Jan

Z Wikipedii

Jan (gr. Ἰωάννης od hebr. rdzenia יחב – łaska) – imię męskie pochodzenia biblijnego. Po hebrajsku oznacza "Bóg (Jahwe) jest łaskaw". Imię to nosił jeden z apostołów. Zostało przejęte najpierw do greki, a potem do łaciny. Rozpowszechniło się we wszystkich krajach chrześcijańskich.

W polskich dokumentach zapisywano najpierw to imię w postaci Ioannes, Iohannes (1012-18), później także Jan (1161), Jon (1302), Johan (1320), Jen (1366), Johans (1385) oraz Joan (forma kresowa, 1432). Największą popularność zyskała forma Jan, od czasów średniowiecza będąca jednym z najczęściej nadawanych imion. W 2004 r. imię Jan nosiło 689 212 osób w Polsce (1. miejsce wśród imion męskich pod względem popularności; jedynie dwa imiona żeńskie: Anna i Maria były liczniej nadawane).

Przekształcenia i zdrobnienia: Hanko, Hanus, Jach, Janczy, Janek, Janik, Janisław, Janko, Janosik, Jasiek, Jaszko, Jaś, Jaśko, Jasio , Jasiu

[edytuj] Imieniny

Jan imieniny obchodzi 10 stycznia, 12 stycznia, 15 stycznia, 17 stycznia, 19 stycznia, 23 stycznia, 27 stycznia, 31 stycznia, 2 lutego, 4 lutego, 5 lutego, 8 lutego, 20 lutego, 24 lutego, 3 marca, 5 marca, 8 marca, 11 marca, 17 marca, 19 marca, 24 marca, 27 marca, 30 marca, 3 kwietnia, 7 kwietnia, 13 kwietnia, 27 kwietnia, 6 maja, 7 maja, 10 maja, 12 maja, 13 maja, 15 maja, 18 maja, 19 maja, 21 maja, 22 maja, 23 maja, 24 maja, 27 maja, 30 maja, 3 czerwca, 11 czerwca, 12 czerwca, 16 czerwca, 20 czerwca, 22 czerwca, 24 czerwca, 26 czerwca, 27 czerwca, 30 czerwca, 8 lipca, 11 lipca, 21 lipca, 23 lipca, 31 lipca, 4 sierpnia, 8 sierpnia, 9 sierpnia, 13 sierpnia, 18 sierpnia, 19 sierpnia, 20 sierpnia, 29 sierpnia, 30 sierpnia, 31 sierpnia, 2 września, 3 września, 9 września, 11 września, 13 września, 14 września, 16 września, 20 września, 23 września, 27 września, 28 września, 1 października, 9 października, 10 października, 19 października, 23 października, 24 października, 1 listopada, 8 listopada, 11 listopada, 12 listopada, 13 listopada, 17 listopada, 24 listopada, 26 listopada, 1 grudnia, 4 grudnia, 5 grudnia, 9 grudnia, 14 grudnia, 15 grudnia, 17 grudnia i 27 grudnia.

[edytuj] W innych językach

język angielski – John, Ian, Jack, Hank, Jon, Sean, Evan, Jonny/Johnny/Johnnie;
język białoruski – Ivan, Ivas', Jan, Janka, Jas';
język bułgarski – Ivan, Ioan, Jan, Jančo, Janko;
język czeski – Jan, Ivan, Johan;
język duński – Jens, Jais, Iben, Iven, Evan, Even;
język fiński – Jukka, Juhani, Jussi, Janne;
język francuski – Jean;
język grecki – Ioannis;
język hiszpański – Juan;
język niderlandzki – Johannes, Jan, Joannes, Johan;
język niemiecki - Hans
język irlandzki – Seán;
język japoński – ヤン Yan;
język kataloński – Joan;
język litewski – Jonas, Jasius;
język łaciński – Joannes, Johannes;
język łotewski – Jānis;
język macedoński – Ivan, Jovan, Vančo, Vane;
język niemiecki – Johannes, Johann, Hannes, Hanns, Hans, Heinz, Jan, Jens;
język norweski – Johan, Jens, Jan, Hans, Jo, Evan;
język portugalski – Joāo;
język rosyjski – Ivan, Jan;
język rumuński – Ioan, Ion, Ian, Iane, Ivan;
język serbsko-chorwacki – Ivan, Jovan;
język słowacki – Ján, Ivan, Janko;
język słoweński – Ivan, Jan, Janez, Janko, Jovan;
język sycylijski – Giuvanni;
język szwedzki – Johannes, Johan, Jöns, Jan, John, Hans, Ivan;
język ukraiński – Ivan, Jan;
język węgierski – János, Iván;
język włoski – Giovanni, Gian, Gianni, Giovannini.

