Język zarfatit
Z Wikipedii
צרפתית | |
Obszar | północna Francja, zachodnie Niemcy |
Liczba mówiących | język wymarły w XIV w. |
Ranking | poza rankingiem |
Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie *Języki romańskie **Języki zachodnioromańskie ***język zarfatit |
Pismo | hebrajski |
Status oficjalny | |
Język urzędowy | nigdzie |
Kody języka | |
ISO 639-1 | brak |
ISO 639-2 | zrp |
SIL | zrp |
W Wikipedii | |
Zobacz też: język, języki świata |
Zarfatit lub język żydowsko-francuski (צרפתית, fr.: zarphatic, tsarfatit) to język wymarły z grupy romańskich, używany przez Żydów w północnej Francji oraz w zachodnich Niemczech w okresie od XI w. do XV w. Rozwinął się z języka starofrancuskiego i zawierał niewiele zapożyczeń z języka hebrajskiego. Był zapisywany zmodyfikowanym alfabetem hebrajskim.
[edytuj] Historia
Nazwa tego języka pochodzi od hebrajskiego słowa Tzarfat= Francja. Istnieją teorie, że zarfatit był poprzednikiem języka jidysz wśród diaspory żydowskiej w Niemczech.
Pierwsze teksty w tym języku to glosy rabinów Rasziego i Mosze HaDarszana do Tory i Talmudu z XI w. Prześladowania i wygnania Żydów francuskich do Niemiec spowodowały zanik języka zarfatit we Francji i powstanie nowych ośrodków piśmiennictwa w tym języku w takich miastach zachodnich Niemiec jak Frankfurt nad Menem, Moguncja i Akwizgran. Zarfatit był tam używany aż do końca XIV w., kiedy został wyparty przez jidysz.
[edytuj] Cechy
Wyjątkową cechą języka zarfatit wśród języków diaspory żydowskiej jest zapisywanie samogłosek przy pomocy zapisu Nikkud. Inną cechą charakterystyczną jest mała ilość zapożyczeń z języka hebrajskiego, co w opinii niektórych językoznawców kwalifikuje zarfatit raczej jako dialekt języka starofrancuskiego (zapisywany innym alfabetem i z inną ortografią), niż jako odrębny język.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- (en) [1]
- (en) Ethnologue "Zarphatic"
wschodnioromańskie: arumuński • istrorumuński • meglenorumuński • rumuński
południoworomańskie: korsykański (gallurski) • sassarski • sardyński (kampidański, logudorski)
zachodnioromańskie: aragoński • asturyjski • auregnais † • burginioński • dalmatyński † • dgèrnésiais • emilijski • francuski • franko-prowansalski • friulski • galicyjski • gallurski (północnowschodniosardyński) • gaskoński • hiszpański • istriocki • jèrriais • judeo-portugalski † • judeo-włoski • kampidański (południowosardyński) • kataloński • ladino (judeo-hiszpański) • ladyński • langwedocki • liguryjski • limuzyński • logudorski (środkowosardyński) • lombardzki • lotaryński • mirandyjski • monegaski • neapolitański • normandzki • oksytański • owerniacki • piemoncki • pikardyjski • portugalski • prowansalski • rioplatense • romansz • sercquiais • sycylijski • szampański • szuadit † • walencki • waloński • wenecki • włoski • zarfatit †
¹ Łacina nie jest językiem romańskim, ale italskim i przodkiem wszystkich języków romańskich