Niue

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy państwa i wyspy. Zobacz też: Niue - rdzenni mieszkańcy wyspy Niue.

Niue
Niuē
Niue


Flaga Niue	Herb Niue

Hymn: Ko e Iki he Lagi
(Pan Nieba)

monarchia konstytucyjna

Status terytorium

samorządne terytorium stowarzyszone

Zależne od

Nowej Zelandii

Głowa terytorium

królowa Elżbieta II

W imieniu królowej

Wysoki Komisarz Anton Ojala

Szef rządu

premier Young Vivian

Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe

260 km²
0%

Liczba ludności (2008)
• całkowita
• gęstość zaludnienia
• narodowości

233. na świecie
1444¹
5,5 osób/km²
Niue: 78,2%¹

Jednostka monetarna

dolar nowozelandzki (NZD)

Rok utworzenia

wydzielenie z Wysp Cooka
1903

UTC -11

NU/NIU/570

+683

¹ Dane szacunkowe podane za CIA The World Factbook [1]

Niue – wyspa koralowa na Oceanie Spokojnym, w Polinezji. Nazywana niekiedy "Skałą Polinezji" (Rock of Polynesia). Położona jest ok. 2400 km na północny wschód od Nowej Zelandii, w trójkącie utworzonym przez Wyspy Cooka, Tonga oraz Samoa. Niue posiada status państwa stowarzyszonego z Nową Zelandią. Na wyspie o powierzchni 260 km² mieszka zaledwie 2166 osób (2006). Stolicą Niue jest Alofi. Nazwa pochodzi od dwóch słów|: 'niu' czyli 'palma kokosowa' oraz 'e' tzn. 'oglądać, patrzeć'. Na wyspie wychodzi gazeta Niue Star. Niue posiada domenę internetową .nu. W okresie od 23 czerwca do 13 października 2003 Niue było pierwszym terytorium na świecie oferującym mieszkańcom oraz turystom darmowy dostęp do Internetu w technologii Wi-Fi na terenie całego państwa.

[edytuj] Warunki naturalne

Niue jest największą na świecie wyspą koralową (tzw. atol wyniesiony, charakteryzujący się wysokimi brzegami i obniżeniem, po dawnej lagunie, wewnątrz wyspy). Jej powierzchnia jest nizinna, osiąga wysokość do 67 m n.p.m. Położona jest w odległości 2200 km od Nowej Zelandii. Wybrzeże wyspy to zazwyczaj klif. Długość linii brzegowej wynosi 64 kilometry. Wyspa jest otoczona przez rafę koralową. Na wyspie brak stałych rzek i wód powierzchniowych. Ok. 13% powierzchni wyspy to lasy tropikalne. Na Niue rosną palmy kokosowe. Na obszarze wyspy żyją liczne gatunki ptaków, owadów i ryb.

[edytuj] Klimat

Na Niue występuje klimat zwrotnikowy wilgotny, równomiernie ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi 25°C, a roczna suma opadów to w granicach 2000 - 2200 milimetrów. Od grudnia do kwietnia nad wyspą wieją tajfuny, które przynoszą gwałtowne opady deszczu i powodują duże zniszczenie. Okresowo występują również susze.

[edytuj] Ustrój polityczny

Niue jest terytorium stowarzyszonym z Nową Zelandią. Obowiązuje konstytucja z 19 października 1974 r. Głową państwa jest przedstawiciel gubernatora Nowej Zelandii. Obroną i polityką zagraniczną wyspy zajmuje się nowozelandzki rząd. Sprawy wewnętrzne leżą w interesie parlamentu Niue - Assembly (władza ustawodawcza, zasiada w nim 20 członków) i rządu wyspy (władza wykonawcza). Stali mieszkańcy wyspy są również pełnoprawnymi obywatelami Nowej Zelandii.

[edytuj] Historia

Wyspa została odkryta w 1774 roku przez Jamesa Cooka i automatycznie stała się brytyjska kolonią. W 1900 Niue została protektoratem brytyjskim. Rok później administrację wyspy przejęła Nowa Zelandia w ramach protektoratu Wysp Cooka. W roku 1903 wyspa Niue stała się odrębnym terytorium. 19 października 1974 roku Niue uzyskała pełną autonomię od Nowej Zelandii i została państwem stowarzyszonym z tym krajem. Tego samego dnia uchwalono konstytucję. W styczniu 2004 r. Niue przeżyło atak cyklonu Heta określanego jako najsilniejszy w całej historii kraju. Wiatr wiejący z prędkością przekraczającą 300 km/h kompletnie zniszczył niemal wszystkie budynki i całą infrastrukturę. Wskutek kataklizmu zginęła też jedna osoba a kilkadziesiąt zostało rannych^[1]. Po tym zdarzeniu mieszkańcy Niue masowo zaczęli wyjeżdżać z wyspy.

[edytuj] Gospodarka

Produkt Narodowy Brutto - 1 100 $/osobę (1994 r.)

Struktura użytkowania ziemi:

grunty orne 61%
użytki zielone 4%
lasy 19%
inne (w tym nieużytki) 16%

Ze względu na niski poziom gospodarczy i brak perspektyw część mieszkańców emigruje w poszukiwaniu pracy głównie do Nowej Zelandii. Pozostający trudnią się plantacyjną uprawą palmy kokosowej i bananów, które są towarem eksportowym. Na własne potrzeby uprawia się jams i taro. Niewiele hoduje się bydła, trzody chlewnej i drobiu. Powoli zaczyna rozwijać się turystyka. Kontakty miejscowej ludności możliwe są dzięki obwodnicy biegnącej wzdłuż wybrzeża, natomiast transport zewnętrzny, towarowy i pasażerski, zapewnia linia lotnicza łącząca stolicę z Nową Zelandią.

Kontrahentami w wymianie gospodarczej z Niue są: Fidżi, Wyspy Cooka, Australia, Nowa Zelandia, Japonia i Stany Zjednoczone.