1 Pułk Piechoty Legionów

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy 1 Pułku Piechoty Legionów. Zobacz też: 1 Pułk Piechoty - stronę ujednoznaczniającą.

Odznaka 1 Pułku Piechoty Legionów

1 Pułk Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego - oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Spis treści

1 Geneza
2 Wojna polsko-bolszewicka 1919/1920 r.
3 Okres międzywojenny
4 Wojna obronna 1939 r.
5 Święto pułkowe
6 Dowódcy pułku:
7 Oficerowie pułku:
8 Zobacz też:

[edytuj] Geneza

1 Pułk Piechoty Legionów był najstarszym pułkiem Wojska Polskiego II RP. Swoimi tradycjami nawiązywał do 1 Kompanii Kadrowej, która 6 sierpnia 1914 r. wkroczyła do Królestwa Polskiego z terenu Galicji oraz 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich, który uczestniczył w latach 1915-1917 w krwawych walkach pod Łowczówkiem, Tarłowem, czy Kostiuchnówką.

[edytuj] Wojna polsko-bolszewicka 1919/1920 r.

1 Pułk Piechoty Legionów został utworzony w listopadzie 1918 r. w okolicach Warszawy. Następnie brał udział w walkach z bolszewikami. W 1919 r. wyzwalał Wilno, walczył na Wileńszczyźnie i Białorusi. Zimą 1920 r. uczestniczył w walkach o Dyneburg. Na wiosnę brał udział w wyprawie na Kijów. Niestety kontrofensywa sowiecka zmusiła siły polskie do odwrotu. Pułk powstrzymywał m.in. oddziały 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego. Podczas sierpniowej ofensywy wojsk polskich wyzwolił Białystok (22 sierpnia), następnie walczył o Lidę. Walki zakończył 18 października pod Radoszkowicami. 3 grudnia 1920 roku sztandar pułku został udekorowany przez marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari V klasy.

[edytuj] Okres międzywojenny

W okresie międzywojennym Pułk stacjonował w Wilnie, w rejonie koszar przy ulicy Kalwaryjskiej. 1 listopada 1922 roku marszałek J. Piłsudski wręczył jego żołnierzom nowy sztandar. Był on ufundowany przez Stowarzyszenie Polskie miasta Meriden Coon w Stanach Zjednoczonych, dzięki staraniom księdza kapelana Franciszka Tyczkowskiego.

[edytuj] Wojna obronna 1939 r.

W końcu sierpniu 1939 roku 1 Pułk Piechoty Legionów pod dowództwem płk. dypl. Kazimierza Burczaka skoncentrował się w lasach między Bugiem i Narwią. Wchodził on w skład 1 Dywizji Piechoty Legionów gen. Wincentego Kowalskiego w ramach Grupy Operacyjnej "Wyszków". Pułk wraz z całą GO znajdował się w odwodzie Naczelnego Wodza. Nocą z 4 na 5 września odmaszerował w rejon Różana, gdzie stoczył pierwsze walki z Niemcami. W dniach 5–6 września bronił pozycji w rejonie Pułtuska. Następnie 7 września wycofał się na linię rzeki Bug. 8 września stoczył walkę pod Wyszkowem. Ponieważ zaszła groźba okrążenia, 10 września rozpoczął odwrót w kierunku Białej Podlaskiej. 11 września po zajęciu przez Niemców Kałuszyna oddziały 1 DP Leg. zostały okrążone. Rozpoczął się dwudniowy ciężki bój, podczas którego 1 Pułk Piechoty Legionów walczył m.in. z niemieckim pułkiem SS "Leibstandarte Adolf Hitler". W dniach 11-12 września stoczył walkę o Kałuszyn ponosząc ciężkie straty, następnie w dniach 13–14 września walczył pod Stoczkiem. 14 września nacierał na Trzciniec, aby otworzyć 1 DP Leg. drogę na południe Polski. W czasie tego natarcia poniósł tak ciężkie straty (m.in. ranny został dowódca Pułku płk K. Burczak), że przestał istnieć jako samodzielna jednostka. Resztki Pułku przeszły w rejon Chełma, gdzie została zreorganizowana 1 DP Leg. Następnie wzięły jeszcze udział w walkach w rejonie Tarnawatki i Antoniówki w dniach 23–24 września, gdzie skapitulowały wraz z pozostałymi jednostkami.

[edytuj] Święto pułkowe

6 sierpnia – rocznica wymarszu 1. Kompanii Kadrowej z Krakowa

[edytuj] Dowódcy pułku:

płk Józef Piłsudski IX-XII.1914
ppłk Edward Śmigły-Rydz XII.1914-VIII.1917
kpt. Julian Stachiewicz p.o. VIII-IX.1917
kpt. Julian Sas-Kulczycki p.o. 18.IX.1917 (tego dnia podpisał ostatni rozkaz pułkowy)
mjr Leopold Lis-Kula 28.II-7.III.1919
mjr Jan Kruszewski 12.III-4.VIII.1919
mjr Władysław Dragat p.o. 5.VIII.1919-20.II.1920
ppłk Jan Kruszewski 20.II-VII.1920
kpt. Zygmunt Wenda p.o. VIII.1920
płk Jan Kruszewski od 1.IX.1920-IX.1926 ( → dowódca piechoty dywizyjnej 1 DP Leg.)
płk Michał Pakosz 13.XI.1926-4.IV.1928 ( → dowódca piechoty dywizyjnej 1 DP Leg.)
ppłk dypl. Bolesław Krzyżanowski ( → I oficer sztabu Inspektoratu Armii gen. Stefana Dąb-Biernackiego)
ppłk dypl. Zygmunt Wenda
płk. dypl. Kazimierz Burczak

[edytuj] Oficerowie pułku:

[edytuj] Zobacz też:

p • d • e

Piechota II RP

Centrum Wyszkolenia Piechoty • Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych * Szkoła Podchorążych Piechoty

Dywizje piechoty: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21G • 22G • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30

Rezerwowe dywizje piechoty: 33 • 35 • 36 • 38 • 39 • 41 • 44 • 45 • 50 • 55 • 60

Pułki piechoty: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • 71 • 72 • 73 • 74 • 75 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 84 • 85 • 86 • 1 psph • 2 psph • 3 psph • 4 psph • 5 psph • 6 psph

Rezerwowe pułki piechoty: 93 • 94 • 95 • 96 • 97 • 98 • 114 • 115 • 116 • 133 • 134 • 135 • 144 • 145 • 146 • 154 • 155 • 156 • 159 • 163 • 164 • 165 • 178 • 179 • 180 • 182 • 183 • 184 • 201 • 202 • 203 • 204 • 205 • 206 • 207 • 208 • 209 • 216