Bitwa na polach Pelennoru

Z Wikipedii

Bitwa Śródziemia
Bitwa na polach Pelennoru Wojna o Pierścień
Data	15 marzec 3019 rok Trzeciej Ery
Miejsce	Pelennor wokół Minas Tirith
Wynik	zwycięstwo wojsk Gondoru i Rohanu
Terytorium	Gondor
Walczące strony wojska Gondoru i Rohanu wojska Mordoru Dowódcy Théoden†, Éomer, Imrahil, Aragorn, Gandalf Biały Wódz Nazgûli†, Gothmog Siły około 12 000 co najmniej 45 000 Straty nieznane, lecz spore zniszczona większość oddziałów

Bitwa na polach Pelennoru – fikcyjna bitwa ze stworzonej przez J. R. R. Tolkiena mitologii Śródziemia.

Bitwa ta jest jedną z batalii mających miejsce w trakcie trwania akcji Władcy pierścieni. Jej przebieg opisano w jednym z rozdziałów Powrotu króla, trzeciej części powieści.
Plan jej przebiegu przedstawiła na jednej z map Karen Wynn Fonstad w swoim Atlasie Śródziemia.

• W angielskim oryginale – Battle of the Pelennor Fields
• Przekład Marii Skibniewskiej – Bitwa na polach Pelennoru
• Przekład Jerzego Łozińskiego – Bitwa na polach Pelennoru
• Przekład Marii i Cezarego Frąców – Bitwa na polach Pelennoru

Spis treści 1 Bitwa – przebieg według powieści 2 Liczebność walczących wojsk 3 Bitwa – przebieg według filmu 4 Gra planszowa 5 Przypisy 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Bitwa – przebieg według powieści

Bitwa na polach Pelennoru – wielka bitwa stoczona 15 marca 3019 roku Trzeciej Ery^[1], pomiędzy wojskami Gondoru i Rohanu a armią Mordoru podczas Wojny o Pierścień.

Tuż przed świtem 15 marca Wódz Nazgûli wjechał do Minas Tirith. Tylko Gandalf odważył się stawić mu czoło. Jednak wojska Mordoru nie zdołały zdobyć stolicy Gondoru, bowiem o pierwszych kurach zabrzmiały rogi nadciągających z odsieczą Rohirrimów. Łatwo wtargnęli oni na pola Pelennoru, ponieważ otaczający je mur (Rammas Echor) został zburzony przez orków. Jeźdźcy Rohanu natarli w trzech grupach:

• na prawej flance éoredy Wschodniej Marchii prowadzone przez Elfhelma
• w centrum Gwardia Królewska i jeźdźcy z Zaciągu Edoras pod wodzą Théodena oraz Éomera
• na lewym skrzydle oddziały Zachodniej Marchii Grimbolda.

Wiatr od Morza szybko rozegnał Ciemności nasłane przez Saurona, a w świetle słońca szarżujący Rohirrimowie zepchnęli zaskoczonych wrogów ku Anduinie. Opanowali całą północną połać Pelennoru i przerwali pierścień oblężenia wokół Minas Tirith.

Jednak na południe od miasta zgromadziły się nietknięte zastępy Mordoru, składające się z ludzi z Haradu. Théodenowi udało się jeszcze rozbić konnicę Haradrimów, lecz w tym momencie zaatakował Wódz Nazgûli, dosiadający skrzydlatej bestii. Rozproszył Gwardię Królewską i zabił Śnieżnogrzywego, rumaka Théodena, który przygniótł monarchę, przez co ten skonał kilka chwil później. Jednak także Wodza dosięgła zguba – w dramatycznym pojedynku księżniczka Éowina (która potajemnie również ruszyła na wyprawę), z pomocą hobbita Merry’ego Brandybucka, zabiła Upiora Pierścienia.

Tymczasem po zgonie Théodena, Éomer przejął dowództwo nad Rohirrimami. Ogarnięty szałem bojowym (był bowiem przekonany o śmierci swojej siostry) poprowadził swoich jeźdźców do desperackiej szarży na Haradrimów. Potężnym natarciem rozgromił ponownie wrogą jazdę i rozbił całkowicie ich piechotę. Jednak atak ten załamał się na linii olbrzymich mûmakili, wokół których skupili się południowcy.

