996) - ekonomista
- Aleksander Gieysztor (ur. 1916 - zm. 1999) - dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie
- Marek Kotański (ur. 1942 - zm. 2002) - działacz społeczny
- Kazimierz Buchała (ur. 1924 - zm. 2002) - (PZPR), sędzia Trybunału Konstytucyjnego, profesor UJ
- Andrzej Tymowski (ur. 1922 - zm. 2002) - ekonomista
- Kazimierz Secomski (ur. 1910 - zm. 2002) - członek Rady Państwa
- Kazimierz Dejmek (ur. 1924 - zm. 2002 - dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie
- Ryszard Wojna (ur. 1920 - zm. 2003) - (PZPR), dziennikarz
- Jan Szczepański (ur. 1913 - zm. 2004) - socjolog
- Jan Karol Kostrzewski (ur. 1915 - zm. 2005)- prezes PAN
- Józef Andrzej Gierowski (ur. 1922 - zm. 2006) - rektor UJ
- Lucjan Motyka (ur. 1915 - zm. 2006) - (PZPR), wiceprezes ZBOWiD
- Julian Auletyner - działacz katolicki
- Witold Benedyktowicz - duchowny Kościoła metodystycznego
- Janusz Bieniak - działacz katolicki
- Jerzy Chełmiński - (PRON)
- Zbigniew Czajkowski - (PAX)
- Aleksander Grygorowicz - profesor Politechniki Poznańskiej
- Tadeusz Koszarowski - onkolog
- Janusz Kuczyński - profesor UW
- Witold Lassota - (SD), zastępca przewodniczącego Trybunału Stanu
- Jarema Maciszewski - (PZPR), rektor Akademii Nauk Społecznych
- Jan Meysztowicz - (ChSS), literat
- Waldemar Rudnik - (PZRP), dziennikarz
- Wiesława Staniszewska - działaczka Ligi Kobiet
- Janusz Szosland - przewodniczący Rady Głównej NOT
- Andrzej Święcicki - działacz katolicki
- Eugeniusz Tabaczyński - działacz katolicki
- Janusz Tymowski - (PZRP), honorowy prezes NOT
- Zbigniew Wierzbicki - działacz katolicki
- Stanisław Zawada - b. członek Komisji Krajowej Solidarności
[edytuj] Źródła
- Andrzej Garlicki, Rozmowy (nie)kontrolowane w: Polityka nr 6 (2490) z 12 lutego 2005