76 Lidzki Pułk Piechoty

Z Wikipedii

76 Lidzki Pułk Piechoty im. Ludwika Narbutta — pułk piechoty Wojska Polskiego okresu II RP.

Świętem pułkowym był w latach 1920—1925 dzień 5 stycznia, na honor decyzji III batalionu o nieoddaniu broni Niemcom, w latach 1926—1939 dzień 2 sierpnia, na honor obrony Łomży.

Przed 1939 pułk stacjonował w Grodnie.

Spis treści 1 Formowanie 2 Dowódcy 3 Działania zbrojne 3.1 Wojna obronna 1939 4 Ciekawostki 5 Literatura 6 Zobacz też

[edytuj] Formowanie

Pułk początek bierze w samoobronie Litwy i Białorusi. Trzeci batalion piechoty z tej samoobrony na początku stycznia 1919 wszedł w skład oddziału mjr. Władysława Dąbrowskiego, gdzie przemianowano go na pierwszy batalion zwany "Wileńskim". Pod koniec stycznia utworzono drugi batalion zwany "Lidzkim".

6 czerwca 1919 dowódca Frontu Litewsko Białoruskiego z oddziału mjr. Dąbrowskiego utworzył dwa pułki:z piechoty - Lidzki Pułk Strzelców, a z jazdy - Wileński Pułk Ułanów. Batalion piechoty "lidzki" otrzymał nr I a bp "wileński" nr II. Dowództwo pułku objął ppłk Zubrzycki.

Po 1922-10-21 zmieniono nazwę na 76 Lidzki Pułk Piechoty i włączono go do 29 Dywizji Piechoty. Pełną nazwę nadano pułkowi w Dzienniku Rozkazów MSWojsk. nr 2 z 1938, poz. 26.

[edytuj] Dowódcy

• mjr Dąbrowski
• kpt. Wilhelm Zagórski
• ppłk Władysław Zubrzycki
• ppłk Witold Hubert
• ppłk Edward Nowak

[edytuj] Działania zbrojne

W sierpniu 1920 pułk walczył w min. w obronie Łomży.

W latach 1919-1920 zginęło w walkach 116 oficerów i szeregowych.

Za bohaterstwo w walce 11 żołnierzy odznaczono Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego "Virtuti Militari", a 128 Krzyżem Walecznych. Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej odznaczono 28 żołnierzy.

[edytuj] Wojna obronna 1939

We wrześniu 1939 walczył w składzie macierzystej dywizji w odwodowej armii Prusy.

3 września pułk osiągnął rejon koncentracji w Lasach Sulejowskich nad Pilicą. W kolejnych dniach poszczególne bataliony pułku maszerowały celem poprawy położenia.

O świcie 6 września 2 batalion mjr. Eugeniusza Justyniaka działając jako straż przednia natknął się w Milejowie na niemiecką kompanię i gwałtownym uderzeniem odrzucił ją od miasta. Kwaterujący we dworze sztab niemieckiej 1 Dywizji Pancernej został zaskoczony i ratował się ucieczką.

Jednak silny ogień artylerii oraz pospiesznie ściągnięte posiłki zatrzymały polskie natarcie.

Na północy od 2 bp maszerowała kolumna 1 batalionu, przy której znajdował się ppłk dypl. Sianlsław Sienkiewicz, dowódca pułku. Ta kolumna równiez natknęłą się na oddziały niemieckie. Brawurowy atak piechoty spowodował duże straty wśród Niemców( ok 200 zabitych i rannych)

Po początkowych sukcesach i walkach wręcz (min. w obronie sztandaru pułku), pododdziały polskie znalazły się w okrążeniu. Koncentryczne uderzenie niemieckich czołgów i piechoty zmotoryzowanej 1 DPanc (N) spowodowało całkowite zniszczenie sił głównych pułku. Zginął dowódca pułku ppłk Sienkiewicz, ponad 20 oficerów i ok. 426 żołnierzy.

Wielu jeńców oraz 89 mieszkańców wsi Milejów oraz Longinówka żołnierze niemieckiej 1 Dywizji Pancernej spalili lub zastrzelili w jednym z zabudowań w odwet za duże straty jakie ponieśli w walce.

[edytuj] Ciekawostki

W okresie III Rzeczypospolitej tradycje pułku kultywował 2/29 Brygady Zmechanizowanej ze Szczecina.

[edytuj] Literatura

• "Zarys historji wojennej 76-go Lidzkiego pułku piechoty", Warszawa, 1930.
• Wspomnienia mjr Władysława Dąbrowskiego pt. "Śladami Kmicica" Dziennik Wileński 1919r.
• "Księga chwały piechoty": komitet redakcyjny pod przewodnictwem płk. dypl. Bolesława Prugara Ketlinga, Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1992

[edytuj] Zobacz też

• 29 Brygada Zmechanizowana