1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego
Z Wikipedii
1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego - polski pułk kawalerii, brał udział w kampaniach poczynając od 1918 po kampanię wrześniową w 1939.
Pułk stacjonował w Warszawie. Tradycyjnie wystawiał Oddział Reprezentacyjny Wojska Polskiego w okresie międzywojennym, zaś jego 2 szwadron stanowił Szwadron Przyboczny Prezydenta RP.
Spis treści |
[edytuj] Tradycja
Pułk nawiązywał do tradycji 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Szwoleżerów Gwardii cesarza Napoleona I oraz 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich Beliny.
[edytuj] Miejsce postoju
Warszawa - koszary przy Łazienkach Królewskich (obecnie ulica 29 listopada) dziś w obiektach stacjonuje 10 Pułk Samochodowy im. mjr. Stefana Starzyńskiego.
[edytuj] Barwy i święto pułku
- Proporczyk srebrny z wąskim amarantowym paskiem pośrodku
- Otok amarantowy
- Lewy naramiennik obszyty czarnym sznurkiem - znak żałoby po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego
Święto pułku: 10 grudnia (rocznica bitwy pod Dołhobyczowem w 1918)
[edytuj] Formowanie
Początek organizacji pułku datowany jest na październik 1918, a inicjatywa utworzenia należała do oficerów byłego 1 Pułku Ułanów Legionowych Polskich w Warszawie - w tym głównie do rotmistrza Gustawa Orlicz-Dreszera.
Pierwsza nazwa pułku to 1 Pułk Ułanów; organizacja była oparta na wzorcach legionowych, nowym domem szwoleżerów wybrano Ziemię Chełmską. W skład nowosformowanego pułku wchodziły 4 szwadrony (3 szwadrony szwoleżerów w Chełmie, Hrubieszowie i Włodawie oraz szwadron karabinów maszynowych w Hrubieszowie).
Pułk jako jedyny w całym wojsku, posiadał na stanie konie o umaszczeniu srokatym. Oczywiscie nie w szwadronach bojowych ale jednostkowo tylko z przeznaczeniem dla buńczuka i proporca dowódcy.
[edytuj] Działania zbrojne
[edytuj] W kampanii wrześniowej
W kampanii 1939 wziął udział w składzie Mazowieckiej Brygady Kawalerii (Armia "Modlin").Początkowo walczył na wysuniętej pozycji obronnej, a następnie w rejonie Przasnysza. Od 5 do 7 września bronił linii Narwi w rejonie Pułtuska i Serocka, a następnie wycofał się na linię Bugu.
Pułk od 11 września w dwóch grupach. Mniejsza (dowódca, szwadron liniowy, szwadron ckm w GO gen. Andersa, kapitulowała 3 października. Większa grupa (3 szwadrony liniowe) poszła na wschód Polski, gdzie 2 października poddała się Sowietom.
[edytuj] Obsada personalna 1 września 1939
- dowódca pułku - płk dypl. Janusz Albrecht
- zastępca dowódcy pułku - mjr Aleksander Hrynkicwicz
- II zastępca dowódcy pułku - mjr Aleksander Szalikaszwili
- kwatermistrz - mjr Mieczysław Bigoszewski
- adiutant por. Witold Marian Tarnowski
- oficer ordynansowy i informacyjny - ppor. Jan Kazimierz Kochański
- oficer broni - chor. Ryszard Czubowicz
- dowódca szw. gosp. - por. rez. Edward Ledóchowski
- oficer żywnościowy - por. rez. Stanisław Karol Jacobson
- płatnik - kpt. int. Grzegorz Jung
- lekarz - mjr dr med. Stefan Tarnawski
- lekarz wet. – kpt. lek. wet. Piotr Bylina
- kapelan - ks. Jan Słoniński
- dowódca plutonu łączności - ppor. rez. Stanisław Jastrzębski
- dowódca plutonu kolarzy- por. Ryszard Jerzy Trętowski
- dowódca drużyny pionierów - ppor. rez. Mieczysław Czyhiryn
- dowódca plutonu ppanc. - por. Bohdan Pawłowicz
- dowódca 1 szwadronu -rtm. Ludwik Bieńkowski
- dowódca 1 plutonu -por. Stanisław Arkadiusz Dejewski
- dowódca 2 plutonu -ppor. Witold Kazimierz Ostrowski
- dowódca 3 plutonu -ppor. rez. Tadeusz Topolnicki
