Tramwaje w Szczecinie

Z Wikipedii

Tramwaje w Szczecinie
Tramwaje GT6 i 105Na w Szczecinie (Plac Grunwaldzki).
Lokalizacja	Szczecin, Polska
Rodzaj transportu	Tramwaj
Data uruchomienia	23 sierpnia 1879
Całkowita długość linii	110,77 km
Liczba linii	zwykłe: 12 turystyczne: 1 razem: 13
Liczba pojazdów	200
Prześwit toru	1435 mm
Operator	MZK Szczecin

Szczecińska sieć tramwajowa składa się z dwunastu linii dziennych oraz sezonowej linii turystycznej "0", obsługiwanej taborem historycznym. Łączna długość torowisk wynosi ponad 110 km, a szerokość toru 1435 mm. W ich przebiegu znajdują się dwie zajezdnie oraz dwanaście pętli (w tym pięć ulicznych). Linie zwykłe, dzienne (nocne zostały zlikwidowane w 1996 r.) obsługuje Miejski Zakład Komunikacyjny, na zlecenie Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego, a linię turystyczną STMKM z inicjatywy własnej.

Spis treści 1 MZK Szczecin 2 Historia 2.1 Tramwaje konne 2.2 Tramwaje elektryczne do 1945 r. 2.3 Pierwsze lata po wojnie 2.4 Lata późniejsze 2.5 Po roku 1989 3 Zajezdnie 3.1 Eksploatowane 3.2 Nieeksploatowane 3.3 Nieistniejące 4 Tabor 4.1 Współczesny 4.2 Historyczny 5 Infrastruktura 6 Plany na przyszłość 7 Linie 7.1 Trasy 7.2 Dane statystyczne 8 Szczecińskie Towarzystwo Miłośników Komunikacji Miejskiej (STMKM) 9 Przypisy 10 Zobacz też 11 Linki zewnętrzne

[edytuj] MZK Szczecin

Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie z siedzibą przy ul. Klonowica 5 jest zakładem budżetowym. Powstało 1 czerwca 1995 r. po wydzieleniu z Miejskiego Zakładu Usług Komunalnych. Organem reprezentacyjnym MZK jest zarząd, którego obecnie dyrektorem jest Krystian Wawrzyniak. Siedzibę przedsiębiorstwa stanowi budynek przy ul. S. Klonowica 5 w Szczecinie. Do podstawowych zadań przedsiębiorstwa należy:

• Świadczenie usług przewozowych w tramwajowej komunikacji miejskiej w granicach administracyjnych Szczecina.
• Prowadzenie remontów, konserwacji i modernizacji eksploatowanych obiektów, taboru i urządzeń liniowych.
• Zarządzanie powierzonym mieniem.

[edytuj] Historia

[edytuj] Tramwaje konne

21 października 1872 r. jeszcze przed zburzeniem murów fortecznych inżynier Johannes Büssing otrzymał z Królewskiej Dyrekcji Policji w Berlinie koncesję na budowę konnej sieci tramwajowej. Niecałe 6 lat później podpisano z miastem umowę ważną 30 lat. 25 marca 1879 r. utworzono spółkę Stettiner Straßen-Eisenbahn Gesellschaft (Szczecińskie Towarzystwo Ulicznej Kolei Żelaznej), która jeszcze tego samego roku uruchomiła pierwsze konne linie tramwajowe. 23 sierpnia została otwarta linia prowadząca z okolic obecnego pl. Gałczyńskiego przez pl. Zwycięstwa do ul. Staszica, a 16 października druga linia z ul. Wiszesława do ul. Potulickiej. Długość obu tras wyniosła prawie 11,5 km. Początkowo zakupiono 16 wagonów, które ciągnęło 80 koni, a w 1898 r. było już 39 wagonów i 198 koni. W 1886 r. uruchomiono kolejne 2 linie: z Dworca Głównego do ul. Chmielewskiego oraz z ul. Wyszyńskiego do Nabrzeża Wieleckiego. Pierwszą zajezdnię zlokalizowano na skrzyżowaniu obecnych al. Wojska Polskiego i ul. P. Skargi. Później powstały jeszcze 3: przy ul. Dębogórskiej i przy ul. Dubois i przy ul. Kolumba.

[edytuj] Tramwaje elektryczne do 1945 r.

W latach 1896-1900 na większości linii wprowadzono trakcję elektryczną. Elektryfikacji linii dokonała spółka Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft. Główne linie tramwajowe były dwutorowe, a boczne jednotorowe. Prąd dostarczały elektrownie na Pomorzanach, Starym Mieście i najstarsza w Szczecinie, przy ul. Gdańskiej. Tramwaje miały silnik o mocy 35 KM. Stare wagony konne zostały przerobione na 32-miejscowe (wcześniej 26 miejsc). W 1904 r. wprowadzono, oprócz kolorów także numerację linii:

• linia 1 – kolor żółty,
• linia 2 – kolor szary,
• linia 3 – kolor pomarańczowy,
• linia 4 – kolor zielony,
• linia 5 – kolor niebieski,
• linia 6 – kolor biały,
• linia 7 – kolor czerwony,
• linia 8 – kolor czarny.

