Ostróda

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°42' N 19°58' E53.7 19.9666667 (Ostróda)

Ostróda


Herb Ostródy	Flaga Ostródy

Gmina
- rodzaj

Ostróda
miejska

Prawa miejskie

1329 (na prawie chełmińskim)

Burmistrz

Jan Nosewicz

Powierzchnia

14,15 km²

Położenie

53° 42' N
19° 58' E

Wysokość

110-120 m n.p.m.

Liczba mieszkańców (2004)
- liczba ludności
- gęstość

33 603
2374,8 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

14-100

Tablice rejestracyjne

NOS

Położenie na mapie Polski

Ostróda

TERC10
(TERYT)

6283515011

Miasta partnerskie

Osterode am Harz

Urząd miejski³

ul. A. Mickiewicza 24
14-100 Ostróda
tel. 89 642-94-00; faks 89 642-94-01

Strona internetowa miasta

Polskie Zamki Gotyckie

Ostróda (niem. Osterode) to miasto i gmina w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. Położone na Pojezierzu Iławskim, nad Jeziorem Drwęckim. Przez miasto przepływa rzeka Drwęca. Miasto i okolice są terenami atrakcyjnymi pod względem turystycznym.

Miejsce urodzenia Hansa Hellmuta Kirsta (1914-1989) – pisarza niemieckiego, autora ponad 50 książek.

Według danych z 30 czerwca 2004², miasto miało 33 603 mieszkańców.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Ostróda ma obszar 14,15 km², w tym:

użytki rolne: 19%
użytki leśne: 5%

Miasto stanowi 0,8% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	33 603	100	17 660	52,6	15 943	47,4
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	2374,8		1248,1		1126,7

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1259,38 zł.

[edytuj] Geografia miasta

Inne jeziora w Ostródzie, poza wspomnianym już Drwęckim, to:

Smordy
Jezioro Pauzeńskie
Sajmino (Jezioro Kajkowskie)
Jezioro Perskie
Górczyn

Jeziora w najbliższej okolicy Ostródy to:

Szeląg Wielki
Szeląg Mały
Morliny (Jezioro Ornowskie)
Rudat
Sement Mały
Jezioro Czarne

Rzeka w Ostródzie i najbliższej okolicy to:

Drwęca

Kanały i inne zbiorniki wodne w okolicy Ostródy to:

kanał Elbląski (unikatowe pochylnie)

[edytuj] Religia

[edytuj] Kościół rzymskokatolicki

Parafia Błogosławionych Hiacynty i Franciszka - ul. Piastowska 6
Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny - ul. Czarnieckiego 3
Parafia Świętego Dominika Savio - ul. Filtrowa 1
Parafia Świętego Franciszka z Asyżu - ul. Franciszkańska 1
Parafia Świętego Jana Bosko - ul. Parkowa
Parafia Świętego Marcina Biskupa - ul. Paderewskiego 1a
Parafia Świętego Ojca Pio z Pietrelciny - ul. Przedszkolna 16
Parafia Świętej Faustyny Kowalskiej - ul. Plebiscytowa 48
Parafia Świętej Moniki - Kajkowo, ul. Henrykowska 4

[edytuj] Kościoły innych religii

Kościół Nowoapostolski, Zbór w Ostródzie - ul. 11 Listopada 1A
Kościół Ewangelicko - Metodystyczny, Parafia Łaski Bożej - ul. Sienkiewicza 22
Kościół Chrześcijan Baptystów, Zbór w Ostródzie - ul. Nadrzeczna
Kościół Chrystusowy w Ostródzie - ul. I Dywizji W. P. 5
Parafia greckokatolicka pw. Ofiarowania NPM - ul. Filtrowa 1

[edytuj] Cmentarze

Cmentarz Komunalny - ul. Chrobrego
Cmentarz Komunalny - ul. Spokojna
stary cmenarz (nieczynny) - ul. Czarnieckiego
cmentarz Polska Górka (zabytkowy) - ul. Olsztyńska (grób Gustawa Gizewiusza, macewy żydowskie)
cmentarz żołnierzy niemieckich poległych podczas I Wojny Światowej - park nad Jez. Sajmino
cmentarz żołnierzy Armii Czarwonej poległych podczas II Wojny Światowej - park pomiędzy ul. Chrobrego i ul. Jagiełły.

