Wikipedysta:Romuald Wróblewski/Brudnopis2
Z Wikipedii
[edytuj] Podział administracyjny Księstwa Warszawskiego
Podział administracyjny Księstwa Warszawskiego regulował art. 64 Konstytucji Księstwa Warszawskiego z 22 lipca 1807.
Jednostką podziału administracyjnego pierwszego stopnia był departament. Departamenty dzieliły się na powiaty i miasta wydzielone (tzw. miasta municypalne), powiaty z kolei podzielono na gminy wiejskie i gminy miejskie. Departamentami kierowali prefekci, powiatami zaś podprefekci. Choć podział administracyjny Księstwa Warszawskiego sankcjonował wcześniejszy podział administracyjny Prus Południowych i Prus Nowowschodnich z 1796 i w zamierzeniu miał być jedynie podziałem tymczasowym, przetrwał aż do 1815 i stał się wzorem dla podziału administracyjnego kraju na województwa w czasach Królestwa Polskiego.
[edytuj] Podział administracyjny w latach 1807–1809
W 1807 kraj został podzielony na sześć departamentów i trzy miasta wydzielone.
- departament bydgoski
- departament kaliski
- departament łomżyński
- departament płocki
- departament poznański
- departament warszawski
Miastami wydzielonymi były największe miasta: Kalisz, Poznań, Warszawa.
[edytuj] Podział administracyjny w latach 1809–1815
Po wojnie polsko-austriackiej i pokoju w Schönbrunn zawartym 14 października 1809 obszar Księstwa Warszawskiego zwiększył się o terytorium Nowej Galicji, którą podzielono na cztery departamenty.
- departament krakowski
- departament lubelski
- departament radomski
- departament siedlecki
Od 1809 oprócz Kalisza, Poznania i Warszawy miastem wydzielonym był również Toruń.
Podział administracyjny Księstwa Warszawskiego na dziesięc departamentów i cztery miasta municypalne przetrwał do 1815.
[[Kategoria:Geografia historyczna Polski [[Kategoria:Księstwo Warszawskie [[Kategoria:Podział administracyjny Polski
[edytuj] artysta
| artysta |
[edytuj] Maria Konopnicka
Stanisława !
Była córką Józefa i Scholastyki z Turskich. Wasiłowscy przybyli do Suwałk w 1841 z pierworodną córką Wandą Zenobią, urodzoną rok wcześniej w Warszawie i zamieszkali w domu rejenta Jana Zapiórkiewicza przy dzisiejszej ul. Kościuszki 31 (wówczas Petersburskiej). W czasie pobytu w Suwałkach Wasiłowskim urodziło się jeszcze czworo dzieci: Jan Jarosław, Laura Celina, Zofia, Jadwiga Julia. Zofia zmarła nazajutrz po urodzeniu i została pochowana na suwalskim cmentarzu.
W 1849, kiedy Maria miała siedem lat, rodzina Wasiłowskich przeniosła się do Kalisza i zamieszkała nieopodal Starego Miasta, na Warszawskim Przedmieściu, w mieszkaniu na parterze pałacu Puchalskich przy dzisiejszym pl. Jana Kilińskiego 4 (wówczas Stawiszyńskim Przedmieściu), naprzeciw fabryki Beniamina Repphana.
