Szczepan Baczyński
Z Wikipedii
Szczepan Baczyński | |
Data i miejsce urodzenia | 16 grudnia 1901 Warszawa, Polska |
Data i miejsce śmierci | 9 stycznia 1989 Warszawa, Polska |
Ważne role | |
Papkin w Zemście | |
Profil w bazie IMDb | |
Profil w bazie filmpolski.pl | |
Profil w bazie e-teatr.pl | |
Profil w bazie Filmweb.pl |
Szczepan Baczyński (wyst. też jako Stefan Baczyński; ur. 16 grudnia 1901 r. w Warszawie, zm. 9 stycznia 1989 r. tamże) - polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny, także dyrektor i kierownik artystyczny teatru oraz pedagog.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
W 1926 roku został absolwentem Oddziału Dramatycznego przy Konserwatorium Muzycznym w Warszawie, gdzie uczył się aktorstwa. Pracę w tym zawodzie rozpoczął w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy. W 1928 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie m.in. organizował na Żoliborzu pierwsze przedstawienia kukiełkowe przeznaczone dla najmłodszych widzów. Zapoczątkował w ten sposób działalność Teatru Baj.
W latach 1930-1932 grał w Teatrze Ateneum, a w następnym sezonie (1933/1934) - w Teatrze im. Stefana Żeromskiego. Współpracował wówczas również z Redutą - teatrem Juliusza Osterwy.
W roku 1934 został wysłany przez ówczesne Ministerstwo Spraw Zagranicznych na Łotwę. Tam był inspektorem kulturalno-oświatowym działającym w środowisku polonijnym.
Podczas II wojny światowej przebywał na Zachodzie. Był tam aktorem i reżyserem w zespołach teatralnych działających przy polskich jednostkach wojskowych - najpierw we Francji, potem również w Rumunii; walczył też na froncie. Następnie związany był z Teatrem Polskim utworzonym na obczyźnie, a kierowanym przez Zbigniewa Ziembińskiego (aktora i reżysera). Po kapitulacji Francji wyjechał do Londynu. W roku 1944 był kierownikiem Polskiej YMCA przy I Dywizji Pancernej, dowodzonej przez generała Mączka. Baczyński organizował koncerty dla żołnierzy (Francja, Belgia, Holandia). W maju 1945 roku nawiązał współpracę z wszechstronnie utalentowanym Leonem Schillerem. Wspólnie utworzyli Teatr Ludowy im. Wojciecha Bogusławskiego w Lingen (Niemcy), w którym dziedziną artystyczną kierował Schiiler, a Baczyński zajmował się sprawami organizacyjnymi, administracyjnymi.[1]
Pod koniec roku 1945 Baczyński powrócił do ojczyzny. Doprowadził do reaktywacji Teatru Baj, którego w latach 1946-1948 był dyrektorem i reżyserem. W tym czasie należał też do zespołu Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie (1947-48). W roku 1950 był dyrektorem wrocławskich Teatrów Dramatycznych, jednak rok później powrócił do stolicy. W latach 1951-1956 był aktorem teatrów warszawskich: Współczesnego i Narodowego, z kolei w latach 1956-1960 - dyrektorem Teatru Guliwer. W latach 1960-1972 należał do zespołu warszawskiego Teatru Polskiego.
Występował również w filmach i serialach telewizyjnych. Przez wiele lat wykładał też w warszawskiej PWST, a w latach 1950-1970 był jej prorektorem.