Imię to ma również kilka tradycyjnych zestawień z drugimi imionami:

Jan Chrzciciel, pochodzącą od św. Jana Chrzciciela, rzadziej Jan Baptysta (ang. John Baptist, fr. Jean-Baptiste, wł. Giovanni Battista, Giambattista, hiszp. Juan Bautista, niem. Johann Baptist),
Jan Chryzostom,
Jan Gwalbert,
Jan Kanty,
Jan Nepomucen.

W języku włoskim imię to występujące jako pierwsze jest często łączone z drugim imieniem, np. Giovanni Lorenzo = Gianlorenzo (Jan Wawrzyniec), Giovanni Carlo = Giancarlo (Jan Karol).

[edytuj] Powiedzenia

Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał
Chrzest Jana w deszczowej wodzie trzyma zbiory na przeszkodzie
Jutro święty Janek, puśćmy na wodę wianek
Jaka na Jana od Krzyża pogoda się głosi, taką, jak starzy mówią, Nowy Rok przynosi
Na Święty Jan, jagód pełen dzban

[edytuj] Znane osoby noszące imię Jan

[edytuj] Królowie Portugalii

Jan I Wielki (1357-1433), król od 1385
Jan II, zw. Księciem Doskonałym (1455-1495), król od 1481
Jan III Pobożny (1502-1557), król od 1521
Jan IV Szczęśliwy (1604-1656), król od 1640
Jan V Wspaniałomyślny (1689-1750), król od 1706
Jan VI (1767-1826), król od 1816

[edytuj] Władcy francuscy

Jan I Kapetyng, król Francji 1316 (panował 5 dni)
Jan II Dobry (1319-1364), król Francji od 1350
Jan bez Trwogi (1371-1419), książę Burgundii od 1404
Jan I Rudy, książę Bretanii

[edytuj] Władcy hiszpańscy

Jan I Pogrobowiec (1316-1316), król Nawarry i Francji
Jan II (1398-1479), król Nawarry od 1425 i Aragonii od 1458
Jan II Kastylijski (1405-1454), król Kastylii od 1406
Jan Karol I (ur. 1938), król Hiszpanii od 1975

[edytuj] Władcy skandynawscy

Jan I Swerkersson – król Szwecji 1216-1222
Jan I (1455-1513), król Danii od 1481, Norwegii od 1483 i Szwecji od 1482 (jako Jan II)
Jan III Waza (1537-1592), król Szwecji od 1569

[edytuj] Władcy brytyjscy

Jan bez Ziemi (1167-1216), król Anglii od 1199

[edytuj] Pozostali władcy

Ksiądz Jan, legendarny władca chrześcijański
Jan Luksemburski (1296-1346), król Czeski od 1310
Jan II Zygmunt Zápolya (1540-1571), książę Siedmiogrodu od 1559
Jan IV (ok. 1832-1889), cesarz Etiopii od 1872
Jan I Askański, margrabia Brandenburgii

[edytuj] Duchowni

Jan I, inicjator antysoboru efeskiego
Jan Worbs, ks. Johannes Ev. Julius Worbs urodził się 2 lutego 1825 r. w Koźlu. Święcenia kapłańskie przyjął 21 września 1853. W Rudach w latach 1855 – 1858.