Chorwacja

Z Wikipedii

Republika Hrvatska Republika Chorwacka
Flaga Chorwacji Herb Chorwacji
Hymn: Lijepa naša domovino (Piękna nasza ojczyzno)
Język urzędowy	chorwacki1
Stolica	Zagrzeb
Ustrój polityczny	republika
Głowa państwa	prezydent Stjepan Mesić
Szef rządu	premier Ivo Sanader
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	123. na świecie 56 5422 km² 128 km² (0,23%)
Liczba ludności (2008)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	120. na świecie 4 492 0003▼ 79 osób/km²
Jednostka monetarna	kuna (HRK)
Niepodległość	od Jugosławii 25 czerwca 1991
Religia dominująca	rzymski katolicyzm
Strefa czasowa	UTC +1 – zima UTC +2 – lato
Kod ISO 3166	HR
Domena internetowa	.hr
Kod samochodowy	HR
Kod telefoniczny	+385
1 Dodatkowo włoski na Istrii 2  Dane podane za CIA The World Factbook (źródło:CIA) (en) 3  Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (źródło:CIA) (en)

Chorwacja (Republika Chorwacka) – państwo w Europie Południowej, nad Morzem Adriatyckim, graniczy od południa z Bośnią i Hercegowiną i Czarnogórą, od wschodu z Serbią oraz Węgrami i Słowenią od północy. Od południowego zachodu posiada dostęp do Morza Adriatyckiego. Niepodległość uzyskała w 1991 roku, odłączając się od Jugosławii.

Spis treści 1 Historia 2 Geografia 2.1 Linia brzegowa Chorwacji 2.2 Parki narodowe 3 Podział administracyjny Chorwacji 4 Ustrój polityczny 5 Gospodarka 5.1 Rolnictwo 5.2 Przemysł 5.3 Turystyka 6 Demografia 6.1 Struktura etniczna 6.2 Język 6.3 Religia 6.4 Największe miasta 7 Polonia w Chorwacji 8 Kultura 9 Krainy historyczne w Chorwacji 10 Święta 11 Znani Chorwaci 12 Przypisy 13 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

• Do I wieku n.e. na terenie Chorwacji znajdowała się rzymska prowincja Iliria (łac. Illyricum).
• Od I wieku n.e. prowincje rzymskie Dalmacja i Panonia.
• Na początku VII wieku przybyły plemiona Chorwatów.
• W 803 tereny Chorwacji Dalmatyńskiej zostały podbite i włączone do imperium Karola Wielkiego.
• VII – VIII wiek – najazdy Ostrogotów, Awarów i plemion Słowian.
• Tereny Chorwacji stały się miejscem rywalizacji o wpływy: papiestwa, Wenecji i Węgier.
• Do 1102 rządy chorwackich książąt i królów.
• W 1102 unia personalna z Węgrami.
• XIV wiek – pod koniec panowania Andegawenów na Węgrzech (1308-95) okres walk wewnętrznych.
• Po bitwie pod Mohaczem w 1526 Chorwacja dostała się pod panowanie Habsburgów.
• Część ziem pod panowaniem Turków osmańskich, stopniowy ich napór spowodował zajmowanie praktycznie całego terytorium.
• W XVIII wieku zmniejszanie wpływów tureckich i w latach 1809-1813 powstały Prowincje Ilyrijskie Napoleona.
• W XIX wieku w Cesarstwie Austriackim, a później w strefie wpływów Węgier (po 1867 w Krajach Korony Świętego Stefana, czyli węgierskiej części państwa), cieszyła się tam jednakże autonomią (własny sejm). Austriacy starali się wyzyskiwać konflikty węgiersko-chorwackie dla umocnienia dynastii habsburskiej (np. Chorwaci pomogli w stłumieniu powstania węgierskiego w 1848).
• Także w XIX wieku tendencje niepodległościowe (1848).
• W 1918 Chorwacja weszła w skład Królestwa SHS (Serbów, Chorwatów i Słoweńców), od 1929 w Jugosławii.
• W roku 1941 faszystowskie ugrupowanie ustaszy na czele z Ante Paveliciem przejęło władzę, ogłosiło niepodległość i powstało Niezależne Państwo Chorwackie (NDH). Terytorium Chorwacji sprzymierzonej wówczas z Niemcami obejmowało Chorwację właściwą (choć nie całą, część terytorium przyłączono do Włoch) oraz tereny dzisiejszej Bośni.
• W maju 1945 likwidacja przez armię jugosłowiańską Niezależnego Państwa Chorwackiego.

