9 Drezdeńska Dywizja Piechoty
Z Wikipedii
9 Drezdeńska Dywizja Piechoty - Związek taktyczny Wojska Polskiego (ludowego).
Dywizja została sformowana w okolicach Białegostoku z myślą o tworzonej 3 Armii Wojska Polskiego latem i jesienią 1944 roku. Jej dowódcą został płk Aleksander Łaski, a później (od 28 kwietnia 1945) płk Witold Popko.
Spis treści |
[edytuj] skład
- 26 Pułk Piechoty
- 28 Pułk Piechoty
- 30 Pułk Piechoty
- 46 Pułk Artylerii Lekkiej
- inne służby
6 października po rozwiązaniu 3 Armii WP, dywizja weszła w skład 2 Armii WP.
[edytuj] Działania bojowe
6 kwietnia 1945 r. Dywizja sforsowała Nysę Łużycką i uderzyła na niemieckie pozycje, zdobywając miejscowość Geheege. 28 pp pod koniec dnia został zatrzymany przez Niemców w miasteczku Horka. 26 pp po sforsowaniu Nysy Łużyckiej walczył o Rothenburg, zdobywając go wieczorem. 17 kwietnia 28 pp atakował Nieder Horka, a 26 pp Uhsmannsdorf, które zdobył. Następnie po półtoragodzinnej walce dywizja sforsowała Weisser Schops, po południu przekroczyła kanał Neu Graben i wieczorem jej natarcie zostało zatrzymane pod Niesky. 18 kwietnia wraz z 8 DP zdobyła Niesky i następnie 26 pp dotarł do Forstgen, a 30 pp zdobył Guttau. 19 kwietnia 26 pp i 30 pp dotarły do Szprewy i 30 pp zdobył przyczółek na drugim brzegu rzeki koło Klix. 20 kwietnia dywizja ruszyła do pościgu. Przed dywizją uderzała 3 BPanc. W rejonie Bolbritz oddziały te przejęły szosę Budziszyn-Drezno i opanowały miejscowości Goda i Dobronitz, oskrzydlając Budziszyn od północy. W dniach 21 i 22 kwietnia dalej trwał pościg za uchodzącym wrogiem i wieczorem 22 kwietnia dywizja podeszła do przedmieść Drezna i tu przeszła do obrony. 24 kwietnia została zaatakowana przez niemieckie oddziały z Drezna, które zaatakowały 26 pp i zdobyły Grossrohrsdorf. W mieście tym zginęło 138 żołnierzy pułku, a drugie tyle było rannych.
[edytuj] Okres powojenny
We wrześniu 1945 roku sztab dywizji stacjonował w Rzeszowie. W latach 1946 - 1947 Dywizja walczyła ze zbrojnym podziemiem na terenie Rzeszowszczyzny w ramach GO "Rzeszów".
Zgrupowanie z 9 DP w składzie 3, 4, 5, 14, 26, 28, 30 kombinowane pułki piechoty (łącznie ok. 2700 żołnierzy) brało udział w ramach GO "Wisła" w operacji wysiedlania ludności ukraińskiej i walkach z UPA (akcja "Wisła").
[edytuj] Skład i rozmieszczenie
1948
dowództwo - Rzeszów
- 26 pułk piechoty - Sanok
- 28 pułk piechoty - Przemyśl
- 30 pułk piechoty - Rzeszów
- 40 pułk artylerii lekiej - Jarosław
- 12 dywizjon artylerii przeciwpancernej - Łańcut
- 20 batalion saperów - Dębica
W składzie 12 KA (1952)
dowództwo - Rzeszów
- 29 batalion łączności - Rzeszów
- 26 pułk piechoty - Sanok
- 28 pułk piechoty - Przemyśl
- 30 pułk piechoty - Rzeszów
- 40 pułk artylerii lekiej - Jarosław
- 25 daplot - Jarosław
- 12 dywizjon artylerii przeciwpancernej - Przemyśl
- 20 batalion saperów - Łańcut
Przed przeformowaniem (1960)
dowództwo - Rzeszów
- 29 batalion łączności - Rzeszów
- 4 pułk piechoty - Kielce
- 14 pułk piechoty - Tarnów
- 30 pułk piechoty - Rzeszów
- 24 batalion czołgów - Sanok
- 40 pułk artylerii - Jarosław
- 25 dywizjon artylerii przeciwlotniczej - Jarosław
- 12 dywizjon artylerii przeciwpancernej - Przemyśl
- 13 batalion saperów - Dębica
[edytuj] Przeformowanie
Na początku lat 60. ubiegłego wieku dywizję głęboko skadrowano i przeformowano w zmechanizowany związek taktyczny - 9 Dywizję Zmechanizowaną.
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego : formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1965
Korpusy: 1 Korpus Piechoty • 2 Korpus Piechoty • 1 Korpus Armijny • 2 Korpus Armijny
Dywizje: 1 DP • 2 DP • 3 DP • 4 DP • 5 DP • 6 DP • 7 DP • 8 DP • 9 DP • 10 DP • Brygady: 1 BPZmot • 1 BZap • 2 BZap
Pułki : 1 pp • 2 pp • 3 pp • 4 pp • 5 pp • 6 pp • 7 pp • 8 pp • 9 pp • 10 pp • 11 pp • 12 pp • 13 pp • 14 pp • 15 pp • 16 pp • 17 pp • 18 pp • 25 pp • 26 pp • 27 pp • 28 pp • 29 pp • 30 pp • 32 pp • 33 pp • 34 pp • 35 pp • 36 pp • 37 pp • Batalion : 1 sbkob
Rodowód: Związek Patriotów Polskich * PSZ w ZSRR (1943-1944) * Armia Ludowa Instytucje centralne: Naczelne Dowództwo (1944) * Sztab Główny ND * Główny Sztab Formowania * Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień * Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy * Główne Kwatermistrzostwo Formacje: Piechota na froncie wsch. * Broń pancerna na froncie wsch. * Artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza * Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna: OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR * OdB WP wiosną 1945 * OdB WP w 1949 * OdB WP w okresie stalinizmu * OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. * OdB WP schyłku PRL
Działania bojowe: Bitwa pod Lenino * Przyczółek warecko-magnuszewski * Szarża pod Borujskiem * Bitwa o Kołobrzeg * GO Rzeszów * Akcja Wisła * GO Wisła * Operacja Dunaj
Stalinizm w wojsku: Główny Zarząd Informacji * Obława augustowska * Proces Tatar-Utnik-Nowicki * Proces generałów * Uroczysko Baran * Wojskowy Korpus Górniczy
Szkolnictwo wojskowe: ASG * WAP * WAT * WSOWOP * SOR * TOSWLot * COS WSW
Agenturalny Wywiad Operacyjny * Front Polski * Oddział II SG WP * Oficer polityczny * Viritim * Wojskowa Centrala Handlowa * Żołnierz Wolności