T-54

Z Wikipedii

T-54
Czołg T-54, Muzeum Yad la-Shiryon
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Fabryka Traktorów w Charkowie
Typ pojazdu	czołg podstawowy
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	4
Historia
Prototypy	1945
Produkcja	1946 – 1958 (ZSRR) 1956 – 1964 (Polska) 1958 – 1964 (Czechosłowacja)
Wyprodukowano	35000 (ZSRR) 3000 (Polska) 2500 (Czechosłowacja)
Dane techniczne
Silnik	1 silnik wysokoprężny, 12-cylindrowy W-54 o mocy 520 KM przy 2000 obr./min.
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	530 l (zasadnicze) 280 l (dodatkowe)
Pancerz	spawany z płyt walcowanych, wieża spawana z elementów odlewanych, grubość: 100 mm (przód kadłuba), 200 mm (przód wieży), 80 mm (boki kadłuba)
Długość	9,00 m (całkowita) 6,04 m (kadłuba)
Szerokość	3,27 m
Wysokość	2,40 m 2,75 m (z karabinem przeciwlotniczym)
Prześwit	0,43 m
Masa	36 000 kg (bojowa)
Moc jedn.	14,5 – 14,2 KM/t
Nacisk jedn.	0,80 kg/cm²
Osiągi
Prędkość	50 km/h (po drodze)
Zasięg	420 – 440 km (po drodze) 270 – 290 km (w terenie)
Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)	1,40 m
Rowy (szer.)	2,70 m
Ściany (wys.)	0,80 m
Kąt podjazdu	30º
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 armata wz. 1944 D-10T kal. 100 mm (zapas amunicji – 34 szt.) 2 karabiny maszynowe SGMT kal. 7,62 mm (zapas amunicji – 3500 szt.) 1 wielkokalibrowy karabin maszynowy DSzK kal. 12,7 mm (zapas amunicji – 200 szt.)
Użytkownicy

T-54 — radziecki czołg podstawowy I generacji powojennej.

[edytuj] Historia

Pod koniec lat 50. XX wieku w części państw zachodnich (m.in. USA, Wielka Brytania i RFN) rozpoczęto prace nad nowymi rodzajami czołgu średniego. Nie były to jednak czołgi średnie w dotychczasowym tego słowa znaczeniu, lecz nowa generacja czołgów. Były to pierwsze konstrukcje, określane jako czołgi podstawowe.

W ZSRR równolegle do produkcji i ciągłych modernizacji bardzo udanego, lecz coraz bardziej przestarzałego, czołgu T-34 trwały prace nad jego następcą, który miał zachować wszystkie zalety poprzednika, posiadając jednocześnie silniejsze uzbrojenie i opancerzenie oraz szereg innych poprawek. Postanowiono w nowej konstrukcji zastosować armatę 100 mm z działa pancernego SU-100. Wcześniejsze próby zamontowania tego działa na czołgu T-34 nie powiodły się z powodu zbyt dużych rozmiarów armaty.

Istniało co najmniej 5 podstawowych modeli T-54. Na jego bazie powstał szereg wozów zabezpieczenia technicznego a także samobieżny most towarzyszący BLG-69 i samobieżny zestaw przeciwlotniczy ZSU-57-2. Czołgi były produkowane w ZSRR oraz na licencji w Polsce i Czechosłowacji. T-54 były używane przez armie 38 państw. Wiele pojazdów nadal jest jeszcze w użyciu.

Po zwycięstwie nad narodowym socjalizmem, dygnitarze w Moskwie szybko zdali sobie sprawę, że posiadane liczne czołgi zastosowane w II wojnie światowej nie należały już do najnowocześniejszych. Aby temu zaradzić zamówiono czołg, który miałby wyeliminować słabości T-44, przejąłby udane elementy konstrukcyjne IS-3, a przede wszystkim nadawałby się do masowej produkcji. Prototyp tego czołgu pojawił się już w 1945 roku i od następnego roku wszedł do produkcji w Charkowie. Od 1949 roku model nazwany T-54 został wprowadzony tylko do elitarnych, sowieckich dywizji pancernych.

[edytuj] Bibliografia

• Janusz Magnuski Wozy bojowe LWP 1943-1983 wyd. MON Warszawa 1985 ISBN 83-11-06990-5