Powiat raciborski

Powiat raciborski leży w Kotlinie Raciborskiej, częściowo na Płaskowyżu Głubczyckim i od strony wschodniej we fragmencie na Płaskowyżu Rybnickim. Powiat przecina rzeka Odra oraz jej dopływy: Psina i Ruda. Południowa część powiatu otwiera się na Bramę Morawską.

Pod względem administracyjnym powiat raciborski należy do województwa śląskiego, a graniczy z terenami, na których wydobywa się węgiel kamienny, obszar ten nosi nazwę Rybnickiego Okręgu Węglowego. Od południowo-zachodniej strony graniczy z Republiką Czeską, a mianowicie sąsiaduje z obszarami wydobycia węgla w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim oraz dużą aglomeracją miejsko-przemysłową Ostrawy. Od pozostałych stron natomiast powiat graniczy z rolniczymi gminami powiatu głubczyckiego, kędzierzyńsko-kozielskiego (województwo opolskie), gliwickiego, rybnickiego, wodzisławskiego (województwo śląskie), a na północnym wschodzie z miastem Rybnik.

Powiat raciborski należy do Euroregionu Silesia i Subregionu Zachodniego województwa śląskiego.

[edytuj] Gminy

Nazwa gminy	Rodzaj gminy	Liczba ludności	Powierzchnia	Gęstość zaludnienia
Racibórz	miejska	57 987	74,96	777,9
Krzanowice	miejsko-wiejska	6 086	47,06	129,3
Kuźnia Raciborska	miejsko-wiejska	12 283	126,84	96,8
Kornowac	wiejska	4 707	26,3	179
Krzyżanowice	wiejska	11 492	69,67	164,9
Nędza	wiejska	7 156	57,14	127,4
Pietrowice Wielkie	wiejska	7 203	68,07	105,8
Rudnik	wiejska	5 207	73,94	70,4

[edytuj] Miasta

Zobacz więcej w osobnych artykułach: Racibórz, Krzanowice, Kuźnia Raciborska.

Racibórz - siedziba powiatu raciborskiego, leży w centrum powiatu. Według danych z 28 lutego 2006², miasto miało 60 218 mieszkańców. Racibórz jest historyczną stolicą Górnego Śląska, gdzie rezydowali książęta opolsko-raciborscy. Do dzisiaj zachowało się wiele cennych zabytków, m.in. kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego, którą zwą perłą gotyku śląskiego. Miasto jako pierwsze w Polsce i Europie otrzymało certyfikat ISO 14001.
Krzanowice - siedziba gminy Krzanowice, leży w południowo-zachodniej części powiatu raciborskiego. Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 2 206 mieszkańców.
Kuźnia Raciborska - siedziba gminy Kuźnia Raciborska, leży w północno-wschodniej części powiatu raciborskiego. Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 5 630 mieszkańców.

[edytuj] Struktura demograficzna

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
ogółem	112 299	100	58 237	51,9	54 062	48,1
miasto	65 865	100	34 356	52,2	31 509	47,8
wieś	46 434	100	23 881	51,4	22 553	48,6

[edytuj] Ludność w latach

Rok	Liczba ludności	Gęstość zaludnienia
1999	120 782	222,03
2000	119 951	220,51
2001	119 106	218,95
2002	113 866	209,32
2003	113 208	208,11
2004	112 570	206,94
2005	112 299	206,44
2006	115 125	211,64

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2006, Racibórz ma obszar 543,98 km², w tym

użytki rolne łącznie 61,7 % powierzchni (50,7 % grunty orne a 10,1 % łąki i pastwiska)
lasy i tereny leśne 25,0 % powierzchni.

[edytuj] Transport

[edytuj] Drogowy

Drogi krajowe:
- 45 Droga krajowa nr 45
- 78 Droga krajowa nr 78

Drogi wojewódzkie:
- 416 Droga wojewódzka nr 416
- 417 Droga wojewódzka nr 417
- 421 Droga wojewódzka nr 421
- 425 Droga wojewódzka nr 425
- 915 Droga wojewódzka nr 915
- 916 Droga wojewódzka nr 916
- 917 Droga wojewódzka nr 917
- 919 Droga wojewódzka nr 919
- 920 Droga wojewódzka nr 920
- 921 Droga wojewódzka nr 921
- 922 Droga wojewódzka nr 922
- 923 Droga wojewódzka nr 923
- 933 Droga wojewódzka nr 933
- 935 Droga wojewódzka nr 935
- 936 Droga wojewódzka nr 936

Powiat raciborski leży w pobliżu autostrady A4 A4 E40 (wschód-zachód) i budowanej autostrady A1 A1 E75 (północ-południe).

