Rybnicki Okręg Węglowy
Z Wikipedii
| ROW |
|
|||
| Województwo | śląskie | |||
| Organ samorządowy | n.d. | |||
| Nadburmistrz | n.d. | |||
| Powierzchnia | ok. 1300 km² | |||
| Liczba ludności | ok. 659 tys. | |||
| Gęstość zaludnienia | ok. 510 osób / km² | |||
| Nr kierunkowy | (+48) 032 | |||
| Największe miasta | Rybnik (ok. 141 388 mieszkańców), Jastrzębie-Zdrój (103 072 mieszkańców) |
|||
Rybnicki Okręg Węglowy (ROW) - duży polski okręg przemysłowy skupiający kilka dużych polskich miast oraz mniejszych miejscowości na terenie Górnego Śląska zamieszkałych łącznie przez ok. 650 000 mieszkańców. Powierzchnia ROW-u zajmuje 1300 km2. Centralnym miastem regionu jest Rybnik. Inne duże miasta to Jastrzębie-Zdrój, Żory, Racibórz, Wodzisław Śląski. Na terenie Rybnickiego Okręgu Węglowego działa Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. skupiająca w sobie kopalnie Jas-Mos, Borynia, Zofiówka, Pniówek i Krupiński. Istniała także mniejsza Rybnicka Spółka Węglowa S.A., w której skład wchodziły kopalnie Marcel, Chwałowice, Jankowice oraz Rydułtowy-Anna. Po zamknięciu RSW, kopalnie przejęła Kompania Węglowa S.A.
Spis treści |
[edytuj] Geografia
[edytuj] Położenie
Rybnicki Okręg Węglowy znajduje się na Płaskowyżu Rybnickim, w południowej części województwa śląskiego, w dorzeczu Odry. Ze względu na stopień przekształcenia środowiska jest traktowany jako odrębna jednostka geograficzna. Pod względem geologicznym ROW położony jest w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym obejmującym cały Górnośląski Okręg Przemysłowy oraz Rybnicki Okręg Węglowy. ROW graniczy z Czechami od południa i z aglomeracją katowicką od północy.
[edytuj] Podział administracyjny
Składa się z następujących miast: Rybnik, Jastrzębie-Zdrój, Żory, Racibórz, Wodzisław Śląski, Czerwionka-Leszczyny, Rydułtowy, Radlin, Pszów oraz mniejszych miejscowości.
| Miasta | Liczba ludności | Powierzchnia |
|---|---|---|
| Rybnik | 141 388 | 148 km² |
| Jastrzębie-Zdrój | 103 072 | 88,62 km² |
| Żory | 62 416 | 64,64 km² |
| Racibórz | 60 420 | 74,96 km² |
| Wodzisław Śląski | 50 493 | 49,62 km² |
| Czerwionka-Leszczyny | 28 840 | 38,52 km² |
| Rydułtowy | 22.641 | 15 km² |
| Radlin | 17 656 | 12,53 km² |
| Pszów | 14 056 | 20,42 km² |
| Razem | 488 006 | 513,31 km² |
[edytuj] Gospodarka
[edytuj] Górnictwo
Zasoby węgla szacowane są na ok. 13,5 mld ton, a soli kamiennej na 3 mld ton. Dominuje tu przemysł wydobywczy (2 koncerny węglowe) oraz metalurgiczny, maszynowy, chemiczny, koksowniczy, materiałów budowlanych i energetyczny (w 1972 otwarto elektrownię w Rybniku o mocy 1600 MW). Działa również Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. Powstała 1 kwietnia 1993 r. jako jednoosobowa spółka Skarbu Państwa z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju. W skład JSW wchodzi 5 kopalń: Borynia, Jas-Mos, Krupiński, Pniówek i Zofiówka. Istniała także mniejsza Rybnicka Spółka Węglowa S.A., w której skład wchodziły kopalnie Marcel, Chwałowice, Jankowice oraz Rudułtowy-Anna.
| Kopalnia | Wydobycie dobowe netto | Obszar górniczy | Zasoby operatywne | Typ produkowanego węgla |
|---|---|---|---|---|
| KWK Borynia | 6 200t/d | 17,4 km2 | 34,0 mln ton | 35.1, 35.2A, 35.2B |
| KWK Zofiówka | 10 300 t/d. | 16,4 km2 | 87,0 mln ton | 35.1 |
| KWK Jas-Mos | 11 100 t/d | 32,5 km2 | 34,1 mln ton | 35.2B |
| KWK Krupiński | 8 500t/d | 27,2 km2 | 34,8 mln ton | 34.1 i częściowo 34.2 |
| KWK Pniówek | 18 500 t/d | 28,5 km2 | 101,3 mln ton | 35.1 i częściowo 31-33 |
[edytuj] Energetyka
W ROW istnieje jedna elektrownia w Rybniku o mocy ponad 1700 MW powstała w 1972 roku. Pierwsze bloki energetyczne uruchomiono w latach 1972-1974, kolejne w roku 1978.