• Od 1945 po zakończeniu II wojny światowej Chorwacja została włączona do Jugosławii Josipa Broz-Tity (który sam był z pochodzenia Chorwatem).
• W 1991 proklamowano niepodległość; rozpoczęła się wojna z Jugosławią (de facto z Serbią) (Wojna w Chorwacji).
• Od kwietnia 1992 siły pokojowe ONZ.
• Konflikt rozwiązany w 1995 – układ z Dayton.
• Chorwacja zabiega o członkostwo w Unii Europejskiej i NATO.
• Od początku lat 90. rządy nacjonalistów Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) pod wodzą Franja Tudjmana (aż do jego śmierci w 1999).
• Wygrana w wyborach 2000 sił umiarkowanych: Stjepan Mesić, dawny antykomunistyczny opozycjonista zostaje prezydentem państwa; rząd tworzy koalicja zreformowanych postkomunistów z ludowcami, chadekami i partią liberalną. Na jego czele staje Ivica Račan. Gabinet pragnie zbliżenia Chorwacji do struktur europejskich.
• Przegrana w wyborach 2003, powrót do władzy Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ).
• 3 października 2005 roku Chorwacja rozpoczęła negocjacje w sprawie przyjęcia do Unii Europejskiej.
• lipiec-sierpień 2007 roku – wielkie pożary pustoszą wybrzeża południowo-środkowej części Chorwacji

[edytuj] Geografia

• Całkowita długość granicy lądowej: 2197,00 km.
• Długość wybrzeża: 5790,00 km.
• Długość granic z sąsiadującymi państwami:
  • Bośnia i Hercegowina – 932 km,
  • Czarnogóra – 24 km,
  • Serbia – 217 km,
  • Słowenia – 670 km,
  • Węgry – 329 km.

• Najwyższy punkt: Vrh Dinare 1830 m n.p.m. w paśmie Dinara.
• Najniższy punkt: Morze Adriatyckie 0 m.

[edytuj] Linia brzegowa Chorwacji

Chorwacja posiada bardzo urozmaicone, wyjątkowe w skali świata wybrzeże; ten typ wybrzeża z licznymi podłużnymi wyspami ustawionymi równolegle do linii brzegowej, został nazwany dalmatyńskim od nazwy chorwackiego wybrzeża.

[edytuj] Parki narodowe

• Park Narodowy Wysp Briońskich (Nacionalni Park Brijuni)
• Park Narodowy Kornati (Nacionalni Park Kornati)
• Park Narodowy Krka (Nacionalni Park Krka)
• Park Narodowy Mljet (Nacionalni Park Mljet)
• Park Narodowy Paklenica (Nacionalni Park Paklenica)
• Park Narodowy Jezior Plitwickich (Nacionalni Park Plitvička jezera)
• Park Narodowy Risnjak (Nacionalni Park Risnjak)
• Park Narodowy Welebitu Północnego (Nacionalni Park Sjeverni Velebit)

[edytuj] Podział administracyjny Chorwacji

Chorwacja podzielona jest na 20 komitatów (chorw. županija) + 1 miasto wydzielone (Zagrzeb).