Tymczasem z Minas Tirith wyszli do walki w polu wszyscy żołnierze Gondoru pod dowództwem księcia Imrahila. Piechurzy natarli na oddziały z Minas Morgul zebrane przy południowym murze miasta, natomiast kawaleria ruszyła na odsiecz Rohirrimom. Jednak w tym momencie nadciągnęły z Osgiliath rezerwowe oddziały Mordoru (głównie Easterlingowie i Variagowie) pod dowództwem Gothmoga. Część tych sił ruszyła, aby powstrzymać konnicę Gondorczyków, a druga część okrążyła (wraz z Haradrimami) Jeźdźców Rohanu, w odległości około mili od Harlondu. Éomer zebrał swoich podkomendnych na niewielkim pagórku, gdzie zamierzał bronić się do końca.

Wtem na Anduinie spostrzeżono flotę, kilkunastu okrętów o czarnych żaglach. Wszyscy początkowo sądzili, że to Korsarze z Umbaru i ostateczny cios, który przesądzi o wyniku bitwy na korzyść wojsk Saurona. Jednak wkrótce na jednym ze statków rozwinięto sztandar z godłem królów Gondoru – Białe Drzewo pod Siedmioma Gwiazdami i koroną na czarnym tle. Okazał się, iż to nadciągnął Aragorn II na czele Szarej Drużyny i sił lenników z południowych prowincji. Flota jego^[2] przybiła do Harlondu, a żołnierze zeszli z okrętów i zaatakowali Haradrimów od tyłu. Przebili się łatwo przez zaskoczonych nieprzyjaciół do Rohirrimów. Wkrótce połączone wojska Rohanu i Gondoru rozbiły wroga i zaczęły go spychać ku rzece. Batalia jednak trwała długo, aż do wieczora, bowiem większość oddziałów Saurona nie poddało się, tylko walczyło do ostatniego żołnierza. Jedynie garstce niedobitków udał się zbiec do Mordoru.

Bitwa na polach Pelennoru, niezwykle dramatyczna w przebiegu, ostatecznie zakończyła się zwycięstwem Rohirrimów i Gondorczyków. Ocaliła też od upadku Minas Tirith, a także ziemie położone na zachód od tego miasta. Najpewniej bowiem, gdyby została zdobyta stolica Gondoru, armie Saurona łatwo zalałyby inne regiony. Była to największa bitwa całej Wojny o Pierścień (jak i największa batalia całej Trzeciej Ery), choć trzeba zaznaczyć, iż nie przesądziła całkowicie o wyniku tego konfliktu.

[edytuj] Liczebność walczących wojsk

Liczebność wojsk biorących udział w tej bitwie jest znana jedynie częściowo. W wielu przypadkach można zdać się tylko na hipotetyczne wyliczenia.

• Wojska Rohanu – 6000 jeźdźców (było to największa siła Rohirrimów od czasów odsieczy Eorla; w bitwie poległo bądź zostało rannych 2000 spośród nich)^[3].
• Wojska Gondoru w Minas Tirith – od 5000 do 6000 żołnierzy (straty podobne zapewne jak u Rohirrimów)^[4].
• Oddział Aragorna – 1000 żołnierzy^[5].
• Armia Mordoru – od (minimum) 45000 żołnierzy^[6] do 30000 [samych] Haradrimów i wielkiej liczby Easterlingów, Variagów i orków^[7].

[edytuj] Bitwa – przebieg według filmu

W ekranizacji powieści (reżyseria Peter Jackson) przedstawiona została ta bitwa. Jest to jedna z najbardziej widowiskowych scen w filmie Powrót króla. Przebieg filmowej batalii odbiega jednak nieco od literackiego pierwowzoru.

W filmie Rohirrimowie pojawiają się na polach Pelennoru w momencie gdy orkowie wdzierają się do Minas Tirith (w wersji reżyserskiej, na DVD, gdy Wódz Nazgûli w pojedynku z Gandalfem zrzuca go z Cienistogrzywego i łamie jego różdżkę). Ich wspaniała szarża rozbija siły Mordoru. Jednak w momencie jak się zdaje pełnego zwycięstwa, od strony Osgiliath nadciągają Hardrimowie na mûmakilach. Jeźdźcy Rohanu szarżują na nich, lecz ponoszą znaczne straty. Tymczasem w Minas Tirith żołnierze Gondoru rozpaczliwie bronią się przed wrogami na jednym z wyższych poziomów miasta. Gdy król Théoden próbuje na nowo sformować swoich podkomendnych do walki, atakuje go Wódz, który jednak też ginie w pojedynku z Éowiną i Meriadokiem Brandybuckiem. Wtedy to pojawia się flota korsarska, lecz z okrętów do ataku na zaskoczonych orków ruszają Aragorn, Legolas, Gimli oraz Umarli z Dunharrow. Ostatecznie niszczą oni wszystkie wrogie oddziały.