W 1903 r. po raz pierwszy zbudowano linię na drugi brzeg Odry – uruchomiono linię przez Most Długi do obecnej ul. Energetyków, a w 1910 r. przez Most Kłodny (w miejscu dzisiejszej Trasy Zamkowej) do nabrzeża Duńczycy na ul. Wendy na Łasztowni. W 1907 r. utworzono Zajezdnię Niemierzyn (przy ul. Niemierzyńskiej), a 5 lat później po wcześniejszej likwidacji zajezdni na ul. Dębogórskiej, otwarto Zajezdnię Golęcin (przy ul. Wiszesława). Od 1919 r. tramwaje zaczęły przewozić przesyłki pocztowe (do dziś istnieją tory prowadzące do bramy Poczty nr 1 przy ul. Niepodległości). W 1926 r. po połączeniu Wyspy Jaskółczej (z tyłu zajezdni przy ul. Kolumba) z brzegiem, zlokalizowano tam magazyn oraz scentralizowano sieć elektryczną. W 1927 r. po utworzeniu lotniska w Dąbiu, ulokowano przy nim pętlę tramwajową. Linia prowadziła wówczas przez 4 mosty: Długi, Portowy, na Regaliczce (obecnie nie istnieje) oraz Cłowy. Była to jedyna w historii linia tramwajowa na Prawobrzeżu Szczecina, obecnie nie istnieje. Do 1929 r. położono sieć trakcyjną nad mostami Długim i Cłowym. Wcześniej tramwaje pokonywały je siłą rozpędu. Na życzenie mieszkańców poszczególnych, nowowybudowanych osiedli istniejące linie systematycznie przedłużano. Średnia prędkość ówczesnych tramwajów wynosiła ok. 16 km/h. Od 1928 r. komunikację tramwajową zaczęły wspomagać także autobusy. W 1934 r. otwarta została ostatnia zajezdnia, przy al. Wojska Polskiego 200 (obecnie Zajezdnia Pogodno). W 1940 r. długość linii osiągnęła 50,3 km, przewieziono wówczas 58,8 mln osób (w 1910 r. było to 18,6 mln). Po nalotach alianckich w latach 1943-1944 wiele torowisk było nieprzejezdnych, jednak dzięki pracy szczecińskich tramwajarzy udało się w tym czasie część linii przywrócić w miarę możliwości do normalnego funkcjonowania.

[edytuj] Pierwsze lata po wojnie

II wojna światowa przyniosła zniszczenia sieci torowej w 45%, trakcyjnej w 75%, oraz taboru w 50%. Tuż po wojnie działała tylko jedna zajezdnia, przy ul. Niemierzyńskiej. Stąd też kursowała do Bramy Portowej pierwsza linia uruchomiona 12 sierpnia 1945 r. Nie odbudowano części torowisk: na ul. Staszica- E. Plater oraz na ul. Wendy i przez Most Cłowy, natomiast przedłużono część już istniejących linii. Pierwszą firmą zarządzającą komunikacją miejską było Tramwaje i autobusy miasta Szczecina, już w latach 50. zmieniono jej nazwę na Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. W tym czasie dysponowała ona 113 wagonami silnikowymi i 123 doczepnymi o różnym stopniu zniszczenia. Tabor autobusowy był zniszczony całkowicie. W 1945 r. pracowało w Szczecinie 23 tramwajarzy (głównie z Poznania), a pod koniec roku już 560 osób. W 1946 r. uruchomiono 4 linie tramwajowe, które kursowały pod koniec roku po 16,7 km tras. 4 kwietnia 1947 r. otwarto pierwszą linię autobusową obsługiwaną wozem marki Büssing.

