Flota Bałtycka
Z Wikipedii
Flota Bałtycka Marynarki Wojennej Federacji Rosyjskiej (ros. Балтийский флот ВМФ России) – związek operacyjny marynarki rosyjskiej, operujący na Morzu Bałtyckim.
Kwatera główna dowództwa Floty Bałtyckiej znajduje się w Kaliningradzie. Jej dowódcą od 2006 jest wiceadmirał Konstantin Sidienko. Dowódca Floty jest jednocześnie komendantem Kaliningradzkiego Rejonu Obronnego (Калининградский оборонный район), w skład którego wchodzą jednostki wszystkich rodzajów broni, stacjonujące w obwodzie kaliningradzkim. Dowódca Floty Bałtyckiej bezpośrednio podlega ministrowi obrony Federacji Rosyjskiej i szefowi Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej.
Miejscami stacjonowania Floty Bałtyckiej są bazy w Kronsztadzie, Bałtijsku (Pilawie) i Kaliningradzie. Jednak główne siły floty dyslokowane są w obwodzie kaliningradzkim, gdzie znajduje się jedyny niezamarzający rosyjski port bałtycki. Okrętem flagowym Floty Bałtyckiej jest niszczyciel rakietowy "Nastojczywyj" typu Sowriemiennyj.
Pod koniec lat 90. w skład tej floty wchodziło ok. 100 okrętów wojennych (3 krążowniki rakietowe typu Sława, 3 niszczyciele rakietowe typu Sowriemiennyj, 26 fregat rakietowych, 9 taktycznych okrętów podwodnych) oraz ok. 230 okrętów pomocniczych. Stan obecny floty nie jest znany. Dla osłony działań floty w obwodzie kaliningradzkim stacjonuje 25 000 żołnierzy, w tym piechoty morskiej, a w skład Grupy Lotnictwa Floty wchodzi 112 samolotów bojowych. 3 stycznia 2001 amerykański dziennik "The Washington Times" doniósł o przerzuceniu przez Rosjan do obwodu kaliningradzkiego dużej ilości taktycznej broni jądrowej[1]. Głowice jądrowe rakiet balistycznych i taktyczne pociski artyleryjskie są tu składowane jeszcze od czasów radzieckich. Wprowadzając nowe siły do wsparcia Floty Bałtyckiej (w tym rakiety krótkiego zasięgu uzbrojone w głowice nuklearne), Rosjanie wykorzystali fakt, że limit traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie nie dotyczy w ogóle jednostek tego typu, a układ o całkowitej likwidacji rakiet krótkiego i średniego zasięgu (INF) zakłada jedynie likwidację potencjału rakiet o zasięgu większym niż 500 km.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Flota bałtycka carstwa i cesarstwa rosyjskiego
Rosyjska flota bałtycka carstwa rosyjskiego została utworzona w czasie III wojny północnej przez cara Piotra Wielkiego w Lodejnoje Pole w latach 1702-1703. Pierwszym jej dowódcą został holenderski admirał Cornelius Cruys, którego w 1723 zstąpił hrabia Fiodor Apraksin. Od 1703 flota ta stacjonowała w bazie w Kronsztadzie. Początkowo składała się jedynie z wiosłowych galer i używana była do przeprowadzania desantu piechoty. W ten sposób wojska rosyjskie zdobyły m.in. Szlisselburg (1702). W 1724 cesarska flota bałtycka liczyła już 141 jednostek liniowych i kilkaset okrętów wiosłowych. Dla potrzeb kształcenia kadr, w Sankt Petersburgu otwarto pierwszą szkołę nawigacji, nazwaną w 1752 Morskim Korpusem Kadetów.
W czasie III wojny północnej flota ta przeprowadziła serię udanych rajdów, zdobywając Tallinn, Rygę, Helsinki i Turku. Pierwszym znaczącym zwycięstwem morskim floty bałtyckiej było rozbicie floty szwedzkiej w bitwach pod Gangutem w 1714 i Grengam w 1720. W czasie wojny siedmioletniej rosyjska flota bałtycka wspierała od strony morza działania wojsk rosyjskich w Prusach Wschodnich i na Pomorzu Zachodnim. W 1757 osłaniała zdobycie Kłajpedy, w 1761 przeprowadziła udaną blokadę Kołobrzegu. Zablokowała cieśniny duńskie, uniemożliwiając tym samym wpłynięcie na Bałtyk floty brytyjskiej. Podczas wojny rosyjsko-tureckiej 1768-1773, flota bałtycka wpłynęła na Morze Śródziemne i rozbiła w 1770 marynarkę turecką w bitwie pod Czesmą. W czasie wojny rosyjsko-szwedzkiej 1788-1790, po serii zwycięstw flota bałtycka poniosła sromotną klęskę w drugiej bitwie pod Svenskund w 1790. Rosjanie stracili w niej 9 500 marynarzy i jedną trzecią swej floty.
