Singapur

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta-państwa. Zobacz też: inne znaczenia słowa Singapur.

Współrzędne: 1°22' N 103°48' E1.3666667 103.8 (Singapur)

Republic of Singapore
新加坡共和国
Republik Singapura
சிங்கப்பூர் குடியரசு'
Republika Singapuru


Flaga Singapuru	Herb Singapuru

Dewiza: (mal.) Majulah Singapura
(Naprzód Singapurze)

Hymn: Majulah Singapura

(Naprzód Singapurze)

Język urzędowy

angielski, chiński (mandaryński), malajski, tamilski

Singapur

prezydent Sellapan Rama Nathan

Szef rządu

premier Lee Hsien Loong

Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe

175. na świecie
692,7 km²
1,444%

Liczba ludności (2008)
• całkowita
• gęstość zaludnienia

118. na świecie
4 608 000¹▲
6652 osób/km²

Jednostka monetarna

dolar singapurski (SGD)

Niepodległość

od Wielkiej Brytanii i Malezji
9 sierpnia 1965

UTC +8

SGP

+65

¹ Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (Źródło:CIA) (en)

Singapur (chiń. 新加坡, Xīnjīapō, malaj. Singapura, tamil. சிங்கப்பூர, Cingkappūr) – miasto-państwo położone na południowym krańcu Półwyspu Malajskiego.

Nazwa Singapur pochodzi od dwóch sanskryckich słów: singa (lew) i pura (miasto), stąd niekiedy stosowana nazwa Miasto Lwa.

Wizerunek posągu Merlion jest znanym symbolem Singapuru, używanym do 1997 jako logo przez singapurską izbę turystyki.

Spis treści

1 Historia
2 Geografia
- 2.1 Podział administracyjny i podział urbanistyczny
3 Klimat
4 Gospodarka
5 Turystyka
6 Ludność
7 Inne dane
8 Zobacz też
9 Przypisy
10 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Singapur został wydzierżawiony w 1819 roku jako placówka handlowa od sułtanatu Johor przez Kompanię Wschodnioindyjską. W 1826 roku Brytyjczycy kupili Singapur od sułtana. Był odtąd wykorzystywany głównie jako brytyjska baza morska. Od 1867 stanowił część brytyjskich kolonii zwanych Straits Settlements. Po I wojnie światowej Singapur stał się najważniejszą brytyjską bazą wojskową na Dalekim Wschodzie. Zaprojektowany tak, aby mógł oprzeć się atakom morskim, w II 1942 został zdobyty przez Japończyków od strony lądu, a następnie był przez nich okupowany do września 1945 roku. W 1946 Singapur stał się oddzielną kolonią brytyjską, a pełną autonomię uzyskał w 1959. Na czele rządu stanął Lee Kuan Yew. W 1963 Singapur przystąpił do Federacji Malezji, ale już 1965 odłączył się, wnosząc oskarżenia o dyskryminację chińskich członków federacji. Niepodległa Republika Singapuru, należąca do brytyjskiej Wspólnoty Narodów, została utworzona w sierpniu 1965. W tym samym roku Singapur stał się członkiem ONZ.

Partia Akcji Ludowej zdobywała wszystkie miejsca w parlamencie w wyborach 1968-80. Pod przywództwem Lee Kuan Yewa Singapur szybko się rozwijał jako port przeładunkowy i centrum finansowe dla nowych, produkujących na eksport, gałęzi przemysłu. Dzisiaj jego mieszkańcy cieszą się najwyższym poziomem życia w Azji, poza Japonią i Brunei. Na początku lat 80., w wyniku spowolnienia wzrostu gospodarczego, ujawniła się opozycja wobec reżimu Lee Kuan Yewa, a poparcie dla Partii Akcji Ludowej spadło. W 1984 po raz pierwszy 2 fotele w parlamencie zdobyli deputowani opozycyjni. W wyborach powszechnych w 1988 Partia Akcji Ludowej odniosła zwycięstwo. W 1990 Lee Kuan Yew ustąpił ze stanowiska premiera, przekazując je swojemu zastępcy Goh Chok Tongowi, ale zachował wysokie stanowisko w gabinecie. W 1992 Lee Kuan Yew zrezygnował z kierowania partią, zastąpił go Goh Chok Tong. W 1993 Ong Teng Cheong został wybrany na prezydenta w pierwszych wyborach powszechnych. W 1999 prezydentem został polityk pochodzenia hinduskiego, Sellapan Rama Nathan. W wyborach do parlamentu w 2001 zwycięstwo odniosła rządząca Partia Akcji Ludowej, na stanowisku premiera został Goh Chok Tong. W tym roku na skutek azjatyckiego kryzysu ekonomicznego rozpoczęła się recesja. W 2004 nowym szefem rządu został Lee Hsien Loong, syn Lee Kuan Yewa.