[edytuj] Lata późniejsze

W 1956 r. kursowało 9 linii tramwajowych. W stosunku do dzisiejszych, ówczesne trasy uległy tylko niewielkim zmianom. Trasy linii 1, 5, 7 i 9 kursowały po istniejących jeszcze torowiskach na al. Wojska Polskiego od pl. Zwycięstwa do pl. Sprzymierzonych, ul. Obrońców Stalingradu i ul. Staromłyńską. W latach 1960-1963 komunikację w mieście stanowiły także hydrobusy o nazwach "Juliszka" i "Margitka" kursujące po Odrze i terenach szczecińskiego portu. W latach 1964-1973 w związku z długotrwałym remontem zamknięto ul. Gdańską. 7 grudnia 1967 ok. godz. 6:35 miał miejsce najtragiczniejszy wypadek w historii szczecińskiej komunikacji tramwajowej. 1 grudnia 1973 zlikwidowano ruch tramwajowy na części al. Wojska Polskiego (od ówczesnego pl. Lenina – obecnie pl. Sprzymierzonych do pl. Zwycięstwa), ul. Obrońców Stalingradu i ul. Jagiellońskiej (od al. Wojska Polskiego do al. Piastów). Oddano do użytku tory na al. Bohaterów Warszawy (od ul. Jagiellońskiej) i ul. Krzywoustego (do pl. Kościuszki). W 1976 MPK przekształcono w Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej obsługujące także komunikację miejską w innych miastach ówczesnego województwa szczecińskiego. W 1983 zakończono modernizację jednej z dwóch czynnych do dziś zajezdni, zajezdni Pogodno. Trasy linii tramwajowych w 1988 r. przedstawiały się następująco:

• 1: Głębokie – Stocznia Szczecińska
• 2: Dworzec Niebuszewo – Basen Górniczy
• 3: Las Arkoński – Pomorzany
• 4: Pomorzany – Potulicka
• 5: Krzekowo – Ludowa
• 6: Gocław – Pomorzany
• 7: Krzekowo – Basen Górniczy
• 8: Gumieńce – Basen Górniczy
• 9: Głębokie – Potulicka
• 10: Gocław – Potulicka
• 11: Ludowa – Pomorzany
• 12: Dworzec Niebuszewo – Pomorzany

[edytuj] Po roku 1989

1 października 1989 r. wprowadzono nowe oznaczenie przystanków zgodnie z nowymi przepisami Kodeksu Drogowego, wprowadzono również nazewnictwo przystanków. Koszty tej operacji (w 3 lata wymieniono 1200 tablic przystankowych) wyniosły ok. 30 milionów zł. 30 kwietnia 1991 r. WPKM podzielone zostało na 3 samodzielne przedsiębiorstwa w Szczecinie, Stargardzie Szczecińskim oraz Świnoujściu, które w odróżnieniu od finansowanego z budżetu centralnego WPKM, były własnością lokalnych samorządów. Szczecińskiemu przedsiębiorstwu nadano nazwę Miejski Zakład Komunikacyjny. Kolejnym etapem restrukturyzacji w komunikacji miejskiej było wydzielenie Zarządu Komunikacji Miejskiej ze struktur MZK 1 czerwca 1995. Nowa jednostka budżetowa miasta Szczecina miała od tej pory zajmować się organizacją oraz koordynowaniem komunikacji (w odróżnieniu od MZK, który od tej pory miał wyłącznie świadczyć usługi na rzecz ZKM). W 1996 r. nastąpiła reforma systemu taryfowego. Zlikwidowano dotychczasową taryfę jednorazową, a na jej miejsce wprowadzono czasową. W zależności od przewidywanego czasu podróży, pasażerowie mieli do wyboru kupno biletu na 10, 40 lub 120 minut. W tym samym roku zakończono eksploatację wagonów typu N zastępując je wagonami Düwag GT6 nazywanymi potocznie "helmutami". 1 lipca 1996 r. na okres 3 miesięcy zawieszono nocną komunikację tramwajową, a 1 grudnia tego samego roku zlikwidowano ją całkowicie zastępując autobusami. 1 lipca 1997 r. utworzono całkowicie nową sieć nocnej komunikacji autobusowej. 1 lutego 1997 ze struktur MZK wydzielono zajezdnię autobusową w Policach. W 1998 r. założono Szczecińskie Towarzystwo Miłośników Komunikacji Miejskiej. 1 listopada 1999 r. w ramach kolejnego etapu restrukturyzacji, z MZK wydzielono dwie kolejne zajezdnie autobusowe, które od tej pory funkcjonują jako samodzielne Szczecińskie Przedsiębiorstwo Autobusowe "Klonowica" oraz "Dąbie". Od tego momentu MZK zajmuje się wyłącznie przewozami tramwajowymi. W 2000 r. zmieniono limity czasowe biletów na 20, 60 i 120 minut. Rok później dostarczono nowe wagony typu 105N2k/S/2000, a do eksploatacji włączono zmodernizowane w Centralnych Warsztatach wagony 105Ng/S. W tym samym roku, w wyniku przekształceń w Urzędzie Miejskim Miasta Szczecina utworzono Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego łącząc w ramach jednej jednostki budżetowej funkcje dotychczasowego Zarządu Komunikacji Miejskiej oraz Wydziału Inżyniera Miasta. 1 października 2004 r. z eksploatacji wyłączono zajezdnię Niemierzyn. W jej miejsce 1 stycznia 2006 utworzono Muzeum Techniki i Komunikacji "Zajezdnia Sztuki". 9 listopada do eksploatacji włączono tramwaje Tatra KT4Dt. 1 maja 2007 r. po pięcioletniej przerwie podwyższono ceny biletów o ok. 15%. Z powodu braków kadrowych 18 września 2007 r. skrócono trasę linii 9 (także ze względu na remont torowiska w al. Bohaterów Warszawy), a od 1 października zmniejszono częstotliwość kursowania większości linii.

