SU-5

Z Wikipedii

SU-5
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Typ pojazdu	działo samobieżne
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	6 osób
Historia
Prototypy	1934-1936
Produkcja	1936
Wycofanie	około 1941
Wyprodukowano	25-30 szt.
Dane techniczne
Silnik	silnik gaźnikowy T-26 o mocy 90 KM
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	262 l
Pancerz	stalowy, o grubości 10-15 mm
Długość	4,84 m
Szerokość	2,44 m
Wysokość	2,51 m
Prześwit	0,38 m
Masa	10,2 t
Osiągi
Prędkość	30 km/h
Zasięg	170 km (po drodze)
Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)	0,8 m
Rowy (szer.)	1,8-2,0 m
Ściany (wys.)	0,75 m
Kąt podjazdu	40°
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 x armata dywizyjna wz. 1902 lub wz. 1902/30 kalibru 76,2 mm (SU-5-1) 1 x haubica wz. 1910/30 kalibru 122 mm (SU-5-2) 1 x mortira wz. 1931 kalibru 152 mm (SU-5-3)
Użytkownicy
Armia Czerwona

SU-5 - radzieckie działo samobieżne zbudowane na zmodyfikowanym podwoziu czołgu T-26. Używane w wojskach pancernych RKKA jako sprzęt eksperymentalny. Produkowane w trzech wersjach i z tego powodu znane jako Małyj tripleks.

W latch 1933-1937 władze ZSRR planowały wprowadzenie do uzbrojenia działa zbudowanego z wykorzystaniem podzespołów czołgu T-26, wyposażonego w kilka rodzajów dział artyleryjskich - armatę, haubicę i działo piechoty. Działa miały znaleźć się w oddziałach wsparcia wojsk zmechanizowanych i konnicy.

W latach 1934-1936 pod kierunkiem S.Ginzburga, przy współpracy P.Sjaczentowa i L. Trojanowa w biurze konstrukcyjnym Fabryki Nr 185 opracowano działo samobieżne SU-5. Podwozie działa zbudowano z wykorzystaniem skróconego kadłuba czołgu T-26. Z czołgu tego pochodził także układ jezdny, przeniesienia mocy i silnik. W odróżnieniu od T-26 silnik zamocowany był nie z tyłu kadłuba, ale tuż za stanowiskiem kierowcy. Za silnikiem na kadłubie umieszczono opancerzoną nadbudówkę mieszczącą uzbrojenie. W czasie prowadzenia ognia pojazd był podpierany dwoma lemieszami przymocowanymi do wysięgników przymocowanych z tyłu pojazdu. Na tych samych wysięgnikach umieszczono także koła napinające. Załoga działa składała się z sześciu osób. W czasie jazdy mechanik-kierowca znajdował się na swoim stanowisku, a reszta załogi siedziała na siedzeniach przymocowanych do błotników. W czasie strzelania w pojeździe znajdowali się celowniczy i zamkowy, reszta załogi obsługiwała działo z ziemi. Ponieważ w pojeździe przewożono zaledwie 4-5 naboi działo miało współpracować z pojazdem amunicyjnym wykorzystującym te same podwozie.

W 1935 roku zbudowano 15 pojazdów prototypowych, po 5 w każdej z trzech planowanych wersji. Były to:

• SU-5-1 - uzbrojone w armatę dywizyjną wz. 1902 lub wz. 1902/30 kalibru 76,2 mm. Działo miało kąt ostrzału w pionie -40 do +60°, w poziomie 30°, szybkostrzelność 6 strz/min i donośność 6400-13200 m.
• SU-5-2 - uzbrojone w haubicę wz. 1910/30 kalibru 122 mm. Działo miało kąt ostrzału w pionie -40 do +60°, w poziomie 30°, szybkostrzelność 6 strz/min i donośność 8900 m.
• SU-5-3 - uzbrojone w mortirę wz. 1931 kalibru 152 mm. Działo miało kąt ostrzału w pionie -0 do +70°30', w poziomie 30° i donośność 5000 m.

W 1936 roku odbyły się próby wojskowe działa we wszystkich wersjach. Po ich zakończeniu pomimo uznania ze podwozie jest przeciążone rekomendowano przyjęcie ich do uzbrojenia, zalecając przy tym zwiększenie zapasu przewożonej amunicji. Według planów w 1936 roku miało powstać 30 dział SU-5, w tym 12 SU-5-1 i 18 SU-5-2. Produkcji SU-5-3 nie rozpoczęto prawdopodobnie z uwagi na to że było wyposażone w importowane działo (mortira wz. 1931 byłą produkowaną na zamówienie ZSRR wersją 15 cm schweres Infanterie Geschütz 33). W 1936 prawdopodobnie nie wyprodukowano wszystkich planowanych dział. Prawdopodobnie nie powstało także 50 dział których budowę planowano w 1937 roku. Z budowy dalszych dział SU-5 zrezygnowano ponieważ uznano że ich rolę mogą pełnić czołgi artyleryjskie T-26-4 i BT-7A.

Wyprodukowane SU-5 zostały skierowane do jednostek wojskowych jako sprzęt eksperymentalny. Pojedyncze egzemplarze tych dział były używane bojowo podczas walk nad jeziorem Chasan, agresji na Polskę, a prawdopodobnie także wojny zimowej. 1 grudnia 1940 Armia Czerwona posiadała jeszcze 25 SU-5, z czego 11 na Froncie Dalekowschodnim, 6 w Leningradzkim Okręgu Wojskowym, 4 w Kijowskim Specjalnym Okręgu Wojskowym i 4 w Zachodnim Okręgu Wojskowym.

[edytuj] Bibliografia

• Magnuski, Janusz. Lekkie działa samobieżne 76 mm dla wsparcia ogniowego sowieckiej piechoty. Cz. I. Przedwojenne eksperymenty. Nowa Technika Wojskowa. 2000, nr 9, str. 29-32. ISSN 1230-1655.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• rkkaww2.armchairgeneral.com (galeria zdjęć)