2 Pułk Piechoty Legionów

Z Wikipedii

2 Pułk Piechoty Legionów został sformowany w 14 września 1914 na terenie Krakowa. Wszedł w skład Legionu Wschodniego a następnie w skład II Brygady Legionów.

Spis treści 1 Powstanie Pułku 1.1 Sztandar 1.1.1 Kopia sztandaru 1.2 Odznaki pułkowe 2 Dowódcy 3 Skład we wrześniu 1939 4 Odtworzenie w ramach AK 5 Oficerowie pułku 6 Bibliografia 7 Zobacz też

[edytuj] Powstanie Pułku

Na skutek wybuchu I wojny światowej na terenach Galicji rozpoczęto tworzyć regularne polskie formacje wojskowe. Naczelny Komitet Narodowy uzyskał 27 sierpnia 1914 zgodę na utworzenie dwóch legionów: Zachodniego z siedzibą w Krakowie oraz Wschodniego z siedzibą w Lwowie.

Do nowotworzonej formacji masowo zaciągali się ochotnicy co pozwoliło na sformowanie oddziałów Legionu Zachodniego. Utworzono m.in. 2. i 3. Pułki Piechoty Legionów.

Oficjalnie za datę utworzenia 2. pp podaje się dzień 14 września 1914.

Struktura i skład Pułku w momencie utworzenia:

• dowódca - płk Zygmunt Zieliński
  • dowódca 1. batalionu - Marian Żegota-Januszajtis
  • dowódca 2. batalionu - kpt. Kazimierz Fabrycy
  • dowódca 3. batalionu - Szczęsny Ruciński
  • dowódca 4. batalionu - Bolesław Roja

Etat opracowany przez płk. Z. Zielińskiego wynosił:

• 99 oficerów;
• 5295 podoficerów i szeregowych (po pewnym czasie: 4000).

Brał udział w walkach w czasie I wojny światowej oraz w wojnie polsko-bolszewickiej.

Po zakończeniu walk stacjonował w Sandomierzu i wchodził w skład 2 Dywizji Piechoty Legionów.

[edytuj] Sztandar

2 Pułk Piechoty Legionów otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo Piotrkowa Trybunalskiego i ziemi piotrkowskiej w dniu 21 września 1924 z rąk prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. Uroczystość odbyła się w siedzibie pułku, który stacjonował akurat w Pińczowie. Sztandar został poświęcony przez biskupa polowego Stanisława Galla.

Po zmianie dyslokacji przez Pułk do Sandomierza dowódca nakazał umieszczenie sztandaru w muzeum pułkowym. Sztandar z honorami został przekazany oficerowi mobilizacyjnemu pułku - kpt. Karolowi Szopie.

6 września 1939 kpt. Karol Szopa z uwagi na atakujące hitlerowskie wojska podjął decyzję o ewakuacji dokumentów zebranych w muzeum oraz sztandaru i o ucieczce na wschód. Podczas ucieczki dostał się do niewoli radzieckiej. Wg dwu istniejących wersji sztandar został spalony wraz z dokumentami komisyjnie lub zabrany przez kpt. Szopę po spaleniu drzewca wraz z dokumentami.

[edytuj] Kopia sztandaru

2 października 1938 otwarto Sanktuarium Józefa Piłsudskiego: znajdowały się w nim, w Sali Sztandarowej, kopie sztandarów pułków piechoty: 1., 2., 3., 4., 5. oraz 2. Pułku Artylerii Lekiej i 2. Pułku Szwolażerów.

Na skutek działań wojennych kopia sztandaru 2 Pułku trafiła do prywatnych zbiorów księdza ppłk. mgr Walentego Ślusarczyka, proboszcza z Nowej Słupi.

Obecnie kopia sztandaru znajduje się w Opactwie Cystersów w Wąchocku, gdzie została przekazana w 1979 przez księdza Ślusarczyka.

