2 Pułk Strzelców Konnych (II RP)

Z Wikipedii

2 Pułk Strzelców Konnych - pułk kawalerii Wojska Polskiego II RP, uczestnik kampanii wrześniowej 1939, do czasu wojny mający garnizon w Hrubieszowie.

Spis treści 1 Historia Pułku do 1939 2 Działania wojenne w 1939 3 Kadra dowódcza pułku we wrześniu 1939 4 Bibliografia 5 Zobacz też

[edytuj] Historia Pułku do 1939

Za przodka 2 Pułku Strzelców Konnych można uznać 1 dywizjon 1 Pułku Szwoleżerów wchodzącego w skład Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera. Dywizjon ten został sformowany w 1918 we Francji i w dniu 26 kwietnia 1919 r. przetransportowany do Chełma. W maju tego roku został wysłany na front polsko-rosyjski i następnie wziął udział w wielu walkach z Armią Czerwoną - głównie z konnicą gen. Siemiona Budionnego. W październiku 1920 dywizjon otrzymał nazwę 2 Pułk Strzelców Konnych i został mu przydzielony garnizon w Hrubieszowie.

Pierwszym dowódcą pułku został płk Bohdan Aleksander Rudolpf, po nim stanowisko to w lutym 1921 objął ppłk Antoni Długoborski. Początkowo w skład pułku wchodziła drużyna dowódcy, 2 szwadrony liniowe i pluton ciężkich karabinów maszynowych, z czasem ilość szwadronów zwiększyła się do trzech. W 1937 pułk przeszedł największą reorganizację: stał się częścią Wołyńskiej Brygady Kawalerii, a w jego skład zaczęły wchodzić 4 szwadrony liniowe, szwadron zapasowy, szwadron ciężkich karabinów maszynowych, szwadron gospodarczy, pluton kolarzy, pluton łączności i pluton działek przeciwpancernych. Do 31 sierpnia 1939 dowódcą był płk Roman Niementowski, po nim stanowisko objął ppłk Józef Mularczyk.

[edytuj] Działania wojenne w 1939

W ramach mobilizacji Wołyńska BK weszła w skład Armii Łódź i znajdowała się na jej lewym skrzydle, na styku z Armią Kraków, w rejonie Kłobucka. Zadaniem brygady było odpieranie ataków silnie skoncentrowanych tutaj niemieckich wojsk pancernych i opóźnianie ich marszu w głąb kraju. 2 Pułk Strzelców Konnych znalazł się w odwodzie brygady.

1 września 1939 Wołyńska BK wzięła udział w Bitwie pod Mokrą. 2 Pułk Strzelców Konnych, który stanowił odwód, do walki wszedł ok. godz. 15⁰⁰ biorąc udział w kontrataku przeciwko atakującej polskie pozycje niemieckiej 5 Dywizji Pancernej. Dwa działka przeciwpancerne z pułku, pod dowództwem wachmistrza Jana Bonieckiego, oddelegowane na pierwszą linię już od samego początku bitwy brały udział w walce.

Po zakończeniu Bitwy pod Mokrą Brygada wycofała się z rejonu nadgranicznego. Podczas wycofywania się miało miejsce przeoczenie, w wyniku którego 2 Pułk Strzelców Konnych został otoczony i odcięty od reszty sił Brygady. Dzięki słusznym decyzjom ppłk. Mularczyka po kilkugodzinnych walkach pułk wyszedł z okrążenia i dołączył do reszty polskich sił.

W nocy z 3 na 4 września został zorganizowany "wypad na Kamieńsk" - żołnierze pułku zaatakowali zakwaterowanych i śpiących Niemców, zniszczyli kilkanaście czołgów i cystern, zabili ok. 100 żołnierzy wroga. Stary po stronie polskiej to 4 osoby, które po akcji nie odnalazły drogi powrotnej do reszty jednostki.

W dniu 7 września pułk toczył ciężkie walki w rejonie Żeromina i Kruoszowa. Tego samego dnia wraz z całą brygadą rozpoczął odwrót w kierunku Andrespola. W nocy z 9 na 10 września pułk osiągnął Puszczę Kampinoską, a następnie wyruszył w kierunku Modlina. Później wszedł w skład Grupy Operacyjnej gen. Władysława Andersa i wraz z nią rozpoczął marsz w kierunku południowej Lubelszczyzny. 20 września Grupa znalazła się na terenie Roztocza. 2 Pułk Strzelców Konnych w dniach 21-23 września brał udział w walkach w południowej części powiatu zamojskiego.

23 września pułk rozlokował się we wsi Dominikanów. Tutaj został zaskoczony przez niemiecką kolumnę pancerną i rozbity. W czasie działań wojennych poległo 85 żołnierzy i 4 oficerów jednostki.

[edytuj] Kadra dowódcza pułku we wrześniu 1939

• Dowódca - pułkownik Józef Mularczyk
• Zastępca dowódcy - major Włodzimierz Łączyński
• Adiutant - rotmistrz Roman Sulimir
• Dowódca plutonu łączności - porucznik Kazimierz Manikowski
• Oficer ordynansowy - podporucznik Jerzy Bańkowski
• Oficer żywnościowy - podporucznik Stanisław Piotrowski
• Oficer broni - podporucznik Jankowski (imię nieznane)
• Oficer oświaty - podporucznik Jan Dobraczyński
• Oficer ds. gospodarczych - podporucznik Stefan Grabski
• Lekarz medycyny - kapitan Marian Lisowski
• Lekarz weterynarii - porucznik Bolesław Kędzierski
• Płatnik - podporucznik Feliks Petruczynik
• Kapelan - ksiądz Józef Śliwa
• Dowódca I szwadronu - rotmistrz Stanisław Glasser
• Dowódca II szwadronu - porucznik Tadeusz Rogatko
• Dowódca III szwadronu - porucznik Tadeusz Gierasieński
• Dowódca IV szwadronu - porucznik Antoni Czernysiewicz (od 25 sierpnia, poległ 3 września)
• Dowódca szwadronu ckm - rtm. Tadeusz Kohaut

[edytuj] Bibliografia

• Stanisław Piotrowski (oficer żywnościowy pułku) -W żołnierskim siodle, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1982

[edytuj] Zobacz też