[edytuj] Geografia

Mapa Singapuru

Merlion

Państwo Singapur położone jest na wyspie Singapur o powierzchni 572 km² wraz z grupą otaczających ją wysepek. Powierzchnia lądowa Singapuru ulega stałemu wzrostowi na skutek prac prowadzonych nad pozyskaniem lądu od morza. Są one również źródłem zatargu z sąsiednią Malezją. Z Półwyspem Malajskim wyspa Singapur połączona jest za pomocą nasypu (The Causeway) w północnej części wyspy oraz mostem Tuas Second Link w jej zachodniej części.

Najważniejsze z pozostałych 54 wysp to: Jurong Island, Pulau Tekong, Pulau Ubin i Sentosa.

Wnętrze wyspy Singapur tworzą skały granitowe wzniesione nad najwyższym szczytem kraju Bukit Timah Hill na wysokość jedynie 177 m n.p.m. Jednak na przeważającym obszarze wyspy, a także na pozostałych wyspach, rozciąga się płaska nizina aluwialna.

Singapur obmywają ciepłe wody cieśnin Malakka i Singapurskiej, łączących Morze Andamańskie z Morzem Południowochińskim, oraz cieśniny Johor, która wąskim, zaledwie dwukilometrowym pasem oddziela kraj od Półwyspu Malajskiego. Większość wysp otaczają rafy koralowe.

Dawniej wyspę porastały wilgotne lasy równikowe i zarośla namorzynowe rozciągnięte wzdłuż wybrzeży oraz na brzegach rzek. Wykarczowano je jednak pod zabudowę gwałtownie rozwijającego się miasta-państwa. Współcześnie pozostałości tej naturalnej roślinności zajmują zaledwie 5% powierzchni kraju i w większości są chronione w rezerwatach. Charakterystycznym dla Singapuru zwierzęciem jest makak – małpa wąskonosa. Na wyspach Ubin i Tekong ostoję znalazł największy singapurski ssak – dzika świnia. Ponadto w całym kraju żyje wiele ptaków, gadów (m.in. pytony), ponad 350 gatunków motyli, a w przybrzeżnych wodach liczne gatunki ryb i skorupiaków.

[edytuj] Podział administracyjny i podział urbanistyczny

Zobacz więcej w osobnych artykułach: podział administracyjny Singapuru, podział urbanistyczny Singapuru.

Mapa Singapuru z podziałem urbanistycznym na regiony planowania miejskiego. Nie jest to obowiązujący podział administracyjny, aczkolwiek jest używany w celach statystycznych dla cenzusu i przez inne agencje rządowe. Zaznaczenie regionów na mapie:
Centralny (jasno brązowy)
Północny (jasno różowy)
Północno-Wschodni (biało-żółty)
Wschodni (pomarańczowy)
Zachodni (beżowy). Kolorem zielonym oznaczono dwa wydzielone obszary zawierające zbiorniki wodne zasilane deszczami (ang. water catchment areas) lecz służące także innym celom: centralny jest przeznaczony dla rekreacji, prezerwacji i przywracaniu lasów i miejsce ogrodu zoologicznego; zachodni zawiera poligon ostrego strzelania

Od 24 listopada 2001, Singapur jest podzielony administracyjnie na 5 regionów (ang. districts):