Dane techniczne elektrowni:
| Moc | Roczna produkcja energii | Roczne zużycie węgla: | Powierzchnia zbiornika wodnego |
|---|---|---|---|
| 1775 MW | 9000 GhW | 4.000.000 ton | 550 hektarów |
Dodatkowo elektrownia posiada dwie chłodnie kominowe (po 120 metrów) oraz dwa kominy, o wysokościach 260 i 300 metrów. Jeden komin przypada na cztery bloki.
[edytuj] Handel
Rybnicki Okręg Węglowy posiada bardzo dużo zagranicznych marketów. Ma rozwinięty przemysł handlowo-usługowy. W Rybniku znajduje się Real, Tesco, Carrefour, OBI, Praktiker i Makro w Żorach i Raciborzu - Auchan, Leroy Merlin i Castorama (w Raciborzu w budowie). W okręgu istnieją też cztery sklepy Kaufland, 4 sklepy Lidl, kilka sklepów Biedronka. W Rybniku istnieje też centrum rozrywkowo-handlowe Rybnik Plaza oraz Focus Park.
[edytuj] Komunikacja
[edytuj] Komunikacja miejska
Na terenie ROW działa tylko trakcja autobusowa. Miejski transport publiczny w ROW organizują: MZK Jastrzębie, ZTZ Rybnik i PK Racibórz. Autobusy MZK Jastrzębie spotkamy prawie w całym okręgu - w Jastrzębiu-Zdroju, Żorach, Pawłowicach, Suszcu, Rybniku, Czerwionce-Leszczynach, Pszowie, Radlinie, Rydułtowach, Wodzisławiu Śląskim i okolicznych wioskach. Głównym zadaniem rybnickiego ZTZ-u jest organizacja komunikacji w Rybniku, choć rybnickie autobusy spotkamy również w Żorach, Marklowicach, Pszowie, Radlinie, Rydułtowach, Rudach a nawet w Kuźni Raciborskiej. PK Racibórz to przede wszystkim wewnątrzmiejska komunikacja Raciborza i do najbliższych wiosek tym niemniej autobusy PK spotkamy na linii 14 w Pszowie i Rydułtowach. Oprócz tego po ROW kursuje wiele autobusów PKS obsługujących lokalne kursy jak np. Rybnik - Żory przez Świerklany. Na liniach ZTZ Rybnik spotkamy autobusy rybnickich przewoźników - PKS-u i Transgóru. Linie jastrzębskiego MZK obsługują PKM Jastrzębie, PKS Rybnik i V-bus Żory. PK Racibórz natomiast posiada własne autobusy (głównie wysłużone Jelcze i małe Kapeny), którymi obsługuje własne linie.
[edytuj] Kolej
Ważniejsze dworce kolejowe znajdują się w Rybniku, Raciborzu , Żorach, Wodzisławiu Śląskim oraz Rydułtowach ,Nędzy, Chałupkach. Z Jastrzębia-Zdroju kolej usunięto w latach 90. Istnieje koncepcja przywrócenia tam kolei. Wówczas najważniejsze miasta połączyłaby linia szybkiej kolei miejskiej.
[edytuj] Tranzyt
- A1E75 Autostrada A1 (Gorzyczki - Gorzyce - Mszana - Świerklany - Żory-Rowień - Bełk- Dębieńsko - Gliwice - Częstochowa - Tuszyn - Stryków - Toruń - Grudziądz - Rusocin) (Na terenie ROW w budowie znajdują się odcinki Gliwice-Sośnica - Bełk oraz Świerklany-Gorzyczki - granica państwa , na pozostałym odcinku Bełk-Świerklany jest ogłoszony przetarg.)
