Stanisław Głąbiński (polityk)

Z Wikipedii

Stanisław Głąbiński (ur. 25 lutego 1862 w Skolem, zm. 14 sierpnia 1941 w sowieckim więzieniu w Charkowie) - polski prawnik, polityk i publicysta.

Spis treści 1 Kariera naukowa 2 Kariera polityczna 3 II wojna światowa 4 Bibliografia, linki

[edytuj] Kariera naukowa

• Nauka w gimnazjum w Samborze,
• Studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego.
• 1887 - obrona doktoratu.
• 1888 - wykłady z zakresu ekonomii społecznej na Uniwersytecie Lwowskim,
• 1888 - obrona rozprawy habilitacyjnej. Prace z ekonomii: Pojęcie nauki skarbowej (1889) oraz Reformę waluty w Austrii (1890).
• 1892 - mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1895 zwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego.
• 1889 - 1890- dziekan Wydziału Prawa;
• 1908 - 1909- rektor Uniwersytetu Lwowskiego.

[edytuj] Kariera polityczna

• Od 1890 - czołowy działacz Narodowej Demokracji. Objął stanowisko redaktora naczelnego Gazety Narodowej. Brał udział w zakładaniu wielu instytucji wyższej użyteczności publicznej w Galicji.
• 1902 - 1918 - poseł do austriackiej Rady Państwa,
• od 1904 - poseł w sejmie galicyjskim.
• od 1907 - prezes Koła Polskiego,
• od 1910 - prezydent połączonych izb poselskich - austriackiej i węgierskiej. Nawiązał bliską współpracę z politykami reprezentującymi Ligę Narodową, przede wszystkim Janem Gwalbertem Pawlikowskim oraz Stanisławem Grabskim.
• W styczniu 1911 objął stanowisko ministra kolei w gabinecie premiera Reinharda Bienertha. Pełniąc obowiązki szefa tego resortu, przyczynił się w dużym stopniu do spolonizowania administracji kolejowej na terenie Galicji.
• W październiku 1918 udał się do Warszawy, przyjmując propozycję objęcia teki ministra spraw zagranicznych w rządzie Józefa Świeżyńskiego. Opracował wówczas zasady ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego Odrodzonej Rzeczypospolitej, do którego wybory wyznaczono na 26 stycznia 1919.
• 1919 - poseł do Sejmu Ustawodawczego z listy Związku Ludowo-Narodowego (de facto: Narodowa Demokracja).
• Niebawem został prezesem Rady Naczelnej ZL-N oraz przewodniczącym klubu poselskiego tego ugrupowania. Funkcję tę piastował także w Sejmie pierwszej kadencji po wyborach, które odbyły się w listopadzie 1922.
• W maju 1923 podpisał w imieniu Związku Ludowo-Narodowego porozumienie z Polskim Stronnictwem Ludowym "Piast" (tzw. pakt lanckoroński), w wyniku którego doszło do powstania centroprawicowego rządu Wincentego Witosa. Głąbiński został w nim wicepremierem oraz ministrem wyznań i oświecenia publicznego.
• W 1926 odegrał znaczącą rolę przy tworzeniu drugiego gabinetu Wincentego Witosa z udziałem narodowej i chrześcijańskiej demokracji, Narodowej Partii Robotniczej oraz "Piasta".
• 1928-1935 - senator RP, przewodniczący klubu Stronnictwa Narodowego.

[edytuj] II wojna światowa

Na początku września 1939 roku ewakuował się ze Lwowa wraz z przedstawicielami rządu do Rumunii, skąd po kilku dniach powrócił do Lwowa, gdzie pozostał jego 14 letni syn (również Stanisław - długoletni korespondent zagraniczny PAP).

Aresztowany 18 listopada 1939 r. w Śniatyniu nad granicą polsko-rumuńską przez NKWD. Przewieziono go do Lwowa, gdzie po przesłuchaniu został osadzony w więzieniu "Brygidki". Na początku 1940 r. przewieziono go na moskiewską Łubiankę . Skazany na 8 lat za próbę przekroczenia granicy zmarł w więzieniu w Charkowie między 12 lipca a 14 sierpnia 1941 r. Oficjalną przyczyną zgonu była "niemoc starcza".

---

[edytuj] Bibliografia, linki

• Stanisław Głąbiński (syn) - W cieniu ojca, Warszawa 2001, Wyd.KiW, ISBN 83-05-13207-2
• A. Redzik, Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939-1945