[edytuj] Zajezdnie

[edytuj] Eksploatowane

• Golęcin (ul. Wiszesława 18)

Została zbudowana w 1898 r. i zastąpiła zajezdnię tramwajów konnych. Przebudowywano ją w latach 1926, 1979 oraz 1992, kiedy to dobudowano halę i stanowiska naprawcze. Pierwsze tramwaje Konstal 105N i pochodne trafiły tutaj w czerwcu 1991 r. Od kwietnia 1996 r. na Golęcinie stacjonują także wagony Düewag GT6 oraz od maja 2001 wagony 105N2K/S. Od marca 2006 na stanie zajezdni są także 2 sztuki Tatra T6A2D. Zajezdnia obsługuje linie 5, 6, 6bis, 7, 11 oraz 12.

• Pogodno (al. Wojska Polskiego 200)

Jest to największa i najmłodsza szczecińska zajezdnia. Zbudowana została w 1934 r., natomiast w 1981 r. zakończono jej modernizację połączoną z rozbudową. Dzięki przebudowie jest najlepiej dostosowana do nowoczesnego taboru, z tego też powodu do 1991 r. kierowano tutaj wszystkie nowo zakupione tramwaje. Po zmianie struktury taboru w latach 90, stacjonują tu wyłącznie wagony 105N i pochodne, w tym najnowsze 105N2K/S oraz Tatra KT4DtM.Od października 2007 na stanie zajezdni są także 6 sztuk wagonów Tatra T6A2D. Zajezdnia obsługuje linie 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9 oraz 12.

[edytuj] Nieeksploatowane

• Zajezdnia Niemierzyn (ul. Niemierzyńska 18A) – zamknięta 1 października 2004 r. – obecnie w tym miejscu powstaje Muzeum Techniki i Komunikacji "Zajezdnia Sztuki".
• Zajezdnia przy ul. Krzysztofa Kolumba (obecnie sklepy i magazyny).
• Zajezdnia przy ul. Piotra Skargi (dawna zajezdnia konna, obecnie Miejski Zakład Gospodarki Odpadami oraz sklep rowerowy).

[edytuj] Nieistniejące

• Zajezdnia konna przy ul. Dębogórskiej (Żelechowa)
• Zajezdnia konna przy ul. Dubois (Grabowo)

[edytuj] Tabor

[edytuj] Współczesny

Do niedawna szczeciński tabor tramwajowy uważany był za jeden z najgorszych w Polsce. Zakup w 1996 r. używanych wagonów z Niemiec umożliwił wprawdzie wycofanie przestarzałych wagonów dwuosiowych, jednak był to zabieg reanimacyjny. Fabrycznie nowe wagony kupowane były okazjonalnie – w latach 1990-1992 26 wagonów 105Na, w 1991 r. 2 wagony 106Na, w 1994 r. 2 wagony 105Np. Kolejne inwestycje w tabor nastąpiły dopiero na przełomie tysiącleci, kiedy to w 2001 r. do eksploatacji trafiły zamówione jeszcze w 2000 r. wagony 105N2k/S/2000 oraz zmodernizowane wagony 105Na oznaczone jako 105Ng/S. Mimo wielokrotnych obietnic ze strony szczecińskich polityków, w dalszym ciągu brak jest w Szczecinie jakiegokolwiek tramwaju niskopodłogowego. W 2001 r. po Szczecinie kursowały 4 takie wagony sprowadzone w ramach testów z Magdeburga, Berlina, Krakowa oraz Katowic. Testy te, były zwiastunem przygotowań do wspólnego przetargu na wagony niskopodłogowe, do jakiego szykowały się Szczecin, Poznań oraz Wrocław. Jeszcze w tym samym roku Szczecin wycofał się z tych planów, jako powód podając fatalny stan torowisk oraz konieczność ich wcześniejszego wyremontowania. W 2006 r. potrzeba natychmiastowej wymiany taboru tramwajowego została dostrzeżona przez władze miasta. Negocjacje podjęte z Berlińskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym (BVG) zaowocowały wymianą zdezelowanych polskich wagonów przegubowych 102Na (wyprodukowanych w latach 1969-74) na czechosłowackie wagony KT4DtM (wyprodukowane w latach 1985-87, zmodernizowane w latach 1994-96). Pierwsze z 21 zakupionych wagonów tego typu przyjechały do Szczecina 27 października nad ranem, a ich eksploatacja liniowa rozpoczęła się 9 listopada 2006 r. Ostatnią partię tych tramwajów dostarczono do Szczecina w dniach 15-16 stycznia 2007 r. Prowadzone obecnie z BVG rozmowy mogą spowodować zwiększenie ilości wagonów Tatra jeżdżących po Szczecinie do ponad 50 sztuk. BVG wycofało sie jednak ze sprzedaży wagonów przegubowych Tatra KT4DtM. Zamiast nich Szczecin zakupi bezprzegubowe wagony Tatra T6A2D w ilości 32 sztuk (umowę podpisano 25 września 2007 r.) Pierwsze dwie sztuki przybyły w dniach 29-30 października 2007 r. Kolejne 2 sztuki przybyły 29 stycznia 2008 r. ,a pozostałe 28 sztuk będzie dostarczone od kwietnia do grudnia 2008. Zakup używanych Tatr T6A2D pozwoli na wycofanie z eksploatacji liniowej wagonów Düwag GT6 oraz najbardziej wyeksploatowanych Konstal 105N. W 2005 r. powrócono do przeprowadzania modernizacji taboru obejmujących między innymi wymianę przetwornic, pulpitów, mechanizmów drzwiowych, pantografów, wózków i części elektryki oraz likwidację kabiny motorniczego w drugim wagonie poprzez poziome umiejscowienie głównej szafy elektrycznej, odświeżeniu poddano też elementy wnętrza, zamontowano nowe siedzenia firmy Astromal. W budżecie na 2007 r. dla MZK zapisano już kolejne środki, które pozwolą na modernizacje siedmiu wagonów 105Na Pod koniec roku 2007r. do Szczecina przybyło 6 doczep tramwajów 105N2/K/2000 wyprodukowanych przez firmę PROTRAM we Wrocławiu

