26 Dywizja Piechoty (II RP)

Z Wikipedii

26 (Skierniewicka) Dywizja Piechoty (26 DP) – wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego II RP.

Spis treści 1 Geneza 2 26 Dywizja Piechoty (skierniewicka) 2.1 Walki w wojnie obronnej 1939 2.1.1 Skład w wojnie obronnej 1939 3 Odtworzenie dywizji w ramach AK 4 Obsada personalna Dowództwa 5 Bibliografia 6 Zobacz też

[edytuj] Geneza

Dywizja zorganizowana została w kwietniu 1919 pod nazwą 4 Dywizji Piechoty.

Pułki stacjonowały w następujących garnizonach:

• 10 Pułk Piechoty — Cieszyn
• 14 Pułk Piechoty — Jarosław
• 18 Pułk Piechoty — Rzeszów
• 3 Pułk Artylerii Polowej — Jarosław
• 11 Pułk Artylerii Polowej — Przemyśl

W 1921 14 pułk piechoty przeniesiony został do Włocławka w DOK nr VIII. Pozostałe pułki tworzyły 26 Dywizję Piechoty.

[edytuj] 26 Dywizja Piechoty (skierniewicka)

Poszczególne pułki byłej 4 Dywizji Piechoty przedyslokowano następująco:

• 10 pułk piechoty — Łowicz
• 18 pułk piechoty – Skierniewice
• 37 pułk piechoty — Kutno
• 26 Pułk Artylerii Lekkiej, sformowano z dywizjonów 7 i 10 pułków artylerii lekkiej i przedyslokowano do Skierniewic.

Dowództwo dywizji rozlokowano w Skierniewicach.

[edytuj] Walki w wojnie obronnej 1939

26 DP zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” wchodziła w skład grupy jednostek oznaczonych kolorem czarnym. Jednostki tej grupy w czasie pokoju były przeznaczone do zadań specjalnej interwencji wewnątrz lub na zewnątrz państwa. W czasie mobilizacji jednostki grupy czarnej stanowiły wzmocnienie sił na zagrożonym odcinku granicy. Dywizja została zmobilizowana w alarmie, w dniach 23-25 marca 1939. Po zakończeniu mobilizacji 37 Pułk Piechoty z 1 baterią 26 Pułku Artylerii Lekkiej został przetransportowany do Wągrowca (I i II batalion) i Żnina (III batalion). Pozostałe oddziały dywizji zostały przetransportowane z Kutna do Wągrowca w dniach 4 – 11 lipca 1939. Kwatera Główna dywizji została umieszczona w szkole w m. Wapno Nowe koło Kcyni. Zgodnie z planem operacyjnym „Z” dywizja została podporządkowana dowódcy Armii "Poznań", gen. Tadeuszowi Kutrzebie. W lipcu dowódcy dywizji podporządkowano pod względem taktycznym dwa bataliony Obrony Narodowej.

5 września wieczorem gen. Kutrzeba przekazał dywizję w podporządkowanie dowódcy Armii "Pomorze", gen. Władysława Bortnowskiego, który z kolei włączył ją razem z 15 DP w skład Grupy Operacyjnej gen. Przyjałkowskiego. Od 6 września wycofywała się do Inowrocławia i Kruszwicy, a następnie na Łanięta. Tam dywizja stała w odwodzie podczas bitwy nad Bzurą, osłaniając skrzydło Armii "Pomorze" od wschodu. 14 września w ramach ogólnego natarcia Armii, dywizja zdobyła Bednary Stare i Bednary Nowe oraz część Karolewa. Na tej linii jej natarcie zostało zatrzymane. Następnie pod wpływem silnego naporu Niemców nie była w stanie utrzymać dotychczasowych pozycji i musiała się wycofać za Bzurę, odsłaniając Niemcom drogę na tyły 16 DP. 18 Pułk Piechoty mimo ciężkich ataków wroga utrzymał Sochaczew.

[edytuj] Skład w wojnie obronnej 1939

• Kwatera Główna 26 DP
  • dowódca dywizji - płk. dypl. Adam Brzechwa-Ajdukiewicz
  • dowódca Piechoty Dywizyjnej – płk dypl. Tadeusz Piotr Parafiński
  • dowódca Artylerii Dywizyjnej – płk dypl. Jan Kulczycki
  • dowódca Saperów Dywizyjnych - mjr Kazimierz Wojakowski
  • dowódca Kawalerii Dywizyjnej – mjr Stefan Marian Choroszewski
  • szef sztabu – mjr dypl. Witold Bronisław Sujkowski
    • oficer operacyjny – kpt. dypl. Ignacy Morżkowski
    • kwatermistrz – kpt. dypl. Julian Serwatkiewicz
• 10 Pułk Piechoty
  • dowódca pułku - ppłk Otto Urban
• 18 Pułk Piechoty
  • dowódca pułku - ppłk dypl. Wiktor Adam Majewski
• 37 Pułk Piechoty Ziemi Łęczyckiej im. Księcia Józefa Poniatowskiego
  • dowódca pułku - ppłk Stanisław Kurcz
• 26 Pułk Artylerii Lekkiej Króla Władysława IV
  • dowódca pułku – ppłk Zygmunt Kapsa
• 26 Dywizjon Artylerii Ciężkiej
  • dowódca dywizjonu - ppłk Kazimierz Korneliusz Kozicz
• 26 Batalion Saperów
  • dowódca batalionu - mjr Kazimierz Wojakowski
• Bateria Artylerii Przeciwlotniczej Motorowa Typ "A" Nr 26
  • dowódca baterii - kpt. Zbigniew Luer
• Szwadron Kawalerii Dywizyjnej
  • dowódca szwadronu - mjr Stefan Marian Choroszewski
• Kompania Kolarzy Nr 26
• Służby
• Jednostki przydzielone:
  • 67 Dywizjon Artylerii Lekkiej

[edytuj] Odtworzenie dywizji w ramach AK

W wyniku przeprowadzania akcji odtwarzania przedwojennych jednostek wojskowych w 1944 r. utworzono 26 Dywizję Piechoty AK w składzie 10 pp, 18 pp i 37 pp (Okręg Łódź).

[edytuj] Obsada personalna Dowództwa

dowódcy dywizji:

• gen. ppor. Edmund Hauser 1921-1922
• płk SG Rudolf Prich 1922-1923
• gen. bryg. Władysław Bejnar 1923-1926
• gen. bryg. Mieczysław Mackiewicz 1926-1935
• gen. bryg. Stanisław Kozicki 1935-1938
• płk. dypl. Adam Brzechwa-Ajdukiewicz 1938-1939

dowódcy piechoty dywizyjnej:

• płk piech. Leon Zawistowski do V.1924
• płk piech. Emanuel Hermann od V.1924
• płk dypl. Bohdan Hulewicz IV.1934-1938
• płk dypl. Tadeusz Piotr Parafiński

szefowie sztabu:

• mjr dypl. Witold Bronisław Sujkowski

[edytuj] Bibliografia

• Tadeusz Jaruga: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 : organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975.

[edytuj] Zobacz też