Mazowiecka Brygada Kawalerii

Z Wikipedii

Jan Karcz, dowódca MBK

Mazowiecka Brygada Kawalerii (Mazowiecka BK) – wielka jednostka kawalerii Wojska Polskiego.

[edytuj] Okres międzywojenny

Mazowiecka Brygada Kawalerii powstała 1 kwietnia 1937 z przeorganizowania 1 Brygady Kawalerii. Jej dowództwo stacjonowało w Warszawie. Skład:

1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego – Warszawa;
7 Pułk Ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego – Mińsk Mazowiecki;
11 Pułk Ułanów Legionowych im. Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza – Ciechanów;
4 Pułk Strzelców Konnych Ziemi Łęczyckiej – Płock;
1 Dywizjon Artylerii Konnej im. gen. Józefa Bema – Warszawa;
2 Szwadron Pionierów – Warszawa;
1 Szwadron Łączności – Warszawa.

1 Pułk Szwoleżerów

7 Pułk Ułanów Lubelskich

11 Pułk Ułanów

4 Pułk Strzelców Konnych

[edytuj] Udział w wojnie obronnej 1939 r.

Mazowiecka Brygada Kawalerii pod dowództwem płk. dypl. Jana Karcza wchodziła w skład Armii "Modlin". 1 września broniła pozycji koło Mławy w kierunku na Przasnysz (prawe skrzydło reduty mławskiej), na który nacierała niemiecka 12 Dywizja Piechoty gen. por. Ludwiga von Leyena. Broniła odcinka rubieży w okolicach Chorzel i Krzynowłogi Małej, zabezpieczając skrzydło 20 Dywizji Piechoty płk. dypl. Wilhelma Liszki-Lawicza przed obejściem przez Niemców i atakiem od tyłu. Zagrożona okrążeniem w nocy wycofała się na drugą linię obrony od wsi Rudno Jeziorowe, Łoje, Łanięta aż niemal po Drążdżewo. Obronę odcinka zachodniego stanowiły 11 Pułk Ułanów i 3 Batalion Strzelców. Jego 1 kompania obsadziła bardzo istotne dla obrony wzgórze 190,5 na wysokości Moraw Wielkich. Niemcy nacierali od rana niemal na całej linii. Po południu zepchnęli kompanię strzelców ze wzgórza, co zagrażało polskiej linii obrony. Dowództwo nakazało jego odbicie. Skierowano tam kilka pododdziałów z 11 Pułku Ułanów i 3 Batalionu Strzelców oraz szwadron tankietek. Natarcie było zacięte. Polskie tankietki dostały się pod silny ostrzał niemieckiej artylerii, która rozbiła 5 wozów. Natarcie zostało przerwane przez dowódcę pułku. Nocą Brygada wycofała się na kolejną linię opóźniania – za Przasnysz. Jej odejście odsłoniło prawe skrzydło 20 Dywizji Piechoty w okolicy Rzęgnowa, gdzie wlały się niemieckie wojska. 3 września Brygadę zaatakowała niemiecka Dywizja Pancerna "Kempf" gen. mjr. Wernera Kempfa i 1 Brygada Kawalerii płk. Kurta Feldta. Po walkach pod Rostkowem i Dobrzankowem została odrzucona na południe od Przasnysza.

Bug pod Wyszkowem- miejsce walk brygady

4 września wycofywała się w kierunku Pułtuska. Tego dnia została przydzielona do 5 Dywizji Piechoty gen. bryg. Juliusza Zulaufa miała bronić linii Narwi.

