Bitwa pod Borową Górą
Z Wikipedii
Bitwa pod Borowską Górą Kampania wrześniowa 1939 |
|||||||||||||||||
Data | 4 - 6 września 1939 | ||||||||||||||||
Miejsce | Góry Borowskie | ||||||||||||||||
Wynik | wygrana Niemców | ||||||||||||||||
Terytorium | II Rzeczpospolita | ||||||||||||||||
|
Kampania wrześniowa 1939 |
---|
Westerplatte – Gdańsk – Granica – Krojanty – Lasy Królewskie – Mokra – Pszczyna – Mława – Bory Tucholskie – Jordanów – Borowa Góra – Mikołów – Węgierska Górka – Tomaszów Mazowiecki – Wizna – Przemyśl – Piotrków – Różan – Iłża – Nowogród – Łomża – Wola Cyrusowa – Warszawa – Bzura – Jarosław – Kałuszyn – Mińsk Mazowiecki – Węgrów – Wilno – Lwów – Modlin – Kobryń – Brześć – Wybrzeże i Bałtyk – Tomaszów Lubelski – Wólka Węglowa – Obrona Palmir – Łomianki - Janów, Wereszyca i Hołosko – Krasnystaw – Grodno – Cześniki – Krasnobród – Władypol – Szack – Wytyczno – Parczew – Kock |
Bitwa pod Borowską Górą w czasie kampanii wrześniowej 1939.
Góry Borowskie to trzy niewielkie wzniesienia (279 m n.p.m) znajdujące się na południowy zachód od Piotrkowa Trybunalskiego i na wschód od Bełchatowa (województwo łódzkie). Ważny punkt strategiczny – hamował ruch XVI Korpusu Pancernego na Piotrków Trybunalski-Bełchatów. W okresie kampanii wrześniowej bronione przez 2 Pułk Piechoty Legionów i 146 Pułk Piechoty 44 Dywizji Piechoty rez. pod dowództwem płk. Ludwika Czyżewskiego. Oddziały 2 Pułku Piechoty Legionów wchodziły w skład Grupy Operacyjnej Piotrków Armii Łódź. Podzielone były na trzy zgrupowania obronne.
- odcinek Bełchatów - broniony przez I batalion 2 Pułku Piechoty Leg.
- odcinek Borowska Góra - broniony przez III batalion 2 Pułku Piechoty Leg.
- odcinek Jeżów-Rozprza - broniony przez I batalion 146 Pułku Piechoty (wzmocniony 4 września wieczorem II i III batalionami)
- odwód - II batalion 2 Pułku Piechoty Leg.
Zacięte walki rozpoczęły się 4 września, kiedy to 1 i 4 Dywizje Pancerne rozpoczęły atak na pozycje I batalionu 146 Pułku Piechoty i 2 Pułku Piechoty Leg. Od początku bitwy wyodrębniły się dwa oddzielne rejony walk. 1 Dywizja Pancerna zaatakowała pozycje obronne I batalionu 146 Pułku Piechoty i po całodziennej walce zmusiła go do wycofania się w kierunku Piotrkowa, tym samym przerywając linię obrony. Nie pomogło wzmocnienie batalionu przybyłymi kompaniami II i III batalionów.
Na skutek zagrożenia lewego skrzydła generał Thommée skierował do kontrataku 2 batalion czołgów lekkich dysponujący 47 sprawnymi pojazdami. Znajdowały się one w lesie pod Karczewem skąd miały przegrupować się w rejon lasu Wygoda i Woli Krzysztoporskiej. O godzinie 15:00 dwa plutony z 1 kompanii 2 batalionu czołgów lekkich wsparte piechotą 146 Pułku Piechoty zaatakowały w kierunku Jeżowa. Atak ten nie powiódł się, toteż o godzinie 17:00 zarządzono atak całego batalionu czołgów. Natarcie to zakończyło się częściowym sukcesem, opanowane zostały miejscowości Kisiele, Rozprza i Jeżów. Udało się też zlikwidować niemiecką przeprawę przez rzekę Prudkę. W trakcie walk Niemcy stracili 3 czołgi, 1 został uszkodzony. Straty własne to: 1 czołg zniszczony, 2 uszkodzone, 6 żołnierzy rannych.
