Sexton
Z Wikipedii
Sexton | |
Sexton w Muzeum Wojska Polskiego w barwach 1 Polskiej Dywizji Pancernej | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Kanada |
Producent | Montreal Locomotive Works - Tank Arsenal |
Typ pojazdu | samobieżna haubica |
Trakcja | gąsienicowa |
Załoga | 6 |
Historia | |
Prototypy | 1942 |
Produkcja | 1943 – styczeń 1945 |
Wycofanie | 1956 |
Wyprodukowano | 2150 |
Dane techniczne | |
Silnik | 1 silnik gaźnikowy gwiazdowy, 4-suwowy, 9-cylindrowy, chłodzony powietrzem Continental o mocy 400 KM (Sexton II – 460 KM) |
Transmisja | mechaniczna |
Poj. zb. paliwa | 680 l |
Pancerz | przód z odlewów i płyt walcowanych łączonych nitami i spawaniem, grubość: przód 20 - 50 mm miejscami 102 mm, boki 13 - 38 mm, tył, dno 13-25 mm |
Długość | 6,12 m (z dodatkowymi zbiornikami paliwa) |
Szerokość | 2,72 m |
Wysokość | 2,44 m |
Prześwit | 0,43 m |
Masa | 15 800 kg |
Osiągi | |
Prędkość | 38 km/h (po drodze) |
Zasięg | 200 km (po drodze) |
Pokonywanie przeszkód | |
Brody (głęb.) | 1,02 m |
Rowy (szer.) | 2,30 m |
Ściany (wys.) | 0,60 m |
Kąt podjazdu | 26 – 30º |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 haubicoarmata 25 pdr. Mk II lub Mk III kal. 87,6 mm (zapas amunicji – 112 szt.) 2 karabiny maszynowe Bren kal. 7,7 mm (zapas amunicji – 1500 szt.) |
|
Użytkownicy | |
Wielka Brytania, Kanada, Polska |
Sexton (ang. "zakrystian") – samobieżna haubicoarmata zaprojektowana Kanadzie w oparciu o projekt amerykański, budowana w czasie II wojny światowej dla potrzeb armii brytyjskiej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W 1942 armia brytyjska w ramach umowy Lend-Lease otrzymała 90 pojazdów M7, które zostały użyte w walkach w Afryce Północnej i spotkały się z bardzo dobrym przyjęciem załóg. M7 uzbrojony był w karabin maszynowy 12,7 mm służący do obrony przeciwlotniczej, który był zamontowany w wystającej kopule, w oczach żołnierzy wyglądającej jak ambona – stąd wywodzi się oficjalna brytyjska nazwa dla M7 – "Priest" (ksiądz).
Jedynym poważnym problemem był fakt, że M7 był uzbrojony w amerykańską haubicę 105 mm, która używała innej amunicji niż jej angielski odpowiednik – działo 25 funtowe (kaliber 87,6 mm). Potrzeba zaopatrywania różnych odmian amunicji dla niektórych jednostek stworzyła pewne logistyczne problemy. Rząd angielski wystąpił z prośbą o przezbrojenie wersji brytyjskiej w 25 funtowe działo angielskie, Amerykanie zgodzili się chętnie na zaprojektowanie takiego pojazdu, ale nie byli już tak chętni aby zmieniać cały proces produkcyjny dla niewielkiej liczby pojazdów przeznaczonych dla Anglików. Zgodzili się za to Kanadyjczycy, do których następnie zgłosili się Anglicy.
Priest powstał na podwoziu czołgu M3 Lee (w służbie brytyjskiej nazwanego "Grant"). W tym okresie Kanadyjczycy zaprojektowali i zaczęli produkować własną, ulepszoną odmianę M3 nazwaną Ram. Po rozpoczęciu produkcji M4, Ram stał się przestarzałą konstrukcją jako czołg, ale za to stał się świetną bazą dla nowego pojazdu artylerii samobieżnej. W ten sposób Kanadyjczycy zbudowali klon M7 używając do jego powstania klon M3.
Pomiędzy 1943 a 1945 w Montreal Locomotive Works wyprodukowano 2150 Sextonów, które były używane przez siły kanadyjskie i brytyjskie. Pierwsze pojazdy weszły do służby we wrześniu 1943, wzięły one udział w walkach w Europie. Pomimo skomplikowanych narodzin Sexton okazał się konstrukcją bardzo udaną i pozostał w aktywnej służbie aż do 1956. Używały go armie m.in. Włoch, Portugalii, Australii i RPA.
W przeciwieństwie do taktyki niemieckiej, która przewidywała użycie dział samobieżnych w pierwszej linii do bezpośredniego wsparcia piechoty, Brytyjczycy i Kanadyjczycy z reguły używali Sextonów z daleka od pierwszej linii frontu w roli ruchomych baterii artyleryjskich.
Działa Sexton były na uzbrojeniu PSZ. Posiadał je na wyposażeniu 1 pułk artylerii motorowej wchodzący w skład 1 Dywizji Pancernej. Pułk posiadał zgodnie z etatem 3 dywizjony dział Sexton. Razem 24 sztuki. W działa te został wyposażony również 7 pułk artylerii konnej, który wszedł w 1945 r w skład nowo formowanej 2 Dywizji Pancernej. Działa używane były również w różnych polskich ośrodkach szkolenia artylerii. Razem Polacy eksploatowali 50 - 80 dział Sexton [1] .
[edytuj] Wersje
W pierwszej serii Sextonów wybudowano 125 pojazdów, druga wersja (Sexton II) miała dodane dodatkowe akumulatory w tylnej części kadłuba i generator służący do ich ładowania. Powstał też wóz Sexton GPO bez uzbrojenia. Przystosowany był do pracy oficerów kierowania ogniem lub mógł służyć jako transporter amunicji.
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Przypisy
- ↑ Janusz Magnuski Wozy bojowe Polskich Sił Zbrojnych 1940-1946, Wydawnictwo Lampart, Warszawa 1998
Czołgi lekkie | |
---|---|
Carden Loyd • Vickers 6-Ton • Light Tank Mk II, Mk III, Mk IV, Mk V, Mk VI • Tetrarch Mk VII • Harry Hopkins Mk VIII |
|
Czołgi pościgowe (Czołgi szybkie) | |
Cruiser Mk I, Mk II, Mk III, Mk IV • Covenanter • Crusader • Cavalier • Centaur/Cromwell • Challenger • Comet • Ram • Sentinel |
|
Czołgi piechoty | Czołgi średnie |
Matilda Mk I • Matilda Mk II • Mk III Valentine • Mk IV Churchill |
|
Opancerzone samochody rozpoznawcze | Lekkie opancerzone samochody zwiadowcze |
SC Daimler Dingo • SC Ford Lynx • SC Humber |
LRC Standard Beaverette • LRC Humber • LRC Morris • LRC GM Otter |
Samochody pancerne | |
AC AEC • AC Coventry • AC Daimler • AC (GM) Fox • AC Guy • AC Humber • AC Lanchester • AC Marmon-Harrington • AC Rolls Royce |
|
Działa samobieżne | Niszczyciele czołgów |
Gąsienicowe transportery opancerzone | Kołowe transportery opancerzone |
Inne pojazdy | |
Pojazdy prototypowe i eksperymentalne | |
Alecto • Avenger • Black Prince • Centurion • Excelsior • Rhino • TOG1 • TOG2 • Tortoise • Valiant • Light Tank Mk VII |