[edytuj] Edukacja

[edytuj] Przedszkola

Przedszkole Miejskie Nr 1 - ul. Bolesława Chrobrego 3
Przedszkole Miejskie Nr 3 - ul. Plebiscytowa 50
Przedszkole Miejskie Nr 4 - ul. Kopernika 21A
Przedszkole Niepubliczne "Pod dębami" - ul. Konstytucji 14
Przedszkole Niepubliczne "Promyczek" - ul. Przedszkolna 1
Przedszkole Niepubliczne "Radość" - ul. Armii Krajowej 5
Przedszkole Niepubliczne "Remiś" - Osiedle Młodych 7

[edytuj] Szkoły podstawowe

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Armii Krajowej - ul. Pieniężnego 30a
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Gustawa Gizewiusza - ul. Olsztyńska 7
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II - ul. Rycerska 5
Szkoła Podstawowa nr 4 - ul. Kościuszki 14
Szkoła Podstawowa nr 5 - ul. Plebiscytowa 50
Szkoła Podstawowa nr 6 im. Kornela Makuszyńskiego - Osiedle Młodych 8

[edytuj] Gimnazja

Gimnazjum nr 1 im Polskich Noblistów - ul. Piłsudskiego 4
Gimnazjum nr 2 im. Zdzisława Krzyszkowiaka - ul. Kościuszki 22
Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego - ul. 11 Listopada 39
Gimnazjum Salezjańskie im. św. Dominika Savio - ul. Filtrowa 1

[edytuj] Szkoły ponadgimnazjalne

Liceum Ogólnokształcące nr 1 im. Jana Bażyńskiego - ul. Drwęcka 2
Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące im św Dominika Savio - ul. Filtrowa 1
Zespół Szkół Rolniczych im. Wincentego Witosa - ul.Czarnieckiego 69
Zespół Szkół Zawodowych im. Sandora Petöfii - ul. Sportowa 1
Zespół Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica - ul. Kardynała Wyszyńskiego 2

[edytuj] Szkoły ponadgimnazjalne

Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, filia w Ostródzie
Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Warszawie, filia w Ostródzie

[edytuj] Szkoły specjalne

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Konopnickiej - Szkoła Podstawowa, Gimnazjum, Szkoła Zawodowa - ul.Olsztyńska 9

[edytuj] Komunikacja

Ostróda zlokalizowana jest na skrzyżowaniu dróg krajowych:

7 E77 Gdańsk-Elbląg-Ostróda-Warszawa-Kielce-Kraków-Chyżne (przejście graniczne ze Słowacją)
15 (Olsztyn)-Ostróda-Toruń-Gniezno-Krotoszyn-Trzebnica-(Wrocław)
16 Dolna Grupa-Grudziądz-Ostróda-Olsztyn-Mrągowo-Augustów-Ogrodniki (przejście graniczne z Litwą)

W Ostródzie znajduję się dworzec kolejowy na linii Poznań Wschód - Skandawa, z którego odjeżdżają pociągi osobowe i pośpieszne do takich miast jak: Bielsko-Biała, Bydgoszcz, Częstochowa, Ełk, Gdańsk, Gdynia, Iława, Katowice, Łodź, Olsztyn, Poznań, Suwałki, Toruń, Warszawa, Wrocław.

W mieście funkcjonuje Zakład Komunikacji Miejskiej. ZKM posiada 21 autobusów miejskich

- 1x Cacciamali Thesi City - 3x Jelcz 120M - 12x Jelcz PR110M - 1x MAN EL283 - 1x MAN NLxx3 - 2x MAN NM2x3 - 1x MAN NMxx2

ZKM uruchamia od poniedziałku do piątku 10 linii, a w sobote i święta 4 linie.

