Kościoły chrześcijańskie (systematyka)
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Dokładna klasyfikacja Kościołów oraz związków chrześcijańskich i zapożyczających z chrześcijaństwa.
[edytuj] Kościoły katolickie
- Kościół katolicki
- Kościół katolicki obrządku łacińskiego (czyli rzymskokatolicki)
- Kościoły katolickie wschodnie:
- Kościół chaldejski
- Kościół katolicki obrządku koptyjskiego
- Kościół katolicki obrządku ormiańskiego
- Katolicki Kościół jakobicki
- Kościół maronicki
- Kościół melchicki
- Syromalabarski Kościół Katolicki
- Syromalankarski Kościół Katolicki
- Kościoły greckokatolickie, którą to zbiorczą nazwą obejmuje się odłamy Cerkwi prawosławnej krajów Europy Środkowej i Wschodniej, które weszły w unię z Rzymem; w większości przypadków nie mają one odrębnych organizacji kościelnych powyżej poziomu diecezji.
- Tradycjonaliści katoliccy odrzucający postanowienia Soboru Watykańskiego II:
- sedeprywacjonizm
- Ruch Tradycyjnych Katolików
- sedewakantyzm
- Bractwo św. Jana
- Bractwo św. Piusa V (na pograniczu z sedeprywacjonizmem)
- Kongregacja Maryi Niepokalanej Królowej
- Tradycyjny Kościół Katolicki
- Kościoły katolickie z innymi papieżami:
- Kościół Palmariański
- Kościół Rzymskokatolicki (Michał I)
- Kościół Rzymskokatolicki Świętej Tradycji Apostolskiej
- Prawdziwy Kościół Katolicki
- sedeprywacjonizm
- Inne kościoły powołujące się na tradycję katolicką:
- Mariawityzm "katolicki" :
- Amerykański Kościół katolicki
- Brazylijski Katolicki Kościół Apostolski
- Patriotyczne Stowarzyszenie Katolików Chińskich
- Celtycki Kościół katolicki
- Liberalny Kościół katolicki
- Katolicyzm Reformowano-Postępowy
- Powszechny Kościół Apostolski
[edytuj] Kościoły starokatolickie
[edytuj] Kościoły Anglikańsko-starokatolickie
[edytuj] Kościoły prawosławne
- Cerkiew prawosławna, składająca się z autokefalicznych i autonomicznych Cerkwi:
- patriarchatu konstantynopolitańskiego; patriarsze Konstantynopola podlegają autonomiczne Cerkwie:
- arcybiskupstwa Finlandii
- Cerkiew estońska (autonomia nie uznawana przez patriarchat moskiewski)
- patriarchatu aleksandryjskiego
- patriarchatu antiocheńskiego
- patriarchatu jerozolimskiego; patriarsze Jerozolimy podlega autonomiczna Cerkiew arcybiskupstwa Góry Synaj
- patriarchatu moskiewskiego; patriarsze Moskwy podlegają autonomiczne Cerkwie:
- arcybiskupstwa Japonii
- Cerkiew chińska (z powodu prześladowań bez hierarchii)
- metropolii Ukrainy (ponadto istnieją na Ukrainie dwie Cerkwie, które ogłosiły swoją autokefalię: Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego i Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny nie uznawane przez pozostałe Cerkwie prawosławne)
- patriarchatu gruzińskiego
- patriarchatu serbskiego; patriarsze podlega autonomiczny Kościół arcybiskupstwa ochrydzkiego (na jej terytorium kanonicznym istnieje nie uznawana przez pozostałe Cerkwie, pretendująca do autokefalii Macedońska Cerkiew Prawosławna)
- patriarchatu rumuńskiego
- patriarchatu bułgarskiego
- arcybiskupstwa Cypru
- arcybiskupstwa Grecji
- arcybiskupstwa Albanii
- metropolii Polski
- metropolii Krajów Czeskich i Słowacji
- metropolia Ameryki - Prawosławna Cerkiew Ameryki, której autokefalia nie jest uznawana przez patriarchat konstantynopolitański i niektóre inne Cerkwie
- patriarchatu konstantynopolitańskiego; patriarsze Konstantynopola podlegają autonomiczne Cerkwie:
- Prawosławne Cerkwie niekanoniczne (które ogłosiły autokefalię nieuznawaną przez pozostałe Cerkwie):
- Białoruska Cerkiew Prawosławna (dwie niezależne hierarchie- wyłącznie w diasporze)
- Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego
- Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny
- Cerkiew macedońska
- Cerkwie tradycjonalistów prawosławnych:
- cerkwie starego kalendarza (kilka niezależnych grup w Grecji, jedna w Rumunii, jedna w Bułgarii)
- Rosyjska Cerkiew Prawosławna Poza Granicami Rosji (Doszło do zjednoczenia z Patriarchatem Rosyjskim dnia 17.05.07, jednak część kapłanów nie uznała tego kroku i nadal pozostaje w stanie schizmy z kanoniczną Cerkwią.)