Zginął w wypadku ulicznym, wracając z nagrania.[2] Gdy przechodził przez jezdnię na pasach, potrącił go samochód.[3]
[edytuj] Spektakle teatralne
[edytuj] Role
[edytuj] Teatr Ateneum, Warszawa
- 1931 - Dom otwarty jako Malinowski (reż. Stanisława Perzanowska)
- 1931 - Gołębie serce jako Tragarz I (reż. S. Jaracz)
[edytuj] Miejskie Teatry Dramatyczne, Warszawa
- Teatr Mały
- 1947 - Cud świętego Antoniego jako Doktór (reż. Jerzy Kreczmar)
- Teatr Rozmaitości
- 1947 - Nie igra się z miłością jako Kuglarz (reż. Czesław Szpakowicz)
- 1948 - Romans z ojczyzną jako Adam Mickiewicz (reż. Eugeniusz Poreda)
- 1948 - Zemsta jako Papkin; Śmigalski (reż. Jerzy Leszczyński)
- Teatr Comoedia
- 1948 - Żeglarz jako Rzeźbiarz (reż. Zbigniew Koczanowicz)
[edytuj] Teatry Dramatyczne, Wrocław
- Teatr Kameralny
- 1949 - Niemcy jako Joachim Peters (reż. Maryna Broniewska)
- 1950 - Pieją koguty jako Słowo wstępne (reż. Czesław Staszewski)
- Teatr Popularny
- 1950 - Nowy Świętoszek jako Molier (reż. Stanisław Bugajski)
[edytuj] Teatr Współczesny, Warszawa
- 1950 - Wieczór Trzech Króli jako Valentino (reż. Erwin Axer)
- 1950 - Zwykła sprawa jako Murzyn windziarz (reż. E. Axer)
- 1952 - Trzydzieści srebrników jako Fredrick Selwin (reż. E. Axer)
- 1952 - Droga do Czarnolasu jako Szlachcic (reż. E. Axer)
- 1953 - Domek z kart jako Redaktor Karol Wiąz (reż. E. Axer)
- 1954 - Pensja pani Latter jako Eugeniusz Arnold (reż. E. Axer)
- 1955 - Ostry dyżur jako Piotr Dąbek (reż. E. Axer)
- 1956 - Kordian jako Oficer (reż. E. Axer)
- 1956 - Zaproszenie do zamku jako Kamerdyner Józef (reż. E. Axer)
- 1969 - Rodeo jako Ojciec Pawła (reż. Tadeusz Łomnicki)
[edytuj] Teatr Narodowy, Warszawa
- 1957 - Muchy jako Człowiek z tłumu (reż. E. Axer)
- 1957 - Żywa maska jako Jan, stary służący (reż. Jan Perz)
[edytuj] Teatr Polski, Warszawa
- 1960 - Kogut zawinił... jako Dzwonnik (reż. Zygmunt Hübner)
- 1960 - Wielki kram jako Krassus (reż. Andrzej Munk)
- 1961 - Śmierć gubernatora jako Robotnik V (reż. Kazimierz Dejmek)
- 1961 - Eryk XIV jako Stenbock (reż. Z. Hübner)
- 1962 - Król Lear jako Lekarz (reż. Z. Hübner)
- 1962 - Kremlowskie kuranty jako Inżynier Głagolew (reż. Jerzy Rakowiecki)
- 1962 - Kroniki warszawskie (reż. Mariusz Dmochowski)
- 1962 - Egmont jako Ryszard (reż. Z. Hübner)
- 1963 - Borys Godunow jako Karela (reż. Henryk Szletyński)
- 1963 - Droga przez świat (reż. M. Dmochowski)
- 1963 - Dziady jako Mistrz ceremonii (reż. Aleksander Bardini)
- 1963 - Gość jako Malarz; Rzeźnik (reż. Olga Koszutska)
- 1963 - Harfa traw jako Pastorowa (reż. Krystyna Skuszanka)
- 1963 - Bracia Karamazow jako Grzegorz (reż. Jerzy Krasowski)
- 1964 - Fiorenza jako Pierleoni (reż. K. Skuszanka)
- 1964 - ZOO czyli morderca... jako Emeryowany pułkownik (reż. K. Skuszanka)
- 1965 - Sonata widm jako Zmarły Konsul (reż. Jerzy Kreczmar)
- 1965 - Balladyna jako Pan Gryf (reż. Władysław Krzemiński)
- 1967 - Nawrócenie kapitana Brassbound jako Osman (reż. Andrzej Szafiański)
- 1967 - Jarmark jako Szambelan króla (reż. Jacek Woszczerowicz)
- 1967 - Nam nie drewno potrzebne... jako Łobok (reż. Ewa Bonacka)
- 1968 - Lilla Weneda (reż. August Kowalczyk)
- 1970 - Nocna eskorta jako Klaus (reż. Wanda Laskowska)