#1 - Idzbark - Górka - Grunwaldzka - Czarnieckiego - Jana Pawła II - 11 Listopada - Jaracza - pętla Osiedle Młodych - Jaracza - Lubawska - Działki - Morliny

#2 - Polna - Henrykowska - Czarnieckiego - Jana Pawła II - 11 Listopada - Jaracza - pętla Osiedle Młodych - Jaracza - 1.Lubawska - Działki - Morliny 2. Skład opału - Baza PKP - Tyrowo 3. Lubawska - Ornowo - Brzydowo - Kraplewo - Lichtajny - Kajkowo w święta #2 kursuje również przez Chrobrego

#3 - Dworzec PKP - Słowackiego - Mickiewicza - 1. Olsztyńska - Plebiscytowa - Międzylesie - Warlity Wielkie 2. Szosa Elbląska - Partyzantów - Parkowa - Graniczna - Wałdowo

#4 - Chrobrego - Czarnieckiego - Mickiewicza - Olsztyńska - Plebiscytowa - Międzylesie - Warlity Wielkie

#5 - Chrobrego - Czarnieckiego - Jana Pawła II - 11 Listopada - Jaracza - pętla Osiedle Młodych - Jaracza - Skład opału - Baza PKP - Tyrowo - Reszki

#6 - Idzbark - Górka - Grunwaldzka - Drwęcka - Olsztyńska - Mickiewicza - Szosa Elbląska - Partyzantów - Parkowa - Graniczna - Wałdowo

#7 - Zajezierze - Grunwaldzka - Czarnieckiego - Jana Pawła II - 11 Listopada - Skład opału - Baza PKP - Tyrowo - Samborowo

#9 - Nad Jarem - 21 Stycznia - Czarnieckiego - Mickiewicza - Szosa Elbląska - Partyzantów - Parkowa - Graniczna - Wałdowo

#10 - Zajezierze - Grunwaldzka - Czarnieckiego - Jana Pawła II - 11 Listopada - Skład opału - Baza PKP - Tyrowo - Samborowo

#11 - Nad Jarem - 21 Stycznia - Czarnieckiego - Jana Pawła II - 11 Listopada = Jarcza - Osiedla Młodych

# św. 12 - Nad Jarem - 21 Stycznia - Chrobrego - Grunwaldzka - Czarnieckiego - Mickiewicza 1. Olsztyńska - Plebiscytowa - Międzylesie 2. Szosa Elbląska - Partyzantów - Parkowa - Graniczna - Wałdowo

[edytuj] Historia

Ulica

Ostróda powstała w XIII wieku w pobliżu krzyżackiego zamku. Mimo lokacji miejskiej do czasu doprowadzenia linii kolejowej Ostróda pozostawała miasteczkiem o znaczeniu wyłącznie lokalnym. W czasie II wojny światowej zniszczona w około 60%. Ostróda jest znana z tego że była jednym z ośrodków Związku Pruskiego, a także z tego, że działał tu Gustaw Gizewiusz.

[edytuj] Zabytki

Gotycki układ urbanistyczny miasta lokowanego ok. 1270 r. (obecnie przebudowany pl. 1000-lecia),
Fragment gotyckich murów obronnych z XV w. Przy obecnym kościele św. Dominika Savio pl. 1000-lecia,
Kościół gotycki św. Dominika Savio, odbudowany po zniszczeniach wojennych, pochodzący z XIV w.,
Zamek pokrzyżacki pierwotnie w stylu gotyckim, następnie kilkakrotnie przebudowywany. Pochodzi z XIV w. i był siedzibą komturstwa krzyżackiego. Od 1977 roku odbudowywany po zniszczeniach spowodowanych wojną, (ul. Mickiewicza 22),
Kościół neogotycki pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z lat 1856-1875, wieża dobudowana na początku XX w. (róg ul. Czarnieckiego i Sienkiewicza),
Kościół ewangelicko-metodystyczny neogotycki z 1907 r., (ul.Sienkiewicza),
Kaplica baptystów, pseudogotycka, ul. Nadrzeczna 3,
Cmentarz Polska Górka przy ul. Olsztyńskiej. Część grobów pochodzi z I połowy XIX w. Jest tu pochowany pastor Gustaw Gizewiusz pochodzący z rdzennie polskiej rodziny, niezmordowany orędownik polskości Mazur. Urodził się 21 maja 1810 roku w Piszu, a w roku 1835 osiedlił się w Ostródzie jako pastor polskiego kościoła ewangelickiego. W 1848 roku został wybrany polskim posłem do Parlamentu Niemieckiego. Zmarł nagle 7 maja 1848 roku. Pośród ruin cmentarza zwracają uwagę zabytkowe nagrobki pożydowskie oraz neoklasycystyczna brama z XIX w.,
Budynek liceum ogólnokształcącego, eklektyczny z 1907 roku, (ul. Drwęcka 4),
Dawna rogatka przy posesji Szkoły Podstawowej Nr 1, neoklasycystyczna z XIX w. (róg Pieniężnego i 21 Stycznia),
Neogotycka wieża ciśnień pochodząca z przełomu XIX i XX w. (ul. Drwęcka),
Kamienica pseudobarokowa z pocz. XX w. (ul.Armii Krajowej 3),
Kamienica pseudoklasycystyczna z końca XIX w. (ul. Gizewiusza 15),
Kamienice secesyjne, początek XX w. (ul.Jana Pawła II 4,8,10,18,22),
Kamienice eklektyczne, początek XX w. (ul. Jana Pawła II 6,24),
Kamienica eklektyczno-secesyjna, początek XX w. (ul. Mickiewicza 7),
Zespół fundamentów i fragmentów muru Bramy Garncarskiej, jednej z trzech średniowiecznych bram miasta. Na odnalezionej podczas budowy siedziby banku PKO BP podbudowie dokonano rekonstrukcji szkieletu bramy wg wzorów zastosowanych pierwotnie w Filadelfii.