[edytuj] Odznaki pułkowe

2 Pułk Piechoty Legionów posiadał trzy odznaki:

• zatwierdzoną Rozkazem Naczelnego Wodza Nr 40 z dnia 5 maja 1920: Medalion II Brygady za udział w walkach 1914-1916:
• zatwierdzoną w Dzienniku Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 49 pod pozycją 872 z dnia 14 grudnia 1921: Za Wolność 1914-1918;
• zatwierdzoną w Dzienniku Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 pod pozycją 2 z dnia 9 stycznia 1931: Odznaka 2 Pułku Piechoty Legionów.

[edytuj] Dowódcy

• 14 września 1914 - 15 kwietnia 1915 - płk Zygmunt Zieliński
• 16 kwietnia 1915 - 23 grudnia 1916 - ppłk Marian Żegota-Januszajtis
• 24 grudnia 1916 - 25 lipca 1917 - ppłk Michał Żymierski
• 26 lipca 1917 - 27 lipca 1917 - płk Witold Ścibor-Rylski
• 27 lipca 1917 - luty 1918 - ppłk Michał Żymierski

---

• 1 lutego 1919 - 18 lipca 1919 - mjr Jerzy Trojanowski
• 19 lipca 1919 - 23 lipca 1920 - mjr Stanisław Zosik-Tessaro
• 23 lipca 1920 - ? - mjr Emil Czapliński

---

• 1939 - płk Ludwik Czyżewski

---

• 1944 - ppłk Antoni Wiktorowski Kruk

[edytuj] Skład we wrześniu 1939

W kampanii wrześniowej 1939 został przydzielony 1 września do Grupy Operacyjnej "Piotrków". 5 września walczył w bitwie pod Borową Górą. 9 września podporządkowany swojej macierzystej 2 Dywizji Piechoty Legionów, wraz z nią wycofał się w kierunku Warszawy. 12-13 września 1939 toczył ciężkie walki w rejonie Błonia, Ołtarzewa i Ożarowa. Następnie przechodząc przez Puszczę Kampinoską dotarł do Modlina. Po reorganizacji i uzupełnieniu, 15 września obsadził odcinek Zakroczym – rejonu obrony Modlina. Bronił go do dnia kapitulacji twierdzy Modlin 29 września.