---
Urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach. Matka miała na imię Scholastyka, ojciec - Józef. Rodzice Józef i Scholastyka Wasiłowscy przybyli do Suwałk w 1841 roku ze swoją pierworodną córką Wandą, urodzoną rok wcześniej w Warszawie. Młode małżeństwo zamieszkało w domu rejenta Jana Zapiórkiewicza przy obecnej ul. Kościuszki 31 (dawnej Petersburskiej 200). W ciągu tego okresu urodziło się jeszcze czworo ich dzieci: Jan Jarosław, Laura Celina, Zofia i Jadwiga Julia. Zofia zmarła nazajutrz po urodzeniu i została pochowana na suwalskim cmentarzu. Jej jedyny brat zginął w pierwszej bitwie pod Krzywosądzem. Maria z pozostałym rodzeństwem mieszkała z ojcem, gdyż matka ich umarła w 1854 roku. Ojciec jej był doskonałym prawnikiem, obrońcą Prokuratorii Generalnej i Patronem Trybunału cywilnego, znawcą i miłośnikiem literatury. Był pokorny, a zarazem dumny i zamknięty w sobie. Wychowywał dziewczęta bez kobiecego wpływu, czytając im książkę "O naśladowaniu Chrystusa", którą, tak samo jak ewangelie i przypowieści biblijne, umiały niemal na pamięć. Ich sierocy dom był prawie zakonnym domem, ponieważ nie przyjmowano w nim gości, nie prowadzono wesołych rozmów, a spacery, na które ojciec ich prowadził, miały za cel - cmentarz. Atmosfera powagi, żarliwego patriotyzmu i surowych nauk moralnych fascynowała wyobraźnię Marii. W latach 1855-1856 uczyła się na pensji sióstr sakramentek w Warszawie i tam zetknęła się z Elizą Pawłowską, późniejszą Orzeszkową. Przyjaźń ich, scementowana wspólnymi zainteresowaniami literackimi, przetrwała całe życie.
Sutarzewicz H., Asnyk Konopnicka i Dąbrowska w Kaliszu, Warszawa 1977
Ślub Marii z Wasiłowskich i Jarosława Konopnickiego odbył się 10 września 1862 w katedrze św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu.
[edytuj] Jan Tarasin
Jan Tarasin (ur. 11 września 1926 w Kaliszu), polski malarz, grafik, rysownik, fotograf, eseista.
[edytuj] Janina Broniewska
Janina Broniewska, z domu Kunig, pseudonim Roman Jasiński (ur. 5 sierpnia 1904 w Kaliszu, zm. 17 lutego 1981 w Warszawie), polska pisarka, autorka powieści dla dzieci i młodzieży, publicystka.
pierwsza żona Władysława Broniewskiego
[edytuj] Janusz Teodor Dybowski
Janusz Teodor Dybowski, pseudonim Abstraktor (ur. 1 kwietnia 1909 w Zduńskiej Woli, zm. 28 czerwca 1977 w Warszawie), polski prozaik i dramatopisarz.
[edytuj] Henryk M.-Sz.
Henryk M.-Sz. (ur. 21 września 1869 w Kaliszu, zm. 28 kwietnia 1928 w Warszawie), polski kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog.
- Symfonia c-moll (1900)
- I Koncert fortepianowy e-moll (1895)
- II Koncert fortepianowy c-moll (1898)
- Trio fortepianowe g-moll (1895)
- Sonata skrzypcowa G-dur
- opera Maria (Warszawa 1904), według poematu Antoniego Malczewskiego
- opera Protesilas i Laodamia (Paryż 1925)
- Pani Twardowska, ballada na tenor, chór i orkiestrę (1898), do słów Adama Mickiewicza
Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości wyjechał do Warszawy, gdzie studiował matematykę na Uniwersytecie oraz muzykę w Konserwatorium Muzycznym. Studia ukończył w 1890 a w latach 1892-1894 uzupełniał swoje studia pianistyczne i kompozycję w Wiedniu. Koncertował w Paryżu, Petersburgu, Wiedniu, Dreźnie i Lipsku. W 1895 uzyskał w Berlinie na konkursie im. A. Rubinsteina I nagrodę za kompozycję i III nagrodę jako pianista. Po tym sukcesie zaangażowany został na stanowisko nauczyciela fortepianu w konserwatorium muzycznym w Helsinkach. Po roku przeniósł się do Lwowa, gdzie do 1899 uczył w Konserwatorium Galicyjskim Towarzystwa Muzycznego. W 1898 uzyskał na Konkursie im. I. Paderewskiego w Lipsku I nagrodę za kompozycję. W latach 1899 - 1903 kolejno zajmował stanowiska - dyrektora Tow. Muzycznego w Łodzi i dyrektora Filharmonii we Lwowie. W latach 1903-1906 pracował w Wiedniu w Konserwatorium jako pedagog i pianista. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie był dyrektorem Filharmonii 1910-1912 i Opery 1915-1916. W 1918 objął klasę fortepianu w Konserwatorium Warszawskim, a od 1925 także klasę kompozycji. W 1921 zwołał pierwszy zjazd muzyków w niepodległej Polsce powołując do życia Zjednoczenie Związków Muzycznych. W latach 1922-1927 był dyrektorem Konserwatorium Warszawskiego. Zmarł na zawał serca 28 kwietnia 1928 w Warszawie. Odznaczony był Orderem Polonia Restituta.
