Połczyn-Zdrój

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°46' N 16°06' E53.7666667 16.1 (Połczyn-Zdrój)

Połczyn-Zdrój


Herb Połczyna-Zdroju	Flaga Połczyna-Zdroju

Dewiza: Salus publica superma lex

(Dobro publiczne najwyższym prawem)

Gmina
- rodzaj

Połczyn-Zdrój
miejsko-wiejska

Założono

ok. 1290

1337

7,21 km²

Położenie

53° 46' N
16° 06' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

8590
1190 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

0-94

Kod pocztowy

78-320

Tablice rejestracyjne

ZSD

Położenie na mapie Polski

Połczyn-Zdrój

TERC10
(TERYT)

4324416034

SIMC10

0950144

Miasta partnerskie

Templin

Controguerra

Urząd miejski³

pl. Wolności 3-4
78-320 Połczyn-Zdrój
tel. (094) 366-6100; faks (094) 366-6105

Strona internetowa miasta

Połczyn-Zdrój – miasto w woj. zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, położone nad rzeką Wogrą, wśród wzgórz morenowych na Pojezierzu Drawskim w tzw. Szwajcarii Połczyńskiej, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Połczyn-Zdrój, uzdrowisko lecznicze. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. koszalińskiego.

[edytuj] Historia

Najstarsze wzmianki o Połczynie (wówczas Palupe, późniejsza nazwa Poeczyn Zdrój) pochodzą z VI. W X był to już gród strażniczy ziemi białogardzkiej. W XIV książę Bogusław IV wybudował zamek, którego zadaniem była obrona przed Krzyżakami i Brandenburgią. Prawa miejskie uzyskał w 1337. Z tego właśnie roku pochodzi wzmianka w liście ówczesnego właściciela Połczyna, hrabiego Hassego von Wedla, do margrabiego brandenburskiego. W 1433, 1500 i 1601 miały miejsce wielkie pożary miasta, wywołane m.in przez Krzyżaków zmierzających w okolice Gdańska przeciwko wojskom polskim, husyckim i pomorskim. W 1515 miasto zostało ponownie lokowane, tym razem na prawie lubeckim przez ówczesnego właściciela miasta – Kurta von Manteuffela, co przyczyniło się do rozwoju gospodarczego.

W 1688 miejscowy tkacz odkrył źródło wody mineralnej, które w niedługim czasie stało się podstawą bazy uzdrowiskowej miasta. Do rozwoju uzdrowiska bardzo przyczyniło się otwarcie w 1897 połączenia kolejowego ze Świdwinem.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej w 1939 w Połczynie-Zdroju znajdowała się główna kwatera Grupy Armii Północ, jednej z grup armii Wehrmachtu, która zaatakowała Polskę 1 września 1939. Połczyn-Zdrój był pierwszym przystankiem specjalnego pociągu wodza III Rzeszy "F (od "Führer" - wódz) Amerika" (nazwa pochodzi od małej francuskiej miejscowości, gdzie Hitler stacjonował w czasie I wojny światowej). Wkrótce po wizycie Führera w Połczynie zbudowano jeden z największych ośrodków programu Lebensborn.

Zakład Lebensborn w Połczynie-Zdroju funkcjonował od kwietnia 1938 do lutego 1945 w obecnym położonym 2 km od centrum miasta sanatorium Borkowo, w którym dokonywano germanizacji dzieci głównie z polskich rodzin. Kierowane były do niego dzieci z „zakładów przejściowych” (między innymi z Kalisza i Bruszkowa), które wcześniej zakwalifikowano do zniemczenia w wyniku badań rasowych, zdrowotnych i psychologicznych. Personel placówki sprowadzony został z Bawarii. Istniały w nim trzy oddziały: kobiet ciężarnych, położniczy i małego dziecka. W zakładzie Lebensborn zmieniano dzieciom dane osobowe nadając im nową tożsamość – wydając nowy akt urodzenia zawierający nieprawdziwe dane. Obowiązywał całkowity zakaz używania języka polskiego oraz kontaktu z rodzicami lub krewnymi. Wprowadzony był również system kar. Po pewnym okresie czasu dzieci, które poczyniły zadowalające postępy w procesie germanizacji wywożone były do specjalnych ośrodków w głąb Niemiec, a następnie (lub też od razu) przekazywane do rodzin niemieckich. Proces germanizacji obejmował kilkuletnie dzieci. Identyczne procedury w połczyńskim zakładzie stosowano również wobec dzieci ukraińskich.

Do 1945 Połczyn-Zdrój nosił nazwę niem. Bad Polzin (nadaną w 1926).

[edytuj] Uzdrowisko

Tutejsze źródła – szczawy żelaziste – odkryto w 1688. Już w 1690 zbudowano dom dla kuracjuszy. W XVII i XVIII Połczyn był największym uzdrowiskiem na Pomorzu. Po odkryciu złóż borowiny w XIX nastąpił kolejny etap rozwoju uzdrowiska – liczba kuracjuszy zwiększyła się, powstały nowe domy zdrojowe, a w 1897 uruchomiono pierwsze połączenie kolejowe ze Świdwinem, zaś w 1903 ze Złocieńcem i Grzmiącą.

Tuż po II wojnie światowej wielki ośrodek szpitalno-rekonwalescencyjny dla żołnierzy. Potem powrót do tradycyjnej funkcji uzdrowiska.

[edytuj] Architektura

Zabytki chronione prawnie w mieście:

Stare Miasto powstało w XIV, przebudowywane XVIII-XIX
kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z połowy XIX wieku został zbudowany na miejscu gotyckiego z wykorzystaniem jego pozostałości (zachowane gotyckie okno w prezbiterium); wewnątrz płyta nagrobna biskupa Erazma Manteuffla z 1544.
pałac tzw. "Zamek" z przełomu XVII/XVIII wieku, wielokrotnie przebudowywany obecnie forma barokowa z gotyckimi piwnicami.
park zdrojowy założony w latach 1836-1839 z amfiteatrem (ul. Roosevelta i 1 maja),
dom z oficynami z 2. połowy XIX (ul. 5 marca 21),
zespół browaru wybudowany w latach 1824-25, przebudowany w XX wieloczłonowy budynek produkcyjny oraz dom właściciela, obecnie jest wytwórnią wód (ul. Piwna 10),
młyn wodny z początku XIX z kołem młyńskim o średnicy 12 metrów (zabytek klasy "0" (ul. Szosa Rąbińska 5).

[edytuj] Szkolnictwo

Na terenie miasta działają następujące szkoły:

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza
Gimnazjum Publiczne im. Mikołaja Kopernika
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica obejmujące m.in. liceum ogólnokształcące
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych

[edytuj] Administracja

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. W Radzie Miejskiej w Połczynie zasiada 15 radnych. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest Urząd Miejski przy Placu Wolności.

Burmistrzowie Połczyna-Zdroju:

Barbara Nowak (SLD) - od 2002

[edytuj] Połczynianie

Marek Kamiński - polarnik i podróżnik
Wacław Łukasz - rektor WSD w Koszalinie w latach 2003-2006
Sławomir Nitras - poseł PO
Zofia Wilczyńska - posłanka SLD
Stanisław Wziątek - poseł SLD
Andrzej Piotr Andrzejewski - generał dywizji Wojska Polskiego, zginął jako jeden z dwudziestu w katastrofie samolotu CASA C-295M w dniu 23 stycznia 2008.