1. Zagrebačka 2. Krapinsko-zagorska 3. Sisačko-moslavačka 4. Karlovačka 5. Varaždinska 6. Koprivničko-križevačka 7. Bjelovarsko-bilogorska 8. Primorsko-goranska 9. Ličko-senjska 10. Virovitičko-podravska	11. Požeško-slavonska 12. Brodsko-posavska 13. Zadarska 14. Osječko-baranjska 15. Šibensko-kninska 16. Vukovarsko-srijemska 17. Splitsko-dalmatinska 18. Istarska županija 19. Dubrovačko-neretvanska 20. Međimurska
21. Miasto Zagrzeb (miasto wydzielone)

[edytuj] Ustrój polityczny

Chorwacja jest wielopartyjną republiką parlamentarną na podstawie konstytucji z 1990 roku (zmodyfikowanej w 1999 i 2001 roku), z silną pozycją parlamentu.

Mimo, że wśród Słowian, Chorwaci cieszą się najstarszą tradycją państwowości, to Republika Chorwacji jest jednym z najmłodszych państw europejskich. Jej konstytucja została uchwalona 22 grudnia 1990 r., a uznana została, jako samodzielne państwo przez międzynarodową wspólnotę, 15 stycznia 1992 r. System prawa został przystosowany do współczesnego ustawodawstwa europejskiego.

Chorwacja stała się krajem demokracji parlamentarnej, którego system polityczny opiera się na uznawaniu praw człowieka, rządach prawa, równoprawności narodowej, nienaruszalności własności osobistej, sprawiedliwości socjalnej i wielopartyjności.

W Chorwacji jest system partyjny 18-związkowy. Do najbardziej liczących się partii politycznych należą Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, Chorwacka Partia Socjalliberalna, Partia Socjaldemokratyczna oraz Partia Prawa.

Kraj dzieli się pod względem administracyjnym na 21 województw (okręgów) – żupaniji.

Głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat, z prawem powoływania rządu, łącznie z premierem – szefem rządu.

Chorwacki model demokracji parlamentarnej opiera się na podziale władzy.

Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego parlamentu – Chorwackiego Zgromadzenia Narodowego (Saboru) – złożonego z różnej liczby członków (w zależności od ilości głosujących), wahającej się jednak od 100 do 160 deputowanych.

Władzę wykonawczą sprawuje rząd na czele którego stoi premier.

Podstawy prawne funkcjonowania systemu partyjnego Chorwacji– tworzenie i działalność partii w Chorwacji regulowane są przez Konstytucję tego kraju i Ustawę o organizacjach politycznych. W Konstytucji ważnym z punktu widzenia partii jest art. 43, który gwarantuje obywatelom wolność zrzeszania się. Dzięki niemu mogą oni tworzyć partie polityczne aby bronić własnych interesów, a także realizować prawa socjalne, gospodarcze czy polityczne. Niedozwolone jest tworzenie partii, których program lub działania mogą stanowić zagrożenie dla porządku konstytucyjnego i niepodległości. Partie organizują się terytorialnie, a nadzór nad nimi sprawuje Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji, który może zawiesić ich działanie. Ustawa o organizacjach politycznych uchwalona w 1993r. stanowi podstawę dla tworzenia i funkcjonowania partii. Według mniej swobodne tworzenie partii jest wyrazem demokratycznego i wielopartyjnego systemu, który jest traktowany jako najwyższa wartość konstytucyjnego porządku Chorwacji. Natomiast art. 2 ustawy stanowi iż partie polityczne posiadają osobowość prawną oraz działają zgodnie z celami, zatwierdzonymi w ich programami i statucie. Ustawa zakazuje działalności partii w organach państwowych, organach jednostek samorządu lokalnego i regionalnego, a także w siłach zbrojnych i policji. Aby założyć partię należy zebrać podpisy stu pełnoletnich obywateli chorwackich. Każda partia musi być wpisana do specjalnego rejestru, dzięki czemu uzyskuje osobowość prawną. Brak takiej rejestracji uniemożliwia działanie partii. Wpisu dokonuje ministerstwo ds. administracji. Finansowanie partii może odbywać się za pomocą składek członkowskich, dobrowolnych datków, działalności wydawniczej , sprzedaży materiałów propagandowych. Partie, które mają przynajmniej jednego reprezentanta w parlamencie otrzymują także pieniądze z budżetu państwa. Muszą one jednak rozliczać się z tych pieniędzy, gdyż w przeciwnym razie grozi im utrata prawa do finansowania.

