Tyraspol
Z Wikipedii
Współrzędne: 46°51' N 29°38' E
Tyraspol Тирасполь |
|||||
|
|||||
Tyraspol nad Dniestrem |
|||||
Państwo | Mołdawia | ||||
Region | Tyraspol | ||||
Burmistrz | Viktor Kostyrko | ||||
Położenie | 46° 51' N 29° 38' E |
||||
Ludność (2005) • liczba ludności |
159 163 |
||||
Nr kierunkowy | + 373 533 | ||||
Kod pocztowy | MD 3300 | ||||
Położenie na mapie kraju
|
|||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |||||
Strona internetowa miasta |
Tyraspol (rum. Tiraspol, ros. Тирасполь, ukr. Тірасполь) - miasto na terenie Mołdawii, położone na lewym brzegu Dniestru, od 1991 roku stolica samozwańczej republiki Naddniestrza i regionu Tyraspol. Wraz z 194 tys. mieszkańców jest drugim co do wielkości miastem Mołdawii.
Nazwa ośrodka wywodzi się od rzeki Dniestr, w czasach rzymskich nazywanej Tiras. Współczesny gród założony został jednak dopiero w 1792 roku przez Aleksandra Suworowa jako rosyjska fortyfikacja - twierdza obronna przed agresją ze strony Turcji, na bazie tatarsko-mołdawskiego miasteczka o nazwie Sukleja. Po rewolucji październikowej należał do Ukrainy Radzieckiej, po 1922 roku zaś do ZSRR. W 1929 roku ulokowano tu siedzibę marionetkowej Mołdawskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Po aneksji Besarabii przez ZSRR w 1940 roku miasto przyłączono do radzieckiej Mołdawii.
W 1991 roku Tyraspol stał się siedzibą nieuznawanej przez żadne państwo Mołdawskiej Republiki Naddniestrza, rezyduje tu więc prezydent tego tworu, Igor Smirnow.
Skład etniczny Tyraspolu przedstawia się następująco: Rosjanie - 41%, Ukraińcy - 32%, Rumuni (Mołdawianie) - 18%, odbiega więc nieco od przeciętnej na korzyść narodowości słowiańskich.
Spis treści |
[edytuj] Żydzi w Tyraspolu
- 1847: żydowska populacja wyniosła 1406.
- 1897: żydowska populacja urosła do 8668 osób (27% populacji miasta)
- 1910: w Tyraspolu znajdują się dwie prywatne żydowskie szkoły, pierwsza dla chłopców, druga dla dziewczyn.
- 1926: żydowska populacja zmalała do 6398 osób (29,1% populcaji miasta)
- 1959: zamknięcie jedynej czynnej synagogi w mieście, populacja żydowska nie przekroczyła 1500 osób.
- 2007: żydowska populacja wynosi 2200 osób.
[edytuj] Antysemityzm
- 14-15 kwietnia 2001 - atak bombowy na synagogę tyraspolską, budynek został znaczni uszkodzony. Nikt nie ucierpiał.
- 13-30 marca 2004 - zniszczenie oraz pomalowanie około 70 nagrobków na cmentarzu żydowskim. Lokalne władze odmówiły pomocy oraz wsparcia finansowego na oczyszczenie antysemickich napisów na nagrobkach.
- 4 maja 2004 - próba podpalenia tyraspolskiej synagogi koktajlem Mołotowa. Pożar nie wyrządził większych szkód gdyż pożar został natychmiast ugaszony przez pewnego przechodnia.
[edytuj] Zabytki żydowskie
- Synagoga w Tyraspolu
- Cmentarz żydowski w Tyraspolu
[edytuj] Miasta partnerskie
[edytuj] Galeria
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Zdjęcia z Tyraspola
- O mieście i powiecie w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
Amsterdam (konstytucyjna), Holandia • Andora, Andora • Ateny, Grecja • Belgrad, Serbia • Berlin, Niemcy • Berno, Szwajcaria • Bratysława, Słowacja • Bruksela, Belgia • Budapeszt, Węgry • Bukareszt, Rumunia • Douglas, Wyspa Man • Dublin, Irlandia • Gibraltar, Gibraltar • Haga (siedziba rządu), Holandia • Helsinki, Finlandia • Kijów, Ukraina • Kiszyniów, Mołdawia • Kopenhaga, Dania • Lizbona, Portugalia • Londyn, Wielka Brytania • Longyearbyen, Svalbard • Lublana, Słowenia • Luksemburg, Luksemburg • Madryt, Hiszpania • Mińsk, Białoruś • Monako, Monako (państwo-miasto) • Moskwa, Rosja • Oslo, Norwegia • Paryż, Francja • Podgorica, Czarnogóra • Praga, Czechy • Prisztina, Kosowo • Reykjavík, Islandia • Ryga, Łotwa • Rzym, Włochy • Saint Helier, Jersey • Saint Peter Port, Guernsey • San Marino, San Marino • Sarajewo, Bośnia i Hercegowina • Skopje, Macedonia • Sofia, Bułgaria • Sztokholm, Szwecja • Tallinn, Estonia • Thorshavn, Wyspy Owcze • Tirana, Albania • Tyraspol, Naddniestrze • Vaduz, Liechtenstein • Valletta, Malta • Warszawa, Polska • Watykan, Watykan (państwo-miasto) • Wiedeń, Austria • Wilno, Litwa • Zagrzeb, Chorwacja