[edytuj] Teatr Telewizji
- 1959 - Akcja Wega jako Bonstetten (reż. E. Axer)
- 1960 - Łuczniczka (reż. Olga Lipińska)
- 1960 - Bajka noworoczna (reż. Stanisław Wohl)
- 1961 - Dom pychy i zawiści człowieka (reż. O. Koszutska)
- 1961 - W poszukiwaniu postaci scenicznych (reż. Bogdan Trukan)
- 1961 - Zygmunt August (reż. Tadeusz Byrski)
- 1962 - Środek nieba jako Pielęgniarz (reż. Adam Hanuszkiewicz)
- 1963 - Dym (reż. Ludwik Rene)
- 1964 - Frajer (reż. T. Byrski)
- 1965 - Zapiski majora Pycia jako Obywatel (reż. J. Krasowski)
- 1966 - Przyznaję się do winy jako Major (reż. Andrzej Konic)
- 1966 - Za kulisami (reż. Kazimierz Braun)
- 1968 - Yerma jako Zakonnik (reż. A. Bardini)
- 1972 - Kim jestem jako Dr Leland (reż. Stanisław Zaczyk)
- 1977 - Fortepian jako Gość (reż. Ignacy Gogolewski)
- 1977 - Przed burzą jako Lloyd George (reż. Roman Wionczek)
- 1981 - Wojna w Polszcze pospolita jako Dziad Dygudej (reż. Henryk Kluba)
[edytuj] Inscenizacje
[edytuj] Teatr RTPD "Baj", Warszawa
- 1946 - Historia cała o niebieskich...
- 1946 - Nowe szaty króla
- 1946 - Dwa Michały i świat cały
- 1947 - Leśne dziwy
- 1948 - Grymasela
- 1948 - O zajączku sprawiedliwym
- 1949 - Wilk, koza i koźlęta
- 1949 - Czarodziejski kalosz
[edytuj] Filmografia
- 1953 - Domek z kart jako Redaktor "Gazety Codziennej" (reż. E. Axer)
- 1953 - Cement w Trzech opowieściach jako Dyrektor kombinatu mającego dostarczyć cement (reż. Czesław Petelski)
- 1954 - Autobus odjeżdża 6.20 jako Zygmunt Batorski (reż. Jan Rybkowski)
- 1956 - Pożegnanie z diabłem jako Jan Łuczak, ojciec Antoniego (reż. Wanda Jakubowska)
- 1957 - Król Maciuś I jako Minister finansów (reż. W. Jakubowska)
- 1957 - Skarb kapitana Martensa jako Mechanik Szczepan Gawęda (reż. Jerzy Passendorfer)
- 1960 - Rzeczywistość jako Sędzia śledczy (reż. Antoni Bohdziewicz)
- 1961 - Wyrok jako Doktor Ścisłowski, sąsiad Celarskiej (reż. J. Passendorfer)
- 1662 - I ty zostaniesz Indianinem jako Pracownik stacji benzynowej (reż. Konrad Nałęcki)
- 1967 - Kiedy miłość była zbrodnią - Rassenschande (reż. J. Rybkowski)
- 1967 - Stawka większa niż życie jako Staruszek (reż. Janusz Morgenstern)
- 1973 - Wielka miłość Balzaka jako Hrabia Załuski, uczestnik wigilii u Hańskich (reż. Wojciech Solarz)
- 1975 - Kazimierz Wielki jako Janisław, arcybiskup gnieźnieński koronujący Kazimierza (reż. Ewa Petelska, C. Petelski)
- 1976 - Polskie drogi jako Proboszcz parafii księdza Andrzeja (reż. J. Morgenstern)
- 1976 - Zielone - minione... (reż. Gerard Zalewski)
- 1980 - Bez miłości jako Lekarz (reż. Barbara Sass)
- 1980 - Miś jako Leon Konar-Derwiński, tłumacz przysięgły (reż. Stanisław Bareja)
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
- 1955 - Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży
- 1955 - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1955 - Medal 10-lecia PRL
- 1964 - Zasłużony Działacz Kultury
- 1966 - Złota Odznaka za zasługi dla Warszawy
- 1974 - Medal 30-lecia PRL
[edytuj] Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑ http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/9300.html
- ↑ "Ekran" nr 25, 22.06.1989, wywiad z Zofią Dybowską-Aleksandrowicz.
- ↑ http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/9300.html