[edytuj] Gospodarka

Ekonomiczne dane statystyczne na rok 2005-2006
– PKB nominalne – na 1 mieszkańca – PKB rzeczywiste – na 1 mieszkańca – wzrost PKB	60,26 mld $ 13 400 $ 37,42 mld $ 8 323 $ 4,6%
waluta:	HRK kuna
udział % w PKB	– rolnictwo 6,8% – przemysł 30,9% – usługi 62,3%
budżet: – dochody – wydatki	17,78 mld $ 19,06 mld $
inflacja:	3,4%
siła robocza:	1 720 000 ludzi
struktura zatrudnienia:	– rolnictwo 2,7% – przemysł 32,8% – usługi 64,5%
ludność żyjąca poniżej ubóstwa:	11%
bezrobocie:	17,2%
dług publiczny:	56,2% PKB
dług zagraniczny:	33,09 mld $
rezerwy złota i dewizy:	11,07 mld $
inwestycje:	28,5% PKB
przemysłowe produkcyjne tempo wzrostu:	5%
elektryczność: – produkcja – konsumpcja	12,95 mld kWh 16,53 mld kWh
ropa naftowa: – produkcja – konsumpcja	20 500 bb bar/d 93 000 bar/d
gaz ziemny: – produkcja – konsumpcja	1,85 mld m³ 2,99 mld m³
import:	21,79 mld $
import (najważniejsi partnerzy)	Włochy: 15,9% Niemcy: 14,9% Rosja: 9,1% Słowenia: 6,8% Austria: 5,8% Chiny: 4,7% Francja: 4,2%
eksport:	11,17 mld $
eksport (najważniejsi partnerzy)	Włochy: 21,8% Bośnia i Hercegowina: 14,7% Niemcy: 10,7% Słowenia: 8,1% Austria: 7,3%

Gospodarka Chorwacji bazuje przede wszystkim na usługach oraz w mniejszym stopniu na przemyśle lekkim. W okresie letnim również turystyka staje się znaczącym źródłem przychodów państwa. Szacowany dochód PKB na jednego mieszkańca z zachowaniem parytety siły nabywczej w 2006 roku wyniósł 13 400 $, co stanowiło ok. 50% średniego dochodu w Unii Europejskiej, w tym samym roku.

Chorwacja jest krajem post-komunistycznym, przed rozpadem Jugosławii była drugą, po Słowenii, republiką pod względem rozwoju gospodarczego i poziomu życia mieszkańców. W późnych latach 80. rozpoczął się proces ekonomicznej transformacji i przestawienia gospodarki centralnie planowanej na wolnorynkową. Na początku procesu transformacji pozycja gospodarki chorwackiej, ze względu na jej wysoki poziom w stosunku do innych państw post-komunistycznych, była uprzywilejowana. Gospodarka kraju poważnie ucierpiała na skutek likwidacji przemysłu ciężkiego i znacznych zniszczeń wojennych, poważnym problemem była również utrata wolnego dostępu do rynków państw byłej Jugosławii.

[edytuj] Rolnictwo

Rolnictwo chorwackie jest stosunkowo dobrze rozwinięte, znajduje w nim zatrudnienie 2,7% ludności zawodowo czynnej, wytwarzając aż 8,2% krajowego PKB. Prawie 57% terytorium Chorwacji zajmują grunty orne, łąki i pastwiska. Daje to przeciętny wskaźnik 0,67 ha użytków rolnych na 1 mieszkańca. Najlepsze warunki dla rozwoju rolnictwa posiada Sławonia oraz Chorwacja właściwa. Produkuje się tam głównie pszenicę, kukurydzę, buraki cukrowe, słonecznik, len, konopie, tytoń, a także drzewa owocowe (śliwa). Prawie w całej Chorwacji popularna jest uprawa winorośli, przy czym najwyżej cenione są wina dalmackie. W Dalmacji i Istrii rozwija się również uprawa oliwek, figowców i drzew cytrusowych. Na obszarach nizinnych hoduje się bydło, trzodę chlewną i drób, w Górach Dynarskich, także owce, kozy, osły i muły. Na wybrzeżu rozwija się rybołówstwo i przetwórstwo rybne (głównie sardynki i tuńczyki), u wybrzeży Półwyspu Istria prowadzi się hodowlę ostryg. Poważne znaczenie gospodarcze ma eksploatacja lasów które zajmują ponad 1/3 powierzchni kraju.