W wersji reżyserskiej filmu dodano kilka nowych scen do bitwy.

[edytuj] Gra planszowa

W 1984 roku powstała strategiczna gra planszowa Bitwa na polach Pelennoru. Wydało ją wydawnictwo Encore (które wydało również Wojnę o Pierścień).

W skład gry wchodził 12 stronicowy podręcznik, opisujący zasady, oraz plansza heksogoniczna składająca się z 3924 pól, na których to zobrazowano pola Pelennoru, oraz miasto Minas Tirith wraz z okolicą. Na planszy uwzględnione są mury, bramy, skały i góry, tunele, szańce, lasy i zagajniki, oraz trzy drogi: do Rohanu, Minas Morgul i Pelargiru.

Rozgrywka odbywa się turowo (16 tur), podczas których gracze poruszają się swoimi żetonami po planszy i walczą (rozstrzygają specjalne statystyki, oraz rzuty kostką). Jeden z graczy dowodzi broniącymi się wojskami Gondoru i Rohanu, zaś drugi najeźdźcą (armie Saurona).

Kluczowe są tury 2 - posiłki dla wojsk Saurona, oraz 5 przybycie jeźdźców z Rohanu. Pod koniec gry następuje powrót króla kiedy to przybywa z odsieczą Aragorn. W grze pojawiają się różne postaci specjalne, takie jak Éomer czy Khamûl. Gandalf i Wódz Nazgûli mogą dodatkowo rzucać potężne czary. Z jednostek specjalnych trzeba wspomnieć o Grondzie, wielkim taranie jakiego w powieści J. R. R.Tolkiena używali orkowie. Oddziały są podzielone na łuczników, piechotę, kopijników, toporników, jazdę, kuszników, Uruk-hai, gwardię pałacową, mumakile, ciężką jazdę, trolle czy wreszcie łuczników konnych. Te same oddziały orków i ludzi mają różne statystyki.

Przeciętna rozgrywka może trwać od dwóch do pięciu godzin.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Wedle kalendarza hobbitów z Shire’u był to dzień 15 miesiąca Rethe. Jedynie z grubsza odpowiada on naszemu marcowi, bowiem hobbicki kalendarz nie jest tożsamy z naszym.
   Z kolei według kalendarza stosowanego w innych częściach Śródziemia (tzw. Kalendarz Namiestników) miesiąc ten zwał się Súlimë.
2. ↑ W Pelargirze Aragon zdobył 50 wielkich okrętów Korsarzy. Prawdopodobnym jednak jest, iż nie miał wystarczająco dużo ludzi, by obsadzić wszystkie okręty i do Harlondu przypłynął na czele mniejszej liczby statków.
3. ↑ Wszystkie te dane znajdują potwierdzenie w tekście Władcy pierścieni.
4. ↑ W tekście Władcy pierścieni podane jest że do Minas Tirith przez oblężeniem dotarło około 3000 żołnierzy z południowych prowincji. Karen Wynn Fonstad (w swoim Atlasie Śródziemia) hipotetycznie ocenia liczbę żołnierzy Gondoru w twierdzy, przed nadejściem posiłków, na około 2000. Sądzę że do tych liczb należy dodać jeszcze około 1000 – żołnierzy wycofanych z Osgiliath, Cair Andros i muru Rammas Echor. Należy pamiętać iż Gondorczycy ponieśli też pewne straty w czasie szturmu na miasto.
5. ↑ Tę hipotetyczną liczbę podaje Karen Wynn Fonstad w swoim Atlasie Śródziemia. Z tekstu Władcy pierścieni wynika jedynie, iż Szara Drużyna liczyła 36 osób. Wspomniane jest jednak, że Aragorn zaciągał ludność z nadmorskich prowincji Gondoru pod swoją chorągiew.
6. ↑ Tę hipotetyczną liczbę podaje Karen Wynn Fonstad w swoim Atlasie Śródziemia.
7. ↑ Cytat z Encyklopedii Śródziemia autorstwa Roberta Fostera (hasło Bitwa na polach Pelennoru).

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Plan bitwy
• Bitwa na polach Pelennoru (Alan Lee)
• Bitwa na polach Pelennoru (Abe Papakhian)
• Bitwa na polach Pelennoru (Andrzej Grzechnik)
• [1], [2], [3], [4], [5], [6] - zdjęcia scen z filmowej batalii (zarówno z wersji kinowej, jak i reżyserskiej)