1 Pułk Artylerii Ciężkiej (II RP)

Z Wikipedii

1 Pułk Artylerii Ciężkiej - oddział artylerii Wojska Polskiego okresu II RP.

Święto pułku - 7 września - na cześć utworzenia 1 pułku artylerii ciężkiej (Dz. Rozk. MSWojsk. nr 16 z 19 maja 1927 r. poz. 174). Do 1939 pułk stacjonował w Modlinie

Spis treści 1 Formowanie 2 Dowódcy pułku 3 Struktura pułku 4 Działania zbrojne 4.1 Wojna obronna 1939 4.1.1 Mobilizacja 4.1.2 Walki 5 Sztandar 6 Bibliografia 7 Zobacz też

[edytuj] Formowanie

Na mocy decyzji Naczelnego Dowództwa WP z 7 września 1921, na bazie 8 i 18 dywizjonu artylerii ciężkiej przystąpiono do formowania 1 pułku artylerii ciężkiej.

Pierwszym dowódcą pułku został płk Bronisław Kuczewski. Jego podstawowym zadaniem było szybkie i sprawne połączenie obu dywizjonów.

Do 1934 pułk składał się z 3 dywizjonów (6 baterii). Na wyposażeniu 1., 4. i 7 baterii znajdowały się armaty kal. 105 mm, a w bateriach 2., 5. i 8. haubice kal. 155 mm.

Rozkazem Departamentu Artylerii z 20 listopada 1934 doszło do częściowej reorganizacji pułku. Jednocześnie na uzbrojenie pułku trafiły 120 mm armaty wz. 78/09/31 będące do tej pory na wyposażeniu 1 pułku artylerii najcięższej z Góry Kalwarii.

[edytuj] Dowódcy pułku

• płk Bronisław Kuczewski - od 7 września 1921
• ppłk dypl. Stanisław Künstler - od 15 marca 1929
• ppłk Bolesław Dziubiński – od 21 czerwca 1931
• ppłk Adam Biskupski - od 16 czerwca 1932
• płk dypl. Marian Korewo – od 17 listopada 1934
• ppłk dypl. Edward Bagieński - od sierpnia 1939

[edytuj] Struktura pułku

• Dowództwo
• 1 dywizjon (3 baterie po 4 haubice kal. 155 mm)
• 2 dywizjon (2 baterie po 4 armaty kal. 120 mm)
• 3 dywizjon (2 baterie po 4 armaty kal, 105 mm)
• Kwatermistrzostwo
• pluton gospodarczy (w 1939 - bateria remontów)
• pluton łączności (w 1939 - bateria łączności)

[edytuj] Działania zbrojne

[edytuj] Wojna obronna 1939

[edytuj] Mobilizacja

Pułk był jednostką mobilizującą i formował dywizjony artylerii ciężkiej dla poszczególnych dywizji piechoty. W sierpniu 1939 zmobilizował:

• 8 dywizjon artylerii ciężkiej dla 8 Dywizji Piechoty
• 18 dywizjon artylerii ciężkiej dla 18 Dywizji Piechoty
• 46 dywizjon artylerii ciężkiej dla Odwodu Naczelnego Wodza
• 47 dywizjon artylerii ciężkiej dla Odwodu Naczelnego Wodza

Natomiast swoje etatowe pododdziały zaczął rozwijać do etatów wojennych w mobilizacji powszechnej 31 sierpnia 1939. Oba dywizjony rozwijały się w rejonach mobilizacyjnych - 1 dywizjon w okolicach wsi Wymysły, a 2 dywizjon we wsi Kosewo.

Mobilizacja przebiegała bez zakłóceń. 1 dac otrzymał 12 nowych armat kal. 105 mm wz. 29, zaś 2 dac 12 haubic kal. 155 mm wz. 17. W nocy z 3/4 września pułk zakończył przechodzenie na stopę wojenną.

[edytuj] Walki

Po zmobilizowaniu 1 pac wszedł w podporządkowanie Armii Modlin gen. Krukowicza.

4 września pułk wzmocnił przedmoście modlińskie. Poszczególne baterie zajęły stanowiska ogniowe na lewym brzegu Wisły, na południowy-wschód od Zakroczymia. Zadaniem pułku było zamknięcie ogniem kierunku północnego w pasie od Zakroczymia do Pomiechówka.

5 września pułk podporządkowany został dowódcy obrony Modlina, płk. Wacławowi Młodzianowskicmu.

Do 8 września pułk nie uczestniczył w walkach, a przygotowywał stanowiska ogniowe i punkty obserwacyjne. 1 pac miał wspierać obronę przedmościa Modlina i zamknąć ogniem zagrożone kierunki.

W tych dniach stwierdzono działanie silnej dywersji niemieckiej. Dywersanci niszczyli łączność przewodową pomiędzy stanowiskami ogniowymi a punktami obserwacyjnymi. Zorganizowano więc stałe patrole. W jedną z zasadzek zorganizowanych przez patrol wpadło 3 dywersantów. Zostali oni rozstrzelani.

[edytuj] Sztandar

Sztandar 1 pułku artylerii ciężkiej zatwierdzono Dodatkiem Tajnym nr 3 do Dziennika Rozkazów MSWojsk. Nr 3 z 17 lutego 1938 poz 21.

W narożnikach lewej strony płata umieszczono:

• wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej
• wizerunek Świętej Barbary
• Godło Płońska
• odznakę pamiątkową 1 pac

Napisy:

• górny - Wasinka 2.VI.1920 i Obgów 9.VII.1920
• dolny – Modlin 7.IX.1921
• lewy - Zorzanka 3.X.1919 i Połock 5.XI.1919
• prawy Warszawa-Modlin 13-17 VIII 1820 i Brody 25-26 VII 1920

[edytuj] Bibliografia

• Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Instytut Wydawnictw PAX. Warszawa 1990

[edytuj] Zobacz też