• dowódca - płk Ludwik Czyżewski
  • I adiutant pułku - kpt. Mieczysław Gustaw Osuchowski
  • II adiutant pułku - ppor. rez. Stanisław Popiel
  • szef kancelarii - st. sierż. Wiktor Przerada
  • oficer informacyjny - por. Stanisław Szubski
  • oficer łączności - kpt. Józef Kowalczyk
  • dowódca plutonu łączności - pchor. (imię nieznane) Kawecki
  • kwatermistrz - kpt. Czesław Henryk Ryłko
  • płatnik - kpt. Tomasz Szyślak
    • zastępca płatnika - ppor. rez. Adam Szpak
  • oficer żywnościowy - ppor. Stanisław Kadowski
  • dowódca kompanii gospodarczej - por. rez. Leon Nowak
    • szef kompanii - st. sierż. Stanisław Farbisz
  • szef taboru - sierż. Władysław Bąk
  • naczelny lekarz - por. lek. Mieczysław Stankiewicz
    • szef izby chorych - sierż. Bolesław Gołubkiewicz
    • podoficer sanitarno-weterynaryjny - plut. Władysław Tuleja
  • kapelmistrz - kpt. dypl. Franciszek Xawery Gorzelniawski
    • szef orkiestry - sierż. Feliks Dybek
  • dowódca kompani zwiadowczej - por. Stefan Szczepański
    • szef kompanii - plut. Walenty Skrzypek
  • dowódca kompanii przeciwpancernej - por. Leonard Grabowiecki
    • szef kompanii - sierż. Edward Kobrynowicz
  • dowódca 1. batalionu - mjr Józef Kopecki
    • adiutant - ppor. rez. Tadeusz Ludwik Widawski
    • dowódca plutonu łączności - ppor. Krystyn Marian Więckowski
    • oficer żywnościowy - ppor. rez. August Wojciechowski
    • płatnik - ppor. rez. Zbigniew Karaś
    • lekarz - por. Tadeusz Ludwik Boehm
    • szef kancelarii - plut. Mieczysław Pankowski
    • podoficer gospodarczy - plut. rez. Józef Fortuński
    • podoficer broni - plut. Michał Żal
    • dowódca 1. kompanii - por. Brunon Stanisław Słupiński
    • dowódca 2. kompanii - por. rez. Artur Radziwiłł
    • dowódca 3. kompanii - por. Józef Wójcik
    • dowódca 1. kompani karabinów maszynowych - por. Zbigniew Stefan Pieniężkiewicz
  • dowódca 2. batalionu - kpt. Kazimierz Jaworowski (do 6 września) - kpt. Marian Piotr Kossowski
    • adiutant - ppor. rez. Bolesław Polit
    • dowódca plutonu łączności - ppor. rez. Franciszek Karaśkiewicz
    • oficer żywnościowy - ppor. Czesław Sadowski
    • płatnik - ppor. rez. Alfred Doliński
    • lekarz - ppor. lek. Judel Kuszelowicz
    • szef kancelarii - st. sierż. Julian Jamka
    • podoficer gospodarczy - (nieznany)
    • podoficer broni - plut. Edward Płatkowski
    • dowódca 4. kompanii - por. Witold Szulc
    • dowódca 5. kompanii - por. Bolesław Henryk Matusiak
    • dowódca 6. kompanii - ppor. rez. Stefan Paweł Frajndt
    • dowódca 2. kompani karabinów maszynowych - por. Wojciech Juraczak
  • dowódca 3. batalionu - mjr Tadeusz Feliks Żelazowski (do 6 września) - kpt. Tadeusz Wojciech Dorant
    • adiutant - ppor. rez. Zdzisław Władysław Baran
    • dowódca plutonu łączności - ppor. rez. Jerzy Okuniewicz
      • zastępca dowódcy plutonu - ppor. rez. Z. Więckowski
    • oficer żywnościowy - ppor. rez. Wacław Skrzypek
    • płatnik - ppor. rez. Stanisław Ozyp
    • lekarz - (nieznany)
    • szef kancelarii - st. sierż. Karol Tiede
    • podoficer gospodarczy - plut. Stanisław Jasiołek
    • podoficer broni - kpr. Jan Jasiński
    • dowódca 7. kompanii - kpt. Tadeusz Wojciech Dorant
      • dowódca 1. plutonu - ppor. Adolf Stępień (za: "Rocznik Oficerski 1939" Kraków 2006)
    • dowódca 8. kompanii - kpt. Wilhelm Franciszek Szczepankiewicz
    • dowódca 9. kompanii - ppor. rez. Jarosław Konarzewski
    • dowódca 3. kompani karabinów maszynowych - por. Jan Adam Mazur

[edytuj] Odtworzenie w ramach AK

W sierpniu 1944 2 Pułk Piechoty Legionów został odtworzony w Armii Krajowej w trakcie akcji Burza w obwodzie AK Sandomierz i Opatów. Wchodził wtedy w skład 2 Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Walki toczył w sierpniu i na początku września 1944, a następnie został rozwiązany.

[edytuj] Oficerowie pułku

• gen. bryg. Ludwik Bittner
• płk dypl. Wilhelm Lawicz-Liszka
• gen. dyw. Kazimierz Orlik-Łukoski
• gen. bryg. Tadeusz Malinowski
• płk dypl. Mieczysław Mozdyniewicz
• płk dypl. Marian Porwit
• gen. dyw. Mieczysław Smorawiński
• gen. bryg. Mieczysław Boruta-Spiechowicz
• płk piech. Aleksander Stawarz

[edytuj] Bibliografia

• Stanisław Wyrzycki, "2 Pułk Piechoty Legionów", Wydawnictwo Ajaks, Warszawa 2000, ISBN 83-85621-05-9.

[edytuj] Zobacz też