Mikronezja
Z Wikipedii
Mikronezja, Sfederowane Stany Mikronezji (Micronesia) – państwo na Oceanie Spokojnym obejmujące większą część wysp Mikronezji, często używana jest dla tego kraju nazwa Federacja Mikronezji, lecz jest ona błędna.
Mikronezja była w przeszłości Powierniczymi Wyspami Pacyfiku - obszarem powierzonym przez ONZ administracji Stanów Zjednoczonych. W roku 1979 Mikronezja przyjęła konstytucję, a w 1986 na mocy Porozumienia o Wolnym Stowarzyszeniu uzyskała niepodległość.
Federated States of Micronesia Sfederowane Stany Mikronezji |
|||||
|
|||||
Dewiza: (ang.) Peace, Unity, Liberty (Pokój, Jedność, Wolność) |
|||||
Hymn: Patriots of Micronesia | |||||
Język urzędowy | angielski | ||||
Stolica | Palikir | ||||
Ustrój polityczny | republika federalna | ||||
Głowa państwa | prezydent Manny Mori | ||||
Szef rządu | prezydent Manny Mori | ||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
173. na świecie 702 km² 0% |
||||
Liczba ludności (2004) • całkowita • gęstość zaludnienia |
177. na świecie 135 000 171 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | dolar amerykański (USD) | ||||
Niepodległość | od Wielkiej Brytanii 3 listopada 1986 |
||||
Strefa czasowa | UTC od +10 do +11 | ||||
Kod ISO 3166 | FM | ||||
Domena internetowa | fm | ||||
Kod samochodowy | FMS | ||||
Kod telefoniczny | +691 | ||||
Spis treści |
[edytuj] Ustrój polityczny
Konstytucja z roku 1979 zapewnia Mikronezji całkowitą niezależność rządu, a obywatelom tego kraju gwarantuje pełnię praw politycznych i swobód obywatelskich. W jednoizbowym Kongresie zasiada 14 członków wybieranych w głosowaniu powszechnym. Czterech senatorów - po jednym z każdego stanu - sprawuje czteroletnie kadencje, pozostałych 10 reprezentuje podzielone według liczby ludności okręgi jednomandatowe, są oni wybierani na okres 2 lat. Władzę wykonawczą sprawują prezydent i wiceprezydent, którzy są wyznaczani spośród czterech stanowych senatorów również na czteroletni okres - ich miejsca w Kongresie zajmują wówczas deputowani wyłaniani w wyborach specjalnych. Prezydenta wspiera wyznaczony rząd; oficjalnie nie ma partii politycznych.
Patrz też artykuły Wybory parlamentarne w Mikronezji w 2005 roku oraz Referendum konstytucyjne w Mikronezji w 2005 roku
[edytuj] Podział administracyjny
W skład Sfederowanych Stanów Mikronezji wchodzą 4 stany:
[edytuj] Geografia
Mikronezja składa się z 607 wysp rozciągających się na 2 900 km wzdłuż archipelagu Karolinów na wschód od Filipin. Cztery grupy wysp składowych to: Yap, Chuuk (do stycznia 1990 Truk), Pohnpei (do listopada 1984 Ponape) oraz Kosrae. Stolicą państwa jest Palikir leżący na Pohnpei. Linia brzegowa ma długość 6 112 km, a najwyższym punktem jest liczący 791 m n.p.m. Totolom.
Mikronezja leży w strefie klimatów tropikalnych z równomiernymi, dość wysokimi temperaturami w ciągu roku. Opady deszczu są tu bardzo obfite. Pohnpei, z opadami rocznymi rzędu 8,4 m, jest jednym z najwilgotniejszych miejsc na świecie. Cyklicznie występują tu jednak pory suche - gdy El Niño przemieszcza się w rejon Zachodniego Pacyfiku wody gruntowe opadają bardzo znacząco. W ciągu roku dużym niebezpieczeństwem, zwłaszcza dla nisko osadzonych atoli są tajfuny.