[edytuj] Wanda Melcer
Wanda Melcer-Rutkowska-Sztekkerowa (ur. 31 marca 1896 w Helsinkach, zm. 4 kwietnia 1972 w Warszawie), literatka
[edytuj] Henryk M. (M.-Sz.)
1869-1928, kompozytor, pianista, dyrygent, pedagog.
Urodzony 21 IX w Kaliszu; był synem Karola, prawnika, burmistrza Kalisza i muzyka (ucznia A. Kątskiego), oraz Zofii z Bochenków; matka zmarła wkrótce po urodzeniu syna. Drugie nazwisko Szczawiński przyjął w roku 1902, gdy został adoptowany przez stryjeczną babkę Jakobinę ze Szczawińskich Grzybowską. Nazwiska tego również używał dla podkreślenia swojej polskości. Jego pierwszymi nauczycielami muzyki byli: babka Klemczyńska i ojciec, który wraz z dwoma pozostałymi synami, Franciszkiem i Józefem, stworzył zespół kameralny muzykujący często w domu oraz po okolicznych dworach. Szkołę podstawową oraz gimnazjum klasyczne Melcer skończył w Kaliszu. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości wyjechał do Warszawy, gdzie zaczął studiować matematykę na tamtejszym Uniwersytecie oraz muzykę w Konserwatorium Muzycznym na fortepian pod kierunkiem R. Strobla i kompozycje u Z. Noskowskiego. Studia te skończył w r. 1890. Pragnąc poświecić się karierze pianisty-wirtuoza wyjechał do Wiednia i tu przez 2 lata (1892-1894) uzupełniał swoje studia pianistyczne u Teodora Leszetyckiego, zarabiając zarazem na swoje utrzymanie udzielając lekcji z harmonii. Równocześnie studiował tam kompozycję.
Melcer koncertował w Paryżu, Petersburgu, Wiedniu, Dreźnie, Lipsku, a w roku 1895 uzyskał w Berlinie na konkursie im. A. Rubinsteina I nagrodę za kompozycję (I Koncert Fortepianowy) i III nagrodę jako pianista. Bezpośrednio po tym sukcesie zaangażowany został na stanowisko nauczyciela fortepianu w konserwatorium muzycznym w Helsinkach. Po roku przeniósł się do Lwowa, gdzie do roku 1899 uczył w Konserwatorium Galicyjskiego Tow. Muzycznego. W r. 1898 uzyskał na Konkursie im. I. Paderewskiego w Lipsku I nagrodę kompozytorską. Kolejno zajmował stanowiska: dyrektora Tow. Muzycznego w Lodzi (1899-1902), dyrektora Filharmonii we Lwowie (1902-3). W l. 1903-6 działał w Wiedniu w tamtejszym Konserwatorium jako pedagog i pianista. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie by3 dyrektorem Filharmonii (1910-12) i opery (1915-16). W r. 1918 objął klasę fortepianu w Konserwatorium Warszawskim, a od r. 1925 także klasę kompozycji. W 1921 r. Melcer zwo3a3 pierwszy zjazd muzyków w niepodległej Polsce, powołując do życia Zjednoczenie Związków Muzycznych. W l. 1922-7 był dyrektorem Konserwatorium Warszawskiego. Wskutek konfliktu z Min. Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego., które wówczas kierowało sprawami kultury, z powodu odmówienia Konserwatorium Warszawskiemu praw i prerogatyw szkoły wyższej i podał się do dymisji wraz z Radą Pedagogiczną uczelni. Wyrazem stosunku całego personelu Konserwatorium do ustępującego dyrektora był pożegnalny adres manifestacyjnie mu wręczony. W rok później, 28 IV 1928, zmarł Melcer na serce w gmachu Konserwatorium podczas udzielania lekcji, ubrany w strój wieczorowy, w którym został pochowany. Odznaczony był Orderem Polonia Restituta (1925). Ożeniony z Heleną Szczawińską (w r. 1894) pozostawił córkę Wande Rutkowską-Sztekkerową, literatkę.
