Milton Friedman

Z Wikipedii

Milton Friedman (ur. 31 lipca 1912 w Nowym Jorku, zm. 16 listopada 2006 w San Francisco) – ekonomista amerykański, twórca monetaryzmu, laureat nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii 1976. Zdecydowany obrońca i propagator wolnego rynku. W książce "Kapitalizm i Wolność" proponował minimalizację roli rządu w gospodarce wolnorynkowej, w celu zapewnienia politycznej stabilności i wolności. Jego książka "Wolny wybór" odegrała wielką rolę w kształtowaniu postaw antysocjalistycznych.

[edytuj] Życiorys

Urodził się w rodzinie żydowskich imigrantów pochodzących z miejscowości Beregszász na Węgrzech (obecnie miejscowość ta leży w granicach Ukrainy i nosi nazwę Berehowe). Studiował na Rutgers University (stan New Jersey), następnie na Uniwersytecie w Chicago. Pracował w instytucjach rządowych (Komitet Zasobów Narodowych, Narodowe Biuro Badań Ekonomicznych, Departament Skarbu), w 1946 obronił doktorat na Columbia University. Od 1948 wieloletni profesor uniwersytetu w Chicago. Zaliczany do czołowych postaci chicagowskiej szkoły ekonomii.

Uznał podaż pieniądza za główny czynnik wpływający na poziom produktu narodowego brutto, inflacji przypisując jedynie rolę zjawiska pieniężnego; zalecał zwiększanie podaży pieniądza w tempie odpowiadającym wzrostowi produktu narodowego brutto, co miało zapewnić stabilizację gospodarczą. W latach 60. prowadził dyskusję nad koncepcją Negative Income Tax (NIT), (wypracowana przez Juliet Rhys-Williams w latach 40. XX wieku), czyli nad dofinansowaniem najniżej zarabiających, jako ważnym czynnikiem stabilności gospodarki. Jako zwolennik wolnej konkurencji sprzeciwiał się ingerencjom państwa w gospodarkę. W 1976 otrzymał nagrodę Banku Szwecji im. Alfreda Nobla za dokonania w zakresie analizy konsumpcji, historii i teorii monetarnej oraz za pokazanie złożoności polityki stabilizacji. Rok wcześniej Friedman przebywał w Chile, gdzie wygłosił serię wykładów na tematy gospodarcze; wkrótce rząd chilijski (pod kierownictwem generała Pinocheta) został wsparty wieloma doradcami ekonomicznymi z chicagowskiej szkoły ekonomii (grupę tych chilijskich ekonomistów nazwano Chicago Boys), a Nagroda Nobla dla Friedmana spotkała się z serią protestów przeciwników Pinocheta w Szwecji (sam Friedman nie współpracował z władzami chilijskimi).

Był członkiem zespołu doradców ekonomicznych prezydentów Nixona oraz Reagana, w 1988 został uhonorowany Prezydenckim Medalem Wolności oraz Narodowym Medalem Naukowym.

Zmarł 16 listopada 2006 roku w szpitalu w San Francisco. Przyczyną śmierci były problemy kardiologiczne.

[edytuj] Książki

Napisał między innymi:

• Essays in Positive Economics (1953)
• A Theory of the Consumption Function (1957)
• Kapitalizm i wolność (1962, wydanie polskie 1984)
• A Monetary History of the United States 1867-1960 (współautor, 1963)
• Wolny wybór (współautor, 1980, wydanie polskie 1996)
• Monetary Trends in the United States and the United Kingdom (współautor, 1982)
• Tyrany of the Status Quo (współautor, 1984)
• The Essence of Friedman (1984)
• Money Mischief (1992)

Niektóre prace napisał z żoną, Rose Friedman.

[edytuj] Zobacz też

Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów
z Miltona Friedmana

• Historia myśli ekonomicznej
• Wolny wybór

[edytuj] Źródła

• Beata Tarnowska (red.), Nagrody Nobla. Leksykon PWN, Warszawa 2001

[edytuj] Linki zewnętrzne

• "Free to Choose" by Milton Friedman – The legendary 1980's television show
• The role of government in education (en)

p • d • e

To hasło powiązane jest z serią Libertarianizm

Nurty: minarchizm • anarchokapitalizm • neolibertarianizm • paleolibertarianizm • geolibertarianizm • agoryzm

Libertarianie: Murray Rothbard • Karl Hess • Ludwig von Mises • Friedrich Hayek • Samuel Edward Konkin • Jay Albert Nock • Robert Nozick • Ayn Rand • Lew Rockwell • Hans-Hermann Hoppe • Jacek Sierpiński

Tematy powiązane: kapitalizm • liberalizm • wolność • wolny rynek • leseferyzm • szkoła austriacka • anarchoindywidualizm