[edytuj] Historia
Przodkowie dzisiejszych Mikronezyjczyków osiedlili się w tym rejonie już 4,000 lat temu. Rozproszone, prymitywne osady stopniowo ewoluowały w kierunku bardziej spójnej ekonomicznie i religijnie cywilizacji skoncentrowanej na wyspie Yap.
Od V do XV wieku położony opodal Pohnpei zespół sztucznych wysepek połączonych siecią kanałów był siedzibą dynastii Saudeleur, która swoim panowaniem obejmowała blisko 25 000 ludności. Nan Madol z powodu swojej specyficznej budowy bywa często nazywany Wenecją Pacyfiku.
W dobie wielkich odkryć geograficznych Portugalczycy i Hiszpanie dopłynęli do Karolinów nadając temu rejonowi niepodległość. W roku 1899 Mikronezja weszła do niemieckiej strefy wpływów, a od 1914 była zarządzana przez Japończyków.Gdy ta wystąpiła z Ligi Narodów w 1933,organizacja zażądała zwrotu wysp,Japończycy uznając je za swoją kolonię anektowali je ostatecznie w 1934. W roku 1947 ONZ włączyła ten obszar do Powierniczego Terytorium Wysp Pacyfiku pod kontrolą USA.
Podczas II wojny światowej w pobliżu wyspy Truk bazę swoją miała flota japońska, a w lutym 1944 w miejscu tym odbywała się Operacja Hailstone - jedna z najważniejszych bitew morskich całej wojny.
10 maja 1979 cztery dystrykty Terytoriów Powierniczych zatwierdziły konstytucję i przyjęły miano Sfederowanych Stanów Mikronezji. Od 3 listopada 1986 Mikronezja pozostaje w wolnym stowarzyszeniu ze Stanami Zjednoczonymi.
[edytuj] Gospodarka
Gospodarka Mikronezji opiera się głównie na drobnym rolnictwie i rybołówstwie. Wyspy posiadają kilka dość znaczących złóż mineralnych. Mikronezja ma bardzo duży potencjał turystyczny, ale geograficzne odosobnienie i brak odpowiedniej infrastruktury utrudniają rozwój tej dziedziny. Głównym źródłem dochodu tegoż państwa jest finansowa pomoc USA (ponad 1,3 miliarda dolarów w latach 1986-2001).
PKB na mieszkańca 2,000$ (2002)
[edytuj] Kultura
Każdy z czterech stanów składowych ma własną kulturę i tradycje, ale da się zauważyć powiązania między nimi. Bardzo ważną rolę odgrywają relacje rodzinne oraz klanowe.
Święta narodowe:
- 10 maja - Dzień Konstytucji (Constitution Day), obchodzony od 1978
- 24 października - Dzień Narodów Zjednoczonych (United Nations Day)
[edytuj] Linki zewnętrzne
Australia • Fidżi • Kiribati • Mikronezja • Nauru • Nowa Zelandia • Palau • Papua-Nowa Gwinea • Samoa • Tonga • Tuvalu • Vanuatu • Wyspy Marshalla • Wyspy Salomona
Terytoria zależne
Baker • Clipperton • Guam • Howland • Jarvis • Johnston • Kingman • Mariany Północne • Midway • Niue • Norfolk • Nowa Kaledonia • Palmyra • Pitcairn • Polinezja Francuska • Samoa Amerykańskie • Tokelau • Wake • Wallis i Futuna • Wyspa Bożego Narodzenia • Wyspy Ashmore i Cartiera • Wyspy Cooka • Wyspy Kokosowe • Wyspy Morza Koralowego
Integralne części państw położonych poza Australią i Oceanią
Hawaje (część Stanów Zjednoczonych) • Papua, Papua Zachodnia (część Indonezji) • Wyspa Wielkanocna, Sala y Gómez (część Chile) • Ogasawara Shotō, Minami Tori-shima, Okino Tori-shima, Kazan Rettō (część Japonii)