Obecnie ilostan tramwajowy MZK Szczecin przedstawia się następująco:

Typ Tramwaju Eksploatacja od Ilość Düwag GT6 1996 9 Konstal 105N 1975 84 Konstal 105Na 1981 62 Konstal 105Ng/S 2000 12 Konstal 105N2K/S 2001 20 Tatra KT4DtM 2006 21 Tatra T6A2D 2008 8 Wszystkie tramwaje 214 Udział tramwajów niskopodłogowych we flocie 0% Średni wiek tramwajów 25,4 lat

[edytuj] Historyczny

Tramwaje używane podczas obsługi linii turystycznej, przejazdów okolicznościowych, wynajmów:

Typ Tramwaju	Rok produkcji	Ilość
Nordwaggon Bremen	1926	1
Düwag B4	1957-1960	2
Konstal N	1954	1
Konstal 4N	1956-1962	2
Konstal 4ND	1958	1
Konstal 102Na	1971-73	3
Wszystkie pojazdy		7
Średni wiek pojazdów		50 lat

Z trzech pozostałych wagonów typu Konstal 102Na (służbę zakończyły 28 lutego 2007 r.), jeden o nr tab. 606, zachowa MZK Szczecin, dwa pozostałe, które trafią do STMKM, będą stacjonować w Muzeum Komunikacji i Techniki przy ul. Niemierzyńskiej 18a (dawna Zajezdnia Niemierzyn). Wagon nr 603 będzie eksponatem zdolnym do przewozu pasażerów zaś wagon nr 604 posłuży jako przekrój, który ma pokazać zwiedzającym muzeum budowę tramwaju. Zarówno wagonowi 603 jak i 606 planuje się przywrócić oryginalny wygląd z dawnych lat. Tramwaje mają w przyszłości wyjechać na linię turystyczną "0".

[edytuj] Infrastruktura

Obecnie infrastruktura tramwajowa w Szczecinie przedstawia się następująco:

Torowiska	Długość torów ogółem:	110,77 km	Eksploatowane: Bocznice:	100,89 km 9,90 km
	Długość torów w jezdni:	36,88 km	Na podkładach drewnianych: Na podkładach betonowych: Na podkładach ramowych: Na ławie tłuczniowej PHENIX:	7,66 km 13,3 km 3,4 km 7,66 km 4,86 km
	Długość torów wydzielonych:	63,99 km	Na podkładach drewnianych: Na podkładach betonowych: Na podkładach ramowych: Na ławie tłuczniowej: PHENIX:	10,91 km 49,76 km 2,48 km 0,65 km 0,19 km
	Zwrotnice			245 szt.
	Krzyżownice			571 szt.
Sieć trakcyjna	Długość sieci ogółem:	117,9 km	Eksploatowane: Bocznice:	108,7 km 9,2 km
	Rodzaje sieci:	Bez kompensacji: Łańcuchowa:		20,7 km 97,2 km
	Sygnalizacja tramwajowa:	32 szt.	Wzbudzana z sieci jezdnej: Wzbudzana podczerwienią z tramwaju:	30 szt. 2 szt.
Układ przekształcania i przesyłu	Podstacje:			13 szt.
	Moc całkowita podstacji:			28,8 MW
	Zespoły prostownikowe:			36 szt.
	Zasilacze trakcyjne:			82 szt.
	Przyłącza sieciowe:			155 szt.
	Sekcje sieci jezdnej:			68 szt.
	Ilość kabli trakcyjnych:			181 szt.
	Długość kabli trakcyjnych:			96,6 km