Niestety wieczorem wycofano polskie czołgi na pozycje koło Bogdanowa, nie wzmacniając zdobytych wcześniej pozycji z powodu braku jakichkolwiek odwodów w tym rejonie. Tę sytuację wykorzystał natychmiast nieprzyjaciel, pokonując ponownie rzekę i umacniając przyczółki. Przed wieczorem 4 września Niemcy opanowali bez walki las Wygoda, tworząc tam bardzo silny punkt oporu i nocą zajęli Siomki, Krzyżanów oraz Cekanów.
Inaczej przedstawiała się sytuacja na odcinku 2 Pułku Piechoty Leg. Atakująca tutaj 4 Dywizja Pancerna, pomimo kilku szturmów nie odniosła większych sukcesów, ograniczyła się, więc do ostrzału artyleryjskiego pozycji polskich. 5 września o świcie 1 i 4 Dywizje Pancerne rozpoczęły natarcie w kierunku Piotrkowa, bronionego przez 19 Dywizję Piechoty, atakując od południa i jednocześnie prowadząc działania oskrzydlające od wschodu i zachodu.
Generał Thommée chcąc przeciwdziałać niemieckiemu przerwaniu frontu na odcinku Jeżów - Rozprza, postanowił użyć swojego jedynego odwodu, jakim był 2 batalion czołgów lekkich.
- 2 kompania batalionu czołgów lekkich
- bateria dywizjonu artylerii konnej Wołyńskiej Brygady Kawalerii
- 11 batalion strzelców Wołyńskiej Brygady Kawalerii - otrzymały rozkaz ataku przez Wolę Krzysztoporską na las Wygoda i Jeżów.
- 1 i 2 kompanie batalionu czołgów lekkich - miały przeprowadzić atak na Siomki, Kisiele, Magdalenkę.
Pomimo początkowych sukcesów polskiej grupy i opanowaniu Jeżowa, nie udało się zdobyć lasu Wygoda gdzie Niemcy utworzyli silny przyczółek wzmocniony bronią przeciwpancerną i ckm. Niepowodzeniem skończył się też atak na Siomki, skąd Niemcy przypuścili atak czołgów zmuszając Polaków do wycofania się. Niemcy stracili w tych walkach ok.8 samochodów pancernych, 6 ciężarowych, 15 czołgów, 100 żołnierzy niemieckich wzięto do niewoli. Straty polskie to 6 uszkodzonych czołgów i 2 samochody pancerne.
W tym samym czasie 2 Pułk Piechoty Leg. nadal trwał na swych pozycjach obronnych mimo całkowitego przeskrzydlenia. Od godziny 5:45 następowały jeden po drugim, ataki czołgów wsparte piechotą. W czasie, kiedy III batalion odpierał ataki czołgów 4 Dywizji Pancernej, wyszło uderzenie niemieckiej 31 Dywizji Piechoty na Księży Młyn i Modrzew, które zostało odrzucone przez I batalion. Kolejny atak pozwolił Niemcom wedrzeć się w głąb ugrupowania polskiego i dopiero kontratak II batalionu spowodował odepchnięcie wroga. Wieczorem ok.20:15 na rozkaz sztabu G O Piotrków rozpoczęto odwrót na Piotrków. W zamieszaniu rozkaz wycofania nie dotarł do wszystkich żołnierzy. Z tego powodu jeszcze 6 września na swych stanowiskach w Górach Borowskich toczyły się walki osamotnionych pododdziałów polskich.
W czasie walk 2. Pułk Piechoty Legionów stracił ogólnie 663 żołnierzy, w tym: 16 oficerów, 67 chorążych i podoficerów oraz 580 szeregowych. Niemcy również odnieśli znaczne straty.
[edytuj] Źródła
- Wojciech Zalewski Piotrków 1939 wyd. Bellona Warszawa 2000 ISBN 83-110-9164-1
- Marian Porwit Obrona Warszawy - wrzesień 1939 r. : wspomnienia i fakty wyd. Czytelnik Warszawa 1979