Niezwykle prawy, o entuzjastycznym podejściu do swej pracy, Melcer daleki był od jakiegokolwiek karierowiczowstwa i kompromisów. Jako dyrektor Konserwatorium był energiczny i wymagający, utrzymywał w uczelni rygor i porządek. Wykształcił wielu wybitnych pianistów, m. in. Jego uczniami byli: H. Ottawowa, R. Benzefowa, I. Torceanow, S. Nawrocki, M. Trombini Kazurowa, I. Rozenbaum. Jako pianista przedstawiał typ wirtuoza o wielkiej technice i zarazem wielkiej kulturze muzycznej, która miedzy innymi przejawiała się w równowadze środków pianistycznych. Jego repertuar był ogromny; obejmował m. in. wszystkie (32) "Sonaty fortepianowe" L. Von Beethowena. Melcer należał do kompozytorów młodszego pokolenia, którzy w większym stopniu niż przedstawiciele poprzedniej generacji korzystali ze zdobyczy muzyki ogólnoeuropejskiej. Jakkolwiek nie był kompozytorem dużego formatu, miał jednak talent nieprzeciętny i podbudowany rzetelnym opanowaniem rzemiosła kompozytorskiego. W efekcie jego kompozycje korzystnie się wyróżniają spośród naszej twórczości tych czasów. Melcer pierwszy napisał muzykę do jednego z utworów S. Wyspiańskiego, tragedii "Protesilas i Laodamia" (1902). Z cenniejszych jego utworów wymienia należy balladę na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę Pani Twardowska, wg. Poematu Adama Mickiewicza (1898). Melcer był także jednym z twórców nowoczesnej pieśni polskiej. Na pierwszy plan wysuwa się tu cykl Pięciu Pieśni do tekstu R. Dehmla. Z twórczości instrumentalnej oprócz wymienionych już 2 Koncertów fortepianowych do cenniejszych jego kompozycji należy: Symfonia c-moll, Sonata G-dur na fortepian i skrzypce (ok. 1910) oraz liczne miniatury fortepianowe i parafrazy pieśni Moniuszki ("Prząśniczka", "Znaszli ten kraj").
[edytuj] Adam K.
ADAM K. – określony przez Krzysztofa Pendereckiego jako „jeden z najbardziej obiecujących dyrygentów młodszej generacji na świecie” dyrygent i wiolonczelista należy do grona wyróżniających się artystów swej generacji. Zwycięstwo w międzynarodowym konkursie dyrygenckim na stanowisko principal guest conductor Orkiestry Symfonicznej w Arizonie (USA) w 2006 r. uplasowało artystę w czołówce dyrygentów młodej generacji na świecie. W wyniku międzynarodowego konkursu od stycznia 2006 r. Adam Klocek pełni także funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Kaliskiej. W roku 2004 artysta wygrał konkurs na stanowisko dyrygenta-asystenta Maestro Jana Lathama-Koeniga, dyrektora artystycznego Filharmonii Wrocławskiej i Orchestre National de Strasbourg. Zainteresowania i zdolności dyrygenckie Adama Klocka zauważył Jerzy Maksymiuk mianując swoim „asystentem”. Jako dziesięciolatek zadyrygował po raz pierwszy orkiestrą warszawskiej szkoły muzycznej z Miodowej. Zaraz potem wystąpił obok mistrza Maksymiuka dyrygując orkiestrami filharmonicznymi i studenckimi, m.in. w Filharmonii Bałtyckiej i Krakowskiej. Głównym nurtem rozwoju artysty stała się jednak kariera wiolonczelowa. Jako zwycięzca licznych konkursów wiolonczelowych oraz nagród występuje w liczących się ośrodkach muzycznych na świecie. Plany koncertowe ostatnich lat objęły m.in. zaproszenie do udziału w pierwszym wykonaniu Concerto grosso K. Pendereckiego pod batutą kompozytora, udział w festiwalu Europalia, inauguracji