- 45 Droga krajowa nr 45 (Zabełków - Racibórz - Większyce - Dąbrówka Górna - Opole - Kluczbork - Wieluń - Złoczew)
- 78 Droga krajowa nr 78 (Chałupki - Wodzisław Śląski - Rybnik - Gliwice - Tarnowskie Góry - Wieszowa - Siewierz - Zawiercie - Jędrzejów - Chmielnik)
- 81 Droga krajowa nr 81 (Katowice - Mikołów - Żory - Pawłowice - Skoczów - Harbutowice)
- 416 Droga wojewódzka nr 416 (Racibórz)
- 417 Droga wojewódzka nr 417
- 421 Droga wojewódzka nr 421
- 425 Droga wojewódzka nr 425 (Kuźnia Raciborska)
- 915 Droga wojewódzka nr 915 (Racibórz)
- 916 Droga wojewódzka nr 916 (Racibórz)
- 917 Droga wojewódzka nr 917 (Racibórz)
- 919 Droga wojewódzka nr 919 (Racibórz)
- 920 Droga wojewódzka nr 920 (Rybnik)
- 922 Droga wojewódzka nr 922 (Kuźnia Raciborska)
- 924 Droga wojewódzka nr 924 (Żory)
- 925 Droga wojewódzka nr 925 (Rybnik)
- 926 Droga wojewódzka nr 926
- 929 Droga wojewódzka nr 929 (Rybnik)
- 930 Droga wojewódzka nr 930
- 932 Droga wojewódzka nr 932 (Wodzisław Śląski, Żory)
- 933 Droga wojewódzka nr 933 (Racibórz, Pszów, Wodzisław Śląski, Jastrzębie-Zdrój)
- 935 Droga wojewódzka nr 935 (Racibórz, Rydułtowy, Rybnik, Żory)
- 936 Droga wojewódzka nr 936 (Wodzisław Śląski)
- 937 Droga wojewódzka nr 937 (Jastrzębie-Zdrój)
- 938 Droga wojewódzka nr 938
[edytuj] Turystyka
[edytuj] Baza noclegowa i rozrywkowa
| Nazwa | Ilość gwiazdek | Restauracja | Miasto |
|---|---|---|---|
| Rynkowy | **** | Tak | Rybnik |
| Biały Dom | *** | Tak | Rybnik |
| Olimpia | *** | Tak | Rybnik |
| Maranta | *** | Tak | Rybnik |
| Arena | ** | Tak | Rybnik |
| Politański | ** | Tak | Rybnik |
| Mimoza | Tak | Rybnik | |
| Przy Młynie | Tak | Rybnik | |
| Pod Żaglami | Nie | Rybnik | |
| Retro | **** | Tak | Jastrzębie-Zdrój |
| Dąbrówka | *** | Tak | Jastrzębie-Zdrój |
| Czarny Rycerz | *** | Tak | Jastrzębie-Zdrój |
| Diament | ** | Tak | Jastrzębie-Zdrój |
| Karlik | Nie | Jastrzębie-Zdrój | |
| Sportowy | Nie | Jastrzębie-Zdrój | |
| Omega | Tak | Jastrzębie-Zdrój | |
| Dom przyjęć Agata | Tak | Jastrzębie-Zdrój | |
| Hotel Żory | ** | Tak | Żory |
| Polonia Racibórz | *** | Tak | Racibórz |
| Ragos | ** | Tak | Racibórz |
| Odra | Tak | Wodzisław Śląski | |
| Leśniczówka | **** | Tak | Wodzisław Śląski |
| Amadeus | **** | Tak | Wodzisław Śląski |
[edytuj] Sport
W ROW-ie istnieją kluby piłkarskie Odra Wodzisław Śląski, GKS Jastrzębie, Energetyk ROW Rybnik, LKS Żory Rój, TS Górnik Pszów, KS Naprzód Rydułtowy czy Górnik Radlin. Istnieją także kluby baseballowe (Silesia Rybnik) oraz jastrzębski klub hokejowy Czarni Jastrzębie. Najbardziej znaną siatkarską drużyną ROW-u jest KS Jastrzębski Węgiel, który jeszcze jako Ivett Jastrzębie Borynia zdobył mistrzostwo Polski w siatkówce. Rybnicki RKM wielokrotnie zdobywał żużlowe mistrzostwo Polski. W Jastrzębiu-Zdroju odbywają (odbywały) się różne zawody takie jak:
- Rajd Kolarski i Pieszy im. Żwirki i Wigury,
- Rajd Pieszy "Szlakiem Ewakuacji Więźniów Oświęcimskich",
- Mistrzostwa Górnego Śląska w Siatkówce Plażowej.
W Rybniku znajduje się Aeroklub ROW, który zajmuje się sportami lotniczymi. Ostatnimi czasy duże sukcesy zaczął odnosić klub koszykówki żeńskiej (KK ROW Rybnik) obecnie grający w ekstraklasie koszykówki.
[edytuj] Edukacja
- Uczelnie wyższe
- Uniwersytet Śląski w Katowicach (filia Rybnik i Jastrzębie-Zdrój)
- Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie (filia Jastrzębie-Zdrój i Wodzisław Śląski)
- Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach (filia Jastrzębie-Zdrój)
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu
- Politechnika Śląska w Gliwicach (filia Rybnik i Żory)
- Akademia Ekonomiczna w Katowicach (filia Rybnik)
- Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna (filia Wodzisław Śląski)
[edytuj] Bibliografia
- "Rybnicki Okręg Węglowy : problemy i perspektywy" - Marek Grabania
- "Rybnicki Okręg Węglowy w świetle dotychczasowych opracowań" - Władysław Iwan
- "Rybnicki Okręg Węglowy : ocena sytuacji regionu na tle rozwoju województwa w latach 1976-1980"
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Jastrzębie-Zdrój • Pszów • Racibórz • Radlin • Rybnik • Rydułtowy • Wodzisław Śląski • Żory