[edytuj] Przemysł

Główną rolę w gospodarce Chorwacji odgrywa przemysł przetwórczy o zróżnicowanej strukturze gałęziowej, do najważniejszych gałęzi należą: hutnictwo żelaza (huta w Sisak) i aluminium (huty w Lozovac i Razine), przemysł stoczniowy, (skupiony w dużych portach morskich jak Rijeka, Split i Pula), oraz chemiczny i petrochemiczny (włókna sztuczne, farmaceutyki, nawozy sztuczne, środki czystości i kosmetyki), skupiony w miastach Sisak, Osijek i Split. Duże znaczenie ma także przemysł maszynowy (m.in. fabryki obrabiarek w Zagrzebiu, maszyn rolniczych w Osijek i urządzeń energetycznych w Karlovac), elektrotechniczny, cementowy (Split, płw. Istria). Przemysł włókienniczy (tekstylny i odzieżowy), skórzany i obuwniczy, ulokowany w centralnej części kraju, w Karlovacu, Zagrzebiu i Osijeku. Przemysł spożywczy, głównie winiarski, mięsny oraz przetwórstwa owocowo-warzywnego. W Zagrzebiu ponadto skupia się przemysł poligraficzny, elektroniczny i farmaceutyczny. Niezwykle istotne dla gospodarki chorwackiej jest wybrzeże Dalmacji. Rijeka odgrywa znaczącą rolę jako port tranzytowy dla towarów z Austrii i Węgier, zyskała również poważne znaczenie w świecie jako stocznia. Split, duży port morski a także centrum produkcji tworzyw sztucznych.

Produkcja energii elektrycznej jest w znacznym stopniu oparta na wyzyskiwaniu hydroenergetycznych zasobów rzek górskich (m.in. kaskadowe hydroelektrownie na rzekach Cetina i Krka). W latach 70. wybudowano we współpracy z Słowenią elektrownię atomową w Krško, znajdującą się na terytorium Słowenii, około 20 km od granicy.

Kraj posiada niewielkie własne zasoby surowcowe, stosunkowo duże pokłady boksytów (duże pokłady boksytów występujące na półwyspie Istria i w Dalmacji dały podstawę rozwoju hutnictwa aluminium z centrum w Šibeniku), mniejsze miedzi, węgla brunatnego oraz złoża ropy naftowej i gazu ziemnego, nadto nieznaczne złoża manganu, cynku i ołowiu, azbestu oraz węgla kamiennego. Złoża ropy naftowej i gazu ziemnego odkryte w 1960 roku w pełni zaspokajają wewnętrzne potrzeby kraju, czyniąc Chorwację samowystarczalną pod względem energetycznym.

[edytuj] Turystyka

Do 1990 roku, kiedy to rozpadła się Jugosławia, ten dział gospodarki przynosił największą część dewizowych dochodów państwa. Turystyka skupiała się głównie na wybrzeżu dalmatyńskim i w Istrii, znajdowały się tam liczne uzdrowiska i kąpieliska morskie. Wewnątrz kraju ruch turystyczny był relatywnie niewielki. Konflikty zbrojne związane z rozpadem Jugosławii znacznie ograniczyły ruch turystyczny. Wojna domowa zdewastowała dużą część infrastruktury turystycznej, także zabytkowe miasta jak Pula, Split czy Dubrownik, pełne atrakcji turystycznych, uległy poważnym zniszczeniom. Od 1997 roku przemysł turystyczny jest powoli odbudowywany, a sama Chorwacja staje się coraz bardziej popularnym celem przyjazdów wśród turystów. Obecnie turystyka jest znów ważnym i dochodowym działem gospodarki.

