Wacław Stachiewicz

Z Wikipedii

Wacław Teofil Stachiewicz (ur. 18 listopada ^[1] 1894 we Lwowie, zm. 12 listopada 1973 w Montrealu) – syn Teofila, lekarza, i Anieli z Kirchmayerów (stryjecznej siostry Kazimierza Kirchmayera, ojca Jerzego, brat Marii i Juliana, generał dywizji Wojska Polskiego, pisarz wojskowy.

Wacław Teofil Stachiewicz
'
Życie	generał dywizji
Data urodzenia	19 listopada 1894 Lwów
Data śmierci	12 listopada 1973 Montreal
Kariera
W służbie od	1914
Pełniona funkcja	szef Sztabu Głównego, szef Sztabu Naczelnego Wodza
Główne wojny i bitwy	wojna obronna 1939r., I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Spis treści 1 Młodość 2 Służba w Legionach Polskich i c. k. armii 3 Służba w Wojsku Polskim 4 Awanse: 5 Ordery i odznaczenia: 6 Bibliografia: 7 Źródła: 8 Przypisy

[edytuj] Młodość

Był uczniem V Gimnazjum mieszczącego się we Lwowie przy ulicy Wałowej. Jerzy Kirchmayer tak scharakteryzował przyszłego generała: „Wacek był tylko o rok starszy ode mnie. Delikatnego zdrowia, mniej przystojny od swego starszego rodzeństwa, wyróżniał się nieprawdopodobnymi postępami w naukach. Z roku na rok miewał na świadectwach tylko stopnie bardzo dobre i celujące z odznaczeniem. Stopień dobry uważałby za klęskę. Mówiono o nim, że jest najlepszym uczniem nie tylko w V gimnazjum, do którego uczęszczał, ale w ogóle w całym Lwowie. Wacek cierpiał na bóle głowy i wujostwo Teofilowie obawiali się, że powodem tego jest zbyt forsowna nauka. Dlatego byli radzi, ilekroć mogli go przywieźć na Pasieki. Bawiliśmy się wówczas w Indian, dzielnych Osagów i złych Pawnisiów, w Wołodyjowskich, Longinusów i Kmiciców. Były to kochane czasy”.

Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia w zakresie geologii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. W 1912 wstąpił do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, w którym ukończył szkołę podoficerską i niższą oficerską. Z racji posiadanego wykształcenia specjalizował się w wykorzystywaniu kartografii i topografii dla potrzeb wojskowych.

[edytuj] Służba w Legionach Polskich i c. k. armii

Po wybuchu I wojny światowej, w sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Dowodził plutonem w V batalionie 1 Pułku I Brygady Legionów. 9 października 1914 awansowany do stopnia podporucznika. Następnie na dwa miesiące oddelegowany do tworzenia struktur niepodległościowej organizacji na terenie Królestwa Polskiego. W lutym 1915 przeniesiony do 5 Pułku Legionów, w którym walczył na froncie dowodząc 4 kompanią. Został ranny w bitwie pod Konarami w maju 1915. W Legionach pełnił m.in. funkcje dowódcy batalionu i adiutanta (szefa sztabu) pułku. W marcu 1917 ukończył Kurs Oficerów Sztabu Generalnego przy Inspektoracie Polskich Sił Zbrojnych w Warszawie.

Po kryzysie przysięgowym w sierpniu 1917 został wcielony do armii austriackiej w stopniu sierżanta i odkomenderowany na front włoski. W marcu 1918 na rozkaz Komendanta Głównego POW, Edwarda Śmigłego-Rydza, zdezerterował z frontu i dotarł do Warszawy, gdzie objął stanowisko szefa sztabu Komendy Naczelnej nr I POW.

[edytuj] Służba w Wojsku Polskim

W odrodzonym Wojsku Polskim pełnił funkcje szefa Oddziału I i zastępcy szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa, oficera łącznikowego Naczelnego Dowództwa WP przy Dowództwie III Korpusu Armii Polskiej we Francji, szefa wydziału w Departamencie I Ministerstwa Spraw Wojskowych, szefa Sekcji Organizacyjnej w Oddziale I Sztabu MSWojsk. Podczas ofensywy sowieckiej, w maju 1920 został szefem Oddziału I, a następnie II Sztabu Armii Rezerwowej gen. Sosnkowskiego. Pełnił tam także funkcje oficera operacyjnego.

Po rozwiązaniu Armii Rezerwowej wrócił do ministerstwa jako szef Sekcji Organizacyjnej, a następnie Wydziału Organizacyjnego Oddziału I Sztabu Generalnego WP. W październiku 1921 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojennej (Ecole Superieure de Guerre) w Paryżu i staż liniowy we Francji. Do kraju wrócił w styczniu 1924. Objął stanowisko asystenta i wykładowcy taktyki Wyższej Szkoły Wojennej. W kwietniu 1926 objął stanowisko szefa Oddziału I Sztabu Generalnego, skąd w czerwcu 1927 został przeniesiony na stanowisko I oficera sztabu w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych. Następnie, został skierowany do służby liniowej. Od stycznia 1928 był dowódcą 27 Pułku Piechoty w Częstochowie. 28 stycznia 1929 mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie.

