Józef Ćwiertniak

Z Wikipedii

Józef Stefan Ćwiertniak
pułkownik dyplomowany
Urodzony	7 września 1896
Zmarł	1939
Kariera wojskowa
W służbie od	1914
Stanowiska	d-ca 13 Kresowej DP od 1938
Najważniejsze bitwy i wojny	I wojna światowa

Józef Stefan Ćwiertniak (ur. 7 września 1896, zm. 1939) – pułkownik dyplomowany WP.

Spis treści 1 Działalność niepodległościowa 2 Służba w WP 3 Awanse: 4 Ordery i odznaczenia: 5 Zobacz: 6 Źródła: 7 Przypisy

[edytuj] Działalność niepodległościowa

9 września 1914 przerwał naukę w Cesarskim i Królewskim Gimnazjum w Wadowicach i jako członek "Strzelca" pomaszerował w składzie 1 kompanii z Wadowic do Bochni, gdzie został wcielony do 2 Pułku Piechoty Legionów. Marian Porwit, kolega pułkowy, dał świadectwo jego postawie w czasie bitwy pod Rafajłową "(...) Właściwe pokierowanie tym ogniem co do odległości (celownika), celu i rodzaju ognia - to zasługa chorążego Józefa Ćwiertniaka, który przyszedł w ślad za plutonem, objął komendę i wydał stosowne rozkazy, stojąc poza okopem nieczuły na rosyjskie pociski. (...) zerkałem z podziwem w stronę niedużej wzrostem, ale wspaniałej wtedy postaci chorążego Ćwiertniaka. Uradowałem sie, przeczytawszy po 68 latach jego nazwisko w rozkazie pochwalnym pułkowniak Hallera, gdy niedługo objął komendę Grupy. Wyniósł Ćwiertniak z tej walki ranę - mówi mi pamięć. Nie mam mozności sprawdzenia. To Ty elektryzowałeś nas w nocnym ogniu na tyły rosyjskiego wypadu swymi komendami, nieżyjący już Serdeczny Kolego!" W tym samym roku, w swoim gimnazjum, złożył wojenną maturę. Służbę wojskową kontynuował w 3 Pułku Piechoty Legionów, awansując na porucznika.

[edytuj] Służba w WP

W latach 1918-1919 pełnił służbę w Oddziale VIII Geograficznym Sztabu Generalnego WP na stanowisku szefa Sekcji Geograficzno-Statystycznej. 2 stycznia 1920 rozpoczął naukę na II Kursie Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego. W połowie kwietnia 1920 skierowany został na front wojny polsko-radzieckiej celem odbycia praktyki sztabowej. W okresie od stycznia do września 1921 kontynuował naukę w WSWoj.. Po ukończeniu szkoły przydzielony został do Oddziału III Sztabu Generalnego WP i wyznaczony na stanowisko szefa Wydziału II Szkół Wojskowych. W tym czasie pozostawał na ewidencji 3 pp Leg.. W 1924 został wykładowcą w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia, którego komendantem był gen. bryg. Rudolf Prich. W 1928 objął po płk. dypl. Józefie Kordian-Zamorskim stanowisko szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych. 1 stycznia 1929 Prezydent RP Ignacy Mościcki awansował go na pułkownika w korpusie piechoty. ^[1] Na tym stanowisku ujednolicił i unowocześnił uzbrojenie piechoty oraz przy poparciu gen. bryg. Kazimierza Fabrycego doprowadził do powstania Centrum Wyszkolenia Piechoty. W połowie 1932 obowiązki szefa departamentu przekazał płk dypl. Kazimierzowi Bogumiłowi Janickiemu ^[2] i objął wakujące stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 29 Dywizji Piechoty w Grodnie. W tym czasie dywizją dowodził gen. bryg. Franciszek Kleeberg.

W styczniu 1938 objął dowództwo 13 Kresowej Dywizji Piechoty. W maju 1939 ówczesny płk dypl. Stefan Rowecki scharakteryzował swojego starszego kolegę w sposób nastepujący "przeszłość bojowo-liniowa nie wyróżniająca. Bardzo dobry był jako szef Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych. Ruszył moc zagadnień i spraw piechoty z miejsca. Obecnie bardzo się roztył. Podobno jako dowódca dywizji - słaby. Kiepsko wypadł na manewrach Wołyńskich 1938".

W dniach 14-15 sierpnia 1939 przeprowadził mobilizację alarmową swojej dywizji, która została przetransportowana na Pomorze i włączona w skład Korpusu Interwencyjnego.

Według Jerzego Kirchmayera "po kilku dniach pobytu na Pomorzu złożył pisemny meldunek dość nieoczekiwanej treści. Mianowicie prosił w nim Naczelnego Wodza, drogą służbową przez gen. Skwarczyńskiego i gen. Bortnowskiego, o zwolnienie go ze stanowiska dowódcy dywizji, gdyż w obliczu oczekujących nas groźnych wypadków nie czuje się na siłach - ze względu na zły stan zdrowia (serce) - dowodzić dywizją w polu. Meldunek był napisany wzruszająco, niemniej jednak robił niedobre wrażenie. Jakoś zbyt późno pułkownik, zresztą dobrze i z dobrej strony znany w naszym wojsku, zdecydował odsunąć się od dowodzenia. Śmigły przychylnie załatwił prośbę i dowództwo 13 DP objął dotychczasowy dowódca piechoty dywizyjnej, płk dypl. Władysław Kaliński." W ocenie Mariana Romeyki rezygnację z dowodzenia dywizją należy "uznać za bardzo uczciwe".

Józef Ćwiertniak zmarł tragicznie we wrześniu 1939.

[edytuj] Awanse:

• chorąży – 20 października 1914
• podporucznik – 25 czerwca 1915
• porucznik – 1 listopada 1916
• kapitan -
• major -
• podpułkownik – 1 lipca 1923
• pułkownik – 1 stycznia 1929 ze starszeństwem 1 stycznia 1929 i lokatą 11

[edytuj] Ordery i odznaczenia:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi

[edytuj] Zobacz:

• Znani absolwenci C.K Gimnazjum w Wadowicach

[edytuj] Źródła:

• Gustaw Studnicki, Pierwsza wśród równych, Dzieje Gimnazjum i Liceum w Wadowicach, Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej, Wadowice 1991, ISBN 0239-9571, s. 321, 322, 351,
• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 10,
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 4
• Marian Porwit, Spojrzenia poprzez moje życie, wyd. I, Warszawa 1986, ISBN 83-07-01535-9,
• Rocznik Oficerski 1924, s. 127, 343, 1370,
• Rocznik Oficerski 1928, s.
• Rocznik Oficerski 1932, s. 17, 435,
• Tadeusz Böhm, Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1918-1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08368-1, s.
• Regina Czarnecka, Organizacja Sztabu Generalnego WP (Naczelnego Dowództwa WP) w latach 1918 – 1921, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej Nr 26 z 2003,
• Stefan Rowecki, Wspomnienia i notatki autobiograficzne (1906-1939), Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik, Warszawa 1988, ISBN 83-07-01547-2, s. 101,
• Jerzy Kirchmayer, Pamiętniki, Książka i Wiedza, Warszawa 1975, wyd. III, s. 550,
• Marian Romeyko, Przed i po maju, Wydawnictwo MON, Warszawa 1983, wyd. III, ISBN 83-11-06884-4, s. 536,

Przypisy