7 września otrzymała rozkaz wycofania się za Bug przez wyznaczone przeprawy. Z niewiadomych przyczyn Brygada skierowała się jednak na most w Wyszkowie. 8 września obsadziła linię od Wyszkowa do Serocka. Następnie wycofywała się na Kałuszyn i Mińsk Mazowiecki. 11 września pod Czernikiem prowadziła walkę z niemiecką 11 Dywizją Piechoty gen. por. Maxa Bocka, nacierającą na Mińsk Mazowiecki. Następnie Brygada miała osłaniać działania 1 DP Leg. gen. bryg. Wincentego Kowalskiego. W walkach tych została rozproszona. Jej resztki weszły w skład Frontu Północnego gen. dyw. Stefana Dęba-Biernackiego i razem z nim skapitulowały 26 września.

[edytuj] Skład Brygady 1 września 1939

Dowództwo i sztab Brygady:
- dowódca Brygady – płk dypl. Jan Karcz
- zastępca dowódcy Brygady – płk Mikołaj Prus-Więckowski
- szef sztabu – mjr dypl. Marcin Freyman
- kwatermistrz – rtm. dypl. Antoni Landowski
- komendant Kwatery Głównej – rtm. Bohdan Juszkiewicz
Szwadron Sztabowy – dowódca por. Władysław Kornecki
1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego – dowódca płk dypl. Janusz Albrecht
7 Pułk Ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego – dowódca ppłk Marian Skrzynecki
11 Pułk Ułanów Legionowych im. Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza – dowódca ppłk Władysław Mączewski
3 Batalion Strzelców – dowódca ppłk Marian Wieroński
1 Dywizjon Artylerii Konnej im. gen. Józefa Bema – dowódca ppłk Tadeusz Pietsch
11 Dywizjon Pancerny – dowódca mjr Stefan Majewski
Bateria Artylerii Przeciwlotniczej Motorowa Nr 81 typ "B" – dowódca ppor. Stefan Pawłowski (podporządkowana dowódcy 20 DP)
1 Szwadron Kolarzy – dowódca mjr Edward Śniegocki
2 Szwadron Pionierów – dowódca mjr Józef Zdanowicz-Zemsta
1 Szwadron Łączności – dowódca kpt. Bronisław Rybiński
Samodzielny Pluton Karabinów Maszynowych Nr 1 – dowódca NN
Pluton Konny Żandarmerii Nr 1 – dowódca kpt. Władysław Włodzimierz Sobczyk
służby:
- Poczta Polowa nr 81
- Sąd Polowy nr 41
- Drużyna Parkowa Uzbrojenia nr 141
- Park Intendentury nr 141
- 81 Pluton Sanitarny Konny
Zgrupowanie taborów:
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 141
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 142
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 143
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 144
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 145
- Kolumna Taborowa Kawalerii nr 146
- Warsztat Taborowy nr 141
Ośrodek Zapasowy Mazowieckiej BK w Garwolinie – dowódca płk Tadeusz Komorowski

p • d • e

Kawaleria II RP

Dywizje jazdy: DJ • 1 • 2 • Brygady jazdy: I • II • III • IV • V • VI • VII • VIII • IX • X

Dywizje kawalerii: 1 • 2 • 3 • 4 • Samodzielne BK: 2 • 3 • 5 • 6 • 8 • 9 • Brygady kawalerii: I • IV • VII • VIII • X • XI • XII • XIII • XIV • XV • XVI • XVII • XVIII • Brygady kawalerii (1929-1936): Brygady 2 DK • BK Brody • BK Wilno • BK Kraków • BK Stanisławów • BK Rzeszów • BK Hrubieszów • BK Baranowicze • BK Białystok • BK Poznań • BK Równe • BK Suwałki • BK Toruń

Brygady kawalerii 1939: Mazowiecka BK • Kresowa BK • Wileńska BK • Suwalska BK • Krakowska BK • Podolska BK • Wielkopolska BK • Pomorska BK • Nowogródzka BK • Wołyńska BK • Podlaska BK

Jednostki improwizowane w 1939: DK Zaza • Zbiorcza BK • Rezerwowa BK • BK "Edward" • BK "Plis"

Pułki szwoleżerów: 1 • 2 • 3 • Pułki ułanów: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • Pułki strzelców konnych: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10