- dowódca 2 szwadronu - rtm. Franciszek Flalau
- dowódca 1 plutonu- ppor. Zbigniew Henryk Zieliński
- dowódca 2 plutonu - ppor. rez. Andrzej Manteuffel
- dowódca 3 plutonu - pchor. Józef Przybyszewski
- dowódca 3 szwadronu - por. Stefan Andrzej Orpiszewski
- dowódca 1 plutonu - por. Witold Weli Hoźman Mirza Sulkiewicz
- dowódca 2 plutonu - ppor. Marian Nitecki
- dowódca 3 plutonu - ppor. Tomasz Libiszowski
- dowódca 4 szwadronu - rtm. Roman Chruszczcwski
- dowódca 1 plutonu - por. rez. Michał Jaworski
- dowódca 2 plutonu - -ppor. Andrzej Lucjan Janiszewski
- dowódca 3 plutonu - por. rez. Tadeusz Staszewski
- dowódca szwadronu ckm - rtm Kazimierz Pereświet-Słltan
- dowódca 1 plutonu - ppor. Józef Mossakowski
- dowódca 2 plutonu - por. rez. Michał Bylina
- dowódca 3 plutonu - ppor. Alfred Steinkeller
[edytuj] Dowódcy pułku
- rotmistrz/mjr Gustaw Orlicz-Dreszer - 5 listopada 1918 - 29 kwietnia 1920
- rotmistrz Jan Głogowski - 29 kwietnia 1920 - 25 maja 1920
- major Gustaw Orlicz-Dreszer - 25 maja 1920 - 25 czerwca 1920
- rotmistrz/major Jan Głogowski - 25 czerwca 1920 - 15 sierpnia 1920
- mjr dypl. Jerzy Grobicki - 15 sierpnia 1920 - 8 maja 1921
- podpułkownik Jan Głogowski - 8 maja 1921 - 30 września 1926
- podpułkownik dypl. Bolesław Wieniawa-Długoszowski - 30 września 1926 - 26 października 1928
- ppłk dypl. Jan Karcz - 26 października 1928 - 2 października 1931
- pułkownik dypl. Antoni Trzaska-Durski - 2 października 1931 - 29 maja 1937
- płk dypl. Janusz Albrecht - 29 maja 1937 - 29 września 1939
[edytuj] Żurawiejka
Szwoleżery kręcą głową,
Chcą być Gwardią Narodową.
Siedzą sobie tak w Warszawie.
Przy kieliszku i przy kawie.
Zawsze dumny z szefa swego,
To szwoleżer Piłsudskiego.
Z adiutantów i lekarzy,
Ma Warszawa pułk gówniarzy.
[edytuj] Zobacz też
Dywizje jazdy: DJ • 1 • 2 • Brygady jazdy: I • II • III • IV • V • VI • VII • VIII • IX • X
Dywizje kawalerii: 1 • 2 • 3 • 4 • Samodzielne BK: 2 • 3 • 5 • 6 • 8 • 9 • Brygady kawalerii: I • IV • VII • VIII • X • XI • XII • XIII • XIV • XV • XVI • XVII • XVIII • Brygady kawalerii (1929-1936): Brygady 2 DK • BK Brody • BK Wilno • BK Kraków • BK Stanisławów • BK Rzeszów • BK Hrubieszów • BK Baranowicze • BK Białystok • BK Poznań • BK Równe • BK Suwałki • BK Toruń
Brygady kawalerii 1939: Mazowiecka BK • Kresowa BK • Wileńska BK • Suwalska BK • Krakowska BK • Podolska BK • Wielkopolska BK • Pomorska BK • Nowogródzka BK • Wołyńska BK • Podlaska BK
Jednostki improwizowane w 1939: DK Zaza • Zbiorcza BK • Rezerwowa BK • BK "Edward" • BK "Plis"
Pułki szwoleżerów: 1 • 2 • 3 • Pułki ułanów: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • Pułki strzelców konnych: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10
Dywizjony Artylerii Konnej 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • (8)14
Rodowód: Armia Polska we Francji • Armia Wielkopolska • Legiony Polskie • Samoobrona Litwy i Białorusi • Wojsko Litwy Środkowej
Bronie i formacje: Piechota • Kawaleria • Artyleria • Bronie pancerne • Lotnictwo • Marynarka Wojenna • Korpus Ochrony Pogranicza • Obrona Narodowa
Bunt Żeligowskiego • Centrum Wyszkolenia Sanitarnego • Centrum Wyszkolenia Saperów • Centrum Wyszkolenia Łączności • Centrum Wyszkolenia Żandarmerii • Centrum Wyższych Studiów Wojskowych • Fundusz Obrony Narodowej • Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych • Oficerska Szkoła Topografów • Wojna polsko-bolszewicka • Wyższa Szkoła Wojenna
WP w 1939: Mobilizacja • OdeB • GISZ • Dowództwo WP • Kampania wrześniowa • Plan Zachód