4 Drezdeńska Brygada Pancerna

Z Wikipedii

4 Drezdeńska Brygada Pancerna – jednostka pancerna ludowego Wojska Polskiego sformowana w ramach 1 Korpusu Pancernego w 1944 roku

Spis treści 1 Historia 2 Skład i obsada personalna w latach 1944–1945 2.1 Skład: 2.2 Obsada personalna 3 Tradycje 4 Bibliografia: 5 Zobacz też

[edytuj] Historia

W związku z rozbudową Wojska Polskiego na terenach wyzwolonych w dniu 5 lipca 1944 roku wydany został rozkaz nr 00127 dowódcy 1 Armii WP o sformowaniu 1 Korpusu Pancernego, uzupełniony w dniu 15 lipca 1944 roku rozkazem nr 0153 w który ustalał, że do 1 września 1944 roku mają być sformowane trzy brygady pancerne wchodzące w skład korpusu, według etatów nr 010/500 – 010/506. Jedną z tych brygad miała być 4 Brygada Pancerna.

Jako miejsce formowania brygady wyznaczono wieś Osiekówka w pobliżu Berdyczowa. Faktyczne formowanie brygady rozpoczęło się w dniu 1 sierpnia 1944 roku z chwilą przybycia pierwszych oficerów. Od tego dnia rozpoczęto formowanie poszczególnych pododdziałów brygady i przystąpiono do szkolenia, choć dopiero 8 sierpnia otrzymano część uzbrojenia a także pierwsze transportery MK-1. W połowie sierpnia 1944 roku zapadła decyzja o przegrupowaniu 1 Korpusu Pancernego do rejonu Chełma i w dniu 19 sierpnia 1944 roku 4 Brygada Pancerna wyruszyła transportem kolejowym do Chełma, gdzie przybyła w dniu 24 sierpnia 1944 roku.

Brygada została zakwaterowana w miejscowości Zawadówka niedaleko Chełma. Tam też zaczęli przybywać poborowi z terenu Lubelszczyzny. Brygada otrzymała także sprzęt, choć dopiero w połowie stycznia 1945 roku do brygady zaczęły docierać czołgi T-34. W dniu 22 października 1944 roku odbyła się przysięga żołnierzy brygady. Szkolenie brygady trwało w rejonie Chełma do połowy lutego 1945 roku.

W dniu 20 lutego 1945 roku wydano rozkaz o przegrupowaniu brygady na zachód w rejon Krzyża i w dniu 22 lutego 1945 roku rozpoczęło się przegrupowanie, które zakończyło się w dniu 28 lutego 1945 roku, gdy brygada dotarła do miejscowości Trzebin. Jednak już 3 marca brygad ponownie została przegrupowana do miejscowości Głazów koło Myśliborza, gdzie zajęła pozycję obronne. Było to pierwsze zadanie bojowe brygady, a jej pododdziały wzięły udział w oczyszczaniu okolicznych lasów z ukrywających się grup żołnierzy niemieckich usiłujących przebić się na zachód.

W dniu 19 marca 1945 roku zapadła decyzja o kolejnym przegrupowaniu brygady w rejon Oleśnicy i w dniu 22 marca rozpoczęto jej przegrupowywanie. W dniu 25 marca 1945 roku zajęła ona pozycję obronne w rejonie Sokołowic. W dniu 7 kwietnia 1945 roku kolejny raz brygada rozpoczęła przegrupowanie kierując się w rejon Kliczkowa, gdzie dotarła 10 kwietnia. W dniu 15 kwietnia brygada została przegrupowana na pozycję wyjściowej tuż za linią frontu w rejonie Kuźnicy koło Jagodzina.

W dniu 17 kwietnia brygada wprowadzona została do walk w przełamaniu obrony nieprzyjaciela nad rzeką Weisser Schöps i kanałem Neu Graben, a po ich przełamaniu przystąpiła do walk o miasteczko Niesky, walki w rejonie którego prowadziła do 20 kwietnia. Następnie brygada rozpoczęła pościg za wycofującymi się wojskami niemieckimi w kierunku Drezna. W dniu 22 kwietnia dotarła na przedpola Drezna.

W dniu 22 kwietnia w związku z kontrofensywą niemiecką pod Budziszynem została wycofana spod Drezna i od 23 kwietnia walczyła w rejonie na północ od Budziszyna z nacierającymi wojskami niemieckimi. W walkach tych uczestniczyła do 5 maja 1945 roku, gdy ostatecznie załamała się kontrofensywa niemiecka.

Od dnia 7 maja 1945 roku brygada w składzie 1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego uczestniczyła w operacji praskiej 2 Frontu Ukraińskiego i w dniu 9 maja dotarła do miejscowości Česká Kamenice, gdzie zakończyła szlak bojowy.

W dniu 10 maja przegrupowała się do Mělnika, gdzie wzięła udział w defiladzie i w jego okolicach stacjonowała do 13 maja, po czym rozpoczęła przegrupowanie do Polski w rejon Ostrowa Wielkopolskiego, gdzie przebywała do czerwca 1945 roku.