[edytuj] Plany na przyszłość

Pod koniec lat 90. XX w., na nowo odżyła idea budowy Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju – całkowicie niezależnej od ruchu drogowego linii tramwajowej o wysokich parametrach ruchowych, prowadzącej od obecnej pętli autobusowo-tramwajowej Basen Górniczy przez Most Pionierów Miasta Szczecina, Zdroje, osiedla Słoneczne i Majowe do nowej pętli znajdującej się pomiędzy osiedlami Kijewo i Nad Rudzianką. Inwestycję częściowo zrealizowano budując most tramwajowy pomiędzy nitkami wjazdową i wyjazdową Mostu Pionierów. W 1999 r. planowano dokończenie inwestycji przez inwestora zewnętrznego. W 2002 r. ówczesny prezydent miasta Edmund Runowicz poinformował o negocjacjach prowadzonych z niemieckim inwestorem finansowo powiązanym z koncernem Siemens, których celem było nie tylko wybudowanie SST, ale również sprzedaż MZK. Rozmowy te zakończyły się fiaskiem w kilka miesięcy po objęciu urzędu prezydenta przez Mariana Jurczyka. Obecnie budowa SST jest stale odkładana na za kilka lat. W budżecie na 2007 r. znów odżywa nadzieja na budowę SST, miasto przeznaczy w 2007 r. kilka milionów na wykup gruntów pod inwestycje, przygotowywanie specyfikacji przetargowych. Inwestycje planuje się realizować w latach 2007 – 2012 przy pomocy funduszy UE. Całość ma kosztować około 60 mln euro jednak środki z UE nie zostały jeszcze przyznane. W 2005 r. odżyła również koncepcja przesunięcia torowiska tramwajowego w rejonie alei 3 Maja bliżej Dworca Głównego. Zgodnie z przewidzianym już w 1995 r. studium utworzenia w Szczecinie dwóch linii SST, tramwaje miałyby ominąć ulicę Narutowicza by pojechać prosto Al. 3 Maja i skręcić w Czarnieckiego. W 2006 r. przygotowany ma być projekt. Termin realizacji inwestycji nie jest jednak znany. W latach 2007 r. – 2012 r. przy pomocy środków z UE w Szczecinie planuje się zakup nowoczesnych wagonów niskopodłogowych oraz przystosowanie torowisk. Cała inwestycja ma kosztować około 242 mln zł jednak środki na te inwestycje nie zostały jeszcze przyznane. Możliwe, że gdyby środki na ten cel rzeczywiście z Unii Europejskiej popłynęły, wybawiłoby to MZK ze znacznej części problemów i znacznie podniosło standard podróżowania tramwajami po Szczecinie. W latach 2007 – 2012 planowane są również inne większe modernizacje ulic oraz budowy nowych dróg z którymi wiązać będą się również modernizacje oraz budowy nowych torowisk tramwajowych, są to m.in.:

• Modernizacja torowiska w ciągu al. Bohaterów Warszawy (ukończono)
• Modernizacja ciągu ulic Arkońskiej i Niemierzyńskiej aż do skrzyżowania z ulicą Wojska Polskiego, do której ma być przedłużona linia tramwajowa. Jest to jedna z najbardziej oczekiwanych w Szczecinie inwestycji ponieważ pojawiają się kolejne groźby wstrzymania na tej ulicy ruchu tramwajowego, a poruszanie się samochodem ze względu na dużą ilość dziur jest bardzo utrudnione. (trwa)
• Przebudowa ulic Narutowicza i Potulickiej wraz ze zmianą przebiegu torowisk i remontem pętli tramwajowej Potulicka.
• Budowa ulicy o roboczej nazwie Nowoszeroka, która będzie przedłużeniem ulicy Taczaka – od skrzyżowania z ulicą Łukasińskiego do skrzyżowania z ulicą Wojska Polskiego i Spacerową. Przy realizacji inwestycji planuje się likwidacje pętli tramwajowej Krzekowo i przedłużenie istniejących linii tramwajowych do pętli na Szafera, która ma powstać w okolicach osiedla Zawadzkiego
• Klonowica. Linia tramwajowa w późniejszych latach z pętli przy Szafera ma również zostać przedłużona do ulicy Wojska Polskiego. Na pętle Szafera mają również zawitać Szybkie Tramwaje.
• Przebudowa i modernizacja pętli tramwajowej Pomorzany.