Jedną z najdynamiczniej rozwijających się gałęzi turystyki jest turystyka aktywna. Wykorzystując swoje położenie geograficzne oraz niezwykle zróżnicowaną linię brzegową, Chorwacja stała się liderem wśród krajów śródziemnomorskich w dziedzinie żeglarstwa. Według ostrożnych szacunków dochody z usług żeglarskich stanową nawet do 40% dochodów państwa z turystyki. Wykorzystując ten fakt Chorwacja jest liderem wśród krajów europejskich pod względem liczby przystani jachtowych – marin. Największe, a zarazem najpopularniejsze mariny w Chorwacji to Split, Zadar, Dubrovnik, Sukosan.

[edytuj] Demografia

Chorwację zamieszkuje prawie 4,5 mln mieszkańców (4 493 312 w 2007). Istnieje tendencja spadkowa spowodowana głównie emigracją zarobkową do krajów zachodnich, ujemnym przyrostem naturalnym oraz emigracją Serbów do rodzinnego kraju – Serbii. Znaczna większość mieszka w miastach (64%); na wsi mieszka 36%.

[edytuj] Struktura etniczna

Według spisu ludności z 2001 roku struktura narodowości w Chorwacji przedstawia się następująco:
narodowość	liczba	procentowo
Chorwaci	3 977 171	89,63%
Serbowie	201 631	4,54%
Bośniacy	20 755	0,47%
Włosi	19 636	0,44%
Węgrzy	16 595	0,37%
Albańczycy	15 082	0,34%
Słoweńcy	13 173	0,30%
inna narodowość	81 355	1,81%
nie określona	89 130	2,01%
brak danych	17 975	0,41%

Główne skupiska mniejszości narodowych znajdują się w następujących regionach:

• Albańczycy – Zagrzeb, Istria;
• Bośniacy – Zagrzeb, Istria, Primorje;
• Czesi – zachodnia Slawonia (miasta Daruvar i Grubišno Polje oraz gmina Končanica), Moslavina (miasta Pakrac, Lipik);
• Niemcy i Austriacy – Osijek, Zagrzeb
• Polacy – Zagrzeb, Rijeka
• Rusini – wschodnia Slawonia;
• Serbowie – Slawonia (zwłaszcza wschodnia), Kordun, Banovina, Zagrzeb, Rijeka;
• Słowacy – wschodnia i środkowa Slawonia (miasta Ilok i Našice);
• Słoweńcy – Zagrzeb, Primorje, Istria;
• Ukraińcy – Zagrzeb, Sisačko-moslavačka županija, Brodsko-posavska županija, Vukovarsko-srijemska županija;
• Węgrzy – Baranja;
• Włosi – zachodnia i południowa Istria, Rijeka, Cres, Lošinj, Moslavina.

[edytuj] Język

W tym samym spisie przy pytaniu o język ojczysty uzyskano następujące rezultaty:

1. chorwacki – 96,11%,
2. serbski – 1,00%,
3. włoski – 0,46%,
4. albański – 0,32%,
5. węgierski – 0,28%,
6. słoweński – 0,26%,
7. inny – 0,78%,
8. brak danych – 0,37%.

Językiem urzędowym państwa jest język chorwacki, jednak w gminach (općina) zamieszkanych co najmniej w 1/3 przez mniejszości, językami urzędowymi są również języki tych mniejszości. Obecnie status taki mają język serbski w 21 gminach, język węgierski w dwóch gminach, język włoski w dwóch gminach, język czeski w jednej gminie i język słowacki w jednej gminie^[1]:

Więcej w haśle demografia Chorwacji

[edytuj] Religia

Natomiast jeśli chodzi o wyznania, wyniki spisu były następujące:

1. katolicy – 88,0%,
2. prawosławni – 4,4%,
3. agnostycy i nieokreśleni – 3,0%,
4. niewierzący – 2,2%,
5. muzułmanie – 1,3%,
6. inne – 0,5%,
7. brak danych – 0,6%.