[edytuj] Kalendarium

Początek naszej ery: założenie osady przez staropruskie plemiona Sasinów na miejscu Ostródy.
Lata 70. XIII w.: wzniesienie pierwszej drewniano-ziemnej warowni przez Krzyżaków po ujarzmieniu Prusów
1329: komtur dzierzgoński Luther z Brunszwiku nadał Ostródzie prawa miejskie na prawie chełmińskim.
lata 1349-70: za rządów komtura Güntera von Hohensteina wybudowano zamek w Ostródzie.
Lata 1340-41: mistrz Dietrich von Altenburg ustanowił w Ostródzie główną siedzibę komturstwa.
1381: Kiejstut, książę litewski zdobył miasto i spalił zamek.
1400: wielki pożar zniszczył całkowicie zabudowania miejskie.
18 lipca 1410: rycerz Mikołaj z Durąga po bitwie pod Grunwaldem wypędził Krzyżaków z zamku i oddał miasto Polakom. Na polecenie króla Władysława Jagiełły na zamku złożone zostały zwłoki Ulricha von Jungingena, wielkiego mistrza krzyżackiego.
19 września 1410: Ostróda powróciła w ręce krzyżackie.
1440: Powstał Związek Pruski, który miał chronić interesy ziemiaństwa.
1454-66: wojna trzynastoletnia, w wyniku której Ostróda weszła w skład Prus Zakonnych.
1519: ostatnia wojna polsko-krzyżacka - Ostróda została zdobyta przez wojska polskie.
1525: hołd pruski - miasto weszło w skład świeckiego Księstwa Pruskiego, będącego lennem Polski.
1570: ostródzka szlachta złożyła hołd księciu pruskiemu Albrechtowi Fryderykowi Hohenzollernowi.
1628: Ostródę zdobyli Szwedzi, a do miasta przybył król Gustaw Adolf.
1633-43: Administratorem miasta był książę śląski Jan Chrystian, który rozwijał rzemiosło tkackie na Ziemi Ostródzkiej.
1660: pokój oliwski - zerwanie oficjalnych więzów zależności lennej pomiędzy Prusami Książęcymi i Polską.
21 lipca 1788: wielki pożar zniszczył doszczętnie 164 domy, doprowadzając mieszkańców do całkowitej ruiny.
27 lutego 1807: do Ostródy przybył cesarz Napoleon i rezydował na ostródzkim zamku do kwietnia 1807.
1831: epidemia cholery doprowadziła do śmierci 170 z 2230 mieszkańców miasta.
1833-84: w Ostródzie ukazywało się czasopismo "Mazur" wydawane przez Jana Karola Sembrzyckiego (Zembrzyckiego).
1835: miasto rozpoczęło wydawanie "Gazety Ostródzkiej".
1845: w mieście powstała drukarnia.
1845-52: budowa Kanału Elbląskiego.
1848: w Ostródzie umarł Gustaw Gizewiusz, pochowany został na miejscowym cmentarzu zwanym "Polską Górką".
1864: Ostróda liczyła 4035 mieszkańców.
1872: przez miasto przejechał pierwszy pociąg.
1875: Ostróda miała 5746 mieszkańców i dzięki Kanałowi Elbląskiemu stanowiła znaczący ośrodek handlowy.
1905: wyszedł pierwszy numer "Gońca Mazurskiego", redagowanego przez Franciszka Pieszyńskiego.
1939: Ostróda (niem. Osterode) liczyła 18000 mieszkańców i zyskała w prasie niemieckiej przydomek "Perły Mazur"
21 stycznia 1945: "wyzwolenie" przez Armię Czerwoną prawie całkowicie zniszczyło starą zabudowę miejską i zamek.