W dniu 11 czerwca brygada rozpoczęła przegrupowanie do rejonu Cieszyna, gdzie od 13 czerwca rozpoczęła służbę na granicy polsko-czechosłowackiej. Służbę tę pełniła do końca lipca 1945 roku. Po czym została przerzucona do Opola, tam też w dniu 2 sierpnia 1945 roku otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo Krakowa.

W Opolu brygada przebywała do października 1945 roku a następnie została przerzucona do Tarnowa, gdzie przebywała do momentu przeformowania.

W dniu 6 lutego 1946 roku rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 033/org. brygada została rozformowana a na jej bazie utworzono 8 Pułk Czołgów i Artylerii Pancernej.

Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 597 z dnia 2 lipca 1946 roku 2 Brygada Pancerna została odznaczona Orderem Krzyża Grunwaldu kl. III i otrzymała nazwę Drezdeńskiej.

[edytuj] Skład i obsada personalna w latach 1944–1945

[edytuj] Skład:

• Dowództwo (74 oficerów i żołnierzy, 2 czołgi T-34/85, 3 transportery opancerzone MK-1)
  • kompania dowodzenia (1)
    • pluton łączności (1)
    • pluton rozpoznawczy (1)
    • pluton saperów (1)
    • pluton ochrony sztabu i regulacji ruchu (1)
    • pluton gospodarczy (1)
  • kompania przeciwlotniczych karabinów maszynowych (1)
    • pluton transporterów opancerzonych (3)
    • pluton karabinów maszynowych (1)
  • kompania technicznego zaopatrzenia (1)
    • pluton remontu maszyn bojowych i samochodów (1)
    • pluton robót specjalnych (1)
    • pluton dowozu amunicji (1)
    • pluton dowozu materiałów pędnych, części zapasowych i żywności (1)
  • pluton medyczno-sanitarny (1)
• Batalion czołgów (3) (175 żołnierzy, 21 czołgów T-34/85, 12 radiostacji, 16 samochodów)
  • pluton dowodzenia (1)
  • pluton zabezpieczenia bojowego (1)
  • pluton sanitarny (1)
  • kompania czołgów (2) (57 żołnierzy, 10 czołgów)
    • pluton czołgów (3)
• Batalion piechoty zmotoryzowanej (1) (474 żołnierzy, 18 ręczne karabiny maszynowe, 4 ciężkie karabiny maszynowe, 6 moździerzy kal. 82 mm, 4 armaty przeciwpancerne kal. 57 mm, 5 radiostacji, 36 samochodów)
  • kompania fizylierów (2)
    • pluton fizylierów (3)
    • pluton karabinów maszynowych (1)
  • kompania desantu czołgowego (1)
    • pluton fizylierów (3)
  • bateria armat przeciwpancernych (1)
    • pluton armat przeciwpancernych (2)
  • kompania moździerzy (1)
    • pluton moździerzy (2)

[edytuj] Obsada personalna

Dowództwo

Dowódca brygady

• p.o. ppłk Jan Wereszczagin (18 sierpnia 1944 – 25 października 1944)
• ppłk Paweł Stupin (25 października 1944 – 17 kwietnia 1945)(ciężko ranny)
• ppłk Jan Wereszczagin (17 kwietnia 1945 – 1946)

Zastępca dowódcy brygady do spraw liniowych

• mjr Jan Runkow (1 sierpnia 1944 – 1 sierpnia 1945)
• mjr Michał Syrow (1 sierpnia 1945 – ?)

Zastępca dowódcy brygady do spraw polityczno-wychowawczych

• por. Wacław Borowik (14 października 1944 – 3 stycznia 1945)
• por. Jan Małecki (3 stycznia 1945 – 20 maja 1945)
• kpt. Mikołaj Jachimowicz (20 maja 1945 – ?)

Zastępca dowódcy brygady do spraw technicznych

• mjr Aleksander Sztefan (1 sierpnia 1944 – 21 stycznia 1945)
• mjr Bronisław Pietruszkiewicz (21 stycznia 1945 – ?)

Szef sztabu

• ppłk Jan Wereszczagin (18 sierpnia 1944 – 1 maja 1945)
• ppłk Jan Saweliew (1 maja 1945 – 26 maja 1945)
• ppłk Wiktor Gołowlew (26 maja 1945 – ?)

Kwatermistrz

• mjr Sergiusz Markin (5 sierpnia 1944 – 20 marca 1945)
• ppor. Bernard Wiza (20 marca 1945 – ?)