Brała udział w operacjach morskich na Morzu Śródziemnym w czasie wojny o niepodległość Grecji. Stoczyła z flotą turecko-egipską zwycięską bitwę pod Navarino w 1827. W czasie wojny krymskiej zablokowana w Zatoce Fińskiej przez połączoną flotę brytyjsko-francuską, osłaniała Sankt Petersburg.
W czasie wojny rosyjsko-japońskiej jednostki floty bałtyckiej zostały sformowane w II Eskadrę Pacyfiku pod dowództwem admirała Zinowija Rożestwienskiego. Formacja ta opłynęła Afrykę, Indie i Indochiny i 28 maja 1905 została doszczętnie rozbita przez flotę japońską w bitwie pod Cuszimą.
W czasie I wojny światowej, flota bałtycka została wycofana z wysuniętych baz w Tallinnie i Helsinkach do Kronsztadu. Zablokowana przez cesarską flotę niemiecką nie odegrała większego znaczenia.
[edytuj] Flota Bałtycka Marynarki Wojennej Rosji radzieckiej i ZSRR
Flota Bałtycka Marynarki Wojennej ZSRR (ros. Дважды Краснознамённый Балтийский флот Flota Bałtycka dwukrotnie odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru) – związek operacyjny marynarki radzieckiej istniejący w latach 1917-1991.
Marynarze tej floty wzięli czynny udział w rewolucji październikowej w 1917. Popierając bolszewików, stanowili najbardziej radykalny element tworzonych rad robotniczych i żołnierskich. Flota Bałtycka stoczyła wówczas na Bałtyku wiele starć z popierającą białych interwencyjną flotą brytyjską. Jednak już wkrótce wybuchło w 1921 powstanie w Kronsztadzie, zorganizowane przez rozczarowanych terrorem bolszewików marynarzy Floty Bałtyckiej.
Formacja ta wzięła udział w wojnie radziecko-fińskiej, ostrzeliwując fińskie baterie nadbrzeżne. Lotnictwo floty przeprowadziło bombardowanie cywilnej ludności Helsinek. W czasie II wojny światowej, okręty tej floty próbowały przełamać blokadę Leningradu, a garnizon Kronsztadu był wysuniętą placówką oblężonego miasta. Pod koniec wojny okręty podwodne tej floty zatopiły kilka wielkich niemieckich jednostek pływających, m.in. okręt-szpital MS "Wilhelm Gustloff", transportowce MS "Steuben" i MS "Goya".
W czasie zimnej wojny, wobec blokady cieśnin duńskich przez okręty wojenne państw NATO, Flota Bałtycka straciła swoje znaczenie strategiczne. W 1975 na fregacie Strożewoj, stacjonującej w Rydze, doszło do buntu marynarzy, którzy wystąpili przeciwko totalitarnym rządom Leonida Breżniewa. W październiku 1981 sowiecki okręt podwodny U 137 wpłynął do szwedzkiej bazy w Karlskronie, wywołując panikę w tym kraju.
[edytuj] Cele i zadania
W czasach zimnej wojny, doktryna wojenna ZSRR zakładała uderzenie zmasowanych sił konwencjonalnych wojsk radzieckich i państw Układu Warszawskiego na Europę zachodnią, połączone z użyciem taktycznej broni jądrowej dla zniszczenia wybranych celów wroga. Flota Bałtycka w założeniu miała wykonać uderzenie na cieśniny duńskie, w celu ich zablokowania i niedopuszczenia do wpłynięcia na Morze Bałtyckie okrętów podwodnych NATO, nosicieli rakiet balistycznych.
Jakkolwiek po upadku ZSRR Flota Bałtycka straciła swoje znaczenie wybitnie ofensywne to zgodnie z nową doktryną wojenną Rosji, w czasie hipotetycznego konfliktu zbrojnego Flota Bałtycka może dokonać wyprzedzającego uderzenia na wybrane cele. Prawdopodobnie zostanie użyta do zniszczenia jednostek pływających państw NATO na Morzu Bałtyckim. Według słów rosyjskiego ministra obrony Siergieja Iwanowa Flota Bałtycka stanowi wysuniętą pięść Rosji w Europie Środkowej.
Jednym z zadań Floty Bałtyckiej stał się udział w budowie Gazociągu Północnego na dnie Bałtyku i późniejsza jego ochrona. Okręty hydrograficzne tej floty mają wziąć udział w wyznaczaniu przebiegu tej linii, a bezzałogowe batyskafy będą układały jej instalacje.[2]
[edytuj] Skład i uzbrojenie
[edytuj] Siły morskie
Stanowią trzon Floty Bałtyckiej. Ich zadaniem jest neutralizacja okrętów podwodnych wroga na Morzu Bałtyckim i utrzymanie niezamarzających baz dla floty rosyjskiej. W chwili obecnej nie wydaje się by były w stanie samodzielnie opanować cieśniny duńskie. Liczą 112 okrętów wojennych.