VIII Forum Lutosławskiego w Filharmonii Narodowej, tournee w USA i Japonii. Za premierowe nagranie ‘Concerto Grosso’ z orkiestrą Filharmonii Narodowej pod batutą A. Wita artysta otrzymał nagrodę ‘Fryderyk 2002’. W styczniu 2003 wystąpił na galowym koncercie inaugurującym ‘Rok Krzysztofa Pendereckiego’ w Filharmonii Narodowej. We wrześniu 2004 dokonał wraz z Sinfonia Varsovia prawykonania napisanego dla niego Koncertu wiolonczelowego Krzesimira Dębskiego. Jest związany kontraktem fonograficznym z firmą Universal Music. Gra na instrumencie Antonio Stadivariego z roku 1717. Decydującym impulsem do planowanego od dłuższego czasu, intensywnego zajęcia się dyrygenturą było zetknięcie w roku 2001 ze sztuką dyrygencką i osobą jednego z najwybitniejszych dyrygentów XXw. - Carlosa Kleibera. Otrzymana prestiżowa rekomendacja oraz stypendium wyznaczyły początek dyrygenckiej kariery Adama Klocka. Recenzent ‘Gazety Wyborczej’ określił Adama Klocka jako „być może największy talent dyrygencki po Witoldzie Rowickim”. Dyrygował większością orkiestr symfonicznych w Polsce. W najbliższych sezonach artysta poprowadzi m.in.: Staatskapelle Dresden, St. Petersburg Philharmonic, London Philharmonic, Cincinnati Symphony, Baltimore Symphony, Ermitage Chamber Orchestra, Krasnoyarsk Philharmonic, Omsk Philharmonic, Milano Classica Orchestra. Jako adiunkt wykłada w Akademii Muzycznej w Krakowie. Pełni też funkcję kierownika muzycznego i dyrygenta programu stypendialnego „Agrafka Muzyczna” a także dyrektora artystycznego międzynarodowego festiwalu „Amber Road Festival” oraz Festiwalu Muzycznego Południowej Wielkopolski.
[edytuj] Antoni Sujkowski
Antoni Sujkowski (ur. 21 maja 1867 w Zakroczymiu, zm. 12 grudnia 1941 w Warszawie), polski geograf i polityk.
dyrektor Szkoły Handlowej w Kaliszu 1906–1907, dyrektor Szkoły Handlowej w Będzinie 1907–1916, od stycznia 1919 członek Komitetu Narodowego Polskiego i delegacji polskiej na konferencję pokojową w Paryżu, od 1919 profesor, a następnie rektor 1929–1931 i prorektor 1931–1933 Wyższej Szkoły Handlowej (od 1933 SGH) w Warszawie
Bibliografia: Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, pod red. J. Majchrowskiego, Warszawa 1994, t. 1, s. 70
[[Kategoria:Ludzie związani z Będzinem|Sujkowski, Antoni [[Kategoria:Ludzie związani z Kaliszem|Sujkowski, Antoni
[edytuj] grudzień
14 grudnia 1939 w Marchwaczu koło Kalisza zmarł Wacław Niemojowski, marszałek wielki koronny Tymczasowej Rady Stanu
20 grudnia 1922 Stanisław Wojciechowski został wybrany Prezydentem Drugiej Rzeczypospolitej.
[edytuj] Wincenty Broniwój-Orliński
Wincenty Julian Broniwój-Orliński (ur. 31 grudnia 1913, zm. 11 listopada 2006 w Berlinie), polski prawnik, polityk, działacz emigracyjny.
W 1937 roku ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Poznańskiego. Oficer Armii Krajowej. Uczestnik wojny obronnej 1939 roku i powstania warszawskiego. Działacz emigracyjny, delegat rządu londyńskiego na Niemcy. W 1990 roku asystował Ryszardowi Kaczorowskiemu przy przekazywaniu insygniów prezydenckich II Rzeczypospolitej Lechowi Wałęsie. Fundator fortepianu Steinway & Sons dla pałacu Radziwiłłów w podostrowskim Antoninie.
Uhonorowany Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Obywatel Miasta Ostrowa Wielkopolskiego.