Pododdziały podległe bezpośrednio dowództwu brygady

kompania dowodzenia – dowódca

• kpt. Ignacy Gardiejew (5 sierpnia 1944 – ?)
• ppor. Mikołaj Wasilenko (? – 16 czerwca 1945)
• por. Anatol Leonow (16 czerwca 1945 – 7 sierpnia 1945)
• ppor. Wacław Wrzesiński (7 sierpnia 1945 – ?)

kompania przeciwlotniczych karabinów maszynowych – dowódca

• kpt. Aleksander Jemielianow (22 września 1944 – 7 sierpnia 1945)
• kpt. Igor Kaprałow (7 sierpnia 1945 – 11 października 1945)
• ppor. Józef Węgrzynowski (11 października 1945 – 30 października 1945)
• por. Wiktor Sierpacz (30 października 1945 – ?)

kompania zaopatrzenia technicznego – dowódca

• por. Mikołaj Wereszczagin (5 sierpnia 1944 – 18 stycznia 1945)
• kpt. Wasyl Makarenko (18 stycznia 1945 – 11 marca 1945)
• kpt. Michał Nowosielcow (11 marca 1945 – ?)
• ppor. Tadeusz Omeluk (?)

1 batalion czołgów

Dowódca

• kpt. Aleksy Michałkow (10 sierpnia 1944 – 7 lutego 1945)
• mjr Aleksy Guszczyn (7 lutego 1945 – ?)

1 kompania czołgów – dowódca

• ppor. Aleksander Możejko (6 września 1944 – 19 października 1944)
• por. Timon Krukowski (19 października 1944 – ?)

2 kompania czołgów – dowódca

• ppor. Władysław Bogusławski (6 października 1944 – 8 marca 1945)
• kpt. Franciszek Górski (8 marca 1945 – ?)

2 batalion czołgów

Dowódca

• mjr Andrzej Rykow (10 sierpnia 1944 – 28 kwietnia 1945)
• kpt. Gleb Bolszakow (28 kwietnia 1945 – 27 września 1945)
• por. Wacław Feryniec (27 września 1945 – ?)

1 kompania czołgów – dowódca

• ppor. Czesław Popieliński (? – 11 kwietnia 1945)
• ppor. Konstanty Polikanow (11 kwietnia 1945 – ?)

2 kompania czołgów – dowódca

• chor. Jan Zelkowicz (6 października 1944 – 18 kwietnia 1945)
• chor. Janusz Sochor (18 kwietnia 1945 – ?)

3 batalion czołgów

Dowódca

• mjr Michał Syrow (10 sierpnia 1945 – 25 maja 1945)
• kpt. Szymon Bordon (25 maja 1945 – ?)

1 kompania czołgów – dowódca

• por. Franciszek Górski (7 września 1944 – 1 stycznia 1945)
• por. Aleksander Krawczenko (1 stycznia 1945 – 7 sierpnia 1945)
• kpt. Jefin Agarin (7 sierpnia 1945 – ?)

2 kompania czołgów – dowódca

• ppor. Jan Mazurek (6 października 1944 – 16 stycznia 1945)
• ppor. Tadeusz Dywański (16 stycznia 1945 – 15 kwietnia 1945) (poległ)
• ppor. Jakub Czernow (15 kwietnia 1945 – ?)

Batalion piechoty zmotoryzowanej

Dowódca

• kpt. Aleksy Kołosowski (1 sierpnia 1944 – 3 października 1944)
• kpt. Alfred Żmiczerewski (3 października 1944 – ?)

1 kompania fizylierów – dowódca

• ppor. Witold Rudnicki (? – 22 października 1944)
• ppor. Piotr Bielawski (22 października 1944 – 15 września 1945)
• ppor. Witold Putyński (15 września 1945 – ?)

2 kompania fizylierów – dowódca

• ppor. Wacław Wrzesiński (1 listopada 1944 – ?)

kompania desantu czołgowego – dowódca

• ppor. Anatol Krzywicki (23 września 1944 – 1 czerwca 1945)
• ppor. Edward Makula (1 czerwca 1945 – ?)

bateria armat przeciwpancernych – dowódca

• kpt. Aleksander Czechow (28 sierpnia 1944 – 5 października 1944)
• kpt. Igor Kaprałow (5 października 1944 – 9 września 1945)
• ppor. Wiktor Siepasz (9 września 1945 – ?)

kompania moździerzy – dowódca

• por. Aleksander Czechow (28 lipca 1944 – 30 listopada 1944)
• ppor. Jakub Koleśnikow (30 listopada 1944 – ?)

kompania rusznic przeciwpancernych – dowódca

• por. Stanisław Sowa (15 sierpnia 1944 – 24 września 1944)
• por. Anatol Krzywicki (24 września 1944 – 1 grudnia 1944)
• ppor. Bolesław Zimbowski (1 grudnia 1944 – 20 sierpnia 1945)
• por. Anatol Krzywicki (20 sierpnia 1945 – 10 września 1945)
• kpt. Ignacy Gardiejew (10 września 1945 – ?)

[edytuj] Tradycje

Tradycje 4 Drezdeńskiej Brygady Pancernej kultywuje 34 Brygada Kawalerii Pancernej z Żagania, która wywodzi się bezpośrednio z jednostek powstałych na bazie brygady.

[edytuj] Bibliografia:

• Kazimierz Kaczmarek, Czwarta pancerna (Z dziejów 4 Brygady Pancernej), wyd. MON, Warszawa 1970.
• Janusz Ledwoch, I Korpus Pancerny 1944-1945, ISBN 83-7219-120-4.

[edytuj] Zobacz też

• Bitwa pod Budziszynem