Region Singapur Centralny
Region Północno-Wschodni
Region Północno-Zachodni
Region Południowo-Wschodni
Region Południowo-Zachodni

Regiony administracyjne są z kolei podzielone na 55 dzielnic. Każdy region jest prowadzony przez swojego mera i Radę Rozwoju Miejscowego (ang.: Community Development Council). Rady te wszczynają, planują i nadzorują miejscowe przedsięwzięcia mające na celu promocję miejscowej zgody i spójności socjalnej. Ich oficjalne nazwy to:

Central Singapore Community Development Council
North East Community Development Council
North West Community Development Council
South East Community Development Council
South West Community Development Council

Oprócz podziału administracyjnego, szeroko stosowany jest podział urbanistyczny na rejony, pierwotnie wdrożony w celu planowania przestrzenno-gospodarczego, lecz obecnie także stosowany w cenzusie i przez inne władze rządowe. Rejony urbanistyczne cieszą się większą popularnością od podziału administracyjnego, i stanowią de facto podział Singapuru. Rejony urbanistyczne Singapuru to (z zaznaczeniem na mapie po prawej):

Region Centralny (jasno brązowy),
Region Północny (jasno różowy)
Region Północno-Wschodni (biało-żółty),
Region Wschodni (pomarańczowy),
Region Zachodni (beżowy).

[edytuj] Klimat

Singapur leży 137 km na północ od Równika. Kraj leży w strefie klimatu równikowego wybitnie wilgotnego. Średnia suma wysokich, rozłożonych równomiernie w ciągu roku opadów wynosi 2500mm. Temperatura powietrza jest prawie cały czas taka sama – w styczniu wynosi średnio 25 stopni Celsjusza, a w czerwcu 27. W czasie zimowego monsunu wiatry wieją z północy i północnego wschodu, a podczas letniego odwrotnie – z południa i południowego wschodu.

[edytuj] Gospodarka

Singapur jest najbardziej, po Japonii, rozwiniętym państwem Azji. Ze względu na gwałtowny rozwój gospodarczy od czasów drugiej wojny światowej, zalicza się je do azjatyckich tygrysów. Pod względem PKB jest w światowej czołówce. W 2006 roku PKB per capita wynosiło 31,400 dolarów USD.^[1]

Gospodarka Singapuru jest gospodarką rynkową z własnością prywatną. Ważną rolę pełni jednak na przykład A*STAR (Agency for Science, Technology and Research), państwowa instytucja, zajmującą się wspieraniem rozwoju przemysłu wysokich technologii. Inną dziedziną znajdującą się pod prawie całkowitą kontrolą państwa jest polityka mieszkaniowa, której rozwiązania przypominają rozwiązania socjalistyczne. Gospodarka opiera się głównie na usługach (finansowych), turystyce, oraz na przemyśle petrochemicznym, stoczniowym i tekstylnym. Bardzo szybko rozwija się przemysł elektrotechniczny i elektroniczny. Zyski przynosi także przemysł: chemiczny, farmaceutyczny, fotooptyczny i spożywczy. W kraju ma swoją siedzibę 170 banków oraz 80 towarzystw ubezpieczeniowych. Żywność jest w większości importowana, gdyż rolnictwo i rybołówstwo są dość słabo rozwinięte.

Standard życia Singapurczyków jest na niezwykle wysokim poziomie. Rządząca partia postanowiła także, iż wszyscy mieszkańcy w ciągu najbliższych lat będą mieli dostęp do bezpłatnego Internetu finansowanego z podatków. Singapur jest czwartym finansowym centrum świata po Londynie, Nowym Jorku i Tokio. Port w Singapurze przeładowuje drugą największą ilość kontenerów na świecie, po porcie w Szanghaju.

Polityka gospodarcza łączy w sobie elementy gospodarki rynkowej, keynesizmu i silnego państwowego interwencjonizmu. People's Action Party przyznaje się do brania wzoru z brytyjskiej lewicowej Partii Pracy.