[edytuj] Linie

[edytuj] Trasy

Obecnie po Szczecinie kursuje 12 linii. Kolorem pomarańczowym oznaczone są linie kursujące na zmienionej trasie, a niebieskim czasowe:

Linia	Trasa
0	Brama Portowa - Plac Kościuszki - Pomorzany - Dworzec Główny PKP - Brama Portowa - Plac Żołnierza Polskiego - Plac Rodła - Plac Grunwaldzki - Plac Sprzymierzonych - Bohaterów Warszawy - Plac Sprzymierzonych - Plac Grunwaldzki - Plac Rodła - Brama Portowa Linia turystyczna, kursuje tylko w niedziele w sezonie wakacyjnym. Jej trasa jest zmienna.
1	Głębokie – Al. Wojska Polskiego – Plac Sprzymierzonych – Al. J. Piłsudskiego – Plac Grunwaldzki - Al. J. Piłsudskiego - Plac Rodła – J. Matejki – Plac Hołdu Pruskiego – Plac Żołnierza Polskiego – Plac Brama Portowa – Al. 3. Maja – G. Narutowicza – Potulicka
2	Dworzec Niebuszewo – E. Orzeszkowej – Boguchwały – A. Asnyka – H. Kołłątaja – Al. Wyzwolenia – Plac Rodła – Al. Niepodległości – Plac Brama Portowa – S. Wyszyńskiego – Energetyków - Gdańska - Basen Górniczy
3	Zobacz więcej w osobnym artykule: Linia tramwajowa nr 3 (Szczecin). Las Arkoński – Arkońska – Niemierzyńska – Z. Krasińskiego – Al. Wyzwolenia – Plac Rodła - Al. Niepodległości – Plac Brama Portowa – Dworcowa – Nowa – Dworzec Główny PKP – K. Kolumba – Z. Chmielewskiego – Smolańska – Pomorzany
4	Pomorzany – Al. Powstańców Wielkopolskich – Al. Piastów – Plac Kościuszki - Al. Piastów - Plac Sprzymierzonych – Al. J. Piłsudskiego - Plac Grunwaldzki - Al. J. Piłsudskiego - Plac Rodła - Plac Hołdu Pruskiego – Plac Żołnierza Polskiego – Al. Niepodległości – Plac Brama Portowa – Al. 3. Maja – G. Narutowicza – Potulicka Linia kursuje pn-pt od 7:30 do 18:00. Nie kursuje w dni świąteczne oraz w okresie wakacyjnym.
5	Stocznia Szczecińska – T. Firlika (z powrotem: Hutnicza) – S. Dubois – Parkowa – J. Malczewskiego – J. Matejki – Plac Rodła - Al. J. Piłsudskiego – Plac Grunwaldzki - Al. J. Piłsudskiego - Plac Sprzymierzonych – Al. Piastów – Jagiellońska – Al. Bohaterów Warszawy – A. Mickiewicza – Żołnierska – Krzekowo
6	Pomorzany – Smolańska – Z. Chmielewskiego – K. Kolumba – Dworzec Główny PKP – Nabrzeże Wieleckie – Jana z Kolna – Łady – Hutnicza (z powrotem: T. Firlika) – P. Stalmacha – F. Druckiego-Lubeckiego – Dębogórska – Wiszesława - Zajezdnia Golęcin Linia skrócona z powodu prac kanalizacyjnych. Dojazd do Gocławia zastępczą linią autobusową 806.
6bis	Pomorzany – Smolańska – Z. Chmielewskiego – K. Kolumba – Dworzec Główny PKP – Nabrzeże Wieleckie – Jana z Kolna – Łady – Hutnicza (z powrotem: T. Firlika) – Nocznickiego – P. Stalmacha – F. Druckiego-Lubeckiego – Ludowa Kursuje pn-pt w szczycie. Linia czasowo zawieszona.
7	Basen Górniczy – Gdańska – Energetyków – Most Długi – S. Wyszyńskiego – Plac Brama Portowa - B. Krzywoustego - Plac Kościuszki - Bohaterów Warszawy – A. Mickiewicza – Żołnierska – Krzekowo
8	Basen Górniczy – Gdańska – Energetyków – Most Długi – S. Wyszyńskiego – Plac Brama Portowa – B. Krzywoustego – Plac Kościuszki – W. Sikorskiego – Ku Słońcu – (z powrotem: Kwiatowa – Okulickiego – Ku Słońcu) - Gumieńce Wybrane kursy do Dworcowej.
9	Potulicka - G. Narutowicza - 3. Maja - Plac Brama Portowa - B. Krzywoustego - Plac Kościuszki - Bohaterów Warszawy - P. Wawrzyniaka - Al. Wojska Polskiego - Głębokie
11	Pomorzany Al. Powstańców Wielkopolskich – Al. Piastów – Plac Kościuszki - Al. Piastów - Plac Sprzymierzonych – Al. J. Piłsudskiego - Plac Grunwaldzki – Al. J. Piłsudskiego – Plac Rodła – J. Matejki – Parkowa – S. Dubois – Hutnicza (z powrotem: T. Firlika) – P. Stalmacha – F. Druckiego-Lubeckiego – Ludowa
12	Dworzec Niebuszewo – E. Orzeszkowej – Boguchwały – Asnyka – H. Kołłątaja – Al. Wyzwolenia – Plac Rodła – Al. J. Piłsudskiego – Plac Grunwaldzki - Al. J. Piłsudskiego - Plac Sprzymierzonych – Al. Piastów – Plac Kościuszki - Al. Piastów - Al. Powstańców Wielkopolskich – Pomorzany