- Cerkiew Katakumbowa w Rosji
- Ruchy religijne wywodzące się z prawosławia:
- chłyści
- nowochłyści
- czurikowcy
- duchoborcy
- imjasławcy
- jenochowcy
- mołokanie
- skopcy
- szałopuli
- szaszkowcy
- tołstojowcy
- wozdychjency
[edytuj] Kościoły wschodnie
- Kościoły wschodnie ("przedchalcedońskie"):
- Kościół asyryjski, zwany nestoriańskim (odłączony w wyniku soboru efeskiego)
- tak zwane monofizyckie (odłączone w wyniku soboru chalcedońskiego):
[edytuj] Kościoły anglikańskie i episkopalne
- Kościół anglikański i Kościół episkopalny
- Niezależne Kościoły anglikańskie:
- Kościoły anglokatolickie:
- Anglican Province of Christ the King (dawniej Anglican Catholic Church)
- Anglican Catholic Church of Canada
- Reformowane Kościoły anglikańskie:
- Charismatic Episcopal Church
- Free Church of England
- Free Protestant Episcopal Church
- Reformed Episcopal Church
- Kościoły anglokatolickie:
- Niezależne Kościoły anglikańskie:
[edytuj] Kościoły protestanckie
- Wyznania powstałe przed reformacją:
- husyci
- Bracia morawscy
- Ewangelicki Kościół Czeskobraterski
- Kościół Ewangelicko-Morawski
- Kościoły Morawiańskie
- lollardzi
- waldensi
- husyci
- Wyznania tradycji protestanckiej:
- Adwentyzm
- Adwentyzm Dnia Siódmego
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
- Kościół Adwentystów Odpocznienia Sabatu
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego Ruch Reformacyjny
- Kościół Reformowany Adwentystów Dnia Siódmego
- Międzynarodowe Braterstwo Adwentystów Dnia Siódmego
- Kościół Adwentystów Siódmego Dnia Stworzenia
- Dawidianizm
- Dawidiańscy Adwentyści Dnia Siódmego - pierwotny ruch już nie istniejący
- Generalne Stowarzyszenie Dawidiańskich Adwentystów Dnia Siódmego
- Ruchy Odgałęzienia (ang. Branch Davidians)
- Generalne Stowarzyszenie Odgałęzienia Dawidiańskich Adwentystów Dnia Siódmego
- Dawidiańskie Odgałęzienie Dawidiańskich Adwentystów Dnia Siódmego (Grupa Davida Koresha)
- Stowarzyszenie Dawidiańskich Adwentystów Dnia Siódmego - Ruch Bashan
- Adwentystyczny Kościół Pozostałych Jedenatej Godziny
- Międzynarodowa Organizacja Badania Kalendarza
- Korzeń Jessego
- adwentyzm dnia pierwszego
- Chrześcijański Kościół Adwentystów
- Pierwotny Chrześcijański Kościół Adwentystów
- Kościół Adwentystów Powtórnego Przyjścia
- Adwentyzm Dnia Siódmego
- Kościoły Boże
- Światowy Kościół Boży
- Kościół Boży (Dnia Siódmego)
- Zjednoczony Kościół Boży
- Zbory Boże Chrześcijan Dnia Siódmego
- anabaptyzm
- Armia Zbawienia (salwacjonizm)
- baptyzm
- Kościół Chrześcijan Baptystów
- Biblijny Kościół Baptystyczny
- Zbór Ewangelicko-Baptystyczny w Katowicach
- Kościoły Chrystusowe (baptyzm)
- Kościół Baptystów Dnia Siódmego
- Chrześcijaństwo Dnia Sobotniego
- Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego w Polsce
- Kościół Chrześcijan Adwentystów Dnia Siódmego na Ukrainie
- Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego na Zakarpaciu
- Kościół Chrześcijan Sobotniego Dnia w Republice Czeskiej
- kalwinizm
- kongregacjonalizm
- Kościoły braterskie
- Kościoły Chrystusowe (Uczniowie Chrystusa)
- Międzynarodowy Kościół Chrystusowy (Boston Local Church)
- Bostoński Kościół Chrystusowy
- Londyński Kościół Chrystusowy
- Warszawski Kościół Chrystusowy
- Kościoły lokalne
- Misja Łaski
- Kościół Nowego Przymierza w Lublinie
- Ewangelickie kościoły unijne
- Ewangelicki Kościół Niemiec
- Protestancki Kościół Holandii
- Uniting Church (Australia)
- kwakrzy
- luteranizm
- Kościół Ewangelicko-Augsburski
- Śląski Kościół Ewangelicki Wyznania Augsburskiego w Republice Czeskiej
- Norweski Kościół Ewangelicko-Luterański
- Samodzielny Ewangelicko-Luterański Kościół Niemiec
- Luterański Kościół Synodu Missouri
- metodyzm
- Episkopalny Kościół Metodystów
- Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w RP
- otwarte chrześcijaństwo
- Wolny Kościół Reformowany
- Wolny Kościół Ewangeliczny
- prezbiterianizm
- Ruch nowoapostolski