[edytuj] Turystyka

Statua Tomasa Stamforda Rafflesa

W zabudowie Singapuru przeważają wysokie wieżowce. Sercem miasta jest stara dzielnica kolonialna. Znajdują się tu gmachy rządowe, kościoły, hotele, kluby sportowe, luksusowe domy mieszkalne oraz nowoczesne drapacze chmur. Do zabytków z czasów kolonialnych należy odlana z brązu statua Tomasa Stamforda Rafflesa, neogotycka katedra św. Andrzeja i budynek ratusza. W mieście istnieje wiele świątyń buddyjskich, taoistycznych, hinduistycznych i meczetów. Interesujące zbiory sztuki azjatyckiej i europejskiej można zobaczyć w kilku muzeach (Narodowym, Sztuki i Azjatyckim).

Pomimo gęstej i systematycznie rozrastającej się zabudowy w Singapurze można znaleźć urocze miejsca do wypoczynku. Na wspaniały park rozrywki zamieniono jedną z wysp – wyspę Sentosa. Zbudowano na niej oceanarium, w którym można m.in. odbyć spacer przeszklonym korytarzem umieszczonym pod jednym z głównych akwariów. Na wyspie istnieje także wodny park rozrywki, ogród botaniczny oraz muzeum motyli, w którym można obejrzeć około 60 gatunków żywych okazów. Na wschodnim wybrzeżu głównej wyspy znajduje się także krokodylarium, w którym żyje ponad 1800 krokodyli pochodzących z Azji, Afryki i Stanów Zjednoczonych.

[edytuj] Ludność

Po Monako Singapur jest drugim najgęściej zaludnionym państwem świata (6573 os./km²).^[1] Większość z nich zamieszkuje wyspę Singapur, na pozostałych wysepkach mieszka niespełna kilkanaście tysięcy osób.

Liczba ludności (2007): 4,55 miliona mieszkańców. ^[1]

Singapur jest państwem bardzo zróżnicowane pod względem etnicznym. Zgodnie z cenzusem przeprowadzonym w 2000 roku, największe grupy etniczne zamieszkujące Singapur mają pochodzenie: ^[1]

chińskie: 76,8%,
malajskie: 13,9%,
hinduskie: 7,9%,
inne: 1,4%.

Mówi się tu wieloma językami. Za jezyk ojczysty uważane są: ^[1]

mandaryński: 35%,
angielski 23%,
malajski 14,1%,
hokkien 11,4%,
kantoński 5,7%,
teochew 4,9%,
tamilski 3,2%,
inne dialekty chińskie: 1,8%,
inne 0,9%.

Widok na Singapur z Marina Bay (Zatoka Marina)

Singapur jest również mieszanką wyznaniową. 14,8% stanowią ateiści, a jako główne wyznania można wymienić: ^[1]

buddyzm: 42,5%,
islam: 14,9%,
chrześcijaństwo: 14,6%
taoizm: 8,5%,
hinduizm: 4%,
inne: 0,7%.

[edytuj] Inne dane

Dzielnica finansowa w Singapurze

Konflikty: spór z Malezją o dostawy wody pitnej do Singapuru, o wyspy: Pedra Branca Island/Pulau Batu Puteh, Middle Rocks i South Ledge, o prace nad pozyskaniem powierzchni lądowej od morza.
Zasoby: ryby, porty głębokowodne, wielki nowoczesny port lotniczy
PKB: $141.2 miliardów USD ^[1]
Wzrost PKB: 7,9% ^[1]
PKB na 1 mieszkańca: 31 400 USD ^[1]
Inflacja: 1% ^[1]
Bezrobocie: 3,1% ^[1]
Bardzo rygorystyczny system prawny i skutecznie egzekwowany. Przestępczość jest raczej niespotykana. Dość powiedzieć, że można zapłacić karę za rzucenie papierka na ulicę. Np. zakazane jest żucie gumy w miejscach publicznych.
Kontrowersyjny system polityczny, pomiędzy autorytaryzmem a demokracją
Zagrożenia: piractwo morskie prowadzone w pobliżu, zanieczyszczenie atmosfery spowodowane wielkimi pożarami leśnymi prowadzonymi dla celów komercyjnych prywatnie na pobliskich wyspach indonezyjskich