[edytuj] Dane statystyczne

Linia	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
0	Brama Portowa	Trasa zmienna	Brama Portowa	Trasa zmienna	Trasa zmienna
	Czas podróży	Godziny kursowania	Bilet ulgowy	Bilet normalny	Ost. zmiana rozkładu
	Trasa zmienna	Trasa zmienna	Brak danych	Brak danych	Brak danych
1	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Głębokie Zajezdnia Pogodno	Pogodno Śródmieście	Potulicka	19,01 km.	12-24 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	35 min.	od 4:30 do 23:16	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07 r.
2	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Basen Górniczy	Basen Górniczy (Szczecin) Śródmieście Niebuszewo	Dworzec Niebuszewo	14,99 km.	12-24 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	25-26 min.	od 5:02 do 23:05	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07r.
3	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Pomorzany	Pomorzany Śródmieście Niemierzyn	Las Arkoński	17,48 km.	9-27 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	35min.	od 4:42 do 23:24	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.10.07r.
4	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Pomorzany	Pomorzany Śródmieście	Potulicka	14,99 km.	12 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	33min.	od 6:44 do 18:21	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.10.07r.
5	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Krzekowo	Krzekowo Pogodno Turzyn Śródmieście Grabowo	Stocznia Szczecińska	15,14 km.	12-24min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	30 min.	od 4:52 do 23:13	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.10.07r.
6	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Pomorzany	Pomorzany Grabowo Drzetowo Golęcino Gocław	Gocław	21,83 km.	12-24min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	36min.	od 4:58 do 23:23	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07r.
6bis	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Pomorzany	Pomorzany Grabowo Drzetowo	Ludowa	15,32 km.	11-13 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	26min.	od 4:47 do 16:15	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07r.
7	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Krzekowo	Krzekowo Pogodno Turzyn Śródmieście Basen Górniczy	Basen Górniczy	21,96 km.	4-24 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	34 min.	od 4:44 do 23:33	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07r.
8	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Gumieńce	Gumieńce Świerczewo Śródmieście Basen Górniczy	Basen Górniczy	10,84km.	10-24min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	33-34 min.	od 4:46 do 23:29	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	02.01.08r.
9	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Głębokie	Głębokie PogodnoTurzyn (Szczecin)|Turzyn]] Śródmieście	Potulicka	18,02 km.	12-24 min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	33-35 min.	od 4:55 do 23:06	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07r.
11	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Pomorzany	Pomorzany Śródmieście Grabowo Drzetowo	Ludowa	17,43 km.	12-24min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	35min.	od 4:26 do 23:23	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.10.07r.
12	Początek	Przez	Koniec	Długość	Częstotliwość
	Pomorzany	Pomorzany Śródmieście Niebuszewo	Dworzec Niebuszewo	13,83 km.	6-24min.
	Czas podróży	Godziny kursowania	Ceny biletów ulgowych	Ceny biletów normalnych	Ost. zmiana rozkładu
	28 min.	od 4:57 do 23:10	od 1,10 zł. do 2,20 zł.	od 2,20 zł. do 4,40 zł.	01.12.07r.

[edytuj] Szczecińskie Towarzystwo Miłośników Komunikacji Miejskiej (STMKM)

Drugim życiem szczecińskiej komunikacji są pojazdy zabytkowe oraz historyczne. Uratowane i remontowane siłami Szczecińskiego Towarzystwa Miłośników Komunikacji Miejskiej stanowią świadectwo swoich czasów. Pojawiają się na mieście w trakcie okazjonalnych przejazdów rocznicowych, wynajmów oraz w sezonie kursowania linii turystycznych. W związku z powstaniem 1 stycznia 2006 Muzeum Techniki i Komunikacji "Zajezdnia Sztuki" oraz dzięki współpracy miłośników, muzeum, dyrekcji MZK i władz miasta, spodziewać się należy coraz większej ich liczby.

[edytuj] Przypisy

[edytuj] Zobacz też

Komunikacja autobusowa w Szczecinie

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego
• Miejski Zakład Komunikacyjny
• Szczecińskie Towarzystwo Miłośników Komunikacji Miejskiej
• Historia Komunikacji Miejskiej w Szczecinie