- Kościół Nowoapostolski (Nowoapostolski Kościół w Polsce)
- zielonoświątkowcy (czasem wyróżniani jako odrębna grupa)
- Adonai Centrum Chrześcijan we Wrocławiu
- Kościół Chrześcijański "Słowo Wiary"
- Centrum Biblijne "Jezus jest Panem"
- Chrześcijański Kościół "Maranatha" w Wiśle
- Chrześcijańskie Centrum "Pan jest Sztandarem"
- Kościół "Chrystus dla wszystkich"
- Kościół "Misja dla Polski"
- Kościół Boży w Chrystusie (utw. w 1990, ponad 1300 wiernych)
- Kościół Chrześcijański "Jezus Żyje"
- Kościół Chrześcijański "Otwarte Drzwi"
- Kościół Chrześcijański w Rypinie
- Kościół Chrześcijański w Toruniu
- Kościół Chrześcijański w Warszawie
- Kościół Jezusa Chrystusa "Syjon" w Rzeszowie
- Kościół Wiary (d. Kościół Jezusa Chrystusa w Krakowie, lokalnie zachowano tę ostatnią nazwę)
- Kościół Jezusa Chrystusa w Werbkowicach
- Kościół Jezusa Chrystusa Wiary Chrześcijańskiej
- Zbór Ewangelicznych Chrześcijan w Duchu Apostolskim
- Zbór Ewangelii Łaski
- Zbór Stanowczych Chrześcijan w RP
- Związek Duch i Moc
- Kościół Zielonoświątkowy w RP
- Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej
- Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa
- Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa
- Kościół Chrześcijański "Miejsce Odnowienia"
- Protestancka Wspólnota Regionu Bieszczadzkiego
- Kościół Boży w Chrystusie, współpracujący z Międzynarodowym Kościołem Zwycięstwa, należącym do nurtu odnowy charyzmatycznej.
- Kościół Chrześcijański "Miecz Ducha"
- Inne Kościoły Ewangelikalne
- Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP
- Fundacja "Strumień Życia" (zwolennicy Watchmana Nee i Witnessa Lee)
- Kościół Ewangeliczny Misja Łaski w Warszawie
- Kościół Ewangeliczny w RP
- Ormiański Kościół Ewangelicki
- szwenkfeldyści
- Adwentyzm
- Żydzi mesjanistyczni (większość w tradycji protestanckiej - trynitarze)
- swedenborgianie
- Chrześcijańskie ruchy scjentystyczne (czasem uważani za protestantów)
[edytuj] Afrochrześcijaństwo
- Afrochrześcijaństwo
- aladura
- harrizm
- kimbangizm
- lumba
[edytuj] Wyznania chrześcijańskie nietrynitarne
- w Polsce (XVI - XVIIw.):
- duchoborcy
- mołokanie
- sobotniki
- Bracia polscy
- unitarianie
- w Polsce Współczesne
- Badacze Pisma Świętego
- Świecki Ruch Misyjny "Epifania"
- Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego
- Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego
- Komitet Obrony Nauk Wiernego Sługi
- Chrześcijańscy Badacze Biblii
- Związek Badaczy Biblii
- Kościół Bereański Badaczy Pisma Świętego
- Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
- Świecki Ruch Przyjaciół Człowieka "Anioł Pański"
- Kościół Remonstrantów Polskich
- spirytualiści
- Jednota Braci Polskich
[edytuj] Kościoły restoracjonistyczne
- Restoracjonizm (mormonizm)
- Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (największe wyznanie)
- Społeczność Chrystusa (dawniej "Zreorganizowany Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich")
- mniejsze odłamy lub grupy:
- Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (Strangici)
- Kościół Jezusa Chrystusa (Bikertonici)
- Kościół Chrystusa (Obszar Świątyni)
- Kościół Restytucji, Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich
- Kościół Zrestytuowany Jezusa Chrystusa
- Zielonoświątkowy Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich
- Kościół Ostatków Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich
- Prawdziwy i Żywy Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Końca
- Fundamentalistyczny Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich
- Kościół Chrystusa z Poselstwem Eliasza
- Kościół Pierwocin Pełni Czasów
- Kościół Boży Nowego Przymierza
[edytuj] Wierzenia synkretyczne zapożyczające z chrześcijaństwa
[edytuj] Nowe ruchy religijne o charakterze lub tradycji chrześcijańskiej
- Rodzina
- Ruch na rzecz Przywrócenia Dziesięciu Przykazań
- Zbór Chrześcijański Leczenia Duchem Bożym (sekta "Niebo")
- Kościół Chrześcijański "Wieczernik"
