Lotnisko Wilamowo

Z Wikipedii

Lotnisko Wilamowo – lotnisko sportowe w okolicy Kętrzyna, powstałe w 1935 r., noszące nazwę nieistniejącej miejscowości Wilamowo. Lotnicze tradycje w okolicach Kętrzyna sięgają 1910 r., a w 1929 r. przelatywał tędy sterowiec "Graf Zeppelin". Lotnisko usytuowane jest na wzniesieniu tworzącym rodzaj płaskowyżu, co znacznie ułatwia wznoszenie się samolotów.

Lotnisko powstało jako zaplecze dla kwatery głównej Hitlera "Wilczy Szaniec" (niem. Wolfsschanze) w Gierłoży. Lotnisko służyło do obsługi pasażerskiej kwatery Hitlera i kwatery "Anna" w Mamerkach, a także wchodziło w system ochrony zewnętrznej kwatery głównej i pozostałych kwater . Pasy startowe do obsługi pasażersko-towarowej kwatery Hitlera usytuowane były w części południowej lotniska. Były to dwa betonowe pasy przecinające się nawzajem tak, że tworzyły literę X. Pozwalało to na dostosowanie kierunków startów samolotów do kierunków wiejących wiatrów. Pas startowy po przedłużeniu oddano do użytku w grudniu 1941. Był on przystosowany do obsługi samolotów (w wersji pasażerskiej) Ju-52 i czteromotorowych Focke-Wulf 200 Fw Condor.

W części północno-zachodniej lotniska znajduje się 9 stojanek (rodzaj odkrytych hangarów) – nasypów ziemnych w kształcie podków, gdzie hangarowały myśliwce. Stojanki od góry przykrywane były siatkami maskującymi (siatki metalowe z liśćmi z tworzywa). Do stojanek było doprowadzone rurami paliwo. Od stojanek prowadzą betonowe drogi kołowania do pasów startowych, niezależnych od pasów startowych do obsługi pasażerskiej. Na lotnisku znajdowały się trzy duże hangary, które zostały wywiezione - jeden z nich to Hala sportowo-widowiskowa MOSiR w Mielcu. Na lotnisku był też pelengator, po którym pozostał podziemny schron. Współcześnie lotnisko posiada jeden hangar (o powierzchni jak hala sportowa w Mielcu) i powojenną stację paliw. (Nie wiadomo czy niemieckie zbiorniki paliwowe są gdzieś nadal na terenie lotniska).

Lotnisko było swoistym świadkiem historii XX w. Wielokrotnie korzystał z niego Hitler, a wcześniej wizytował je Göring. W lutym 1942 r. zaraz po starcie rozbił się samolot z Fritzem Todtem. W podróży Todtowi miał towarzyszyć Albert Speer, który wymówił się z tego lotu ze względu na zły stan zdrowia.

Po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 r. z tego lotniska odleciał do Berlina, samolotem typu "He 111", pułkownik Claus von Stauffenberg.

W 1945 r. Lotnisko Wilamowo przez kilka miesięcy wykorzystywane było przez Armię Radziecką, a później Wojsko Polskie, Instytut Lotnictwa i Polskie Zakłady Lotnicze Warszawa-Okęcie. Stanowiło bazę szkoleniową dla edukowanych w Karolewie pilotów agrolotnictwa.

6 października 1954 r. z Lotniska Wilamowo wystartował samolot z więźniem stanu Kardynałem Stefanem Wyszyńskim. Przewożono go z dotychczasowego miejsca zesłania w Stoczku Klasztornym do Prudnika w województwie opolskim.

Od 1998 r. lotnisko jest własnością prywatną, a użytkowane jest przez Aeroklub Krainy Jezior. Z lotniska korzystają także turyści przylatujący własnymi samolotami w celu zwiedzenia Wilczego Szańca.

W dniu 6 października 2001 r. na lotnisku odsłonięto tablicę upamiętniającą kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Lotnisko położone jest na terenie Gminy Kętrzyn, w prawo od drogi Kętrzyn-Giżycko.

[edytuj] Podróże lotnicze Hitlera z Wilczego Szańca

Podróże lotnicze Hitlera z Wilczego Szańca znane są z jego wylotów na front.

3 sierpnia 1941 – Wylot samolotem do Grupy Armii "Południe", do miejscowości Borysów i powrót na lotnisko Wilczego Szańca w tym samym dniu.
6 sierpnia 1941 – Wylot do Humania, do GA "Południe", odznaczenie marszałka Antonescu krzyżem rycerskim.
2 grudnia 1941 – Wylot do Połtawy, do GA "Południe", udział w naradzie.
1 lipca 1942 – Wylot do Połtawy i powrót w tym samym dniu.
3 lipca 1942 – Wylot do Połtawy w towarzystwie gen. Haldera i powrót w tym samym dniu.
- Czas przelotu do Połtawy w jedną stronę trwał 3 godziny i 40 minut.