- 3 krążowniki rakietowe typu Sława (w kodzie NATO: typ Slava)
- 3 niszczyciele rakietowe typu Sowriemiennyj (w kodzie NATO: typ Sovremennyy)
- 26 fregat
- 9 okrętów podwodnych
- ok. 230 okrętów pomocniczych.
[edytuj] Wojska rakietowe
Głównym ich zadaniem jest odstraszanie potencjalnego agresora. Na terenie obwodu kaliningradzkiego stacjonuje bliżej nie rozpoznana jednostka rosyjskich wojsk rakietowych, prawdopodobnie w sile brygady. Wojska rakietowy dysponują tutaj taktycznymi i taktyczno-operacyjnymi rakietami balistycznymi krótkiego zasięgu OTR-21 Toczka (w kodzie NATO: SS-21 Scarab) o zasięgu 70 km i OTR-21 Toczka-U o zasięgu 120 km. Wojska te uzbrojone są w nowoczesne systemy rakiet Iskander-E o zasięgu 400 km. Wszystkie one są uzbrojone w głowice nuklearne. Dla ochrony tych instalacji umieszczono zestawy przeciwlotnicze dalekiego zasięgu S-200 Wega. Poza tym stacjonują tam armatohaubice kal. 152 mm, strzelające amunicją nuklearną. W schronach przechowuje się też pewną ilość radzieckich pocisków Scud-B.
[edytuj] Siły lądowe
Ich zadaniem jest obrona wybrzeża, portów, stoczni i baz lotniczych przed ewentualnym desantem wroga. W krótkim czasie są gotowe do przejścia do działań zaczepnych w razie zagrożenia.
Resztki 11. Armii Gwardyjskiej sformowane w Siły Obrony Wybrzeża i Terytorium Floty Bałtyckiej, składające się z 7. Brygady Strzelców Zmotoryzowanych i 18. Dywizji Strzelców Zmotoryzowanych, wzmocnionych brygadą piechoty morskiej. Jak wynika z obserwacji ćwiczeń "Zapad-99", w razie konfliktu zbrojnego jednostki te prawdopodobnie połączą się z siłami wojsk rosyjskich stacjonującymi na Białorusi. Siły te w chwili obecnej liczą ok. 25 000 żołnierzy, są skadrowane i mają niepełne składy osobowe. Na Białorusi, w Wilejce, znajduje się Centrum Łączności Marynarki Wojennej, podległe dowództwu Floty Bałtyckiej.
[edytuj] Siły powietrzne
Głównie służą do zniszczenia okrętów podwodnych wroga, osłony powietrznej działań marynarki i utrzymania baz morskich i lotniczych do czasu nadejścia sił głównych. Duża liczba samolotów wielozadaniowych Su-24 i samolotów uderzeniowych Su-27, nosicieli pocisków nuklearnych o zasięgu operacyjnym 850 km świadczy o możliwości wyprowadzenia uderzenia taktyczną bronią jądrową aż po Ren. Zdjęcia satelitarne wskazujące na obecność tutaj bombowców strategicznych Tu-22M, świadczyły prawdopodobnie o chwilowym przebazowaniu ćwiczebnym.
- 689 Gv IAP i 288 OVP 64 – 64 myśliwców przechwytujących Su-27 baza Kaliningrad Czkałowsk
- 288 Samodzielna Eskadra Śmigłowców, składająca się z eskadr Mi-24 i Mi-8, Kaliningrad Czkałowsk
- 4 Samodzielny Pułk Morskiego Lotnictwa Szturmowego, wyposażony w samoloty Su-24, Czerniachowsk
- 396 OKPLVP (396 Samodzielna Eskadra Śmigłowców Pokładowych do Zwalczania Okrętów Podwodnych), wyposażony w 22 śmigłowce Ka-27 i 745. OPLVP (745 Samodzielna Eskadra Śmigłowców do Zwalczania Okrętów Podwodnych), wyposażony w w 15 śmigłowców Mi-14 i 5 Ka-25, baza Donskoje
- 263 Samodzielna Eskadra Mieszana (An-26 i Mi-8)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Obwód kaliningradzki w kontekście rozszerzenia Unii Europejskiej studium Ośrodka Studiów Wschodnich
- Grzegorz Gromadzki, Tadeusz Wróbel Strach przed niewiadomą Polska Zbrojna
Przypisy
- ↑ Bill Gertz, "Russia Transfers Nuclear Arms to Baltics," Washington Times, 3 January 2001, p. 1.
- ↑ Flota Bałtycka ochroni Gazociąg Północny Tvp.pl