[edytuj] Sport

Przystań w Ostródzie

Sokół Ostróda - klub piłkarski. Aktualnie występuje w IV lidze, w grupie warmińsko-mazurskiej.
- Pełna nazwa: Ostródzki Klub Sportowy Sokół Ostróda
- Rok założenia: 1945
- Barwy klubowe: biało-niebiesko-czerwone
- Adres: ul. 3 Maja 19, 14-100 Ostróda
- Stadion: Stadion w Ostródzie
  - pojemność: 1 500 (w tym 800 miejsc siedzących)
  - oświetlenie: brak
- Najwyższa klasa rozgrywkowa: III liga

W drużynie grali m.in.: Paweł Charbicki, Dariusz Jackiewicz i Tomasz Radziwon.

UKS SHIZOKU Ostróda (judo)
Positiv Freak Crew (breakdance)
Morliny Ostróda ( tenis stołowy )
KS SOKÓŁ ul. Słowackiego 40 (sporty wodne, przystań)
Klub Żeglarski OSTRÓDA ul. Sowińskiego 12
Klub Strzelecki GARDA w Ostródzie, ul. Olsztyńska 5H, strzelnica na terenie leśnictwa Kaczory za Jeziorem Pauzeńskim, strona, e-mail: ksgarda@onet.eu

[edytuj] Miasto partnerskie

Osterode am Harz (Niemcy)

[edytuj] Ludzie związani z Ostródą

Jan Bażyński - chorąży ostródzki.
Jakub Fryderyk Hoffman - lekarz, przyrodnik, profesor szkoły lekarskiej Uniwersytetu Warszawskiego i założyciel Ogrodu Botanicznego w Warszawie, mason
Hans Hellmut Kirst - pisarz niemiecki, autor m.in. książek "08/15", "Fabryka oficerów", "Noc generałów"
Zdzisław Krzyszkowiak - lekkoatleta, 13-krotny mistrz Polski w biegach, mistrz olimpijski z Rzymu w 1960r., absolwent ostródzkiej szkoły zawodowej
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz - jachtowy kapitan ż.w., pierwsza kobieta, która samotnie opłynęła kulę ziemską (s/y "Mazurek", 1976-1978), absolwentka ostródzkiego LO, honorowy obywatel miasta Ostródy
Patryk Czarnowski - polski siatkarz, grający na pozycji środkowego.
Gustaw Gizewiusz - polski działacz społeczno-narodowy i polityczny, literat, folklorysta, publicysta, tłumacz i redaktor, wydawca i bibliofil.
zespół Popcore - Marcin Jaśkiewicz, Adam Goniszewski, Przemek Nagadowski; w 2007 roku wygrali pierwszą edycję konkursu MTV Rockuje
Grażyna Prokopek - polska lekkoatletka specjalizująca się w biegu na dystansie 400 m. Olimpijka z Aten (2004r.)
Tomasz Krzeszewski - polski tenisista stołowy, wielokrotny reprezentant Polski na wielu ważnych imprezach, w tym na igrzyskach olimpijskich i Mistrzostwach Europy. Obecnie trener zespołu Morliny Ostróda oraz trener kadry juniorskiej mężczyzn.
Zbigniew Babalski - burmistrz Ostródy (1994-1998), wojewoda warmińsko-mazurski (1998-2001), poseł (PiS) VI kadencji Sejmu.
Stanisław Gorczyca - poseł (PO) IV i V kadencji Sejmu, senator (PO) VII kadencji Senatu.