12 grudnia 1933 mianowany dowódcą 7 Dywizji Piechoty w Częstochowie.^[2] W styczniu 1935 awansowany do stopnia generała brygady. Była to ostania nominacja generalska podpisana przez Marszałka Piłsudskiego. Po objęciu przez gen. dyw. Edwarda Śmigłego-Rydza funkcji generalnego inspektora sił zbrojnych, Stachiewicz w czerwcu 1935 został powołany na funkcję szefa Sztabu Głównego WP. Na tym stanowisku podjął intensywne prace nad opracowaniem planu przebudowy i modernizacji wojska, nadzorował prace nad nowym planem mobilizacyjnym oraz koordynował prace nad planami wojny z Rosją i Niemcami (od 4 marca 1939).

W momencie wybuchu wojny automatycznie objął stanowisko szefa Sztabu Naczelnego Wodza, marsz. Rydza-Śmigłego. Po ewakuacji Naczelnego Wodza do Brześcia, gen. Stachiewicz pozostał w Warszawie do 9 września w celu koordynacji obrony linii środkowej Wisły, po czym dołączył do sztabu w Brześciu. Na rozkaz Naczelnego Wodza, 18 września 1939 przekroczył ze sztabem granicę rumuńską, gdzie został internowany w Stanic-Prahova koło Ploeszti. W styczniu 1940 uciekł z internowania i przez Bukareszt trafił do Jugosławii gdzie na rozkaz gen. Kukiela udał się do Algieru.

Na skutek nacisków gen. Sikorskiego został internowany przez władze francuskie w Algierze. 6 listopada 1943 został wezwany przez nowego Naczelnego Wodza, gen. Kazimierza Sosnkowskiego do Londynu, gdzie jednak przebywał do końca wojny bez jakiegokolwiek przydziału. Po wojnie, w grudniu 1946 został zdemobilizowany.

W grudniu 1948 przeniósł się do Kanady, do Montrealu, gdzie poświęcił się pracy pisarskiej i badawczej nad polskimi przygotowaniami do wojny. W 1964 został awansowany do stopnia generała dywizji. Zmarł w Montrealu 12 listopada 1973 i został tam pochowany.

Jego żoną była Wanda z d. Abraham (siostra gen. Romana Abrahama), miał dwóch synów (Bogdana i Juliusza) i córkę (Ewę).

Gen. Stachiewicz był oceniany przez przełożonych i historyków wojskowości jako jeden z najzdolniejszych oficerów operacyjnych Wojska Polskiego.

W 2004 został patronem Dyżurnej Służby Operacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

[edytuj] Awanse:

• chorąży 29.IX.1914
• podporucznik 5.III.1915
• porucznik 2.VII.1915
• kapitan
• major
• podpułkownik VI.1920 zweryfikowany ze starszeństwem z 1.VI.1919
• pułkownik Sztabu Generalnego 1.XII.1924 ze starszeństwem z 15.VIII.1924 i lokatą 31 (w 1931 r. lokata 23, w 1932 r. lokata 17)
• generał brygady 26.I.1935 ze starszeństwem z 1.I.1935 i lokatą 1^[3]
• generał dywizji 1.I.1964

[edytuj] Ordery i odznaczenia:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Niepodległości z Mieczami
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi
• Krzyż Kawalerski Legii Honorowej

[edytuj] Bibliografia:

• Wierności dochować żołnierskiej, Wydawnictwo Rytm, Warszawa 1998, ISBN 83-86678-71-2, 832.
• Pisma, Tom I: Przygotowania wojenne w Polsce 1935-1939, Instytut Literacki, Paryż 1977
• Pisma, Tom II: Rok 1939, Instytut Literacki, Paryż 1979
• Z relacji szefa Sztabu Naczelnego Wodza. Zasadnicze decyzje Naczelnego Wodza w ciągu kompanii wrześniowej W: Wrzesień 1939 w relacjach i wspomnieniach, wybór i oprac. Mieczysław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski, Wydawnictwo MON, Warszawa 1989, ISBN 83-11-07709-6, ss. 54-77

[edytuj] Źródła:

• Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991, s. 62
• Stawecki Piotr, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6, ss. 317-318
• Waldemar Strzałkowski, Życiorysy dowódców jednostek polskich w wojnie obronnej 1939 r., Stachiewicz Wacław Teofil (1898-1973) w: Jurga Tadeusz, Obrona Polski 1939, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990, wyd. I, ISBN 83-211-1096-7, ss. 823-824
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931
• Wrzesień 1939 w relacjach i wspomnieniach, wybór i oprac. Mieczysław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski, Wydawnictwo MON, Warszawa 1989, ISBN 83-11-07709-6, s. 52-53
• Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych
• Roczniki Oficerskie 1924, 1928 i 1932 rok
• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917,
• Jerzy Kirchmayer, Pamiętniki, Książka i Wiedza, Warszawa 1975, wyd. III, s. 33

Przypisy