[edytuj] Lotniczy

Port lotniczy Katowice-Pyrzowice (około 80km)
Port lotniczy Ostrava-Mošnov (około 60km)
Port lotniczy Kraków-Balice (około 140 km)

[edytuj] Przejścia graniczne

Na terenie powiatu raciborskiego znajduje się kilka drogowych przejść granicznych, ale najważniejsze to:

Przejście graniczne Chałupki-Bogumin

[edytuj] Partnerzy

[edytuj] Historia

Ziemia raciborska w ciągu tysiąclecia podlegała wpływom wielu kultur oraz zmienności państwowej i politycznej. Zmienne uwarunkowania historyczne kształtowały wielokulturowość i wielonarodowość raciborszczyzny, na której od wieków współżyją mieszkańcy pochodzenia polskiego (śląskiego), niemieckiego oraz morawskiego (czeskiego)

[edytuj] Rys historyczny

1 maja 1816 - powstaje formalnie powiat raciborski w ramach reorganizacji państwa Państwa Pruskiego
1921 - po zakończeniu I wojny światowej na Górnym Śląsku przeprowadzony zostaje Plebiscyt, w wyniku którego powiat raciborski zostaje podzielony. jego wschodnia część znajdzie się w Polsce. zachodnia w granicach Niemiec
czerwiec 1942 do 1945 istniało 5 obozów dla Polaków (Polenlager) w powiecie raciborskim
31 marca 1945 - Armia Czerwona zdobywa Racibórz, paląc i niszcąc go w 85 %, pozostała część powiatu zostaje zajęta przez wojska radzieckie w drugiej połowie kwietnia 1945 roku
9 maja 1945 - polska administracja obejmuje władzę na ziemi raciborskiej
1967 - utworzenie miasta Kuźnia Raciborska
1975 - powiat raciborski zostaje włączony do województwa katowickiego, a powiaty jako jednostki administracyjne zostają zlikwidowane
lipiec 1997 - tereny powiatu raciborskiego nawiedza powódź tysiąclecia
2001 - przywrócenie praw miejskich Krzanowicom
1 stycznia 1999 - powiat raciborski zostaje reaktywowany

[edytuj] Kultura i turystyka

Powiat raciborski charakteryzuje się wielkimi walorami turystycznymi i krajoznawczymi. Stosunkowo czyste powietrze, duża ilość lasów oraz liczne atrakcje mogą zachęcić do spędzania wolnego czasu i wypoczynku.

[edytuj] Zabytki i atrakcje turystyczne

Racibórz

pozostałości Zamku Piastowskiego z unikalną Kaplicą Zamkową pw. św. Tomasza Becketa z XIII wieku
gotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP
rezerwat leśno-stawowy "Łężczok"
Arboretum "Bramy Morawskiej"
Rynek z Kolumną Maryjną z 1727 roku oraz kościołem św. Jakuba
Muzeum prezentujące m.in. ekspozycje:
- "Rok obrzędowy na Górnym Śląsku
- "W Krainie Ozyrysa" z mumią Egipcjanki
- "Dawne techniki dentystyczne"
Kościół Ducha Świętego z 1334 roku, obecnie muzeum, w kościele oprócz aktualnych wystaw można zobaczyć freski z 1635 roku, przedstawiające adorację błogosławionej Eufemii i Zesłanie Ducha Św.
Baszta więzienna z fragmentem zachowanych murów miejskich.

Rudy

dawne Opactwo Cysterskie
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Rudach
Zabytkowa Stacja Kolei Wąskotorowej w Rudach

Krzyżanowice

pałac z XVIII wieku wraz z budynkiem bramnym należący w przeszłości m.in. do rodziny Lichnowski. W pałacu przebywali m.in. Franciszek Liszt i Ludwik van Beethoven. Obecnie dom opieki dla upośledzonych prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek.

Tworków

kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła, perła śląskiego baroku, zachowane i wyeksponowane sarkofagi z XVII wieku.

[edytuj] Wybrane imprezy kulturalne

styczeń:
- Regionalne Kolędowe Spotkania Wspólnot Śpiewaczych (Racibórz)
- Powiatowy Przegląd Inscenizacji Bożonarodzeniowych "Pójdźmy do Betlejem"
luty:
- Biesiada Śląska Szkół Specjalnych "Bajtel Gala" (Racibórz)
- Biesiada Śląska (Krzyżanowice)
marzec:
- Międzynarodowy Przegląd Teatrzyków Przedszkolnych (Tworków, gm. Krzyżanowice)
- Procesje konne w Poniedziałek Wielkanocny (Racibórz-Sudół, Pietrowice Wielkie, Bieńkowice gm. Krzyżanowice)
kwiecień:
- Targi ekologicznego ogrzewania (Pietrowice Wielkie)
- Ogólnopolski Festiwal Ekologicznej Piosenki i Wiersza dla Dzieci i Młodzieży Szkolnej w Raciborzu
maj
- Festyn majowy (Nędza)
- Festiwal Państwowych Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych KOWADŁO (Kuźnia Raciborska)
- Międzynarodowy Koncert poświęcony pamięci Beethovena i Liszta (Krzyżanowice)
czerwiec
- Święto Pieśni Chóralnej "Trojok Śląski" w Rudach
- Dzień Opavy w Raciborzu
sierpień
- Międzynarodowa impreza kolarska (Racibórz)
wrzesień
- Dni Raciborza
październik
- Ogólnopolski Konkurs Plastyczny "Barwy Jesieni" (Racibórz)
- Raciborski Przegląd Pieśni Religijnej "Spotkałem Pana"
listopad
- Festiwal Pieśni Chóralnej do słów Eichendorffa
grudzień
- Gwiazdka Serc (Racibórz)