[edytuj] Największe miasta

Miasta w Chorwacji powyżej 50 tys. mieszkańców
	Miasto	Populacja
		Spis pow. z 1991	Spis pow. z 2001	Szacunek na 2005
1.	Zagrzeb	706 770	691 724	698 966
2.	Split	189 388	188 694	189 959
3.	Rijeka	167 964	143 800	141 172
4.	Osijek	104 761	90 411	88 140
5.	Zadar	76 343	69 556	71 258
6.	Slavonski Brod	55 683	58 642	60 742
7.	Pula	62 378	58 594	59 078

[edytuj] Polonia w Chorwacji

W trakcie spisu ludności Chorwacji w 2001 roku 567 osób określiło swoją narodowość jako polską, a 536 podało polski jako swój język ojczysty. Najwięcej osób określających siebie jako Polaków mieszkało w Zagrzebiu (133) i Rijece (37).

[edytuj] Kultura

W Chorwacji znajdują się następujące obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO:

• Bazylika Eufrazyjska w Poreču,
• Pałac Dioklecjana w Splicie,
• stare miasto w Trogirze,
• Katedra w Šibeniku,
• stare miasto w Dubrowniku,
• Park Narodowy Jeziora Plitvickie (NP Plitvička Jezera).

W Chorwacji swój wpływ zaznaczają kultury zachodnioeuropejska, śródziemnomorska oraz słowiańska. Niewątpliwe piętno na zwyczajach panujących w tym kraju odcisnęły lata podporządkowania europejskim mocarstwom. Północna część Chorwacji jest bardzo zbliżona pod względem kulturowym do Polski. W części nadmorskiej swe wyraźne wpływy wywiera kultura śródziemnomorska. Tradycyjnie więc po południu przychodzi czas na sjestę, a życie zaczyna się wieczorem.

[edytuj] Krainy historyczne w Chorwacji

• • północne:
    • Međimurje
    • Zagorje
    • Prigorje,
  • środkowe:
    • Kordun
    • Banovina
    • Žumberak
  • zachodnie:
    • Istria
    • Kwarner
    • Kvarnerić
    • Gorski Kotar,
  • południowe:
    • Lika
    • Dalmacja,
  • wschodnie:
    • Moslavina
    • Slawonia
    • Baranja
    • Srijem

[edytuj] Święta

Data	Nazwa polska	Nazwa chorwacka	Uwagi
1 stycznia	Nowy Rok	Nova godina
6 stycznia	Trzech Króli	Bogojavljenje, Tri Kralja
	Wielkanocna Niedziela i Poniedziałek	Uskrs i Uskršnji ponedjeljak	święto ruchome
1 maja	Święto Pracy	Međunarodni praznik rada
60 dni po Wielkanocy	Boże Ciało	Tijelovo	święto ruchome
22 czerwca	Dzień Antyfaszystowskiego Ruchu Oporu	Dan antifašističke borbe
25 czerwca	Dzień Państwowości	Dan državnosti
5 sierpnia	Dzień Zwycięstwa i Dumy Państwowej	Dan pobjede i Dan domovinske zahvalnosti
15 sierpnia	Dzień Wniebowzięcia NMP	Velika Gospa
8 października	Święto Niepodległości	Dan nezavisnosti
1 listopada	Dzień Wszystkich Świętych	Dan svih svetih
25 grudnia	Boże Narodzenie	Božić
26 grudnia	Dzień św. Szczepana	Sveti Stjepan

[edytuj] Znani Chorwaci

• Miroslav Blažević
• Ruđer Bošković
• Robert Prosinečki
• Krist Novoselic
• Vinko Coce
• Oliver Dragojević
• Kristjan Ercegović
• Branko Ivanković
• Goran Karan
• John Malkovich
• Davor Šuker
• Franjo Tuđman
• Severina Vučković
• Dubravka Ugrešić
• Slaven Bilić

Przypisy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapa Chorwacji
• Mariny w Chorwacji